هدایت شده از الهی نگاهی
تلاش علماء اهل سنت و مخالفین و معاندین در انکار بیعت خلیفه دوم با امیرالمؤمنین علیه السلام در روز غدیر خود نشان دهنده اهمیت این موضوع است
اما علی رغم تلاش این افراد برای انکار و مخفی کردن این حقیقت، این واقعه با اسنادی صحیح در کتب آنها وارد آمده است که جای هیچ بهانه ای باقی نمیگذارد!
در ادامه ان شاء الله به بررسی دو طریق از این روایت پرداخته و وجه دلالت را شرح خواهم داد
هدایت شده از الهی نگاهی
🔴 طریق اول : روایت ابوهریره
🔵«أخبرنا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ بِشْرَانَ، قَالَ: أخبرنا عَلِيُّ بْنُ عُمَرَ الْحَافِظُ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو نَصْرٍ حَبْشُونُ بْنُ مُوسَى بْنِ أَيُّوبَ الْخَلالُ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ سَعِيدٍ الرَّمْلِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا ضَمْرَةُ بْنُ رَبِيعَةَ الْقُرَشِيُّ، عَنِ ابْنِ شَوْذَبٍ، عَنْ مَطَرٍ الْوَرَّاقِ، عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: مَنْ صَامَ يَوْمَ ثَمَانِ عَشْرَةَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ كُتِبَ لَهُ صِيَامُ سِتِّينَ شَهْرًا، 👈وهُوَ يَوْمُ غَدِيرِ خُمٍّ👉 لمَّا أَخَذَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِيَدِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ، فَقَالَ: " أَلَسْتُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ؟ "، قَالُوا: بَلَى يا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: " مَنْ كُنْتُ مَولاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلاهُ "، 👈فَقَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ بَخٍ بَخٍ لَكَ يَابْنَ أَبِي طَالِبٍ أَصْبَحْتَ مَوْلايَ وَمَوْلَى كُلِّ مُسْلِمٍ،👉 فَأَنْزَلَ اللَّهُ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ»
🔴ابوهریره میگوید: هر کس در روز هجدهم ذیحجه روزه بگیرد ثواب شصت ماه روزه بر او نوشته خواهد شد.
و آن روز غدیر خم است، زمانى که پیامبر(صلی الله علیه وآله) دست على بن ابىطالب(علیه السلام) را گرفت و فرمود: آیا من ولىّ مؤمنین نیستم؟ گفتند: آرى اى رسولخدا! فرمود: هر که من مولاى اویم پس علىّ مولاى اوست.
👈عمربن خطاب گفت: مبارک باد، مبارک باد اى پسر ابى طالب! تو مولاى من و مولاى هر مسلمان شدى.👉
آنگاه خداوند این آیه را نازل کرد: «أَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ...»
هدایت شده از الهی نگاهی
📚تاریخ بغداد ج9 ص221
📚 تاریخ مدینة دمشق ج42 ص233 - 234
لینک روایت از اسلام ویب:
🌐http://library.islamweb.net/hadith/display_hbook.php?bk_no=717&hid=2775&pid=362079
لینک روایت از شامله :
🌐http://shamela.ws/browse.php/book-736#page-4977
هدایت شده از الهی نگاهی
🔺بررسی سند روایت فوق🔻
عبد الله بن علي بن محمد بن بشران
✅ثقة ثبت
تاريخ بغداد ج10، ص14
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=22633
علي بن عمر دار قطني
✅فريد عصره ، ثقة، حافظ
سير أعلام النبلاء، ج16، ص452
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=24549
حبشون بن خلال
✅صدوق
تاريخ بغداد، ج8، ص289
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=14355
علي بن سعيد
✅ ذهبی : صالح الامر. ثقة
ميزان الاعتدال في نقد الرجال، ج5، ص154
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=24331
ضمرة بن ربيعه
✅ احمد بن حنبل : من الثقات المأمونين، رجل صالح، صالح الحديث،
أحمد بن حنبل، العلل: ج2 ص366
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=3979
عبد الله بن شوذب
✅ ابن حجر : صدوق عابد. ثقة
تقريب التهذيب ، ج1، ص501
🌐http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=4863
مطر الوراق
✅ ذهبی : الامام الزاهد الصادق
ذهبي، سير أعلام النبلاء: ج5، ص452
و ایضا از روات بخاری و مسلم (بخاری ج9ص159 و مسلم ج3ص1176)
شهر بن حوشب
✅قال حرب الكرماني: قلت لأحمد بن حنبل: شهر بن حوشب، فوثّقه، وقال ما أحسن حديثه، وقال حنبل: سمعت أبا عبد الله يقول: شهر ليس به بأس . قال الترمذي: قال محمد، يعني البخاري: شهر حسن الحديث ، قوي امره.
ذهبي، تاريخ الإسلام: ج6 ص387
و ایضا از رجال مسلم (مسلم ج3 ص1621)
ابوهریرة
✅صحابی
هدایت شده از الهی نگاهی
🔴 طریق دوم: روایت براء بن عازب
🔵 حدثنا عبد اللَّهِ حدثنی أبی ثنا عَفَّانُ ثنا حَمَّادُ بن سَلَمَهَ أنا عَلِىُّ بن زَیْدٍ عن عَدِىِّ بن ثَابِتٍ (وأبی هارون العبدی) عَنِ الْبَرَاءِ بن عَازِبٍ قال کنا مع رسول اللَّهِ صلى الله علیه وسلم فی سَفَرٍ فَنَزَلْنَا بِغَدِیرِ خُمٍّ فنودی فِینَا الصَّلاَهُ جَامِعَهٌ وَکُسِحَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله علیه وسلم تَحْتَ شَجَرَتَیْنِ فَصَلَّى الظُّهْرَ 👈وَأَخَذَ بِیَدِ علی رضی الله عنه فقال أَلَسْتُمْ تَعْلَمُونَ انى أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ من أَنْفُسِهِمْ قالوا بَلَى قال أَلَسْتُمْ تَعْلَمُونَ انى أَوْلَى بِکُلِّ مُؤْمِنٍ من نَفْسِهِ قالوا بَلَى قال فَأَخَذَ بِیَدِ عَلِىٍّ فقال من کنت مَوْلاَهُ فعلی مَوْلاَهُ اللهم وَالِ من ولاه وَعَادِ من عَادَاهُ قال فَلَقِیَهُ عُمَرُ بَعْدَ ذلک فقال له هنیاء یا بن أبی طَالِبٍ أَصْبَحْتَ وَأَمْسَیْتَ مولى کل مُؤْمِنٍ وَمُؤْمِنَهٍ.👉
🔴براء بن عازب مىگوید: در حجه الوداع همراه رسول خدا بودیم، زیر درختها را تمیز کردند، فرمان اقامه نماز جماعت صادر شد، سپس رسول خدا صلى الله علیه و آله دست على را گرفت وسمت راستش قرار داد و فرمود: آیا من نسبت به مؤمنان از جان آنان به خودشان برتر نیستم؟ گفتند: آری، فرمود: آیا همسران من مادران شما نیستند؟ گفتند: آری، فرمود: این على رهبر است و من رهبر او هستم، خداوندا دوست بدار آنکه على را دوست بدارد و دشمن بدار دشمن او را، 👈عمرگفت: مبارک باشد بر تو اى علی، تو اکنون مولا و رهبر من و تمام مؤمنان هستی.👉
هدایت شده از الهی نگاهی
📚 مسند أحمد بن حنبل، ج ۴، ص ۲۸۱، ح۱۸۵۰۲
📚 فضائل الصحابه لابن حنبل ج ۲، ص ۵۹۶، ۱۰۱۶ و ج ۲، ص ۶۱۰، ح۱۰۴۲
📚 الکتاب المصنف فی الأحادیث والآثار، ج ۶، ص ۳۷۲، ح۳۲۱۱۸
📚 الشریعه، ج ۴، ص ۲۰۵۱
📚 تاریخ مدینه دمشق وذکر فضلها وتسمیه من حلها من الأماثل، ج ۴۲، ص ۲۲۱
📚 تاریخ الإسلام ووفیات المشاهیر والأعلام، ج ۳، ص ۶۳۲
📚البدایه والنهایه، ج ۷، ص ۳۵۰
📚 کنزل العمال، ج13، ص133و 134
هدایت شده از الهی نگاهی
🔺بررسی سند روایت فوق🔻
عفان بن مسلم بن عبد الله الباهلى
✅از روات صحیح بخاری، مسلم
حماد بن سلمه
✅از روات صحیح بخارى (تعلیقا)، مسلم
علی بن زید بن جدعان
✅از روات صحیح مسلم
عدی بن ثابت
✅از روات بخاری، مسلم
أبی هارون العبدی
✅از روات بخاری
و طبق قاعده رجالی اهل سنت، رجال شیخین بودن، خود بالاترین توثیق است👇
هدایت شده از الهی نگاهی
⚫️ وقد نقل بن دقیق العید عن بن المفضل وکان شیخ والده انه کان یقول فیمن خرج له فی الصحیحین هذا جاز القنطره.
🔵 ابن دقیق العید از ابن مفضل که استاد پدرش بوده است نقل حدیث دارد که مى گفت: 👈کسى که در طریق راویان بخارى باشد از پل عبور کرده است.
📚 فتح الباری شرح صحیح البخاری، ج ۱۳، ص ۴۵۷
هدایت شده از الهی نگاهی
⚫️ يَنْبَغِي لكل منصف أَن يعلم أَن تَخْرِيج صَاحب الصَّحِيح لأي راو كَانَ مُقْتَض لعدالته عِنْده وَصِحَّة ضَبطه وَعدم غفلته وَلَا سِيمَا مَا انضاف إِلَى ذَلِك من إطباق جُمْهُور الْأَئِمَّة على تَسْمِيَة الْكِتَابَيْنِ بالصحيحين وَهَذَا معنى لم يحصل لغير من خرج عَنهُ فِي الصَّحِيح فَهُوَ بِمَثَابَة إطباق الْجُمْهُور على تَعْدِيل من ذكر فيهمَا
🔵 سزاوار است هر شخص منصفی بداند که نقل روایت صاحب صحیح از هر راوی، 👈به معنی عادل بودن و صحت ضبط (یعنی حافظه) و عدم غفلت آن راوی نزد صاحب صحیح است. به خصوص که علاوه بر این مساله، جمهور ائمه بر نامگذاری این دو کتاب (یعنی بخاری و مسلم) به صحیحین اجماع دارند و این امر برای غیر از کسی که صحیحین از او نقل روایت کرده اند حاصل نمیشود و این مساله (یعنی نقل حدیث در صحیحین از آن راوی) بمنزله اجماع جمهور بر تعدیل آن راوی است
📚 فتح الباري، ابن حجر، ج1ص384
هدایت شده از الهی نگاهی
پس سند روایت غیر قابل خدشه است
علاوه بر صحت سندی، این روایت، تصحیحات و تحسینات فراوانی نیز دارد🔻
هدایت شده از الهی نگاهی
ملاعلى هروى:
🔷 (رواه أحمد) أی فی مسنده، وأقل مرتبته أن یکون حسنا فلا التفات لمن قدح فی ثبوت هذا الحدیث.
🔶 این روایت را احمد در مسند خود نقل کرده است، در پایین ترین درجه، این حدیث «حسن» است؛ پس سخن کسانى که به این روایت ایراد گرفتهاند، ارزش توجه ندارد!
📚 مرقاه المفاتیح شرح مشکاه المصابیح، ج ۱۱، ص ۷۸، تحقیق: جمال عیتانی، ناشر: دار الکتب العلمیه – لبنان/ بیروت، الطبعه: الأولى، ۱۴۲۲هـ – ۲۰۰۱م
هدایت شده از الهی نگاهی
علاوه بر این، البانی نیز، روایتی را که سندی کاملا مشابه با سند این روایت دارد را تصحیح کرده است
📚ابن ماجه القزوینی، محمد بن یزید (متوفای۲۷۵ هـ)، سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۴۳، ح۱۱۶، باب فَضْلِ عَلِیِّ بن أبی طَالِبٍ رضی الله عنه، تحقیق: محمد فؤاد عبد الباقی، ناشر: دار الفکر – بیروت.
هدایت شده از الهی نگاهی
و اما ..؛
سوال اینجاست که اگر این بیعت و تبریک، دلالت تام بر ولایت و خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام دارد، پس چرا در موتی کوتاه، این بیعت را فراموش کرده و عهد خود را زیر پا گذاشتند؟!🤔
جواب این سوال را، علمای اهل سنت بیان کرده اند👇
هدایت شده از الهی نگاهی
🔵 و اجمع الجماهير على متن الحديث من خطبته في يوم عيد يزحم باتفاق الجميع وهو يقول : «من كنت مولاه فعلي مولاه» فقال عمر بخ بخ يا أبا الحسن لقد أصبحت مولاي ومولى كل مولى فهذا تسليم ورضى وتحكيم ثم بعد هذا غلب الهوى تحب الرياسة وحمل عمود الخلافة وعقود النبوة وخفقان الهوى في قعقعة الرايات واشتباك ازدحام الخيول وفتح الأمصار وسقاهم كأس الهوى فعادوا إلى الخلاف الأول : فنبذوه وراء ظهورهم واشتروا به ثمناً قليلا .
🔴 از خطبههاى رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) خطبه غدیر خم است که همه مسلمانان بر متن آن اتفاق دارند. رسول خدا فرمود: هر کس من مولا و سرپرست او هستم، على مولا و سرپرست او است. عمر پس از این فرمایش رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) به على (علیه السلام) این گونه تبریک گفت:
«تبریک، تبریک، اى ابوالحسن، تو اکنون مولا و رهبر من و هر مولاى دیگرى هستی.»
این سخن عمر حکایت از تسلیم او در برابر فرمان پیامبر و امامت و رهبرى على (علیه السلام) و نشانه رضایتش از انتخاب على (علیه السلام) به رهبرى امت دارد؛ اما پس از گذشت آن روزها، عمر تحت تأثیر هواى نفس و علاقه به ریاست و رهبرى خودش قرار گرفت و استوانه خلافت را از مکان اصلى تغییر داد و با لشکر کشىها، برافراشتن پرچمها و گشودن سرزمینهاى دیگر، راه امت را به اختلاف و بازگشت به دوران جاهلى هموار کرد و از مصادیق این سخن شد: (فنبذوه وراء ظهورهم واشتروا به ثمناً قلیلا). پس، آن بیعت را پشت سر خود انداختند و آن را به بهایى ناچیز فروختند، و چه بد معاملهاى کردند.
#ریاست_طلبی
#هواپرستی
📚 الغزالي ، أبو حامد محمد بن محمد ، سر العالمين وكشف ما في الدارين ، ج 1 ، ص 18 ، باب في ترتيب الخلافة والمملكة
📚 سبط ابن جوزي در تذكرة الخواص ، ص37 ـ 39
📚 سیر اعلام النبلاء ، ج19 ، ص328
هدایت شده از الهی نگاهی
🔺و اما توثیق امام غزالی نزد اهل سنت (که بعدا کسی مدعی شیعه بودن او نشود!):🔻
🔶ذهبی : الغزالي الشيخ الإمام البحر حجة الإسلام أعجوبة الزمان زين الدين أبو حامد محمد بن محمد بن محمد بن أحمد الطوسي الشافعي الغزالي صاحب التصانيف والذكاء المفرط ... ثم بعد سنوات سار إلي وطنه لازما لسننه حافظا لوقته مكبا علي العلم.
🔷ترجمه : غزالي استاد پيشوا و درياي علم ، نشانه اسلام ، اعجوبه زمان ، صاحب كتاب ها و انساني با هوش فراوان و زيرك... بود
📚 سير أعلام النبلاء ، ج 19 ، ص 322
هدایت شده از الهی نگاهی
✅ پس نتيجه واضح اين بحث لاجرم اين است كه : تبریک گفتن مردم و به ویژه خلیفه دوم ثابت مىکند که منظور رسول خدا صلى الله علیه وآله از جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» ولایت و امامت امیرمؤمنان علیه السلام بوده نه صرف محبت و دوست داشتن ایشان؛ چرا که اگر مقصود صرف دوست داشتن بود، نیازى به تبریک گفتن نداشت!!!
ضمن این که خلیفه دوم مىگوید که «أصبحت مولای ومولى کل مولى؛ تو از امروز مولاى ما شدی»
و در روایت ابن کثیر دمشقى آمده بود: «اصبحت الیوم ولی کل مؤمن؛ تو از امروز سرپرست هر مؤمنى شدی»
🔴 در حالى که دوست داشتن تمام مؤمنان از واجباتى است که قبل از آن نازل شده و از مسلمات بود و اگر کلمه «ولی» را به معناى محبت و دوستى بگیریم این معنا به ذهن تبادر خواهد کرد که عمر مىگوید ما تا کنون با تو دوست نبودیم و تو از امروز با ما دوست شدی.
🔰 در نتیجه چاره نیست جز این که حدیث غدیر را به معناى امامت و خلافت گرفته شود.
هدایت شده از الهی نگاهی
🔻 همچنين علاوه بر خليفه دوم، عبدالله بن عمر نيز از جمله بيعت كنندگان با علي عليه السلام در روز غدير بوده است..
هدایت شده از الهی نگاهی
۱۴ – حَدَّثَنَا زَکَرِیَّا بْنُ یَحْیَى السَّاجِیُّ، حَدَّثَنَا سَلَمَهُ بْنُ شَبِیبٍ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّازِقِ، حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ زَیْدٍ، عَنْ عَدِیِّ بْنِ ثَابِتٍ، عَنِ الْبَرَاءِ، أَنّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: أَلَسْتُ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ؟ قَالُوا: بَلَى، قَالَ: أَلَسْتُ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَزْوَاجِهِمْ؟ قَالُوا: بَلَى، قَالَ: أَلَسْتُ أَوْلَى بِهِمْ مِنْ أَوْلادِهِمْ؟ قَالُوا: بَلَى، قَالَ: أَلَسْتُ أَلَسْتُ؟ قَالُوا: بَلَى، قَالَ: فَهَذَا وَلِیُّکُمْ مِنْ بَعْدِی، اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ، وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ .
فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ:👇
یَهْنُکَ یَا ابْنَ أَبِی طَالِبٍ، أَصْبَحْتَ الْیَوْمَ وَلِیَّ کُلِّ مُسْلِمٍ
🔵 پیامبر فرمود : آیا من نسبت به مومنان از نفسشان سزاوارتر نیستم !؟ گفتند بله . ایشان فرمودند آیا من به مومنان از همسرانشان سزاوارتر نیستم !؟ گفتند بله
پیامبر فرمودند : آیا من به مومنان از فرزندانشان نیز سزاوارتر نیستم !؟ گفتند بله
سپس پیامبر چندین اقرار دیگر از صحابه می گیرد و سپس فرمود :
پس این (علی) ولی شما پس از من خواهد بود .
سپس ابن عمر گفت :
به تو تبریک می گویند (صحابه)
ای فرزند ابی طالب تو امروز ولی هر مسلمانی شدی .
ابن عمر می گوید👇
ای ابن ابی طالب به تو تبریک می گویيم، تو امروز ولي همه مسلمين شدي
📚مجلسان لأبی بکر العنبری (المتوفى: ۳۲۴هـ) ص ۱۵
هدایت شده از الهی نگاهی
🔻 امام فخر راضی در تفسیر خود در ذیل روایت بیعت و تبریک عمر بن خطاب در روز غدیر، چنین مدعی شده که این روایت را علاوه بر براء بن عازب و ابوهریره، 👈ابن عباس و محمد بن علی👉 نیز نقل کرده اند، پس با وجود 4 سند، استفاضه این روایت یقینا ثابت است! و الله اعلم
هدایت شده از الهی نگاهی
✅ نتيجتا، قرائني چون بيعت بزرگان صحابه، مثل عمر بن خطاب، و عبدالله بن عمر، در روز غدير، با اميرالمؤمنين علي عليه السلام، دلالت تام بر ولايت الهي و بلافصل ايشان دارد.
🌸الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمؤمنین🌸
السلام عليكم و رحمة الله و بركاته🌹