✅ شرح و تفسیر حکمت ۱۸۰ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨ حقیقتِ طمع، #علاقه_شدید به #امور_مادى است که در دست #دیگران است و شخص طماع براى رسیدن به آن هر گونه #خضوع و #ذلت را مى‌پذیرد و به همین دلیل همچون برده‌اى است در برابر کسى که طمع از او دارد و طماع غالباً این صفت رذیله را با خود حفظ مى‌کند، از همین رو امام(علیه السلام) آن را نوعى #بردگى_ابدى شمرده است. 🔹 افراد طمع کار انسان هاى #ضعیف، #زبون، #دون_همت و #فاقد_شخصیت‌اند و چون اعتماد به نفس ندارند سعى مى‌کنند از طریق #وابستگى به دیگران به مقصود خود برسند. 🔺در مقابل این صفت رذیله فضیلتى است که از آن به عنوان «یأس عَمّا فی أیدِى النّاسِ; #قطع_امید از آنچه در دست دیگران است» تعبیر شده و به بیان دیگر #قناعت به آنچه خود دارد. 🔸 در احادیث اسلامى به این موضوع اشاره شده است. در مورد اصل طمع مرحوم کلینى بابى در جلد دوم کافى عنوان کرده و احادیث نابى در ذیل آن آورده است؛ از جمله از امام باقر (علیه السلام) نقل مى‌کند که فرمود: «چه بد انسانى است آن کس که طمعى دارد که وى را به هر سو مى‌کشاند و چه بد انسانى است کسى که علاقه به چیزى دارد که سبب ذلت او مى‌شود». ❇️ در مورد قطع امید از آنچه در دست مردم است امام على بن الحسین(علیهما السلام)مى‌فرماید: «تمام خوبى‌ها را در قطع امید از آنچه در دست مردم است دیدم». 💠 حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى‌خوانیم در جواب این سؤال که چه چیز ایمان را در قلب راسخ و ثابت مى‌دارد مى‌فرماید: «الْوَرَعُ» ( #تقوا و #پرهیزگارى) و در پاسخ این پرسش که چه چیز ایمان را از قلب انسان خارج مى‌کند مى‌فرماید: «الطَّمَعُ». 🔸 شخص طماع در واقع نه اعتمادى به #خدا دارد و نه ایمان درستى به #رزاقیت او، به همین دلیل دست نیاز به سوى این و آن دراز مى‌کند. 🔺 از این فراتر حدیثى است که از رسول خدا(صلى الله علیه وآله)نقل شده و مى‌فرماید: «طمع علم و دانش را از دل‌هاى دانشمندان دور مى‌سازد». 👆🏻 دلیل آن این است که علم و دانش نیاز به #حریت_فکر و #آزادمنشى دارد در حالى که شخص طماع چون اسیر خواسته‌هاى خویش است نمى‌تواند درست بیندیشد و چه بسا براى رسیدن به مقصود خود کارهاى خلاف ارباب قدرت و مقام را توجیه کند و به بیان دیگر، طمع نوعى مستى و تخدیر فکر مى‌آورد و به طمّاع اجازه نمى‌دهد درست بیندیشد. 💠 براى این که بدانیم «طمع» کار انسان را به چه جایى مى‌رساند کافى است تاریخ طمع کاران را مطالعه و بررسى کنیم. ❇️ «اشعب» یکى از طمع‌کاران معروف عرب است که در میان آنها به صورت ضرب.المثل در آمده است. در حالات او نوشته‌اند: «روزى شخصى را دید که مشغول بافتن زنبیلى است به او گفت خواهش مى‌کنم آن را بزرگ‌تر بباف گفت به تو چه مربوط است؟ گفت شاید روزى صاحب آن بخواهد براى من هدیه‌اى بفرستد و بیشتر در این زنبیل جاى بگیرد. نیز درباره او گفته‌اند: از اشعب طمع‌کارتر سگ او بود، زیرا روزى عکس ماه را در وسط چاهى دید خیال کرد گرده نانى است براى به چنگ آوردن آن خود را در چاه پرت کرد و مرد. 🔹 ابن ابى الحدید قبل از نقل این دو داستان در شرح نهج البلاغه این شعر پرمعنا را نقل کرده است: "خویشتن‌دارى پیشه کن و آزادمنش زندگى نما و طمع‌کار مباش چرا که چیزى جز طمع‌ها گردن انسان‌ها را قطع نکرده است. ✨ این سخن را با حدیثى از پیغمبر اکرم پایان مى‌دهیم: 🔺 یکى از یاران آن حضرت به نام «ابو ایوب خالد بن زید» خدمتش رسیده عرض کرد: اى رسول خدا! اندرزى به من ده; اندرزى کوتاه تا بتوانم آن را حفظ کنم (و به آن عمل نمایم) پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرمود: «پنج چیز را به تو سفارش مى‌کنم: از آنچه در #دست_مردم است مأیوس باش و #صرف‌نظر کن که این همان بى نیازى حقیقى است و از #طمع بپرهیز که فقر و تنگدستى حاضر است و #نمازى را که مى‌خوانى آنچنان بخوان که گویى آخرین نماز توست و مى‌خواهى با دنیا وداع کنى و از کارهایى که ناچار مى‌شوى از آن #عذرخواهى کنى بپرهیز و آنچه براى خود دوست دارى براى #برادر_مسلمانت نیز دوست بدار». @syed213

✅ شرح و تفسیر حکمت ۱۸۴ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨ آگاهى بر چیزى درجات دارد که وابسته به طرق دریافت آن است؛گاه انسان چیزى را با #ادله_نظرى درک مى ‌کند و گاه با #مقدمات_ضرورى، زمانى با #حس و #تجربه و هنگامى با #شهود_باطنى. یا ادله بسیار محکمى همچون #شهود است، شهودى که از همه اینها برتر است یا #علم و #اطلاعى که از #ادله_نظرى حاصل مى‌گردد. 🔺 گاه نیز ممکن است در ادامه راه بر اثر #دلیل_معارضى با #شک مواجه شود. 🔹 از این گذشته افرادى که چیزى را درک مى‌کنند با هم متفاوتند؛ 🔸 گاه افراد ضعیفى هستند که با کم‌ترین شبهه‌اى متزلزل مى‌شوند 🔸 و گاه افراد قوى و نیرومندى که هیچ شبهه‌اى آنها را تکان نمى‌دهد. 💠 از سوى سوم معلمانى که چیزى به انسان مى‌آموزند نیز مختلف‌اند؛ 🍃 گاه معلّم فرد عادى است 🍃 و گاه امام معصوم یا پیغمبر خدا؛ ✅ در آموخته‌هایى از فردى عادى ممکن است شک و تردید نفوذ کند; ولى آنچه را انسان از استاد معصومى آموخته از شک و تردید مصون خواهد بود. ✨ تمام این جهات در حد اعلا در روح و جان على (علیه السلام) وجود داشت؛ هم مشاهده او نسبت به حق از طریق #شهود بود و هم #قدرت_روح او اجازه #شک و #شبهه به وى نمى‌داد و هم استاد و معلم او شخصى همچون #پیامبر اسلام بود که مستقیما مطالب را از منبع وحى دریافت مى‌کرد. 🔺 به همین دلیل امام (علیه السلام) مى‌گوید: "از آن روزى که حق به من نشان داده شد هرگز در آن تردید نکردم." ❇️ افزون بر این‌ها بسیار مى‌شود که تزلزل ایمان انسان از #هواپرستى نشأت مى‌گیرد؛ 🔺 مثلاً در داستان معروف «عمربن‌سعد» آمده است که وقتى در برابر شهید کردن سالار شهیدان، امام حسین، وعده فرماندارى رى به او داده شده به قدرى براى او جالب بود که حتى در #معاد شک کرد و گفت: مى‌گویند خداوند بهشت و دوزخى آفریده اگر راست گفته باشند این عمل را انجام مى‌دهم و توبه مى‌کنم و اگر دروغ گفته باشند به مقام بلندى در دنیا مى‌رسم و از آنجا که امام (علیه السلام) از این امور پاک و منزه بود هرگز شبهه‌اى در وجود مبارکش راه نیافت و چه بسیار افرادى در صدر اسلام و بعد از رحلت پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) براى جاذبه‌هاى مال و ثروت و مقام ایمان خود را از دست دادند و گرفتار شبهات شدند. 🔹 در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) مى‌خوانیم که از آن حضرت سؤال کردند چه چیزى ایمان را در انسان ثابت نگه مى‌دارد؟ امام (علیه السلام) فرمود: «آن چیزى که #ایمان را در انسان #ثابت مى دارد #ورع و #پرهیزگارى است و آن چیزى که ایمان را از او #خارج مى‌کند #طمع است». 🔺 از اینجا نتیجه مى‌گیریم که اگر بخواهیم در عقاید خود راسخ باشیم باید علاوه بر این که آنها را از #منبع_مطمئنى دریافت داریم #خودسازى را نیز فراموش نکنیم؛ مبادا طوفان #وسوسه‌هاى_شیطان و #هواى_نفس کاخ ایمان ما را متزلزل و ویران سازد. ✳️ مطالعه خطبه‌هاى نهج‌البلاغه نیز شاهد صادق این گفتار است، زیرا مى‌بینیم همه جا امام (علیه السلام) با قاطعیت تمام در مورد مسائل مختلف از اعتقادات گرفته تا اخلاق و اعمال و احکام سخن مى‌گوید و این قاطعیت نشانه اعتقاد قطعى و تزلزل ناپذیر امام(علیه السلام) در تمام این مسائل است. 💠 این سخن را با کلام دیگرى از امام امیرمؤمنان (علیه السلام) در خطبه ۱۸۹ نهج البلاغه که برگرفته از قرآن مجید است پایان مى‌دهیم. 🔺 امام (علیه السلام) در آن خطبه مى‌فرماید: «بعضى از ایمان‌ها ثابت و مستقر در دل‌هاست و بعضى دیگر ناپایدار و عاریتى است که در میان قلب و سینه تا سرآمدى معلوم قرار دارد» 👆🏻 گویى این سخن اشاره به آیه ۹۸ سوره انعام است که مى‌فرماید: «و کسى است که شما را از یک انسان آفرید (و شما از نظر ایمان یا آفرینش دو گروه مختلف هستید:) پایدار و ناپایدار» 🔺 یکى از تفسیرهاى این آیه شریفه همان است که در کلام امام صادق (علیه السلام) آمده که مى‌فرماید: «مستقر به معناى ایمان ثابت است و مستودع ایمان عاریتى است». @syed213

✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۱۰ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨مى‌دانیم #تقوا و #پرهیزگارى 🔸بهترین زاد و توشه سفر آخرت 🔸و والاترین نشانه شخصیت انسان و قرب او در درگاه خدا 🔸و جواز عبور از دروازه‌هاى بهشت است. 💠ولى تقوا مراحلى دارد که بستگى زیادى به #انگیزه‌هاى آن و نشانه‌هایى در #آثار آن دارد و امام (علیه السلام) در اینجا #بالاترین مرحله تقوا را پیشنهاد مى‌کند که پنج وصف در آن موجود است. 1⃣نخست به شخص #باایمانى اشاره مى‌کند که دامن همت به کمر زده و خود را از #علایق_مادى جدا ساخته است. 2⃣دومین وصف این است که بعد از آمادگى کامل با جدیت تمام در این مسیر گام برمى‌دارد. 3⃣سومین وصف این که در عین #جدیت، #با بصیرت و #دقت حرکت مى‌کند و چالاکى را با #فکر و #اندیشه مى‌آمیزد. 4⃣چهارمین توصیف این که انگیزه او ترس از مجازات الهى به علّت گناهان و یا ترس از پایان یافتن عمر پیش از اندوختن زاد و توشه براى سفر آخرت است. 5⃣پنجمین وصف این که او دائماً درباره #سعادت_جاویدن و جایگاهش در آخرت و سرانجامِ این حرکت و منزلگاه اصلى که به آن منتهى مى‌شود مى‌اندیشد. ❇️به یقین کسى که با این انگیزه‌هاى بسیار قوى و مؤثر و با آمادگى کامل و تلاش توأم با بصیرت در این راه گام بردارد به #عالى‌ترین درجه #تقوا رسیده است. ✨در تفسیر آیه شریفه «اى کسانى که ایمان آورده‌اید! آن گونه که حق تقوا و پرهیزکارى است، از (مخالفتِ فرمانِ) خدا بپرهیزید، و جز بر آیین اسلام از دنیا نروید» 🔺از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) نقل شده که منظور از به جا آوردن حق تقوا این است که: «که خدا (هرگز) معصیت نشود و به یاد خدا باشند و هرگز او را فراموش نکنند». 🔺در تفسیر همین آیه از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «حق تقوا این است که خدا اطاعت شود و معصیت نشود و به یاد او باشند و فراموش نکنند و شکر نعمت‌هایش به‌جا آورند و کفران نکنند». @syed213