🔻مهمترین مسئله رمان معاصر (دکتر #مسعود_کوثری در گفتگو با شهرستان ادب) ▪️«...رمان معاصر ایران بیش از هر دورۀ دیگری، بیان‌گر بحران هویّت و سرگشتگی انسان ایرانی است؛ البته، این سرگشتگی با نوع سرگشتگی نویسندگان عصر آل احمد و ساعدی بسیار متفاوت است. آن سرگشتگی، بیش از آن‌که در جامعه و توسط فرد ایرانی تجربه شود، نوعی بازسازی تجربۀ سرگشتگی انسان غربی و متأثّر از جریان مدرنیسم، از کافکا و کامو و سارتر گرفته تا ویرجینیا وولف بود، تا تجربۀ عمیقاً ایرانی؛ امّا فرد امروز ایرانی، واقعاً فروپاشیده است و حتّی این فروپاشی از رمان ایرانی جلوتر است؛ این جلوتر بودن به این دلیل است که سرعت تغییرات به اندازه‌ای بوده‌است که رمان‌نویسان ما هنوز دامنۀ این تغییرات را درک نکرده‌اند. آنها هنوز درگیر آن بخش از تغییرات هستند که به قول خودشان «مجوز نمی‌گیرد»؛ ولی داستان تغییرات، از این هم فراتر رفته‌است و فقط به برخی از جلوه‌های این تغییرات، مثل تغییر نگرش نسبت به خانواده، زن، عشق، رابطۀ زن و مرد و مانند آن، ختم نمی‌شود. این فروپاشی، بیش از هرجای دیگر در ذهنیّت فرد ایرانی رخ داده و او رابطه‌اش را با دنیای سنّت و حتّی با دنیای مدرن از دست داده‌است. این انسان، در گذشته می‌دانست چه می‌خواهد، امّا اکنون حتّی به‌درستی نمی‌داند چه می‌خواهد. بنابراین، مسالۀ خیلی ساده این نیست که فرد ایرانی در "گذار" از سنّت به مدرنیته است؛ این، دیگر یک افسانه است که زمانش به سر آمده‌است. خود مدرنیته هم تبدیل به سنتّی شده‌است که دیگر پاسخگوی سرگشتگی فرد ایرانی نمی‌تواند باشد. خلاصۀ تغییرات، خیلی عمیق است و این، نیاز به عمیق شدن در کار رمان‌نویسی دارد...» ادامه‌ی این گفتگو را در سایت شهرستان ادب بخوانید: 🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9400 ☑️ @ShahrestanAdab

🔻فاصله‌‌ی مخاطب از پیرمرد یک‌چشم ( یادداشت #محمدقائم_خانی بر داستانی عاشورایی از مجموعه‌ داستان #بخارهای_رنگی نوشته‌ی #سیدمیثم_موسویان در پرونده‌ی #ادبیات_عاشورایی ) ▪️ «... سنت علوم حوزوی از ابتدا و در تمام هزاره پس از تشکیل خویش، متکفل جداسازی سره از ناسره تاریخ و حکم کردن درباره دین بوده است. بنابراین مبنا، هرگونه برهم زدن خط تاریخ اسلام و کمرنگ کردن حوادث آن از طریق مبهم و تیره نشان دادن حوادث تاریخ اسلام، اصل اعتقاد دینی را زیر سؤال می‌برد. اما از طرف دیگر، داستان‌نویس دینی هنگام مواجهه با تاریخ صدر اسلام، همچون تمام برحه‌های دیگر تاریخ، چاره‌ای جز تحلیل واقعیت از منظری فراتر کنش انسانی ندارد. در رمان تاریخی، حوادث بازسازی می‌شوند تا بتوانند در خدمت روایت داستان قرار بگیرند. این دو نیروی مخالف درونی و بیرونی داستان، نویسنده را در منگنه قرار می‌دهند و آرامش پرداخت به چنین موضوعات حساسی را از او سلب می‌کنند. به همین دلیل است که اکثر نویسندگان، هرچقدر هم مذهبی بوده و به رمان تاریخی علاقه داشته باشند، ریسک انجام چنین کاری را نمی‌پذیرند یا درنهایت رمان را به پای تاریخ ذبح می‌کنند. اما آقای موسویان داستان «پیرمرد یک چشم»، با اتخاذ ترفندی توانسته است این مشکل را حل کند. او داستان را از زبان نقالی که صحنه‌های کربلا را روی پرده کشیده شده دارد، برای ما روایت می‌کند و بخش‌های تاریخ را از زبان خودش کنار هم می‌نشاند... » ادامه‌ی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید: 🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9471 @ShahrestanAdab☑️

🔻بر فرازِ قاف (در پی حادثه‌ی تروریستی اهواز که شهادت تنی چند از هموطنانمان را منجر شد، #محمد_شکری_فرد غزلی سروده است در سوگ جانباز شهید «حاج‌حسین منجزی» که از شهدای آن حادثه بود. این مرثیه را با هم می‌خوانیم) ▪️باز پیوسته به اقیانوس، رود دیگری عشق پیدا کرده در عالم نمود دیگری چون سپندی بین آتش سوختی تا بلکه ما در امان باشیم از چشم حسود دیگری ترس دشمن از وجود مردهایی مثل توست که چنین از پشت آمد بی‌وجود‌ِ دیگری از بلندی‌ها چه آسان رد شدی، سیمرغ‌وار بر فراز قاف می‌بینم صعود دیگری همسرت هنگام رفتن بر دلش افتاده بود نیست بعد از این خداحافظ، درود دیگری! ☑️ @ShahrestanAdab

🔻شهریار، قله‌ی رمانتیسم (مقاله‌ای از #جاوید_سیفی پرونده‌پرتره‌ی شهریار) ▪️«...واژه ی رمانتیک به معنای "خیال انگیز" و "افسانه ای" از قرن 17 در ادبیات انگلستان کاربرد داشته است. در آن دوران، کلاسیک ها برای مسخره کردن طرفداران رمانتیسم این واژه را در مورد آنان به کار می بردند. رمانتیسم به عنوان مکتبی ادبی از اواخر قرن هجدهم در انگلستان و سپس در آلمان شکل گرفت و از سال 1830 وارد ادبیات فرانسه شد و چند دهه بر ادبیات اروپا حاکم بود. رمانتیسم فرانسه که در ابتدا تحت تاثیر ادبیات انگلستان و آلمان به وجود آمده بود؛ به چنان شهرت و پیشرفتی رسید که ادبیات سایر ملل را نیز زیر سایه ی خود درآورد و به صورت مکتبی فراگیر درآمد. (سید حسینی، 1385: 177) "شاعر مکتب رمانتیسم پیامبری است که از ورای عالم ظاهر، عالم روح و حقیقت را می بیند. او زیبایی طاهری را مصنوعی و زیبایی روحی و معنوی را حقیقی می شمارد." (دانشور، 1388: 127) بر همین اساس می توان ریشه های مکتب رمانتیسم را در مکتب ایده آلیسم جستجو کرد؛ چراکه آنان نیز به اصالت روح و تسلط جهان معنوی بر عالم مادی اعتقاد داشتند...» ادامه‌ی این مقاله را در سایت شهرستان ادب بخوانید: 🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9532 ☑️ @ShahrestanAdab

🔻رویکرد پست‌مدرنیستی در اشعار متأخر #منوچهر_آتشی (یادداشتی از دکتر #محمدرضا_روزبه به مناسبت زادروز این شاعر نوگرا) ▪️«...پست‌مدرن‌ها با اتکا به آرای پساساختارگرایان، معتقدند که بیرون از حیطۀ زبان، حقیقی وجود ندارد. روایات تاریخی، زاییدۀ زبانند و به دلیل "متن بودگی"، مانند زبان، فاقد قطعیت‌اند. از این رو با رد تلقی "زمانٍ تقویمی" و سیر خطی تاریخ، هماواز با میشل فوکو به تاریخٍ دٓوٓرانی و مبرا از قانون علّیت اعتقاد دارند. بر پایۀ همین نگرش، شاعران و نویسندگان پسامدرن، در روایات تاریخْ‌محور یا فراداستان‌های تاریخ‌گرایانه، نظم تاریخی وقایع را در هم می‌آشوبند و ادوار و اشخاص تاریخیٍ ناهمگون را با هم می‌آمیزند. زنده‌یاد منوچهر آتشی، شاعر نوگرای معاصر، در آخرین مجموعه‌ اشعارش رویکردی آشکار به نگرش و شگردهای زبانی پسامدرن داشت. مثلاً در شعر "سفرنامۀ سورنا در رؤیا" زمانْ‌پریشانه، به قصد نقد و نفی فرهنگ شهری مدرن، ناصر خسرو، شاعر و حکیم قرن پنجم، را به خیابان ناصرخسرو در تهرانٍ امروز می‌کشاند: ناصرخسرو/ در خیابان ٍ خود به تحیّر پرسه می‌زند./ و به کسانی که از کنارش می‌گذرند و آهسته می‌گویند: / "اکس" / "کوکایین"/ "داروهای تک‌نسخه"/ "وایگر هم داریم"/ "و ... تا دلت بخواهد!..."/ ناصرخسرو غضبناک و سپس آرام می‌شود...» ادامه‌ی این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید: 🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9533 ☑️ @ShahrestanAdab

🔻غریبانیم در بازار شامی (در تازه‌ترین مطلب پرونده #ادبیات_عاشورایی، چهارپاره‌ای می‌خوانیم از جناب آقای #علی_محمد_مودب) ▪️چو شب زد خیمه بر اردوی شن ها جهان نیزار خاموشی شد و خفت به هر سو چلچراغی سبز پژمرد ز "الا" در بیابان نیزه بشکفت زمین شد صفحه ی تفسیر قرآن به خط سرخ مصباح الهدی ها نمی خواند کسی خط خدا را به قرآن مبین کربلاها به جا ماند از تمام باغها داغ درختان تشنه از جو بازگشتند به شوق گندم ری، اهل بابل کدو رفتند و کندو بازگشتند به طراری غروب از راه آمد ز خون خوبرویان چهره رنگین زمان چون خنگ کوری لنگ می زد به زیر بار آن نی های سنگین غریبانیم در بازار شامی که زنگی، روی رومی خوش ندارد عجب مصری که یوسف را بها نیست که زالی نیست تا دوکی بیارد ز یوسف، پیرهن دزدند مردم که چشمانی زلیخایی ندارند گهر-ریز است خاک کوی دلدار گدایان میل بینایی ندارند گدایان پاره ی نان دوست دارند نمی بینند آن سر در تنور است سبو بر سنگ ساحل می زند مست نمی داند که دریا آب شور است جهان مست است از خوابی گران، سنگ نمی داند که خواب ارزان فروشی است در انبارند خیل مرده جانان جهان بازار گرم جان-فروشی است بکوش ای جان و جانی دست و پا کن که جانان مشتری را دوست دارد هر آن کس نیم-جانی دارد ای دوست چنین سوداگری را دوست دارد مبادا در قمار جان ببازی! مبادا جان که دادی، تن بمانی! عزیز است این دو روز غم، مبادا ز یوسف، بند پیراهن بمانی! ☑️ @ShahrestanAdab

🔻گزارش تصویری دهمین #ماه_شعر #آفتابگردان_ها 🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9539 ☑️ @ShahrestanAdab