✅ شرح و تفسیر حکمت ۱۹۲ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨ غالب مردم حد و اندازه‌اى براى به دست آوردن مال و ثروت قائل نیستند و معتقدند هر چه بیشتر بهتر؛ اما هنگامى که درست دقیق مى‌شویم مى‌بینیم بهره‌ی ما از اموالمان همان است که مصرف مى‌کنیم؛ غذایى که مى‌خوریم، نوشابه‌اى که مى‌نوشیم، لباسى که مى‌پوشیم، خانه‌اى که در آن زندگى مى‌کنیم و مرکبى که بر آن سوار مى‌شویم و مانند آن، و در مورد بسیارى از اشخاص، این مواد مصرفى تنها گوشه‌ی کوچکى از اموال آنها را شامل مى‌شود و بقیه را ذخیره مى‌کنند، پیوسته در حفظ آن کوشش و از آن پاسدارى مى‌کنند تا سرانجام به فرزندان و دامادها و سایر بستگان خود بسپارند و با دنیایى از حسرت، چشم از آنها بپوشند و با یک کفن بسیار کم ارزش وارد سراى دیگر شوند. 🔹 ابن‌ابى‌الحدید در شرح نهج البلاغه خود در شرح این کلام نورانى داستانى از «حسن بصرى» و «عبدالله بن اهتم» نقل مى‌کند، مى‌گوید: حسن به هنگامى که عبدالله بیمار شده بود و آخرین ساعات عمر خود را طى مى‌کرد به عیادت او رفت. نگاه کرد دید عبدالله پیوسته چشمش را به صندوقى دوخته که در گوشه‌اى از اتاق قرار داشت، سپس رو به حسن بصرى کرد و گفت: "در این صندوق صد هزار (درهم) است که نه زکات آن داده شده و نه صله رحم با آن انجام گردیده است." حسن گفت: "مادرت به عزایت بنشیند براى چه چیز آن را ذخیره کرده‌اى؟" گفت: "براى #ترس از حوادث زمان و مخالفت برادران و ظلم سلطان." 🔺 این را گفت و بعد از مدت کوتاهى از دنیا رفت. حسن در تشییع جنازه او شرکت کرده بود. هنگامى که او را دفن کردند دست خود را (از نهایت تأسف) به یکدیگر زد و اشاره به قبر او کرد و گفت: "این کسى است که شیطان بر او غلبه کرد، او را از حوادث زمان و ظلم سلطان و بی‌وفایى برادران ترساند و ودایع الهى را براى خود ذخیره کرد سپس از این دنیا غمگین و اندوهناک بیرون رفت، نه زکات مالش را پرداخت نه صله رحم به جاى آورد." 🔺 آن گاه روى به بازماندگان کرد و گفت: "اى وارثان گوارا این مال را بخورید، این مال حلال به دست شما افتاده مراقب باشید وبال شما نشود، این مال از سوى کسى است که آن را جمع کرد و بخل ورزید بر امواج دریاها سوار شد، از بیابان‌هاى خشک گذشت و از طریق باطل آن را اندوخت و حق آن را نپرداخت، خودش در حیاتش از آن بهره نگرفت ولى ضررهاى او بعد از وفات دامن او را خواهد گرفت. آن را گردآورى کرد و محکم آن را در صندوق نگه داشت تا روز قیامت که روز حسرت است." 🔺 (سپس به حاضران گفت:) "بالاترین #حسرت این است که مال خود را در میزان اعمالِ غیر خودت ببینى. تو بخل ورزیدى نسبت به مالى که خدا به تو روزى کرده بود و در مسیر طاعتش مصرف نکردى براى دیگرى آن را نگه دارى کردى که او در راه رضاى خداوند آن را صرف کند. واى بر این حسرت غیر قابل جبران و رحمت از دست رفته. 🔸 گویا این سخن را از على (علیه السلام) گرفته آنجا که فرمود: «از امیرمؤمنان (علیه السلام) سؤال کردند چه کسى روز قیامت حسرتش از همه بیشتر است؟ فرمود: کسى که در آن روز اموال خود را در میزان اعمال دیگران ببیند که خدا او را به واسطه آن مال وارد دوزخ کند و دیگرى را (که هیچ زحمتى را براى آن نکشیده بود براى نیکوکارى اش) به سبب آن مال وارد بهشت سازد». ❇️ این نکته شایان توجه است که مقصود امام (علیه السلام) از این سخن آن نیست که انسان تنها به اندازه تحصیل قوت خود تلاش و فعالیت اقتصادى داشته باشد بلکه به عکس، طبق دستورات اسلام باید از #طرق_صحیح بسیار تلاش کرد ولى اموالى را که جمع‌آورى مى‌کند، اضافه آن را در #راه_خدا و کارهاى #خیر و #خدمت به بندگانش صرف کند، نه این که آنها را ذخیره کرده و براى وارثان بگذارد و خودش هیچ بهره‌اى معنوى از آن نبرد. ✨ قرآن مجید نیز به همین معنا اشاره فرموده آنجا که مى.گوید: «از تو سؤال مى‌کنند چه چیز را انفاق کنند؟ به آنها بگو از مازاد نیازمندى‌هاى خود انفاق کنید». 💠 مرحوم علامه مجلسى در بحارالانوار در حدیثى از کتاب خصال از امیرمؤمنان على (علیه السلام) چنین نقل مى‌کند که شخصى از حاجتمندى‌اش به امیرمؤمنان (علیه السلام) شکایت کرد، امام (علیه السلام) فرمود: «بدان آنچه را از دنیا بیش از مقدار هزینه خود به دست مى‌آورى خزانه‌دار دیگران در آن خواهى بود». گویا امام (علیه السلام) مى‌دانست که زندگى او تأمین است و نیازى را که مطرح کرده فوق آن است، همان گونه که بسیارى از مردم به همین مصیبت گرفتارند؛ پیوسته جمع‌آورى و به گمان خود براى روز مبادا ذخیره مى‌کنند در حالى که وضع کار و کسب و فعالیت اقتصادى آنها طورى است که از آینده بدى هرگز خبر نمى‌دهد. در واقع بسیارى از کسانى که به اندوختن مال روى مى‌آورند، نه حقوق آن را مى‌پردازند و نه صله رحم به جاى مى‌آورند و نه کار نیک با آن انجام مى‌دهند و مى‌گویند: "هدف ما تأمین آینده خود و فرزندان است." 👆🏻 اینها سوء‌ظن به #رازقیت خدا دارند، همان گونه که