اصولاً مفسرانی که از روش روایی در تفسیر استفاده میکنند... به این گونه روایات، توجه خاصی دارند!
عالمانی مثل فیض کاشانی و دیگران که به نقل از معانی الاخبار، از امام صادق علیه السلام نقل کرده اند که ایشان از اجدادش و آنها از امام علی علیه السلام روایت کرده اند:👈 یس محمّد و نحن آل یاسین...
#یس، #محمد(ص) است و ما آل یاسین هستیم...
ابوالقاسم، فرات بن ابراهیم نیز معنعناً از ابن عباس چنین نقل کرده:
آل یاسین همان آل محمدند
(تفسیر فرات الکوفی)
از امام رضا علیه السلام هم در جواب مأمون که از ایشان پرسیده بود که آیا غیر از آن چه مشهور است در این که شما اهل بیت، همان آل پیغمبر هستید... آیه ای در قرآن وجود دارد؟
حضرت پس از تلاوت آیات اول سوره یس و ذکر این که #یس نام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است و کسی در آن شک ندارد...
👈 فرمود: خداوند از این رهگذر چنان فضلی به اهل بیت پیامبر علیهم السلام عطا کرده که هیچ کس به کنه وصف آن پی نمیبرد...مگر اینکه بیندیشد آن جا که خداوند به احدی مگر انبیا درود نفرستاده و میفرماید:
👈سَلامٌ عَلی نُوحٍ فِی الْعالَمِینَ
👈سَلامٌ عَلی إِبْراهِیمَ
👈سَلامٌ عَلی مُوسی وَ هارُونَ
👈اما نفرموده سلام بر آل نوح و آل ابراهیم و آل موسی و هارون...
اما فرموده:
👌سَلامٌ عَلی آل یاسین
و فرمود آل یاسین، آل محمدند...
این کلام اهل بیت علیهم السلام از باب ترادف مفهومی #آل_یاسین با اهل بیت علیهمالسلام است
از دوازده روایت نقل شده در تفسیر برهان، که آل یاسین را آل محمّد صلی الله علیه و آله و سلم میدانند... تنها پنج روایت از ائمه علیهم السلام نقل شده !
دو روایت از امیرالمؤمنین، دو روایت از امام صادق ع و یک روایت از امام رضا علیه السلام و بقیه از ابن عباس و ابو مالک و ابو عبدالرحمن میباشد...
آن چه از حضرت امام رضا علیه السلام روایت شده، به لحاظ سند صحیح است...
اما مؤلف تفسیر نمونه، ذیل آیه شریفه، تنها یکی از روایات منقوله در معانی الاخبار رو منتهی به اهل بیت علیهم السلام میداند... و نسبت به آن هم، به علت مجهول بودن «کادح» یا «قادح» که در سلسله راویان قرار داره سکوت و عدم بیان نظر رو بهتر شمرده،برای همین ، بررسی این شخصیت ضروری به نظر میرسه
در بررسی سندی زیارت آل یاسین
میرسیم به آل یاسین از نظر علم قرائت :
قرائت همان تلاوت و خواندن قرآن کریم است
و در اصطلاح، به گونه ای از تلاوت قرآن اطلاق میشه که دارای ویژگیهای خاص باشه...
بدین معنا که از نص وحی الهی حکایت کنه و بر اجتهاد یکی از قراء معروف بر پایه و اصول مضبوطی که در علم قرائت شرط شده استوار باشه
شرط صحت قرائت هم همانطور که بزرگان علم قرائت فرمودند، عبارت است از: صحت سند قرائت، موافقت با رسم الخط مصحف و موافقت با رسم الخط عربی...
یعنی هرزمان قرائتی این سه شرط رو داشته باشه، صحیح و مورد قبوله و اگه یکی از این شروط رو نداشته باشه، غیر صحیح و مردود حساب میشه
نکته ای وجود داره
اونم اینکه پس از شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، تلاش مسلمین برای جمع و تألیف صحیح قرآن، باعث شد در قرائت اختلافاتی بوجود بیاد..
که منجر به اقدام عثمان در توحید مصاحف شد...
اما توحید مصاحف هم به لحاظ برخی دلایل مثل ابتدایی بودن خط و نگارش... بی نقطه بودن حروف... عاری بودن از علایم و حرکات... و نبودن الف در کلمات... مشکل رو بر طرف نکرد و هم چنان قرائتهای متفاوتی بین مسلمین وجود داشت تا اینکه..
👈 مجاهد بن جبر مکی در قرن چهارم... هفت قرائت رو به عنوان قرائت انتخاب کرد و معرفی کرد و مورد استقبال عمومی قرار گرفت..
البته علمای علم قرائت به خاطر حصر قرائات تو این هفت قرائت، بر مجاهد خرده گرفتن و اعتراض کردند..
حجیت قرائت قراء سبعه رو اکثر فقها و علما قبول کردن و قائل به جواز قرائت اون توی نماز هم هستند...
هم چنین مؤلف کتاب #آل_یاسین_قرائة_قرآنیة_اصیلة... نام شش نفر دیگر از قاریان معروفی رو که قرائات بعضیشون از اصح قرائات بین علمای سنی مثل احمد بن حنبل هست رو در زمره کسانی آورده که #آل_یاسین رو به فصل قرائت کرده اند..
👈 این افراد عبارت اند از: رویس، ورش، شیبه، زیدبن علی، عبدالله بن عیاش مخزومی.
قابل توجه ه که قرائت به (آل یاسین) در زمره قرائات شاذ قرار نمی گیره...
به دلیل اینکه قرائت این شکلی موافق رسم الخط و بلاغت زبان عربی و مصحف عثمانیه...
و البته تفاوت لغوی، قرائت رو شاذ نمیکنه...
(کرمانی از علمای برجسته قرن ششم و نویسنده کتاب شواذ القرائات که خود یکی از ائمه قرائات است قرائت به فصل را از شذود نمی دونه)
هم چنین باید توجه داشت که هیچ شاهدی در خبر و سنت برای تمسک به قرائات سبعه و لاغیر وجود نداره
بلکه
باید قرائتی رو معتبر شمرد که روایت مربوط به اون از نظر نقل و قرائت و لفظ و تعبیر، برخوردار از اتصال باشه و امکانش نباشه که بر هیچ کدوم ناقلان اون قرائت، خدشه ای از لحاظ وثاقت و علم وارد کرد...
برای همین تفرید، تسدید، تثمین و تشعیر نشون میده که قرائاتی جز قرائات سبع نیز وجود دارند که مانند قرائات سبع از تواتر برخوردارند..
و سرزنش و اعتراض علمای فن قرائت به مجاهد هم در انحصار قرائات به همین دلیل بوده
اما با دقتی مضاعف در لفظ (اِلیاسین) به صورت متصل هم میتوان آل یاسین بودن اهل بیت علیهم السلام رو اثبات کرد...
در آیات
کیفَ وَ إِنْ یظْهَرُوا عَلَیکمْ لا یرْقُبُوا فیکمْ إِلاًّ وَ لا ذِمَّةً یرْضُونَکمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبی قُلُوبُهُمْ وَ أَکثَرُهُمْ فاسِقُونَ * لا یرْقُبُونَ فی مُؤْمِنٍ إِلاًّ وَ لا ذِمَّةً وَ أُولئِک هُمُ الْمُعْتَدُونَ
لفظ «اِل» به کار رفته
یکی از معانی مطروحه ذیل این لفظ #قرابت هستش که با قرائت مرسوم#آل_ِ_ یاسین به صورت (اِلیاسین) هماهنگ هست..
مفسران این معانی رو برای لفظ اِل آوردند:
👈 قرابت (نزدیکی)، عهد (پیمان وتعهد)، جوار (همسایگی و نزدیک بودن)، حلف (سوگند) و یمین (قسم)...
کتب لغت هم #اِل رو به همین معانی آوردند
در این صورت، آیه ( (سَلامٌ عَلی آل یاسین) ) به این معنا خواهد بود:
«سلام بر اقربا و رحم و هم جواران یاسین»
و از آن جا که #یاسین، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هستند..، رحم، اقربا و هم جواران ایشان هم اهل بیت ایشان اند...
👈 با این فهم جدید از آیه، مصداق «آلیاسین» چه در قرائت به فصل و چه در قرائت به وصل، اهل بیت علیهم السلام هستند....
در آغازین سلام زیارت ناحیه هم امام زمان علیه السلام با مخاطب قرار دادن جمیع اهل بیت علیهم السلام گویی چنین میفرمایند که:
آیه شریفه در شأن و منزلت ما آمده است، خدای سبحان در قرآن به ما اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم سلام میدهد و غرض خداوند در آیه بزرگ داشت ماست... اکنون که خدا اهل بیت را این چنین بزرگ میدارد، شما هم به تبعیت از او جل و اعلی این گونه به ما سلام دهید..👌
هم چنین ممکنه منظور این باشه که ایشان به طور مستقیم از لسان خداوند سبحان به ائمه علیهم السلام سلام میدن که به ما یاد بدهند که خداوند این گونه ایشون رو بزرگ داشته و تکریم کرده...
چنان که فرمود:
إِذَا أَرَدْتُمُ التَّوَجُّهَ بِنَا إِلَی اللَّهِ وَ إِلَینَا فَقُولُوا کمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی سَلَامٌ عَلَی آل یاسین..
👈با این فرض، کل این زیارت، شرحی برجمله نورانی «سَلَامٌ عَلَی آل یاسین» است....
#سند_زیارت_آل_یاسین
#ساختار_و_درون_مایه_زیارت👇👇
زیارت زیبای آل یاسین از دو بخش زیارت و دعا تشکیل شده..
زیارت با سلام آغاز میشه و زائر به اوصاف، ویژگیها و حالات امام و اوقاتی که امام اونها رو سپری میکنه درود میفرسته
درون مایه این درودها، بیشتر ناظر به #زمان_ظهور و #فرج_امام علیه السلام و #تشکیل_حکومت_توحید به امر الهی هست
👌و این بخش با عبارت #آمینَ آمین که نشان گر حالت انتظار زائر و علاقمندی به یاری کردن امام و مودت خالص اوست تموم میشه