✅نصایح استاد، علامه حسن زاده آملی خواب و خوراك و كار و زندگى را اندازه است كه در كم آن بيم تباهى است، و در افزون آن ترس رسوائى. ميانهروى مايه بلندپايگى و ارجمندى و نيكبختى است. آنچه را كه داور خرد دستور داد بجا آر و پاسخ درست براى پرسش خدايت فراهم كن. تنها از آفريدگارت شرم بدار نه از آفريدههايش. بگذار تا ديگران از تو رنگ بگيرند نه تو از آنان. پيمانت را با خدا و پيمبر سخت استوار كن، و از ته دل بگو خدايا آمدم، گر كام تو برنيامد آنگه گله كن 🔹نامه ها برنامه ها، ص: 56 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🌺 گریه به علت قضا شدن نماز شب آیت الله حسن رمضانی: خدمت آیت الله خرازی بودم. ایشان نقل می‌ کردند: آقا مصطفی خمینی برای بنده نقل نمودند که یک روز صبح رفتم منزل پدرم. دیدم ایشان دارند گریه می‌ کنند... از مادرم پرسیدم چرا گریه می‌کنند؟ مادرم گفتند: دوباره نماز شبشان قضا شده است... حضرت استاد رمضانی بعد از نقل این داستان از آقای خرازی فرمودند: این قضیه نشان می‌دهد که امام (ره) هر دفعه نماز شبشان قضا می شده، گریه می‌ کردند... 🔹🔹برای خود و به حال خود، فکری بکنیم 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🌸 #دین_شناسی – 18 🔹 #عقل_و_دین – 2 در شماره های قبلی، معنای #دین روشن شد. در این شماره، #چیستی_عقل بیان می شود. 🔸 عقل در لغت #عقل در لغت به معنای بند زدن، بستن، گرفتن، زندانی کردن و بازداشت کردن آمده است؛ «عَقَلَ لسانَه» یعنی زبانش را بست. همچنین #عقل به معنای فهیم بودن، شعور داشتن، آگاه بودن، فهمیدن، درک کردن و نیرویی که انسان با آن می فهمد و اندیشه می کند، آمده است؛ «تَعقُّل» یعنی فهیم شدن، خردمند شدن، درک کردن، اندیشیدن و نیک فکر کردن است. برخی چنین گفته اند که ماده (ع ق ل) تشخیص صلاح از فساد در جریان زندگی مادی و معنوی بوده و بعد از آن، بستن و بند کردن نفس بر اساس آن تشخیص یا صلاح است. از این رو، امساک، تدبر، فهم مناسب، ادراک، انزجار، شناخت مایحتاج زندگی مادی و معنوی و مانند آن از لوازم این معناست و اینکه در احادیث، یاران زیادی به عقل نسبت داده شده از باب مجاز یا لوازم عقل است. به بیان دیگر، عقل، نیرویی است که انسان به وسیله آن، خیر و صلاح مادی و معنوی خود را تشخیص می دهد و بعد از این تشخیص، انسان را از خلاف و تمایل به سمت امور شرّ و فساد مادی و معنوی نگه می دارد. 🔸 عقل در اصطلاح واژه عقل در علوم معرفت شناسی، منطق، فلسفه، کلام، فلسفه اخلاق و ... کاربردهای گوناگون دارد. به طور اجمال: 1. عقل یعنی نیروی فهمیدن، اندیشیدن و ادراک عقلی؛ 2. عقل به معنای نیروی تدبیر زندگی؛ 3. جوهری که در ذات و افعال از ماده و مادیات مجرد است؛ 4. صادر اول که معمولا در فلسفه به آن عقل اول می گویند؛ 5. معلومات و اندیشه های اولیه که مبادی تصورات و تصدیقاتند؛ 6. معلومات یا اندیشه های اکتسابی برگرفته از مبادی؛ 7. مطلق مُدرِک؛ اعم از عقل و نفس و غیره. 🔸 چند نکته 1. عقل، گاهی بر قوه ادراکی اطلاق می شود و گاهی بر ادراکات حاصل از آن قوه؛ عقل در معرفت شناسی، بیشتر به معنای ادراکات عقلی به کار می رود و در هستی شناسی، بیشتر به لحاظ وجود شناختی، درباره قوه یا نیروی عقل بحث می شود. 2. در عصر حاضر، گاهی از عقل اصطلاح دیگری قصد می کنند و آن عقلانیت یا آرای رایج و مشهوری است که همه یا بیشتر مردم می پذیرند. 3. روشن است که معنای اراده شده درباره عقل از راه قرائن و شواهد متن و سخن، فهمیده می شود. برای روشن تر شدن بحث، لازم است عقل نظری و عقل عملی را تعریف کنیم. ادامه دارد... ⚜استاد وحيد واحد جوان⚜ ⭕️اختصاصي⭕️ 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

پاسخ حضرت آیت الله بهجت(ره) جهت تقویت اراده @sokhanerfan

📘 کتاب #وحدت_وجود در عرفان اسلامی نوشته استاد واحدجوان و با تقریظ آیت الله حسن رمضانی تلاش می کند #توحید_عرفانی را تبیین نماید و در ضمن به شبهات پاسخ دهد. 📔کتابی جامع درباره وحدت وجود 🔹مرکز پخش: قم، پاساژ قدس، انتشارات قائم آل علی (علیه السلام) ☎️ تلفن: 37739525 📦 ارسال پستی: 09127478679 💢سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🔷 #شرح_دیوان_حافظ #استاد_فاضلی یکشنبه 18 آذر 97 🔹شرح غزل: عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت 🆔 @sokhanerfan

✅مراد از اسم اعظم چیست؟ اسم اعظم، لفظ یا نوشته نیست. این اسماء لفظی و کتبی جلوه‌‌ و نشانه‌ای از اسمای حقیقی‌اند و در میان اسماء عینی که حقیقت بیرونی دارند آن اسمی که از همه برتر هست اسم اعظم است. اسم اعظم در میان اسماء ذات، «الله» است و در اسماء صفات، «حی» است و در میان اسماء افعال، «قادر» است لذا تمام افعال حق تعالی به اسم «القادر» بر می‌گردد و تمام صفات او به اسم «الحی» بر می‌گردد و «الله» هم مستجمع همه صفات کمال است. نه تنها اسم اعظم بلکه همه اسماء الهی، حقایق عینی و بیرونی‌اند و لفظ و نوشته نیستند لذا آنچه که ما در گفتار یا نوشتار بیان می‌کنیم و می‌گوییم الله، حی، عالم، قادر، سمیع، بصیر و ... اسم و نشانه آن اسمای خدا هستند که واقعیت خارجی دارند. یعنی این الفاظ، اسم آن اسماء هستند. به بیان دیگر، اینطور نیست که تنها یک اسم اعظم داشته باشیم و اینطور نیست که لفظ «الله» یا عبارت کتبی «الله»، «حی»، «قادر» و ... اسم اعظم باشند بلکه در جهان آفرینش حقایق عینیه‌ای وجود دارند که اینها بزرگترین تعین پروردگار هستند. مثلا به انسانی می‌گوییم فلان آقا دکتر، حکیم، عارف و .... است که این اسما و صفات در صورتی واقعی است که او در خارج و واقعا متصف به صفت دکتر، حکیم باشد و گرنه صرف لفظ یا نوشتار که اثری ندارد از این رو کسی که به این اسماء، تحقق یافته و آنها را در خود پیاده کرده است می‌تواند کار الهی انجام دهد. 🔹 آیت الله حسن رمضانی 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🌷 امام خمینی و محیی الدین ابن عربی ◀️حضرت امام خمینی (ره) در آثار اخلاقی و عرفانی خود مانند شرح دعای سحر، مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة، تعلیقة علی الفوائد الرضویة، سر الصلوة، آداب الصلوة و شرح چهل حدیث در موراد بسیاری از محیی‌ الدین ابن عربی به عظمت یاد کرده و تحت عناوین با شکوهی مانند: شیخ کبیر، شیخ عارف، شیخ محقق، بزرگمرد از او نام برده و به عنوان یکی از «بزرگان مشایخ ارباب عرفان» او را ستوده است. ◀️حضرت امام در اواخر ماههای عمر شریف خود (یکشنبه 25 دى ماه 1367) درباره کتاب فصوص الحکم ابن عربی می‌نویسد: «یاد روزى که در ایام جوانى کتاب «فصوص الحکم» و دیگر کتب عرفانى را که بزرگان مشایخ ارباب عرفان به یادگار گذاشتهاند در خدمت بعض از مشایخ اهل عرفان- رضوان اللَّه علیه- استفاده نمودم و اکنون که در این سنّ کهولت و از پاى درآمدگى دختر عزیزم (فاطى) خانم فاطمه طباطبائى از این بىبضاعت خواستند چیزى بنویسم باید بگویم که کتب مذکور با همه قدر و منزلتى که دارند و کمکهاى بسیار ارزندهاى به معرفت قرآن کریم- سرچشمه فیّاض معرفة اللَّه و کتب ادعیه ائمه معصومین، صلوات اللَّه و سلامه علیهم اجمعین، که آنها را حقّاً قرآن صاعد باید خواند و احادیث آن بزرگواران- مىکنند، حلاوت و لطافت و جامعیت اسرار کتاب الهى را ندارند. فى المثل سوره مبارکه حمد مشتمل جمیع اسرار معارف الهیه است که تحمل آن از عهده این نویسنده دست و پا بسته خارج است، همین قدر بدان اى دختر عزیزم که در بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ. الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ معارف و اسرار غیر قابل تحمل براى ما است و اگر عارف صاحب سرى در الْحَمْدُ لِلَّهِ با قدم صاحب ولایت غور کند مىیابد که در عالم هستى غیر از اللَّه چیزى و کسى نیست که اگر بود حمد مختصّ به ذات الوهى نبود (تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل) پس باید قلمها بشکنند اگر گمان شود وراى او هستند. تو نیز اى عزیز کتب عرفا و اولیا را بخوان به قصد فهمیدن یا ذوق کردن همین کلمه شریفه جامعه. خداوند تعالى تو و احمد عزیزم و فرزندان عزیزت را که نور چشمان من هستید حفظ کند، و از شماها انتظار دعاى خیر دارم بویژه پس از موتم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.» (صحیفه امام، ج21، ص 237) ◀️نکات جالب توجه حضرت امام درباره کتاب فصوص الحکم ابن عربی در این نامه: 1. خاطره خوش امام از فراگیری فصوص الحکم 2.عنوان «بزرگان مشایخ ارباب عرفان» برای ابن عربی 3.استفاده علمی امام از فصوص الحکم 4.قدر و منزلت داشتن فصوص الحکم نزد امام 5.کمک‌های بسیار ارزنده فصوص برای فهم و معرفت قرآن و کتب ادعیه و احادیث ائمه 6. سفارش به خواندن و فراگیری کتب عرفانی به قصد فهمیدن یا ذوق کردن اسرار قرآن (کلمه شریفه جامعه) 7. حتی زمانی که امام، این نوع کتابها را با قرآن مقایسه می‌کند و می‌فرماید که هیچکدام حلاوت و لطافت و جامعیت اسرار کتاب الهى را ندارند مثالی می‌زند که همه این کتب عرفانی بر مبنای آن مثال دور می‌زنند یعنی «وحدت وجود» و آن را از قرآن (الحمدلله رب العالمین) استفاده می‌کند. (فى المثل سوره مبارکه... اگر عارف صاحب سرى در الْحَمْدُ لِلَّهِ با قدم صاحب ولایت غور کند مىیابد که در عالم هستى غیر از اللَّه چیزى و کسى نیست که اگر بود حمد مختصّ به ذات الوهى نبود (تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل) پس باید قلمها بشکنند اگر گمان شود وراى او هستند.) ◀️نامه مهم دیگر امام خمینی (ره) همچنین حضرت امام در اواخر ماههای عمر شریفش (11 دی ماه 1367) در پیام مهم و تاریخی خود به میخائیل گورباچف او را به اسلام دعوت کرد و از شکست کمونیسم خبر داد که در قسمتی از آن نامه مهم آمده: «دیگر شما را خسته نمی‌ کنم و از کتب عرفا و بخصوص محیى الدین ابن عربی نام نمی‌برم؛ که اگر خواستید از مباحث این بزرگمرد مطلع گردید، تنى چند از خبرگان تیزهوش خود را که در این گونه مسائل قویاً دست دارند، راهى قم گردانید، تا پس از چند سالى با توکل به خدا از عمق لطیف باریکتر ز موى منازل معرفت آگاه گردند، که بدون این سفر آگاهى از آن امکان ندارد.» (صحیفه امام، ج21، ص: 225) ◀️در پایان یادآوری این نکته ضروری است که حضرت امام، کتاب فصوص و مصباح الانس را خدمت استاد عرفانش حضرت آیت الله شاه‌آبادی (ره) خوانده است و نیز ایشان بر کتاب فصوص الحکم و مصباح الانس تعلیقه نوشته‌اند و به طور کلی، اصل مباحث ابن عربی را قبول دارند اگر چه در مواردی نقد‌هایی نیز دارند. 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🍀دیدگاه امام خمینی (ره) درباره استاد عرفانش مرحوم آیت الله شاه آبادی (ره) امام خمینی فرمودند: «من در عمر خود، روحی لطیف ‌تر از روح مرحوم شاه آبادی ندیدم.» و سپس ادامه دادند که: « ایشان، صرف نظر از چنین فقاهت، فلسفه، عرفان که کم نظیر بودند در سیاست نیز کم نظیر بودند.» 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🌺علاقه امام به استاد عرفانش علاقه امام خمینی (ره) به استادش مرحوم آیت الله شاه آبادی بسیار زیاد بود تا آنجا که هرگاه از ایشان نامی به میان می آورد می فرمود: روحی له الفداء، جانم فدای او باد! این مطلب در کتابهای امام (ره) بخصوص در کتابهای عرفانی ایشان کاملاً مشهود است. امام برای درس آیت الله شاه آبادی ارزش و احترام زیادی قائل بودند و می فرمودند: «اگر آیت الله شاه آبادی هفتاد سال تدریس می ‌کرد، من در محضرش حاضر می ‌شدم، چون هر روز حرف تازه ‌ای داشت» 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

🍁🍁🍁 ✅آشنایی با عرفان نماز / ✳️یکی از معانی مهم حضور قلب در نماز 🔷جمله تکان دهنده یک عارف به استاد مطهری (ره) + توضیح مرحوم استاد مطهّرى می فرمود: يك بار كه خدمت عارفی رسیدم. از من پرسيدند: نماز را چگونه مي خوانى؟ عرض كردم: كاملًا توجّه به معانىِ كلمات و جملات آن دارم! آن عارف فرمودند: پس كِىْ نماز مي خوانى؟!! در نماز توجّه ات به خدا باشد و بس! توجّه به معانى مكن! ◀️ علامه طهرانی در کتاب روح مجرد می نویسد: انصافاً اين جمله ايشان حاوى أسرار و دقائقى است، و حقّ مطلب همينطور است كه افاده فرموده اند. @sokhanerfan چرا كه در نماز، اگر انسان متوجّه معانى نماز شود كه مثلًا «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» به معنى آنست كه: من فقط ترا عبادت مي كنم و از تو استعانت مى طلبم، ذهن و فكر نماز گزار بدين حقيقت متوجّه بوده و از توجّه كامل به خدا غافل است؛ در حالي كه بايد توجّه صد در صد به سوى خدا باشد و مخاطب فقط خدا باشد، و در اينصورت ديگر توجّه به معنى نيست مگر به نحوه آلى و مِرْآتى، همچنانكه در نماز، نبايد انسان توجّه به الفاظ و عبارات آن داشته باشد مگر توجّه آلى و مِرْآتى. زيرا اگر توجّه به الفاظ نماز از صحّت ادا كردن و تجويد آن و أداءِ از مخارج آن شود، ديگر آن نماز، نماز نيست؛ نه توجّه به خداست و نه توجّه به معنى. ولى اگر توجّه به خدا شود و انسان در خطاب و مكالمه اش با خدا لحظه اى فرود نيايد، نه فكر الفاظ نماز را بنمايد و نه فكر معانى آنرا، در اينصورت تمام الفاظ خود به خود به نحو آلى و مِرآتى يعنى با نظر غير استقلالى آمده و به دنبال، جميع معانى نيز به طريق آلى و مِرآتى نه با نظر استقلالى آمده و همه به نحو صحيح و مطلوب أدا شده است بدون آنكه در توجّه تامّ به خداوند و حضور قلب خللى وارد آيد. @sokhanerfan ✔️ مثال: در همين مكالمات و گفتگوهائى كه ما شبانه روز با هم داريم، و در سخنراني ها و خطابه ها و مراجعات و سائر امورى كه در آنها عنوان تخاطب و گفتگو است، تمام توجّه ما به شخص مخاطب است. آنچه در خطاب از مغز و انديشه انسان بر زبان جارى مي شود همه اش درست و صحيح است، بدون اينكه ما توجّه به صحّت آنها داشته باشيم؛ و اگر يك لحظه توجّهمان را به عبارات و مطالبى كه ردّ و بدل مى شود منعطف سازيم، اصل توجّه به خطاب از ميان مي رود و در آن لحظه ديگر مخاطبى وجود ندارد. @sokhanerfan من وقتى با شما سخن مي گويم: آقا شما امروز مسافرت نكنيد، و در حرم امام رضا بمانيد! صد در صد توجّهم به شما و حقيقت شماست. اين را نظر استقلالى نامند. و البتّه اين معانى بدون غلط در ذهن من مى آيد و ذهن من الفاظى را متناسب با آن معانى استخدام ميكند و بر زبان جارى مى سازد، و بدون هيچ خطائى مُسَلسَلًا اين معانى و الفاظ استخدام شده و به شما براى إبراز و اظهار آن مقصود منتقل مي گردد. امّا اگر بخواهم معنى «امروز مسافرت نكنيد» را در ذهن بياورم و يا الفاظ آن را تصوّر نمايم، ديگر مخاطب بودن شما از ميان مي رود و استقلال خود را از دست مي دهد؛ مگر ضمنى و تبعى و آلى و مرآتى. در نماز كه أهمّ امور است بايد انسان در حضور قلب به خدا منقطع باشد و هيچ خاطره اى و انديشه اى از ذهن عبور نكند، و اين فقط در صورتى امكان پذير است كه جملات و عبارات نماز كه طبعاً حاوى معانى خود مى باشند بدون اندك توجّه به خود آنها در ذهن بيايد و بر زبان جارى شود. در اينصورت نماز، نماز است. يعنى مخاطب خداست؛ حضور قلب با خداست. 🔹روح مجرد صص 61 - 63 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan

✅پاسخ به شبهات 🌺معنای جدا نبودن قرآن و عرفان و برهان ؟؟ مراد از اینکه می‌فرمایند قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندارند این است که قرآن ناب موید مؤدای کشف و عرفان ناب و عقل و برهان ناب است، و عقل و برهان ناب، موید مؤدای کشف و عرفان ناب و قرآن ناب است و نیز کشف و عرفان ناب، موید مؤدای برهان ناب و قرآن ناب است؛ نه اینکه این هر سه در یک ردیف‌ اند و با هم هیچ تفاوتی ندارند. و نیز مراد این نیست که هر کس با هر سرمایه و طرز فکر و ظرفیتی هر چه از قرآن برداشت کرد ما این را عرفانی و برهانی قلمداد کنیم، یا هر کسی با هر شرایطی مدعی عرفان و مکاشفه شد و هر چه به عنوان عرفان عرضه کرد بگوییم قرآن و برهان آن را تایید می‌کند. یا هر کسی به عنوان برهان هر چه ارائه کرد بگوییم قرآن و عرفان هم همین را می‌گویند. اصلا چنین چیزی نیست. برداشت از قرآن برای خود آداب و رسومی دارد و مقرراتی بر آن حاکم است که برداشت کردن از قرآن باید با توجه به آن آداب و مقررات صورت بگیرد، اگر برداشت از قرآن درست و طبق موازین باشد با مودّای کشف ناب و مودّای برهان ناب که خالی از هرگونه وهم و خیال باشد در تعارض نیست، و همین طور در استفاده از برهان، شرایط و مقرراتی وجود دارد که اگر کسی با توجه به آن ها در آن مسیر پیش برود یقینا نتیجه بدست آمده با مودّای کشف ناب و قرآن ناب در تعارض نیست، و همین گونه کشف و شهود و عرفان ناب و صحیح هم برای خود موازین و ضوابطی دارد که اگر کسی طبق آن موازین پیش رود و انحرافی پیش نیاید مودّای کشف و عرفان با مودّای برهان و قرآن در تعارض نخواهد بود. مراد ما این است، نه اینکه خواسته باشیم اینها را در یک ردیف قرار دهیم، اصلا مراد ما چنین چیزی نیست و آقایان باید بحث قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندارند را به خوبی درک کرده و برداشت و ذهنیت خود را به دیگران نسبت ندهند. 🔺 استاد، آیت الله حسن رمضانی 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan