✳️ غلبه حیا
🔻 سید محمدباقر حکیم میگوید:
«شهید صدر [در دوره تحصیل] به خاطر سن کم و نبوغ زودهنگامش* با مشکل روبهرو شده بود و گاهی بعضی نمونههای آن را برای من بازگو میکرد. مثلاً میگفت: وقتی میخواستم شرح لمعه دمشقیه را بخوانم، از یکی از مدرسین معروف این کتاب که از شاگردان نزدیک شیخ مرتضی آلیاسین بود، خواستم به من شرح لمعه را تدریس کند. پس از چند بار حضور در درس او فهمیدم که مطالب علمی کتاب را بهصورت کامل و دقیق درک نکرده است. برای همین در محدودیت اخلاقی قرار گرفتم؛ ازطرفی چون خودم از او تدریس را درخواست کرده بودم، نرفتن به درس خلاف اخلاق و آداب حوزوی بود و سبب آزار روحی استاد میشد. از سوی دیگر اگر به درس ادامه میدادم، هم وقت و هم درسم ضایع میشد. درنهایت حیا کردم و با وجود بهره نگرفتن، درس را ادامه دادم و برای جبران این مسئله شخصاً کوشش بیشتری در مطالعه درس میکردم»...
▫️شیخ علی کورانی نیز نقل میکند که شهید صدر از سه زاویه از سوی استادش در کفایه رنج میبرد: هم مطالب بعدی استاد را میدانست و هم شرحی که آن استاد ارائه میکرد پایینتر از سطح علمی خود او بود و هم اینکه شهید صدر بهدلایل مختلف از جمله حفظ حرمت استاد، از اشکال کردن بر استاد امتناع میورزید.
*شایان توجه است که شهید صدر پیش از بلوغ در این دروس شرکت میکرده است.
🔸نگاه کنید به: السيرة والمسيرة في حقائق ووثائق، ج۱، ص ۱۴۷ و ۱۵۰
#سیره_شخصی
#خاطره
🆔 @shahidsadr
❇️ مسجود الملائك
🔻الإمام الشهيد السيد محمد باقر الصدر:
إن الله سبحانه وتعالى شرّف الإنسان بالخلافة على الأرض، فكان الإنسان متميِّزاً عن كل عناصر الكون بأنه خليفة الله على الأرض، وبهذه الخلافة استحق أن تسجد له الملائكة، وتدين له بالطاعة كل قوى الكون المنظور وغير المنظور.
والخلافة التي تتحدث عنها الآيات الشريفة المذكورة ليست استخلافاً لشخص آدم عليه السلام، بل للجنس البشري كله؛ لأن من يفسد في الأرض ويسفك الدماء -وفقاً لمخاوف الملائكة- ليس آدم بالذات، بل الآدمية والإنسانية على امتدادها التأريخي. فالخلافة إذن قد أعطيت للإنسانية على الأرض؛ ولهذا خاطب القرآن الكريم المجتمع البشري في مراحل متعددة وذكّرهم بأن الله قد جعلهم خلائف في الأرض، وكان آدم هو الممثِّل الأول لها بوصفه الإنسان الأول الذي تسلّم هذه الخلافة وحظي بهذا الشرف الرباني، فسجدت له الملائكة ودانت له قوى الأرض.
🔸الإسلام يقود الحياة، ص ١٢۷.
🆔 @shahidsadr
✅ مسجود فرشتهها
🔻آیت الله شهید سید محمدباقر صدر:
خداوند متعال، افتخار جانشينى خود بر روى زمين را به انسان داد و به اين وسيله او را بر تمامى موجودات جهان ممتاز كرد. بر اثر اين خلافت، انسان شايستگى آنرا يافت تا مسجود ملائكه شده، همه نيروهاى پيدا و پنهان جهان از او اطاعت كنند.
خلافتى كه خداوند در آیات از آن سخن مىگويد، به شخص آدم (عليه السلام) اختصاص ندارد، بلكه مراد از خلافت، خلافت جنس آدمى است؛ زيرا آنكه درزمين فساد و خونريزى مىكند -مطابق نگرانىهاى ملائكه- خودِ آدم (عليه السلام) نبوده، بلكه آدميت و انسانيت در امتداد تاريخى آن بوده است. بنابراين خلافت بر روى زمين به انسانيت اعطا شده است. ازاينرو قرآن كريم جامعه بشرى را در مراحل مختلف، مورد خطاب قرار داده، به آنها يادآور مىشود كه خداوند آنها را خليفه روى زمين قرار داده است و آدم، بهعنوان اولين انسانى كه اين خلافت را دريافت كرد و به اين افتخار ربانى نايل شد و اولين نمايندهی خلافت است و به همين خاطر ملائكه به او سجده كردند و نيروهاى زمين، تسليم او شدند.
🔸اسلام، راهبر زندگى؛ مكتب اسلام؛ رسالت ما، ص۱۴۹.
🆔 @shahidsadr
💠 نقش عنصر سیاسی در ایجاد مالکیت بر زمین از نظر شهید صدر
◀️ بیست و نهمین جلسه درس خارج فقه مکاتب و نظامها، ۹ آذرماه با ارائه آیتالله هادوی تهرانی برگزار شد. متن زیر گزیدهای از این جلسه میباشد:
🔸شهید صدر در مورد وضعیت زمین از نظر اسلامی میفرماید که فرض کنید یک جمعیت مسلمانی به یک سرزمین بکر و دستنخوردهای بروند که هیچ موجودی قبلاً آنجا نبوده و بخواهند آنجا را بر اساس معیارهای اسلامی سامان بدهند. اگر افراد این اراضی را احیا کردند، برایشان یک حق اولویتی ایجاد میشود، ولی مالک نمیشوند. بنابراین هرچند به واسطه احیای زمین، مالکیت ایجاد نمیشود اما یک حق اختصاصی ایجاد میشود که فرد به واسطه آن میتواند در زمین تصرف کند و دیگران برای تصرف در زمین باید از او اذن بگیرند.
🔹بحث دیگر ایشان با عنوان عنصر سیاسی در مالکیت زمین میباشد. وقتی مسلمانان به سرزمینی میروند که در اختیار غیر مسلمانان است از دو حال خارج نیست؛ یکی اینکه مسلمانان آن سرزمین را فتح میکنند و آن را به زمینهای اسلامی ملحق میکنند دوم اینکه مردم آن سرزمین با رغبت خودشان مسلمان میشوند و این سرزمین به سرزمینهای اسلامی ملحق میشود.
شهید صدر تصریح دارد جاهایی که به واسطه فتح مسلمانان در اختیار آنها قرار میگیرد، چون مسلمانان برای به دست آوردن آن زحمت کشیدند لذا یک سهمی از آن زمین برای مسلمانان قرار داده میشود و اسلام این حق را به مقاتلین اختصاص نداده است، بلکه آن را حق همه مسلمانان دانسته و این فتح را عمل همه مسلمانان حساب کرده است.
وی در توضیح چرایی این امر گفت: علت این امر این است که گرچه این افراد رفتهاند و این کار را انجام دادند ولی این افراد به پشتوانه امت اسلامی رفتند و این کار را انجام دادند.
🔻متن کامل:
https://iqna.ir/fa/news/3860601
🔸 کانال پژوهشگاه تخصصی شهید صدر:
🆔 @shahidsadr
💠 تربية الإسلام الفريدة..
🔻الإمام الشهيد السيد محمد باقر الصدر:
يحوّل الإسلام اتجاه الفرد المسلم ومسار إنفاقه للمال من التسابق المحموم على إشباع الرغبات والاستجابة للنزعات والتفنّن في أساليب الحياة وبذخها إلى تحمّل الهموم الكبيرة والإحساس بمسؤوليات الخلافة على الأرض.
وقد استطاعت تربية الإسلام الفريدة أن تنشئ جواً روحياً ومناخاً فكرياً يتناسب مع هذا التحويل العظيم في مسار الإنفاق ودوافعه وغاياته، حتى اضطرّ الإسلام إلى أن يذكر الحد الأقصى للإنفاق في سبيل الله لئلّا يقدِم الأفراد على إنفاق كل ما يملكون في هذا السبيل.
🔸الإسلام يقود الحياة، ص ١٠٧.
🆔 @shahidsadr
✳️ تربيت بیمانند اسلام...
🔻آیت الله شهید سید محمدباقر صدر:
اسلام گرايش افراد را در شيوه صرف اموال از رقابتهاى داغ بر اشباع تمايلات و پاسخ مثبت به خواستهها و تنوعطلبى در شيوههاى زندگى و تجملات آن، به تحمل غمهاى بزرگ و احساس مسئوليت جانشينى خدا بر روى زمين، تبديل كرده است.
تربيت بیمانند اسلام توانست جوِ معنوى و فضاى فكرى متناسب با اين انقلاب عظيم را در روند انفاق و انگيزهها و اهداف آن ايجاد كند بهگونهاى كه اسلام مجبور شد حداكثرى براى انفاق تعيين كند تا مبادا افراد به انفاق تمامى دارايى خود در راه خدا اقدام كنند.
🔸اسلام، راهبر زندگى؛ مكتب اسلام؛ رسالت ما، ص ۱۲۷.
🆔 @shahidsadr
هدایت شده از اجتهاد
💢 رونمایی کتاب «حوزه و بایستهها»؛ گفتارها و نوشتههای «شهید صدر» درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت
✔️ در این مراسم علمی که از سوی «شبکه اجتهاد» برگزار میشود، آیتالله تسخیری با موضوع «طرح شهید صدر در باب نهاد مرجعیت» و حجتالاسلام مجتبی الهی خراسانی با موضوع «ابعاد اندیشه اصلاحی شهید صدر درباره حوزه علمیه» به سخنرانی خواهند پرداخت.
⏱ پنجشنبه ۲۱ آذرماه، ساعت ۱۷:۳۰، دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
برای آشنایی با کتاب اینجا بخوانید 👈 https://b2n.ir/343321
https://eitaa.com/ijtihad
📚 کتاب «حوزه و بایستهها» رونمایی شد.
✔️ مراسم رونمایی کتاب «حوزه و بایستهها؛ گفتارها و نوشتههای شهید آیتالله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت»، با حضور آیتالله محمدعلی تسخیری، اساتید حوزه علمیه مشهد، مدیران و اعضای هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.
🔹شهید صدر، از تئوریهای اقتصادی و تفسیری تا اندیشههای اصلاحی در حوزه و مرجعیت (آیتالله تسخیری):
https://b2n.ir/161527
🔸ابعاد اندیشه اصلاحی شهید صدر دربارهی حوزه علمیه (حجتالاسلام والمسلمین الهی خراسانی) :
https://b2n.ir/596028
🔹شهید صدر، حوزه علمیه و مسئولیت اجتماعی (سید امید مؤذنی):
https://b2n.ir/923484
🔸گزارش تصویری:
https://b2n.ir/739052
🆔 @shahidsadr
🆔 @ijtihadnetwork
❇️ الاستيعاب والإحاطة المعمّقة
🔻المرحوم آیة الله السید محمود الهاشمي الشاهرودي:
من النقاط ذات الأهمية الفائقة في اتصاف النظرية - أية نظرية - بالمتانة والصحة مدى ما تستوعبه من احتمالات متعددة وما تعالجه من جهات شتى مرتبطة بموضوع البحث. فإن هذه الخصيصة هي الأساس الأول في انتظام الفكر والمعرفة في أي باب من الأبواب، بحيث يؤدي فقدانها إلى أن تصبح النظرية مبتورة ذات ثغرات ينفذ من خلالها النقد والتفنيد وهذه الميزة أيضاً كان يتممه بها فكر السيد الشهيد رحمه الله بدرجة عالية، فإنه لم يكن يتعرض لمسألة من المسائل العلمية سيما في الأصول والفقه إلا ويذكر فيها من الصور والمحتملات ما يبهر العقول. وهذا هو جانب الاستيعاب والإحاطة المعمّقة في فكره.
وقد ظهرت هذه السمة العلمية، وهذه الخصيصة حتى في أحاديثه الاعتيادية، فكان عندما يتناول أي موضوع، ومهما كان بسيطاً واعتيادياً يصوغه صياغة علمية، ويخلع عليه نسجاً فنياً، ويطبعه بطابع منطقي مستوعب لكل الاحتمالات والشقوق، حتى يخيل لمن يستمع إليه أنه أمام نظرية علمية تستمد الأصالة والقوة والمتانة من مبرّراتها وأدلتها المنطقية.
🔸شهيد الأمة وشاهدها، ج ١، ص ۱۱۰
🆔 @shahidsadr
✅ تسلط و احاطه علمی
🔻 مرحوم آیتالله سید محمود هاشمی شاهرودی:
یکی از نقاط مهمی که باعث میشود نظریه، هر نظریهای، محکم و درست باشد این است که تا چه حد احتمالات متعدد و جهات مختلف مرتبط به موضوع را درنظر گرفته باشد. این ویژگی اولین رکن نظام فکری و معرفتی در تمام ابواب علم به شمار میآید، بهگونهای که فقدانش موجب ناقص بودن نظریه و ایجاد شکافهایی در آن میشود که از طریق آنها میتوان نظریه را نقد و ابطال کرد. اندیشه شهید صدر در سطحی عالی از این ویژگی برخوردار بود. او به هیچ مسأله علمی مخصوصاً در اصول و فقه نمیپرداخت مگر اینکه به شکل شگفتآوری صورتها و احتمالات مختلف آن را ذکر میکرد. این ویژگی جنبه تسلط و احاطه علمی در اندیشه او است.
شهید صدر به حدی از این ویژگی علمی برخوردارد بود که حتی در سخنان عادیاش هم ظهور و بروز داشت، چنانکه وقتی به یک موضوع هرچند ساده و معمولی میپرداخت نیز آن را در قالبی علمی میریخت و ساختاری فنی به آن میداد و آنقدر منطقی آن را بررسی میکرد که همه احتمالات را در نظر میگرفت، تا جایی که شنونده خیال میکرد در حال شنیدن تحلیل یک نظریه علمی است که همچون هر نظریهای با تکیه بر براهین و ادله منطقی، از اصالت و قدرت و استحکام لازم برخوردار است.
🔸نگاه کنید به شهيد الأمة وشاهدها، ج ١، ص ۱۱۰
🆔 @shahidsadr