🟢 اکثریت یا اقلیت ، معیار حقیقت نیست
معیار : عقلانیت ،
استقلال فکری و تشخیص فردی است
❇️ درسی از مکتب امام کاظم «علیه السلام»
(به مناسبت سالروز ولادت خجسته حضرت امام موسی بن جعفر علیه السلام)
✅ امام عليه السلام در حدیثی - خطاب به هشام - مىفرمايد:
قرآن كثرت را مذمت كرده است آنجا كه مىفرمايد:
«وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ»(انعام/ 116)
: اگر اكثر مردم را پيروى كنى تو را گمراه مىكنند؛
چون اكثر مردم تابع عقل نيستند،
تابع گمان و تخميناند،
همين كه چيزى در خيالشان پيدا مىشود دنبالش مىروند.
✅ چون اكثر مردم اينگونه هستند،
پس به اكثریت اعتماد نكن.
🔹اين هم خودش نوعى ديگر استقلال بخشيدن به عقل است
و دعوت به اينكه عقل بايد معيار باشد.
✅ امام عليه السلام در - ادامه خطاب به هشام - مىفرمايد كه:
هشام! به حرف مردم اعتنا نكن،
به تشخيص مردم اعتنا نكن؛
تشخيص،
تشخيص خودت باشد.
✅ اى هشام! اگر در دست تو يك گردو باشد و هركس به تو برسد بگويد: به به! چه گوهر عاليى! در هيچ خزانهاى پيدا نمىشود،
تو كه مىبينى گوهر نيست نبايد گول آنها را بخورى.
نقطه مقابلش: اگر در دست تو گوهرى باشد و هركس به تو برسد بگويد: اين گردو را از كجا آوردهاى؟ تو نبايد اعتنا كنى.
اگر همه مردم به اين گوهر گفتند گردو، تو تابع تشخيص و عقل و فكر خودت باش و عقل را راهنماى خود قرار بده.
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (تعليم و تربيت در اسلام)، ج22، ص: 867- 866- با تلخیص و ویرایش -
https://eitaa.com/shakhes1340ز
May 11
🔸امام شناسی (۸)
♦️امامت در قرآن(۱)
🔹 سلسله مباحث «امام شناسی» فقط جمعه ها ارائه خواهد شد
الف - آیه ولایت (آيه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ..»)
🔻در قرآن چند آيه هست كه مورد استدلال شيعه در باب امامت است.
يكى از آن آيات آيه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» است
(اتفاقاً در همه اينها روايات اهل تسنن هم وجود دارد كه مفاد شيعه را تأييد مىكند).
🔻ما آيه اى در قرآن داريم به اين صورت:
إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ «مائده/ 55».
«انما» يعنى منحصراً (چون اداة حصر است).
معنى اصلى «ولىّ» سرپرست است.
ولايت يعنى تسلط و سرپرستى:
سرپرست شما فقط و فقط خداست و پيغمبر خدا و مؤمنينى كه نماز را بپا مىدارند و در حال ركوع زكات مىدهند.
🔻ما در دستورات اسلام نداريم كه انسان در حال ركوع زكات بدهد كه بگوييم اين يك قانون كلى است و شامل همه افراد مىشود.
🔻اين، اشاره است به واقعه اى كه در خارج يك بار وقوع پيدا كرده است و شيعه و سنى به اتفاق آن را روايت كردهاند و آن اين است كه :
على عليه السلام در حال ركوع بود، سائلى پيدا شد و سؤالى كرد، حضرت به انگشت خود اشاره كرد، او آمد انگشتر را از انگشت على عليه السلام بيرون آورد و رفت؛
يعنى على عليه السلام صبر نكرد نمازش تمام شود و بعد به او انفاق كند؛
آنقدر عنايت داشت به اينكه آن فقير را زودتر جواب بگويد كه در همان حال ركوع با اشاره به او فهماند كه اين انگشتر را درآور، برو بفروش و پولش را خرج خودت كن.
🔻در اين مطلب هيچ اختلافى نيست و مورد اتفاق شيعه و سنى است كه على عليه السلام چنين كارى كرده است
و نيز مورد اتفاق شيعه و سنى است كه اين آيه در شأن على عليه السلام نازل شده است
🔻با توجه به اينكه انفاق كردن در حال ركوع جزء دستورات اسلام نيست (نه از واجبات اسلام است و نه از مستحبات آن) كه بگوييم ممكن است عده اى از مردم به اين قانون عمل كرده باشند.
پس «كسانى كه چنين مى كنند» اشاره و كنايه است،
همانطور كه در خود قرآن گاهى مى گويد: «يقولون» مى گويند، و حال آنكه يك فرد آن سخن را گفته،
در اينجا «كسانى كه چنين مى كنند»
يعنى آن فردى كه چنين كرده است.
بنابراين به حكم اين آيه على عليه السلام به ولايت براى مردم تعيين شده است. اين، آيه اى است كه مورد استدلال شيعه است.
ادامه دارد
▪️مجموعه آثاراستادشهيدمطهرى،(امامت و رهبری ) ج4، ص: 723- 722- با ویرایش -
https://eitaa.com/shakhes1340
🟡نقش مردم در «فرایند ظهور»
🔻 -آيه۱۱ سوره رعد - «إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ»
آب بسيار صاف و پاكى است كه بر سر منتظرها،
آنهايى كه به انتظار هستند كه هميشه خدا از يك راه غير عادى كارها را درست كند، مى ريزد.
انتظار بيهوده نكشيد.
🔻«انَّ» يعنى تحقيقاً مطلب اين است؛
تحقق و واقعيت اين است كه :
هرگز خداوند اوضاع و احوال را به سود مردم عوض نمى كند
«حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ»
مگر وقتى كه خود آن مردم آنچه مربوط به خودشان است، آنچه كه در خودشان هست:
اخلاق،
روحيه،
ملكات، جهت،
نيات و بالأخره خودشان را عوض كنند.
🔻 آيا ما مى توانيم مدركى بهتر از اين پيدا كنيم؟
آيا بيشتر از اين مى توان اطمينان پيدا كرد كه انتظارات به شكل انتظاراتى كه ما داريم - دفع بلاها و جلب رحمت الهی بدون تغییر در اخلاق، روحيه، ملكات، و بالأخره انقلاب و تحول درونی - بيهوده است؟
نصّ قرآن است،
با نصّ قرآن نمى توان كارى كرد.
🔻- بر اساس آیه مذکور- ، ملت ، بايد «يُغَيِّرُوا» باشد،
بايد ابتكار و فكر و نقشه داشته باشد،
بايد خودش شخصاً براى خود تصميم بگيرد
و انتخاب كند.
🔻هر وقت ملتى رسيد به جايى كه :
خودش براى خودش تصميم گرفت؛
خودش راه خود را انتخاب كرد
و خودش در كار خود ابتكار به خرج داد،
چنين ملتى مى تواند انتظار رحمت و تأييد الهى را داشته باشد،
انتظار آن چيزهايى كه قرآن نام مى برد:
فيضهاى الهى،
اعانتهاى الهى،
نصرتهاى الهى
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهری ، ج17، ص 225 -222 - با تلخیص و ویرایش-
https://eitaa.com/shakhes1340
🔸دوره دوم اسلام شناسی بر اساس آثار شهید مطهری(۳)
(سلسله مباحث «اسلام شناسی» فقط روزهای شنبه ارسال می گردد)
🔹الف. از نظر شناخت
2️⃣ امكان شناخت(2)
🔸پيرهون و امكان شناخت
🔻در دوران بعد از سقراط، گروهى هستند كه آنها را «شكّاكان» مى نامند و معروفترين شخصيت آنان مردى است به نام پيرهون .
او ده دليل بر عدم امكان شناخت اقامه كرده است،
🔻...يك دليل بسيار ساده اش اين است:
انسان اگر بخواهد بشناسد، ابزار شناختش چيست؟
ما دو ابزار كه بيشتر نداريم، يكى حس است و ديگرى عقل.
از شما مىپرسم: آيا حس خطا مىكند يا نه؟
همه مىگويند: الى ما شاء اللّه:
خطاى سامعه، باصره، لامسه، شامّه و ذائقه كه همه اينها مثالهاى فراوان دارد ؛
بعضى ادعا كرده اند كه تنها باصره چند صد نوع خطا دارد.
مىگويد:
چيزى كه خطا مىكند و قابل خطاست، قابل اعتماد نيست.
وقتى يك جا مىبينم و مىبينم كه اشتباه است، جاى ديگر كه مىبينم نمىتوانم به آن اعتماد كنم.
🔻عقل چطور؟
مى گويد آن كه از حس بيشتر خطا مى كند. در استدلال هاى عقلى علما و فلاسفه دائما اشتباه رخ مى دهد.
پس حس خطا مى كند، عقل هم خطا مى كند و ما غير از اين دو چيز ديگرى نداريم.
پس هر چه را كه فكر مىكنيم و درباره هر چه كه مىانديشيم، يا حواس ما دخالت دارد يا عقل ما و يا هر دو، و اين هر دو جايزالخطا هستند،
پس به هيچكدام از اينها نمىتوان اعتماد كرد.
ادامه دارد
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (مسئله شناخت)، ج13، ص: 344- 343- با تلخیص و ویرایش-
https://eitaa.com/shakhes1340
🟡 دوره دوم «اسلام شناسی» بر اساس آثار استاد شهید مطهری(ره)
🟢 رهبر معظم انقلاب :
- مبنا را تفکرات شهید مطهرى بگذارید و کارهاى بعدى را روى آن بنا کنید.( ۱۵/ ۰۴/ ۱۳۸۳ )
- راه گسترش و پيشرفت و شكوفايى فكرى جامعه بر مبناى آثار شهيد مطهرى است که امیدواریم این کار انجام بگیرد(۱۳۶۹/۲/۱۲)
🔸به اطلاع اعضای ارجمند کانال های «اندیشه مطهر»(عمومی) در«ایتا» ، «واتساپ» و «تلگرام» می رساند :
🔻مرحله نخست اسلام شناسی بر اساس آثار شهید مطهری تحت عنوان «مشخصات اسلام» در سه محور کلی :
شناخت ،
جهان بینی و ایدئولوژی
در طی ۴۰ پست ارسال گردید؛
🔻به دلیل اهمیت دوره دوم «اسلام شناسی» و فرصت بیشتر اعضای محترم جهت مطالعه و تحقیق ، فقط روزهای شنبه به ارسال این سلسله از مباحث اختصاص خواهد داشت.
🔹 ضمناً تمام پست های ارسالی در کانالهای اندیشه مطهر از ابتدا تا کنون ، در وبلاگ ذیل قابل دریافت است :
http://shakhes1340.blogfa.com
May 11
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
♦️جمهوری اسلامی تا آخر «مردم» را لازم دارد!
⏺ عوامل دین گریزی
6️⃣ اظهار نظر غير متخصّص
(بخش پایانی)
🔻در بعضى مسائل همه مردم به خود حقّ مى دهند كه اظهار نظر كنند.
در قديم درباره مسائل بهداشتى، مطلب اينچنين بود.
اگر كسى مى گفت من فلان ناراحتى دارم، هر كس كه مى شنيد اظهار نظر مى كرد كه بلى، علّتش اين است و اثرش اين است و چاره اش و علاجش هم اين است،
و ديگرى كه مى شنيد به نحوى ديگر اظهار نظر مى كرد.
حقّ اظهار نظر را همه براى خود محفوظ مى دانستند
...كمتر فكر مى كردند كه اظهار نظر در مسائل بهداشتى نيازمند به تخصّص است؛
بايد پزشك بود، داروشناس بود؛
بايد سالها نزد استاد درس خواند؛
بايد مدّتها تجربه علمى آموخت.
امّا گويى همه خود را پزشك مى دانستند.
الآن هم در ميان يك طبقه وضع همين است.
🔻در مسائل دينى نيز عيناً همين طور بود
و هنوز هم همين طور هست و ادامه دارد.
همه كس به خود حقّ مى دهد كه اظهار نظر كند.
🔻مسائل دينى خصوصاً قسمت هاى خداشناسى و توحيدى از جمله پيچيده ترين مسائل علمى است كه همه كس شايستگى اظهار نظر ندارد.
🔻...ضعف منطق هايى كه غالباً ديده مى شود كه افراد ناوارد در مسائل مربوط به حكمت الهى، عدل الهى، قضا و قدر الهى، اراده و مشيّت الهى، قدرت كامله الهى، جبر و اختيار، حدوث و قدم عالم، قبر و برزخ و معاد و بهشت و جهنّم و صراط و ميزان و غيره از خود نشان مى دهند
و غالباً مستمعان آنها مى پندارند كه آنچه اين جاهلان و بى خبران مى گويند متن تعليمات دينى است و اينها به اعماق آن تعليمات رسيده اند،
يكى از موجبات بزرگ لامذهبى و گرايشهاى مادّى است.
🔻چقدر مصيبت است براى اهل معرفت كه افرادى كه نه با مكتب الهيّون آشنا هستند و نه با مكتب مادّيون،
از هرج و مرج و بى نظمى كه در سيستم تبليغات دينى
- خصوصاً در جامعه تشيّع- وجود دارد استفاده كرده،
در ردّ مادّيون كتاب مى نويسند؛
لاطائلاتى به هم مى بافند كه اسباب تمسخر و استهزاست.
بديهى است چنين تبليغاتى به سود مادّيگرى - و سبب دین گریزی خواهد بود -
از كتبى كه در زمان خود ما در اين زمينه نوشته شده است فراوان مى توان مثال آورد.
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (علل گرايش به ماديگرى)، ج1، ص: 559- 558- با تلخیص و ویرایش-
https://eitaa.com/shakhes1340
🟢 به مناسبت روز مباهله (۲۴ ذیحجه)
✅ علىّ بن حمّاد عدوى بصرى بغدادى معروف به ابن حمّاد، از اكابر شعراى اماميّه در قرن چهارم هجرى است،
✅ در اشعار ذيل - به مقارنت ولایت الهی و ولایت امام علی در آیه ولایت (انما ولیکم الله ....«سوره مائده : 55»
ولى تان خداست و فرستاده اش و آنان كه ايمان آورده اند كه نماز را بپا مى دارند و زكات را در حال ركوع ادا مى كنند،
که به اتّفاق فريقين در مورد على (عليه السّلام) نازل گشته است
و نیز جایگاه برجسته آن حضرت در آیه مباهله : فمن حاجک فیه ... و أنفسنا و انفسکم ...«آل عمران : 61»
(جان پیامبر بودن) اینچنین - اشاره مى كند:
قرن الإله ولائه بولائه
ممّا تزكّى و هو حان يركع
سمّاه ربّ العرش نفس محمّد
يوم البهال و ذاك ما لا يدفع
(ریحانه الادب ج 5ص 311)
ترجمه:
✅ خداوند ولاء على را با ولاء خودش،
در اثر اينكه على در حال ركوع زكات بخشيد،
مقرون ساخت.
✅ پروردگار عرش، على را در روز مباهله «جان محمّد» خواند
و اين حقيقتى غير قابل انكار است.
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (ولاءها و ولايتها)، ج3، ص: 269-268- با تلخیص و ویرایش-
https://eitaa.com/shakhes1340
14.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🟢 ما و این نفس بسیار بسیار پیچیده انسانی که همواره باید از آن بر حذر بود
🔻 کانال رسمی «بنیاد شهید مطهری» در ایتا، تلگرام و سروش👇
eitaa.com/motahari_ir
t.me/motahari_ir
sapp.ir/motahari_ir
⭕️ نگرانی پیامبر (ص) از خطر سطحی نگری،
کج اندیشی
و نداشتن قدرت تجزیه و تحلیل مسائل جامعه(۱)
🔻پيغمبر اكرم از - طرفی - راجع به خطر نفاق شديداً اظهار نگرانى مى كند،
از طرف ديگر راجع به اينكه امتش - فقر فکری داشته - و تجزيه و تحليل نداشته باشند
و در مسائل غور نكنند
اظهار نگرانى مى كند:
« انّى لا اخافُ عَلى امَّتِىَ الْفَقْرَ وَ لكِنْ اخافُ عَلَيْهِمْ سوءَ التَّدْبيرِ»
🔻چه جمله عالى و بزرگى! مى فرمود كه من بر امت خودم از ناحيه فقر اقتصادى بيم ندارم،
فقر امت من را از پا در نمى آورد
🔻ولى از يك چيز ديگر بر امت خودم بيمناكم و آن كج فكرى، بد فكرى، بد انديشگى، جهل و نادانى- است-
🔻اگر مردم مسلمان،
روشن بينى،
دوربينى،
آينده بينى،
عمق بينى،
و ژرف بينى را از دست بدهند
و ظاهربين بشوند
آن وقت است كه براى اسلام خطر پيدا مى شود.
ادامه دارد
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى(پانزده گفتار) ؛ ج25 ؛ ص191 و ص 214-213 - با تلخیص و ویرایش جزئی-
eitaa.com/shakhes1340