💠همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد؛
⏺نشست علمی «شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم»
✳️نشست علمی «شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم» در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
❇️نشست علمی «شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم» عصر امروز در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
❇️بر اساس این گزارش، حجت الاسلام باقر طالبی دارابی عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی و بهزاد حمیدیه عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در این نشست به ارائه مطالب خود پرداختند و خانم رمضانی دبیری علمی این جلسه را برعهده داشت.
✅خانم رمضانی در ابتدای این جلسه، نشست علمی «شاخصه های معنویت اسلامی» را در راستای تحقق بیانیه گام دوم قلمداد کرد و با اشاره به سیر بحث، به نکاتی که رهبر معظم انقلاب در زمینه معنویت در این بیانیه مورد تأکید قرار داده اند، اشاره کرد.
✅معنویت زبان ارائه راهکار برای اصلاح وضعیت نامطلوب انسان است
💠حجت الاسلام طالبی دارابی در ادامه به ارائه مطالب خود پرداخت و با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم نسبت به معنویت و اخلاق توضیحاتی ارائه کرده اند، بیان کرد: معنویت دارای شاخصه های خدا، حیات انسان، حیات پس از مرگ، روح و پرورش آن است؛ گرچه این موار در معنویت اسلامی وجود دارد، اما در معنویت گرایی جدید نیز می توان از این موارد سراغ گرفت، بنابراین می توان گفت اشتراکاتی میان زبان معنویت گرایی و زبان دین وجود دارد؛ منتهی در نوع اسامی ممکن است با یکدیگر تفاوت وجود داشته باشد.
❇️عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با بیان اینکه معنویت در حقیقت زبان ارائه راهکار برای اصلاح وضعیت نامطلوب انسان است، افزود: با توجه به شاخص های زبانی که رهبری برای معنویت بیان فرموده اند، در می یابیم که معنویت در مسیر دین داری محقق می شود؛ زبان دین جدای از مفهوم و امر خداوند متعال نیست.
✅وی در معنویت اسلامی در ایران بین زبان دین و زبان معنویت انس بسیاری برقرار است، ابراز کرد: معنویت گرایی در درون بافت اسلام همان معنویت گرایی سنتی مبتنی بر آموزه های دینی است و اگر کسی بخواهد معنویت دینی داشته باشد، از هویت اسلامی برخوردار است.
💠معنویت اسلامی به معنای دینداری زنده و پویا و تعمیق آن در زندگی روزمره است
✅در ادامه آقای حمیدیه با اشاره به ضرورت دقت در مفهوم «رشد معنوی» خاطرنشان کرد: انسان در طول عمر خود ضمن اینکه رشد مادی دارد، باید رشد معنوی نیز داشته باشد، یعنی معنویت یک شخص 50 ساله باید به مراتب از معنویتی که در 15 سالگی داشته است، بیشتر باشد؛ شخصی که معنوی بوده و شعور معنوی بالایی داشته باشد، با مشاهده یک صحنه معنوی تفکر فرامادی خواهد داشت.
▶️عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: برای روشن شدن مفهوم دقیق «معنویت اسلامی» باید بررسی کنیم چه مواردی جز معنویت اسلامی نیستند؛ مشکل بزرگ ما در گام نخست انقلاب، چالش های دینداری است، یعنی ما مقداری از دینداری تراز اسلامی که سیره ائمه معصومین(ع) بوده است فاصله گرفته ایم؛ دینداری معنوی، دینداری قشری نبوده و تنها پایبند به ظواهر احکام نیست، بلکه به عمق دینداری توجه دارد.
💠وی با بیان اینکه امروز متأسفانه جامعه ما در زمینه دینداری دچار نوعی فرمالیسم و قشری گرایی هایی شده است، گفت: به عنوان مثال امروز ما نمی توانیم به خوبی از ظواهر دین استفاه کنیم؛ مثلا از پیاده روی عظیم اربعین می توان استفاده های بیشتری داشته باشیم و آن را جهانی تر کنیم.
⏺حمیدیه با بیان اینکه معنویت اسلامی به معنای دینداری زنده و پویا و تعمیق آن در زندگی روزمره است، به تبیین تفاوت های معنویت اسلامی و سایر معنویت ها پرداخت و بیان کرد: دینداری مبتنی بر تعصب و سوگیری و عقلانی شدن آن، دینداری عقل محور صرف، دینداری اخلاق محور صرف، دینداری عادت محور و دینداری اسطوره ای با معنویت اسلامی ناسازگار است.
🔽گفتنی است، ارائه دهندگان در پایان به سؤالات حاضران در جلسه پاسخ دادند و با آنها به بحث و گفت وگو پرداختند
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#نشست_علمی
#شاخصه_های_معنویت_اسلامی
#طالبی_دارابی
#بهزاد_حمیدیه
💠https://eitaa.com/isca24/5305
❇️حجت الاسلام طالبی دارابی تأکید کرد؛
✅آشنایی با "زبان معنویت" نیاز امروز جامعه به ویژه جوانان
▶️عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با بیان اینکه جوانان با زبان معنویت آشنا نیستند، گفت: معنویت در حقیقت زبان ارائه راهکار برای اصلاح وضعیت نامطلوب انسان است.
💠حجت الاسلام باقر طالبی دارابی عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی عصر امروز در نشست علمی شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم که در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزاری شد، با اشاره به شاخصه های معنویت گرایی جدید گفت: معتقدم معنویت گرایی جدید را در قالب نظام گفتاری و رفتاری جدید ارائه داد.
❇️وی ادامه داد: مواجهه با معنویت مبتنی با روش های ساختاری و زبانی یک سری اقتضائات دارد؛ رشد جنبش های نوپدید دینی از درون دین پدید نمی آید، به عنوان مثال معنویت سکولار از درون دین پدید نیامده است، اما برای طرح خود از زبان دین استفاده می کند.
🔵حجت الاسلام طالبی دارابی خاطرنشان کرد: زبان به طور عام و زبان در قلمرو دین و در قلمرو معنویت گرایی از اهمیت برای تحلیل برخوردار می شود؛ بیرون کشیدن شاخص های زبانی می تواند به شناخت و کیفیت گسترش آن در جامعه کمک کند، زیرا به وسیله آن می توان به همخوانی آن با زبان دین حاکم بر آن جامعه پی برد.
🔴عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با اشاره به قابلیت های مختلف زبان ادامه داد: زبان یک دستگاه نمادسازی است و ایده ها را در قالب نماد بیان می کند و از خاصیت جهان شمولی برخوردار است؛ مغز یکی از مهم ترین اندام ها در بدن بوده و منشأ و پشتوانه به کار افتادن زبان است، بنابراین نسبت میان مغز و زبان را مورد توجه قرار دارد؛ چون انسان از مغز برخوردار است، از قابلیت زبان نیز می تواند استفاده کند.\
💠ادامه گزارش از لینک زیر مطالعه کنید
🌐http://yon.ir/FXbxz
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#نشست_علمی
#شاخصه_های_معنویت_اسلامی
#طالبی_دارابی
💠https://eitaa.com/isca24/5309
💠حمیدیه مطرح کرد؛
✅"فرمالیسم" تهدیدکننده ادیان
💠عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان تهدیدات پدیده «فرمالیسم» در عرصه دینداری گفت: تعمیق دینداری در زندگی روزمره ثمره معنویت اسلامی است.
❇️به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بهزاد حمیدیه عضو هیأت علمی دانشگاه تهران عصر امروز پنج شنبه بیست و هشتم شهریور ۱۳۹۸ در نشست علمی شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم که در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزاری شد، با اشاره به مفهوم معنویت اسلامی، به تبیین معنای معنویت پرداخت و گفت: باید شاخصه های معنویت تراز اسلامی را به خوبی بشناسیم و سایر معنویت ها را با آن تطبیق دهیم تا به حقانیت آن پی ببریم.
💠وی به تمایزات معنویت اسلامی و معنویت های نوپدید اشاره کرد و ادامه داد: معنویت در دینداری ممکن است به معنای تعمق در دینداری باشد؛ به عبارت دیگر شخصی که معنوی باشد، نسبت به عمق بندگی و دینداری در همه ادیان توجه دارد.
⏺حمیدیه با اشاره به اینکه امروز پدیده «فرمالیسم» خطری است که همه ادیان را تهدید می کند، بیان کرد: فرمالیسم نوعی بی هویت شدن ادیان است؛ امروز این خطر همه ادیان را مورد تهدید قرار داده است، اما معنویت با آن مقابله می کند؛ به عبارت دیگر همه ادیان ممکن است بی هویت شده و دیگر اثرگذار نباشند، اما معنویت با آن مبارزه و مقابله می کند.
✅عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به پیامدها و آثار معنویت در پیشبرد اهداف جامعه اشاره کرد و گفت: نمی توان از معنویت های صوری و قشری انتظار داشت گفتمان مبارزه با فساد و ظلم و حرکت در راستای عدالت طلبی را تقویت کند.
♈️وی ادامه داد: باید برای روشن شدن ابعاد مختلف معنویت، واژگان مطرح شده در حول محور معنویت همانند «هوش معنوی» و «شعور معنوی» که رهبر معظم انقلاب نیز آن را در بیانیه گام دوم انقلاب مطرح فرموده اند، دقت داشته باشیم؛ اگر شعور معنوی در جامعه تقویت شود، بددون شک دیدگاه افراد نسبت به مسائل پیرامون جامعه تفاوت خواهد داشت.
❇️حمیدیه در ادامه با اشاره به ضرورت دقت در مفهوم «رشد معنوی» خاطرنشان کرد: انسان در طول عمر خود ضمن اینکه رشد مادی دارد، باید رشد معنوی نیز داشته باشد، یعنی معنویت یک شخص 50 ساله باید به مراتب از معنویتی که در 15 سالگی داشته است، بیشتر باشد؛ شخصی که معنوی بوده و شعور معنوی بالایی داشته باشد، با مشاهده یک صحنه معنوی تفکر فرامادی خواهد داشت.
💠عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: برای روشن شدن مفهوم دقیق «معنویت اسلامی» باید بررسی کنیم چه مواردی جز معنویت اسلامی نیستند؛ مشکل بزرگ ما در گام نخست انقلاب، چالش های دینداری است، یعنی ما مقداری از دینداری تراز اسلامی که سیره ائمه معصومین(ع) بوده است فاصله گرفته ایم؛ دینداری معنوی، دینداری قشری نبوده و تنها پایبند به ظواهر احکام نیست، بلکه به عمق دینداری توجه دارد.
✳️وی با بیان اینکه امروز متأسفانه جامعه ما در زمینه دینداری دچار نوعی فرمالیسم و قشری گرایی هایی شده است، گفت: به عنوان مثال امروز ما نمی توانیم به خوبی از ظواهر دین استفاه کنیم؛ مثلا از پیاده روی عظیم اربعین می توان استفاده های بیشتری داشته باشیم و آن را جهانی تر کنیم.
✅حمیدیه با بیان اینکه معنویت اسلامی به معنای دینداری زنده و پویا و تعمیق آن در زندگی روزمره است، به تبیین تفاوت های معنویت اسلامی و سایر معنویت ها پرداخت و بیان کرد: دینداری مبتنی بر تعصب و سوگیری و عقلانی شدن آن، دینداری عقل محور صرف، دینداری اخلاق محور صرف، دینداری عادت محور و دینداری اسطوره ای با معنویت اسلامی ناسازگار است.
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#نشست_علمی
#شاخصه_های_معنویت_اسلامی
#طالبی_دارابی
#بهزاد_حمیدیه
💠https://eitaa.com/isca24/5306
. شاخصه های معنویت در راستای تحقق بیانیه گام دوم .13980628.mp3
23.2M
✳️نشست هم اندیشی معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم
🔰ارائه دهندگان:
حجت الاسلام و المسلمین دکتر باقر طالبی دارابی
دکتر بهزاد حمیدیه
♈️دبیر علمی دکتر صدیقه رمضانی
🔰زمان: پنج شنبه 1398/6/28 ساعت 16
⬇️مکان: قم خیابان معلم- پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی- تالار امام مهدی(ع)
⬅️مجری: پژوهشکده اخلاق و معنویت و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
#نشست_علمی
#مرکز_همکاری_های_علمی_وبین_الملل
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#بهزاد_حمیدیه
$باقر_طالبی
🌐https://eitaa.com/isca_seda/192
نشست انگلیسی معنویت....98.6.26.mp3
16.59M
🔰سلسله نشست های معنویت پژوهی (انگلیسی) تکثر گرایی تمدنی و نظم نوین معنوی
♈️سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابایی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی
⬇️زمان: سه شنبه 1398/6/26
⬅️مکان:قم- پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🔰مجری: پژوهشکده اخلاق و معنویت و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
#مرکز_همکاری_های_علمی_وبین_الملل
#نشست_علمی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
🌐https://eitaa.com/isca_seda/193
💠نشست : معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی
⏺سلسله نشست های علمی " همایش ملی گام دوم انقلاب و تمدن نوین ،
نشستی با عنوان "معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی " توسط مرکز همکاری های علمی و بین الملل و پژوهشکده اخلاق و معنویت برگزار می گردد.
🔽نشستی از بیانیه گام دوم انقلاب و تمدن نوین ، با عنوان " معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی " توسط مرکز همکاری های علمی و بین الملل و پژوهشکده اخلاق و معنویت در تاریخ۱۳۹۸/۷/۱۱ (پنجشنبه)، ساعت ۱۰ ، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، به آدرس قم، ابتدای خیابان معلم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار امام مهدی(عج) برگزار می گردد.
❇️این جلسه با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین دکتر هادی صادقی و حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه و حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدی علیزاده (ارایه دهنده)، و دبیر علمی حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد کوهی برگزار می گردد.
💠نشست : معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر
✳️نشست همایش بیانیه گام دوم انقلاب و تمدن نوین اسلامی
⏺سلسله نشست های علمی " همایش ملی گام دوم انقلاب و تمدن نوین ، نشستی با عنوان "معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر " توسط مرکز همکاری های علمی و بین الملل و پژوهشکده اخلاق و معنویت برگزار می گردد.
▶️نشستی از بیانیه گام دوم انقلاب و تمدن نوین ، با عنوان " معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر " توسط مرکز همکاری های علمی و بین الملل و پژوهشکده اخلاق و معنویت در تاریخ ۱۳۹۸/۷/۴ (پنجشنبه)، ساعت ۱۰ ، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، به آدرس قم، ابتدای خیابان معلم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار امام مهدی(عج) برگزار می گردد.
💠این جلسه با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد رودگر و حجت الاسلام والمسلمین محمد شیخ الاسلامی (ارایه دهنده)، و دبیر علمی حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسلم گریوانی برگزار می گردد.
🔰سلسله نشست های علمی همایش ملی گام دوم انقلاب؛
♈️معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر
⬅️پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا): در ادامه سلسله نشست های علمی همایش ملی گام دوم انقلاب، پژوهشکده اخلاق و معنویت، صبح روز پنج شنبه چهارم مهرماه، نشست «معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر» را برگزار کرد.
💠به گزارش خبرنگار ایسکا: به همت گروه اسلام و مطالعات معنویتِ پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت و با همکاری مرکز همکاری های بین المللِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، صبح روز پنج شنبه چهارم مهر98، نشست علمی «معنویت اسلام و چالش های جهان معاصر در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب» با ارائه حجت الاسلام دکتر محمدجواد رودگر و حجت الاسلام محمد شیخ الاسلامی برگزار شد.
در این نشست که از ساعت 10 تا 12 برگزار شد، ابتدا دکتر محمدجواد رودگر، از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و از استادان عرفان پژوه معاصر، به تبیین مقوله معنویت بر اساس محورهای چهارگانه و مبانی دینی و اسلامی (انسان شناختی، هستی شناختی، زبان شناختی و غایت شناختی) پرداخت تا زمینه ای برای تعریف معنویت از دیدگاه اسلام فراهم آورد. سپس ایشان به گسترش چالش های معنویت اسلامی در جهان معاصر پرداخت.
در ادامه این نشست علمی، حجت الاسلام محمد شیخ الاسلامی، عضو شورای علمی گروه اسلام و مطالعات معنویت و رئیس دفتر تبلیغات اسلامی شعبه تهران، با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب در خصوص معنویت، آن را مانند هوش، مبتنی بر استعدادها و توانمندی هایی تعریف کرد که همانند آن قابل دسته بندی و گونه شناسی است.
وی با اشاره به این که حداقل تعادل معنوی در وجود هر انسان سالمی، شامل گزاره های فقه و اخلاق است، تعادل معنوی را لازمه معنویت در اقسام گوناگون آن عنوان کرد.
دبیری علمی این نشست، بر عهده حجت الاسلام دکتر مسلم گریوانی، پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه بود؛ این نشست که در سالن کنفرانس علامه طباطباییِ مرکز همایش های غدیر برگزار شده بود، در ساعت 12 به کار خود پایان داد.
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#نشست_علمی
#معنویت_پژوهی
#بیانیه_گام
🌐https://eitaa.com/isca24/5365
⬅️سلسله نشست های علمی همایش علمی
⬇️همایش ملی گام دوم انقلاب
⏺معنویت و گام دوم انقلاب در راستای تحقق بیانیه گام دوم
🔴ارائه دهندگان:
حجت الاسلام و المسلمین دکتر هادی صادقی و حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی علیزاده
⏹دبیر علمی: حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد کوهی
✅زمان: پنح شنبه 1398/7/11
❇️مکان: قم خیابان معلم- پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی- تالار امام مهدی علیه السلام
💠https://eitaa.com/isca24/5386
گروه اسلام و مطالعات معنویت
در نشست علمی مطرح شد؛
لزوم بازآرایی نظام معنوی / معنویت موازی جایگزین معنویت خطی شود
وسائل ـ حجت الاسلام دکتر شیخ الاسلامی گفت: معنویتهای موازی جایگزین معنویتهای خطی شود یعنی در واقع ترجمه این عبارت است«الطرق الی الله بعدد انفس الخلائق». شما برای رسیدن به حق باید از استعداد خود استفاده کنی و دنیای خودت را کشف کنی و در دنیای خود کسب معنویت کنی.
به گزارش خبرنگار وسائل، نشست «معنویت اسلام و لزوم بازآرایی نظام معنوی | معنویت موازی جایگزین معنویت خطی شودچالشهای جهان معاصر در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب» با ارائه حجت الاسلام دکتر محمد جواد رودگر عضو هیئت علمی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حجت الاسلام دکتر محمد شیخ الاسلامی عضو شورای علمی گروه اسلام و مطالعات معنویت و از محققین در عرصه معنویت و با حضور حجت الاسلام دکتر مسلم گریوانی، پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان دبیر علمی، پنجشنبه 4 مهر، در سالن علامه طباطایی سالن همایشهای غدیر در قم برگزار شد.
گزارش این نشست را در ادامه می خوانید:
در ابتداء این نشست دبیر علمی حجت الاسلام دکتر مسلم گریوانی با طرح یک سوال بحث را شروع کرد: استاد رودگر بفرمایید معنویت چیست؟ و چه تصویری از معنویت دارید؟ آیا تعریفی که امروز از معنویت وجود دارد در متون اسلامی پیدا می شود یا نه؟
تعریف معنویت در مقام تصدیق دشوار است
حجت الاسلام دکتر رودگر در پاسخ به این سوال اظهار داشت: تعریف معنویت در مقام تصور بسیار ساده است ولی در مقام تصدیق بسیار مشکل یعنی معنویت یک مقوله به تعبیر طلبگی سهل ممتنع است که ابتدا آسان می نماید ولی وقتی آدم ورود پیدا می کند در آن معانی و بواطن این واژه و اصطلاح واقعا می بیند که این تعریف سخت و دشوار است به خصوص اینکه بسیاری از واژه ها با بار معنایی رقیب در این زمینه وجود دارد.
معنویت بر مبنای انسان شناختی
منتها من معنویت در فضای گفتمان دینی تبیین می کنم و برای تبیین این موضوع من 5 محور کلی و کلان را عرض می کنم تا بتوانیم از دل آن این تعریف را استخراج کنیم. مقوله اول بر اساس مبنای انسان شناختی است یعنی معنویت بر اساس اصالت به فطرت قابلیت تعریف دارد و فطرت رکن رکین انسان یا انسانیت انسان را تشکیل می دهد و از زاویه انسان شناختی معنویت را ما با فطرت می توانیم گره بزنیم که در این صورت چند تعبیر در بحث فطرت وجود دارد که من آنها را اجمالا عرض می کنم.
تفاوت میان طبیعت، غریزه و فطرت
یکی از آنها واژه فطرت و هم معنا و حقیقت فطرت وقتی که به شکل یک نظریه ای در می آید از جمله اختصاصات قرآن کریم است و در عین حال از اختصاصات انسان است اگر چه بعضی ها می گویند که فطرت دایره گسترده تری دارد و غیر انسان را هم در بر می گیرد اما آنچه که آن برون داد اصلی دیدگاه ها است این است که فطرت اختصاص به انسان دارد.
اتفاقا شهید مطهری در این زمینه یک نکته ای دارند و می گویند: ما بین طبیعت، غریزه و فطرت فرق می گذاریم. طبیعت عام و شامل است، غریزه یک مقداری از شمول و عمومیت خود را نسبت به طبیعت کمتر دارد و فطرت اختصاص به انسان پیدا می کند.
طبیعت عمدتا شامل جمادات و بی جان ها می شود و غریزه هم متناظر به حیوانات است نه به این معنا که بخشی از وجوه وجودی انسان ها را هم در بر نگیرد، ولی فطرت از یک ویژگی ممتاز به لحاظ معنا و مصداق برخوردار است که حقیقت وجودی انسان را شامل می شود.
تعبیر علامه طباطبایی در المیزان ج1 صفحه 61، تعبیری است که به کار ما می آید. ایشان می فرماید: فطرت همان الگوی سعادت انسان و مسیر متافیزیکی و خطا ناپذیر تکامل است که سعادت و خوشبختی انسان را در بردارد.
این را در نظر بگیرید با مطلبی که امام خمینی(ره) در بحث فطرت این مساله را طرح می کند که: مقصود از فطرت الهی که خدای تعالی مردم را بر آن مفطور فرموده، حالت و هیئتی است که خلق را بر آن قرار داده است که از لوازم وجود آنان و از چیزهایی است که خمیره آنان بر آن مخمّر شده است.
فطرت از اختصاصات انسان است
فطرت الهی از الطافی است که خدای تعالی آن را به انسان اختصاص داده است. شهید مطهری در فطرت تعریفی دارد که مشابه آن را آیت الله جوادی آملی هم در مباحث مختلفی در این زمینه از جمله ج 12 تفسیر موضوعی قرآن مجید تحت عنوان فطرت در قرآن به طور مفصل بیان کرده است؛ فطرت که همان بینش شهودی انسان و هستی و گرایش آگاهانه و کشش شاهدانه و پرستش خاضعانه نسبت به خداوند است نحوه خاصی از آفرینش است که حقیقت آدمی به آن نحو سرشته شده است و جان انسانی به آن شیوه خلق شده است. در اینجا ما با 4 مولفه بینش شهودی، گرایش آگاهانه، کشش شاهدانه و پرستش خاضعانه مواجه هستیم.
گروه اسلام و مطالعات معنویت
بر اساس این تبیینی که ایشان از مقوله فطرت در باب انسان ارائه می دهد بعدا در کتاب تفسیر انسان به انسان به یک تعریف خاصی از انسان می رسد و آن تعریف را بر اساس فطرت قرار می دهد. و اگر کسی سوال کند که در منطق قرآن انسان چیست؟ ایشان می گوید انسان حیّ متالّه است، حیّ را جنس و متالّه را فصل می گیرد.
حیّ شامل آن تعریف منطقی انسان است؛ در عرف منطق که یک دانش آلی و ابزاری است، در پاسخ الانسان ما هو؟ می گویند هو حیوان ناطق. اینجا حیوان جنس و ناطق فصل است. در عرف و منطق قرآن حیّ شامل آن جنس و فصل منطقی می شود و متاله فصل ممیّز انسان خواهد بود.
این تالّه همان چیزی است که از متن فطرت که از اختصاصات آفرینشی انسان است و می توانیم استخراج کنیم. ما در حوزه انسان شناسی می بینیم که اصالت با فطرت است، فطرت، فطرت توحیدی و الهی است هم در بخش بینشی هم در بخش گرایشی هم در بخش کنشی.
معنویت بر مبنای هستی شناختی
مقوله دوم در بحث معنویت می بینیم که در حوزه هستی شناختی آنچه که از مجموعه معارف وحیانی قابل اصطیاد هست، که مقوله غیب اصالت پیدا می کند. پس در حوزه انسان شناختی اصالت به فطرت است و در حوزه هستی شناختی اصالت به غیب است و غیب می شود فصل مقوّم آن ادبیاتی که ما به دنبال تعریف آن هستیم. در سوره بقره با آیه «و الذین یومنون بالغیب ...» برخورد می کنیم.
در آیه انتهایی سوره بقره بیان مصداق برای غیب می شود. بین مبدا و منتها ملائکه، انبیاء و کتب آسمانی هم هستند. ملائکه واسطه فیض هستند در بحث انسان و هدایت و تقویت انسان، واسطه فیض در حوزه وحی هستند.
کتب آسمانی که در واقع آن رهاورد وحی است که بر انبیاء لازم شده است، خود انبیاء هم کسانی هستند که غیر از آنچه که از ناحیه حق در اختیار بشر در مقام هدایت و تربیت به معنای جامع کلمه قرار می دهند مظهریت دارند و الگو و اسوه هستند. یعنی غیر از آن معانی که به لحاظ معرفتی در ابعاد مختلف در اختیار ما قرار می دهند. خودشان به لحاظ مصداقی بطن آن حقیقت هستند.
و در اصل آنکه بین مبدا و معاد می تواند این نقشه راه را ترسیم کند و ما را به مبدا و معاد وصل کند، انبیاء هستند بر اساس نبوّت. انبیاء همین کتب و صحف آسمانی تحت عنوان شریعت به معنای عام کلمه یعنی دین را، می آورند.
معنویت بر مبنای غایت شناختی
مقوله دیگر غایت شناختی است. در این مقوله به غایت معنویت پرداخته می شود. غایت معنویت، قرب وجودی به حق است. قرب وجودی به حق همان معنای صبغة الله است یعنی انسان معنوی انسانی است که رنگ و رائحه الهی پیدا می کند. خداگونه شود و تخلق به اخلاق الهی پیدا کند و از طریق صبغة الله به مقام خلافة الله دست پیدا می کند. یعنی تا انسان مصبوغ به صبغه الهی نشود نمی تواند خلیفة الله در مقام عینیّت شود چون خلافة الله در مقام قوه و استعداد مقامی است که همه به لحاظ نوعی می توانند ولی به لحاظ فعلی نمی شود.
تعبیر عرفانی تر این است که انسان مسمّای به اسماء حسنای الهی شود و بتواند مجرای اوصاف جمال و جلال حق قرار بگیرد و البته این مقول به تشکیک است و از آن درجه ادنی تا آن درجه اعلی را شامل می شود. معنویت در حوزه های فقهی و عرفانی و اخلاقی هم ناظر به تشکیک مراتبی خودشان است. همان مدلی که ملاصدرا ترسیم می کند تشکیک عامی، تشکیک خاصی، تشکیک اخصّی.
معنویت بر مبنای زبان شناختی
مقوله دیگر مقوله زبان شناختی است که خیلی مهم است. در این مقوله ما می بینیم که اصالت به باطن داده می شود. زبان باطنی و معنایی که می شود گفت زبان اشارت است. زبان اشارت در طول زبان عبارت و متناظر به هم هستند به این دلیل که معارف دینی و وحیانی ما ظاهر دارند و باطن دارند و باطن آن هم باطنی دارد تا هفتاد بطن. زبان هم زبان تنزیل است هم زبان تاویل است.
فرق میان معنویت اسلام و معنویت اسلامی
عنوان این نشست معنویت اسلام است نه معنویت اسلامی. به نظر من بین این دو فرق است. معنویت اسلام معنویت استنادی و اصطیادی است ولی معنویت اسلامی معنویت استنباطی و اجتهادی است. در معنویت اسلامی با متون اسلامی مواجهه داریم و در این مواجهه باید معنویت را استنباط کنیم. ولی در بحث معنویت اسلام خود اسلام معنویتی را خالص و زلال عرضه می کند که آن محکوم به احکام بشری نیست که نقض پذیر باشد.
ولی معنویت اسلامی یعنی شما آن نوع مواجهه معرفتی که در مقام فهم و دریافت در بخش های تفسیری و تاویلی به آن دست پیدا می کنید که گاهی به جهت کثرت نظرها تعارض میان آنها می بینیم. همین الان هم عالمان اسلامی ما از معنویت، تعریفی را ارائه می دهند بسیار باهم افتراق دارند. معلوم می شود در معنویت اسلامی ما با معارفی مواجه هستیم که آن نقض و نقص پذیری خودش را خواهد داشت چون محکوم به احکام بشری است. البته این نه به آن معناست که نمی تواند از یک هسته مشترک و جامعی برخوردار باشد.
گروه اسلام و مطالعات معنویت
پس به لحاظ روانشناختی هم مهم است. اساسا وقتی معنا به میدان می آید یعنی ما می خواهیم از ظاهر گذر کنیم به باطن. وقتی این گونه باشد زبانی می خواهیم که هم سنخ آن معنا باشد و در این صورت ما باید از سنخ زبان تنزیلی به سمت زبان تاویلی حرکت کنیم. این دو زبان مکمّل هم می توانند باشند و متناظر به هم باشند.
در جمع بندی بر اساس این مقولات چهارگانه، در فرهنگ دینی اسلامی معنویت اعتقاد به خدا که بُعد اندیشه ای و بینشی دارد که ناظر به غیب است و ناظر به فطرت، فطرتی که خداگرا و خدا شناس است، غیب هم که گفتیم اصل و اصول آن مبدأ است و ارتباط با خدا که بُعد انگیزه ای و گرایشی دارد و ارتباط با خدا هم بر اساس همین مصادیقی است که در قالب شریعت است.
شریعت به معنای خاص کلمه مانند نماز، دعا، توبه و ذکر عملی و.... منظور است و عمل که بُعد کنشی و انگیخته ای است. ما معنویت را صرف اعتقاد یا صرف ارتباط نمی دانیم. بلکه در اثر آن اعتقاد و آن ارتباط، عمل و کنش به دنبال می آید. در واقع بر اساس این دیدگاه معنویت منهای خدا، منهای دین، منهای عمل صالح نداریم.
در ادامه نشست، دبیر علمی با طرح سوالی از دکتر شیخ الاسلامی بحث را ادامه داد و گفت: آقای دکتر شیخ الاسلامی اولا تصویر و تعریفی که در جهان غرب می شود چه مواجهه ای با این موضوع دارید؟ و چه تعریفی برای معنویت قائل هستید؟
تشابه معنویت با سبک زندگی
حجت الاسلام دکتر شیخ الاسلامی در پاسخ به این سوال بیان داشت و گفت: در بیانیه گام دوم انقلاب معنویت به 3 عنوان بیان شده است یکی به عنوان شعار فطری انقلاب مطرح شده است، دوم به عنوان یک ویژگی برای خود انقلاب بیان شده است و سومین استفاده یک توصیه است که در آن 7 توصیه ای که ایشان دارند یکی از توصیه ها بحث معنویت و اخلاق است.
معنویت مثل سبک زندگی است. سبک زندگی در تاریخ بشر همیشه بوده است، هر کس هر زندگی که داشته است به یک سبکی زندگی می کرده است. اما امروز وقتی واژه سبک زندگی صحبت می شود به عنوان یک واژه نو و جدید استفاده می شود. معنویت نیز همین گونه است. یک وقت یک نگاه هستی شناختی در طول زندگی بشر به آن داریم. معنویت گم شده انسان است.
نظریه های معنویت متفاوت است. و این نظریه ها هر کدام قابل تامل است. تعاریف معنویت وقتی بررسی می شود یا معنویت را به فعالیت یا به رویکرد تعریف می کنند و یا مساوی با دین می گیرند.
آن بخش هایی که معنویت به معنای غایت و هدف است معمولا مساوی با دین است. برخی معنویت را مضاف الیه هوش و سلامت هم قرار داده اند یعنی می گویند هوش معنوی و سلامت معنوی که هر کدام معنای خاصی دارد.
معنویت؛ یکی از اقسام هوش
در سنت انسانی به هوش، فقط هوش ریاضی گفته می شود. دقیقا همین اتفاق در معنویت افتاده است و معنویت به یک نوع رفتارهای خاص یا انسان های خاص معنوی گفته می شود. ممکن است مناسک یا توجهات ذهنی باشد. معنویت هم با نگاهی به تاریخ آن یا حتی با نگاه به واژه آن، خاص و ویژه بودن آن در آن می بینیم. گاردنر معنویت را یکی از اقسام هوش می داند. می گوید که عده ای هوش معنوی دارند.
موضوع معنویت انضمامی است و خود بیانیه هم قرار بوده که انضمامی باشد. من تصور می کنم معنویت دقیقا مثل هوش است و همانطور که یک روزی کسی آمد و گفت هوش، فقط هوش ریاضی نیست بگوییم معنویت هم فقط اینها نیست. معنویت را مبتنی بر استعدادها و توانمندی ها تعریف کنیم چیزی که ما در دین این را می بینیم. ما با دو نگرش به سراغ معنویت مبتنی بر توانمندی بریم یکی نگرش هوش های هشت گانه است و دیگری نگرش یونگی است.
فقه و اخلاق؛ قدر متیقن معنویت
با این توجه که حداقل معنویت در همه انسان ها وجود داشته باشد مثل حداقل تعادل روانی که باید در تمام انسان ها وجود داشته باشد. حداقل معنویت عبارت است از فقه و اخلاق. یعنی گزاره های باید و نباید فقه و اخلاق حداقل معنویت باشد. برای همین در دستورات معنوی داریم که فعلا شما حلال و حرمت را رعایت کن و وظیفه شما فعلا همین است.
تقسیم بندی هشت گانه 8 هوش عبارت است از: هوش زبانی و کلامی، هوش منطقی و ریاضی، هوش بصری و فضایی، هوش هنری وموسیقیایی، هوش بدنی و جنبشی، هوش درون فردی، هوش برون فردی و هوش طبیعت گرایی. آیا می توانیم معنویت را نیز همین گونه تقسیم کنیم؟
انواع معنویت و تبیین آن
یعنی بگوییم ما 8 نوع معنویت داریم. معنویت زبانی و کلامی یعنی کسی که سراغ معنویت می رود از طریق گفتوگو مثل مرحوم امام موسی صدر یا شریعتی که سعی می کنند از راه کلام معنویت جذب کنند. شما نمی توانید بگویید که شریعتی در هنگام تکلم در یک حالت بهجتی نبود! معنویت منطقی و ریاضی مثل فیلسوفان و فقهاء، مثل ابن سینا که معنویت را از طریق فلسفه جذب می کند.
گروه اسلام و مطالعات معنویت
معنویت هنری و موسیقیایی مثل کسی که از طریق یک اثر هنری با معنای عالم ارتباط برقرار می کند. امروز ممکن است که یک فقیه متوجه نشود که چه طور یک شخص از طریق موسیقی با معنای عالم ارتباط برقرار می کند؟ و بالعکس.
معنویت بدنی و جنبشی مثل کسی که از طریق خدمت به خلق احساس معنویت می کند مثل خادم هیئت امام حسین(ع) که معنویت خود را در آشپزی کردن برای هیئت امام می داند. شما اگر به آن کسی که بالای منبر رفته است بگویید غذای امام حسین(ع) پخش کن، می گوید این کارها برای عوام است چون معنویت او با این شخص کاملا متفاوت است. معنویت درون فردی که معمولا معنویت را فقط همین می دانیم و می گوییم آدم معنوی کسی است که خودشناسی کند.
بنابراین مطلب با بعضی از روایات دچار مشکل می شویم مثل این روایت که می فرماید عبادت به جز خدمت به خلق نیست. معنویت برون فردی مثل کسی که به خانواده خویش اهمیت بسیار می دهد و روایتی که می گوید اگر شما یک ساعت پیش اهلت بنشینی بهتر از 3 روز اعتکاف در مسجدالنبی است.
معنویت بصری مثل کسی که از طریق کار رسانه ای معنویت کسب می کند. معنویت طبیعت گرا مثل کسی که از راه ارتباط با طبیعت معنویت کسب می کند، معروف است زنی که معروف به بداخلاقی بود سگی را دید که تشنه است و آن زن دید که آب در پایین چاه است و با بریدن موهای خودش و آوردن آب برای سگ به بهشت رفت.
روایت داریم که امام حسن(ع) نان تکه می کردند و یک لقمه خودشان می خوردند و یک لقمه هم به آن سگ می دادند. اما سوال اصلی این است که انسان ها چه استعدادی در معنویت دارند؟ در سنت عرفان این تشخیص توسط استاد انجام می گیرد.
ما معتقد هستیم که انسان ها هر کدام تجلی یک اسم از اسماء خداوند است و استاد تشخیص می داد که او تجلی کدام اسم است! در دوران ما تست ها و آزمون ها جای استاد را می گیرند. یونگ می گوید آدم ها باید لمس کنند و تجربه کنند تا ببینند به چه چیزی علاقه مند هستند.
معنویت موازی باید جایگزین معنویت خطی شود
در جمع بندی می خواهم دو چیز را وضع کنم؛ یکی معنویت های موازی جایگزین معنویت های خطی شود یعنی در واقع ترجمه این عبارت است«الطرق الی الله بعدد انفس الخلائق». شما برای رسیدن به حق باید از استعداد خودت استفاده کنی و دنیای خود را کشف کنی و در دنیای خود کسب معنویت کنید. در عرفان، معنویت خطی است به این گونه که یک نسخه برای همه استفاده می شود. بنابراین ما به بازآرایی نظام معنوی نیاز داریم.
وضع دوم اینکه ما معنویت تخصصی را درست کنیم که معنویتی است برآمده از اختصاصات آدم ها به علاوه دانش این معنویت. این می تواند چالش انسان معاصر در طلب فردیت در عین تکثر گرایی باشد./
تهیه و تنظیم: محمد حائری شیرازی
منبع: اخبار پژوهشکده اخلاق و معنویت
گروه اسلام و مطالعات معنویت
⬅️سلسله نشست های علمی همایش علمی ⬇️همایش ملی گام دوم انقلاب ⏺معنویت و گام دوم انقلاب در راستای تحق
فردا ساعت ۱۰ در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی . ابتدای خیابان معلم
♈️پژوهشکده اخلاق و معنویت نشست علمی برگزار کرد؛
⏹ معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی
▶️پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا): پژوهشکده اخلاق و معنویت در ادامه سلسله نشست های علمی همایش ملی گام دوم انقلاب، صبح روز پنج شنبه ۱۱ مهرماه، نشست «معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی» را برگزار کرد.
✅به گزارش خبرنگار ایسکا: پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت با همکاری مرکز همکاری های بین المللِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، صبح روز پنج شنبه ۱۱ مهر۹۸، نشست علمی «معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی؛ در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب» را با ارائه حجت الاسلام دکتر هادی صادقی و حجت الاسلام دکتر مهدی علیزاده برگزار کرد.
☮️در این نشست که از ساعت ۱۰ تا ۱۲ برگزار گردید، حجت الاسلام والمسلمین دکتر هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضاییه و مشاور عالی دانشگاه علوم حدیث و حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدی علیزاده، رئیس پژوهکشده اخلاق و معنویت و معاونت فضای مجازی، هنر و رسانۀ دفتر تبلیغات اسلامی، درباره موضوعاتی چون: آینده پژوهی معنویت (بررسی روندهای موجود و پیشبینی روندهای آینده)، چالشها و موانع پیشروی معنویت گستری در جامعه ایران معاصر و اولویت سنجی مراکز و نهادهای جامعه در زمینه مداخله معنوی بحث خود را ارائه کردند.
🔽 ابتدا دکتر هادی صادقی، معنویت را همه آن چیزهایی دانست که به روح انسانی مربوط است و ضمن تقسیم کلی معنویت به انواع و اقسام هفت گانه (معنویت تفننی، انفسی گرایی، دینی، توحیدی، اسلامی، شیعی و شیعیِ انقلابی)، با استناد و استفاده از آیات و روایات، به شرح و بسط هر یک از آن ها پرداخت.
✅در ادامه این نشست علمی، دکتر مهدی علیزاده، ضمن ارائه بحث درباره وضعیت فعلی معنویت ها، معنویت گراییها و نیز تغییرهای آن پرداخت و معنویت قدسی را سیرورت توحیدی انسان دانست.
🔴وی در سخنان خود درباره دو موضوع عمده بحث کرد که یکی شامل وضعیت کنونی معنویت گرایی در دنیای معاصر، آینده معنویت گرایی و مطالبات انسان امروز از معنویت بود و دیگری، تبیین بایسته های معنویت در گام دوم انقلاب اسلامی.
دکتر علیزاده با اشاره به این که امروز ما در حال گذار از مرحله اول هستیم، ضمن پرداختن به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، گام اول را ظهور و تثبیت انقلاب برشمرد و گام دوم را بالندگی و توسعه عنوان کرد.
⬅️دبیری علمی این نشست، بر عهده حجت الاسلام دکتر احمد کوهی بود؛ این نشست که در سالن تالار امام مهدی (ع) پژوهشگاه دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شده بود، با استقبال علاقه مندان به این مباحث و پوشش خبری خبرنگاران استانی، در ساعت ۱۲ به کار خود پایان داد.
#نشست_علمی
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#همایش_ملی_گام_دوم_انقلاب
⏹https://eitaa.com/isca24/5438
💠حجت الاسلام والمسلمین صادقی تبیین کرد؛(قسمت اول)
راهکارهای رشد معنویت اصیل انقلابی در گام دوم انقلاب
✅معاون فرهنگی قوه قضاییه ترویج فرهنگ جهاد و با محوریت ولایت را راه اصلی رشد فرهنگ معنویت در گام دوم انقلاب دانست و بر ضرورت استفاده از فرصت های معنویت افزایی تأکید کرد.
✅به گزارش خبرنگار خبرگزاری ایسکا، نشست علمی معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب از سلسله نشست های علمی همایش ملی گام دوم انقلاب پیش از ظهر امروز در سالن امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
▶️حجت الاسلام والمسلمین هادی صادقی پژوهشگر کلام جدید و معاون فرهنگی قوه قضاییه در این نشست با بیان این که ابتدا باید تعریف درست از معنویت مشخص شود، گفت: معنویت در زبان فارسی از «مینو» گرفته شده و هر آن چیزی است که در برابر ظاهر قرار دارد و معنویت به معنای وسیع کلمه را مدنظر داریم.
♈️وی افزود: ما برای معنویت اقسام هفت گانه ای پیشنهاد داده ایم، نخست معنویت تفننی یا شبه معنویت است که از آن تعبیر به معنویت بازاری هم شده است که قسمی است شبیه سازی شده برای سرگرمی گروه هایی از مردم که می خواهند لذاتی از سنخ دیگر هم داشته باشند.
▶️معاون فرهنگی قوه قضاییه تصریح کرد: قسم دوم، معنویت انفسی گرایی است که بیشتر مورد توجه در دوره جدید قرار گرفته و به دنبال حقیقت از درون خود انسان است و می خواهد با کل هستی پیوند برقرار کند و شاید الهام گرفته از ادیان شرقی هندی باشد.
♈️وی با اشاره به این که قسم سوم معنویت دینی است، گفت: این قسم از معنویت یعنی فرا رفتن از مادیت و کسب قداست به همراه مبانی دینی که دارد؛ معنویت چهارم معنویت توحیدی است که عبارت است از فرا رفتن از مادیت در مسیر تقرب به خدا و کسب قداست آن هم بر اساس مبانی توحیدی.
💠حجت الاسلام والمسلمین صادقی عنوان کرد: پنجم معنویت اسلامی است که عبارت است معنویت بر اساس تفسیری که در دین مبین اسلام در ابعاد فردی و اجتماعی وجود دارد و فرا رفتن از مادیت در مسیر تقرب به خدا بر اساس مبانی اسلام که از اعتقاد به خدای واحد، اعتقاد به خاتمیت پیامبر گرامی اسلام(ص) و اعتقاد به معاد شکل می گیرد.
✅وی بیان داشت: معنویت ششم معنویت شیعی است که مبانی عدل و امامت نیز به نوع قبلی اضافه می شود و محور دین داری، انسان مؤمن قرار می گیرد و در تمام ابعاد زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی را شامل می شود؛ ولایت در فرهنگ شیعی محوریت تام دارد و عمود خیمه دین محسوب می شود.
💠این پژوهشگر کلام جدید با تأکید بر این که آخرین نوع معنویت، همان معنویت شیعی انقلابی بر اساس تفسیر حضرت امام(ره) است، خاطرنشان کرد: این قید به تعریف قبلی اضافه می شود که در زمان غیبت قائل به تعطیل بخشی از دین نیستیم بلکه همه دین با محوریت امامت با حضور نائب امام ادامه پیدا می کند.
🔽وی خاطرنشان ساخت: این نوع از ولایت معنوی الزاما به معنای آن چیزی که در فرهنگ تصوف یاد می شود نیست، در این نگاه اصل و اساس پیشرفت وتعالی معنوی ولایت است که اتصال به ولایت الله دارد و در میادین فردی و اجتماعی حضور جهت دار دارد و زندگی انسان را به سمت عالم بالا می کشاند و به همه رفتارهای او جهت می دهد.