🔰پروژه فکری داود فیرحی از کار سید جواد طباطبایی جلوتر است! ✍️ محمدعلی بیگی 🔸بر اهل نظر پوشیده نیست که در نظر جواد طباطبایی، ایران و اندیشه ایرانشهری جز خوانشی مدرن از مآثر تاریخی کهن ما نیست. طباطبایی معتقد است «سنت اندیشه در ایران»، درصورتی می‌توانست زنده و زاینده باشد که اندیشه دوران جدید تاسیس می‌شد و با توجه به مبانی جدید این تاسیس، سنت مورد تفسیر مجدد قرار می‌گرفت. 🔹لذا طباطبایی تعلقی به عالم ایرانی ندارد بلکه درصدد پوشاندن هر چه بیشتر عالم ایرانی و سیطره وضع مدرن است. او که از علمای مشروطه‌خواه بابت «درنیافتن تفاوت حیثیات تاریخی» میان عالم اسلام و عالم مدرن، تمجید می‌کند، طبیعتا نمی‌تواند به فیرحی بابت همین خطا خرده گیرد. کار و پروژه دکتر فیرحی، علاوه‌بر اینکه ادامه منطقی کار طباطبایی است، دو بصیرت اساسی‌تر هم در خود دارد. 🔸یکی از بصیرت‌های اساسی که در فیرحی هست توجه به «اقتضائات علمی عالم مدرن» است. علم در عالم جدید دیگر با «نظر» و «فلسفه» چندان سروکاری ندارد و به تعبیر فیلسوفانه، «علم فکر نمی‌کند» ناظر به همین مطلب است. فیرحی با درک این نکته، از «تاریخ‌پریشی مورد تمجید و استفاده طباطبایی در ایدئولوژی‌بافی» گذر کرده و آن را در فقه به‌کار برده است. 🔹صیرت دیگر فیرحی آن است که برخلاف طباطبایی -که توان دیدن هیچ افق دیگری جز افق مدرن را ندارد- نسبت به سایر افق‌ها کور و نابینا نیست و می‌داند که نسخه‌اش با اشکالات اساسی مواجه است. فیرحی مکررا در جلسات می‌گوید و گفته است که اگر کسی راهی بهتر سراغ دارد، بگوید. ⚜️ @taammolat74

🔰 نگاهی بر پروژه فکری داود فیرحی ✍️ محمدرضا مرادی طادی 📍از منظر تبار اندیشه به نظر می‌رسد پروژه فقه سیاسی فیرحی، مشخصاً از فقه مشروطه آب می خورد. امّا از منظر مبانی معرفتی به نظر می‌رسد در تجدد و مدرنیته به سرانجام می‌رسد. سه لایۀ عظیم معرفتی/هویتی که کلیّتِ حیات فکری ما و اضلاع تمدنی‌مان را تشکیل می دهد (ایران، اسلام، مدرنیته) – لایه‌هایی که در بیشتر تنشهای اندیشی/اجتماعی ما حاضر است؛ فیرحی سازۀ فقهی را از لایۀ اسلامیّتِ تمدن ما گرفته است و آن را بر مبنای مفاهیمی مأخوذ از تجدد «به صدا در آورده» است! ⚜️ @Taammolat74 👇👇👇

✔️ [ادامه... 🔘 بخش 1 از 2 🔸اگر بپذیریم که زمان و مکان پیش شرطهای هرگونه آگاهی، از جمله معرفت سیاسی‌اند، از همین رو، می توانیم بگوییم که جایگاه #فیرحی مانند #طباطبایی ایران+تجدّد است. با این توضیح که چون ایران نمی‌تواند یک کلیّت یکپارچۀ متصلّب بسیطی باشد که بر مبنای قاعدۀ همه یا هیچ یا باید تمام آن را پذیرفت یا تمام آن را به کناری نهاد، فیرحی مولفۀ فقه و شریعت آن (#تمدن_ایرانی) را گرفته است و تغلیظ کرده است و طباطبایی عنصر ایرانیّت آن را! 🔹پس از نظر «گاه‌شناسی» هر دو در زمان و #زمانۀ_تجدد ایستاده‌اند و از دید «جای‌شناسی» هر دو در ایران‌اند؛ البته با این تفاوت که فیرحی می‌خواهد از منابع فکری موجود در لایۀ اسلامیّت تمدن ایرانی برای یک «تجدد سیاسی فقهی» بهره ببرد و طباطبایی به دنبال آن است تا از لایۀ #ایرانیّت تمدن ایرانی به یک «#تجدد_سیاسی_ایرانی» برسد. 💢پس غایت القصوای هر دو هم متجددانه است و هم سیاسی و بی تردید «مسئلۀ ایران» در آغازگاه‌ها، در منابع و در دغدغه‌ها، در هر دو دستگاه فکری حاضر است، امّا با این حال، این دو، در دو ساحت متفاوت و مختلف قرار دارند. 🔸دستگاه فکری فیرحی معطوف ادارۀ #دموکراتیک جامعه با امکانات فقه است (وجه تأسیسی و کم و بیش آینده‌گرا) و نظام اندیشی طباطبایی خواهان حفظ و تحکیم موجودیّتی به نام ایران (وجه تحکیمی و بیشتر گذشته‌گرا). یکی دربارۀ ادارۀ جامعه سخن می گوید و دیگری درباب بقای آن. 🔹با توجه به آثار و مباحثی که فیرحی نوشته و طرح کرده است، تقریباً دستگاه فکری فقه سیاسی او را می توان با وضوح قابل توجهی ترسیم کرد. فیرحی می خواهد با توسل به تاکتیک «برجسته سازی امکانات دموکراتیک متون دینی»، دین را ابتدا از وجوهات اقتدارگرایانۀ آن تهی سازد و از منظری کاملاً مدرن تفسیری دموکراتیک از آن ارائه کند و نشان دهد که خوانشِ اقتداری از نص – که در سده‌های میانه شکل گرفت – تنها یک قرائت ممکن بود که وامدار نظام قدرت در همان دوره است و نه از ذاتیّات دین. ⚜️ @taammolat74

✔️ [ادامه... 🔘 بخش 2 از 2 🔸#فیرحی بعد از گرفتن حکم برائت از اقتدارطلبی برای متون دینی به سراغ ابزارهای فقهی موجود در شرعیات ما می رود و می کوشد تا از امکانات آن برای «تأسیس تجدد سیاسی» بهره ببرد. در همین راستا فیرحی می کوشد مباحث جدّی و پایه در این حوزه، از جمله انسان‌شناسی دموکراتیک/اقتدارگرا، مجاری تولید حق، قانون، عدالت و دیگر مفاهیم و موضوعات هم‌خانواده را مطرح کند... 🔹 و در همین چارچوب اولاً نشان دهد که نظام فکری شرعی ما هم بر خوانش دموکراتیک و هم بر قرائت اقتدارگرایانه از این مفاهیم و موضوعات گشوده است، فلذا ضرورتی ندارد که برای حصول به آنها از گسترۀ دین خارج شد و ناگزیر در ساحتی «#سکولار» آنها را دنبال کرد و در ثانی، برای ادارۀ جامعه نیز می توان از همین امکانات درونی فقه بهره برد. پس عجالتاً می توان گفت که دستگاه فقه سیاسی فیرحی به دنبال پاسخ و راهکاری برای دو بحران بنیادین دولت در جهان مدرن است: #بحران_مشروعیت و #بحران_کارآمدی. 🔸در اینجا – برای همدلی با دستگاه فکری فقه سیاسی فیرحی – می توان (با تسامح بسیار) به چیزی به نام «#دموکراسی به مثابه روش» متوسل شد. اگر بپذیریم که دموکراسی می تواند صرفاً شیوه‌ای صوری و فرمال از ادارۀ جامعه باشد و نسبت به محتوای خودش الزاماً سوگیری و تعیّنی از پیش داده نداشته باشد، پس نمی‌توانیم نظام فکری فیرحی را با ملاحظاتی که برآمده از دغدغه‌های سکولار و یا ایران‌گرایانه است، طرد و ترک کنیم. چرا که این دستگاه فکری اگر در «دموکراسی روشی» به قدرت برسد و به لوازم آن هم پایبند باشد، در ادعا بر سر حق ادارۀ جامعه، تفاوتی با دیگر نظام‌های فکری رقیب – برای نمونه مکاتب سکولار – ندارد. 🔹امّا همان گونه که گفتیم بحث فیرحی فراتر از دموکراسی به مثابه روش است و بلکه او اساساً مدعی است که اولاً قرائت دموکراتیک از نص هم ممکن است و هم از جهاتی واجب (شاید برای دفع [فاسدی؟] به نام سکولاریسم) و هم این که توان ادارۀ کارآمدِ جامعه بر مبنای امکانات درونی این متون وجود فراهم است و بنابراین نمی توان دین را با اتهامِ ناکارآمدی از حلقۀ مدعیان «ولایت بر مدینه» به کناری نهاد. 💢پس مجموعاً فقه سیاسی فیرحی خواهان پاسخ/راهکارهایی برای بحران مشروعیت و بحران کارآمدی دولت مدرن است. ⚜️ @taammolat74

🔉 درسگفتار #اختصاصی 🔶 موضوع |مبانی نظری غرب مدرن 🎙 محسن بهرامی جلسه دهم کانال تلگرامی اشراق ⏰ 15 مهر 1399 ⚜️ @taammolat74 👇👇👇

🔉 درسگفتار 🔶 موضوع |مبانی نظری #غرب_مدرن 🎙 #محسن_بهرامی جلسه دهم ⬅️مبانی نظری غرب مدرن 3- اصالت علم 🔸علم جدید مبتنی بر پیش فرض است. براین اساس مابه سراغ طبیعت نمی‌رویم تا طبیعت حقیقت خود را برما آشکار کند، بلکه ما طرح مساله می‌کنیم و طبیعت باید پاسخگویی ما باشد. 🔹بین متد(Method) و متدولوژی(Methodology) فرق است. متد به معنای روش بوده وبرای منطق است. اما متدولوژی یک دیدگاه خاص است، دیدگاهی که استفاده خاص از متد را تجویز می‌کند. 🔸 در فلسفه کلاسیک انسان در ابتدا خالی‌الذهن بود که بتدریج تصوراتی برای او حاصل می‌شد اما در فلسفه مدرن انسان به موجودات خارجی معنا و ذات می‌دهد. جوهر علم جدید استکباری وهویت آن استیلا جویانه است. 🔗 برای شنیدن جلسه قبل، اینجا کلیک کنید. ⚜️ @taammolat74

🔰حرف نو ✍️ محمدامین رضایی 🔸مدت هاست که سخرانی های دکتر #فیرحی را گوش میدادم و کانالشان را پیگیری می کردم. اختلاف فکری و بودن در یک پایگاه اجتماعی دیگر سر جای خود، اما این مساله باعث نمیشود از اندیشه اهل فکر استفاده نکرد. حداقل من هیچ وقت در حوزه اندیشه خودم را محدود نکرده ام. چپ و راست، اصولگرا و اصلاح طلب و هر تقسیم بندی دیگر در عالم #آموختن بی معناست. 🔹 دوره سیر مطالعاتی اندیشه های شهید بهشتی را که طراحی کردیم یکی از اساتید پیشنهادی از سمت من حاج آقای فیرحی بود، قرار بود استاد بحث را ارائه دهد و در یک فضای طلبگی دوستان نقد کنند تا گفتگو شکل بگیرد. ۵-۶ دفعه تماس گرفتم گوشی را بر نداشتند. تعجب کردم تا خبر مبتلا شدن شان به #کرونا را دیدم ناراحت شدم. منتظر خبر سلامتی بودم تا هر چه زودتر تماس بگیرم اما در حیرت محض امروز خبر تلخ مرگ این اندیشمند را دیدم. 🔸 راستش را بخواهید حسرت به دل ماندم، دلم میخواست با کسی که اینقدر خوب تاریخ اسلام و معاصر و مسائل اجتماعی- سیاسی را تحلیل میکند و البته با او #اختلاف جدی دارم را از نزدیک ببینم. چند روز پیش به یکی از دوستان انقلابی م میگفتم در این روزگار سطحی زدگی و فقدان اندیشه وجود امثال دکتر فیرحی که #حرف_نو تولید میکنند ولو به مذاق ما خوش نباید بسیار مغتنم است. حرف نو جامعه را به حرکت وا می‌دارد. حیف شد که ایشان را از دست دادیم. 🔹هنگام مرگ استاد خسروشاهی هم همین افسوس را خوردم و با خود گفتم چرا من که آنقدر علاقه داشتم به آثارشان یک بار از نزدیک با ایشان ملاقات نکردم تا در مورد اخوان المسلمین و.. پرسم. از امروز #تصمیم گرفته ام هر کس از اندیشمندان که دلم میخواهد او را ببینم هر طور شده یک بار به دیدنش بروم، این کرونای لعنتی دارد یک یک عزیزان ما را از ما میگیرد. خدا رحمت کند دکتر فیرحی را، روحش شاد و یادش گرامی باد. ⚜️ @taammolat74 ⚜️ @m_amin_rezai

🔰انتقادهای داود فیرحی بر روشنفکری دینی 👇👇 🔸روشنفکری دینی با چهار مشکل مواجه است: 1️⃣روشنفکری دینی از ابتدا، تحت تأثیر جریان‌های چپ، دین را به یک ایدئولوژی تبدیل کرد. 2️⃣ روشنفکری دینی حتی الهیات نظری و عملی را از هم جدا می‌کند. روشنفکران دینی ما بشدت روی کلام و فلسفه فشار آورده و از ارزش فقه غافلند. حال آنکه زندگی عملی را فقه اداره می‌کند. 3️⃣ روشنفکری دینی، دوگانه‌سازی فقه و اخلاق و دوگانه‌سازی حق و تکلیف است. 4️⃣دستگاه روشنفکری دینی ایرانی دچار خلط بین فقه و سنت فقاهتی است. فقه به عنوان یک دانش، امکانات بسیاری دارد که سنت آن سال‌ها اقتدارگرا شکل گرفته است؛ حال اگر برای اصلاح مشکلات این سنت فقاهتی، به اصل فقه هجوم بیاوریم، دچار خطا شده‌ایم. 🔻 پ.ن: مشروح این سخنرانی دکتر فیرحی و نقدهای ما را در دیده‌بان اندیشه شماره 6 بخوانید. ⚜️ @taammolat74

🔉 نشست علمی #اختصاصی 🔶 موضوع |بررسی گفتمان بدیل سازش در مواجهه با فشارهای تحریمی آمریکا ▪️ دکتر شاه‌ویسی ▪️مسعود براتی ▪️علیرضا فرقانی بخش دوم(نهایی) بسیج دانشجویی دانشکده علوم اجتماعی تهران ⏰ ۱۷ آبان ۹۹ ⚜️ @taammolat74 👇👇👇

🔉 نشست علمی 🔶 موضوع |بررسی #گفتمان_بدیل_سازش در مواجهه با فشارهای تحریمی آمریکا ▪️ دکتر #شاه‌ویسی ▪️#مسعود_براتی ▪️#علیرضا_فرقانی بخش دوم 🔹رهبر معظم انقلاب فرمودند که باید به دنبال مصون سازی کشور از تحریم باشیم؛ با این وجود اگر می‌خواهیم نسبت به یک جریانی مصون سازی صورت بگیرد باید زمین بازی را ما تعیین کنیم؛ البته اگر ما قاعده بازی را بلد باشیم و تحریم‌ها را دور بزنیم دور زدن تحریم‌ها به معنای مصون سازی کشور از تحریم‌ها نیست، چون ممکن است دشمن هم قاعده بازی را عوض کند. 🔹 توقیف کشتی انگلیسی و ایجاد فضای بازدارندگی در حوزه کشتیرانی بسیار مهم بود و حمله موشکی سپاه به عین الاسد نیز معادله نظامی را تثبیت کرد و به دشمن این پیام را داد که اگر بخواهد وارد معادله نظامی شود پاسخ جدی دریافت می‌کند. 🔹اقدامات ما در باشگاه تحریمی‌ها در سطح حاکمیتی، حکومتی و دولتی در حال پیگیری هستند. البته در نهایت کار باید توسط دولت پیش برود، ولی بنده معتقدم دولت اساساً بنا ندارد توسعه را در ایران رقم بزند. 🔹 ظرفیت‌های کشور باید در مدلسازی‌ها دیده شود و از سوی دیگر اقتصاد باید مردمی شود، چون اقتصاد مردمی می‌تواند اقتصاد مقاومتی را شکل دهد. 🔗 برای شنیدن بخش قبل، اینجا کلیک کنید. ⚜️ @taammolat74

🔰علم از کی تکنولوژیک شد؟ ✍️ رضا داوری اردکانی 🔸علم به معنی جدید از آغاز تکنولوژیک بوده و تکنولوژیک بودن در ذات آن است نه اینکه پس از به وجود آمدن‌شان کسانی به فکر افتاده باشند که از آنها در ساختن ابزار بهره‌برداری کنند و مگر نه اینکه انسان را در همان اوان پیدایش علم جدید حیوان افزارساز خواندند. پس نمی‌توان پرسید که علم جدید از کی و چگونه تکنولوژیک شده است. 🔹 علم زمان‌های قدیم معنا و مقصود دیگر داشته و به ندرت ارتباطی با تکنیک و حتی با حرفه داشته است. کسانی که حساب علم را از تکنیک جدا می‌دانند تاریخی بودن علم را درنمی‌یابند و علم قدیم و جدید را از حیث ماهیت یکی می‌دانند و اختلاف‌شان را به نقص و کمال نسبت می‌دهند. 🔸علم قدیم به اصطلاح علم نظری بود و علم نظری، علمی مناسب برای تصرف در جهان و موجودات نیست و البته نمی‌توانست چنین قلمرویی را بگشاید بلکه علم ثابت و دایم به ثابتات و به جهان ثابت بود. با پدید آمدن علم جدید، در جهان انسانی نیز دگرگونی پدید آمد و این دگرگونی تا زمان ما به صورتی تصاعدی سرعت گرفته است. 💢 علم جدید را نه با علم قدیم و نه با فلسفه خلط نباید کرد. علومی که متقدمان داشتند به علم نظری و علم عملی و علم شعری تقسیم می‌شد آنچه از متقدمان به نام علم عملی و شعری باقی مانده است همچنان اعتبار دارد زیرا درباره آنچه باید باشد، است نه درباره آنچه هست. علم نظری که علم چیزها چنان که هستند، دانسته می‌شد اکنون کمتر اعتبار دارد و بیشتر به تاریخ پیوسته است و اگر به کار امروز هم بیاید عادت امروز آن را پس می‌زند. ⚜️ @taammolat74

🔰درباره مرحوم دکتر فیرحی ✍️ پرویز امینی 🔸 دکتر فیرحی استاد اندیشه سیاسی دانشگاه تهران امروز بر اثر کرونا درگذشت. برای آن مرحوم طلب عفو و غفران و برای خانواده و بستگان و علاقمندان ایشان طلب صبر و بردباری از درگاه خداوند متعال دارم. 🔹 اگر چه چندان با مرحوم دکتر فیرحی حشر و نشر نداشتم اما برخی آثار ایشان را خوانده بودم. تنها در یک جلسه نقد و کفتگو درباره کتابی که ایشان نیز در تولید بخشی از آن مشارکت داشتند، با ایشان هم سخن بودم و البته گفتگوی تند و تیزی بین ما نیز شکل گرفت. 🔸 کل پروژه مرحوم فیرحی را می توان در چند جمله خلاصه کرد. مرحوم فیرحی جامعه اسلامی را در عصر کنونی در دو راهی دموکراسی و رادیکالیزم می دید که یکی را باید انتخاب میکرد. مرحوم فیرحی البته برای جامعه اسلامی، بر انتخاب دموکراسی تاکید داشت‌ 🔹ایشان همانند جان لاک، پیش فرض اساسی دموکراسی را برابری می دانست و مهمتربن مدافع برابری را نه علم و نه فلسفه بلکه دین می دانست. بنابراین نه تنها تعارضی بین دموکراسی با دین نمی دید بلکه دین را مهمترین مدافع دموکراسی می دانست. مرحوم فیرحی همچنین به شیوه راولز تلاش داشت با تفکیک لیبرالیسم سیاسی از لیبرالیسم فلسفی(روشنگری فرانسوی) یا لیبرالیسم محدود در برابر لیبرالیسم جامع، از قرائت دموکراسی دین ستیز اجتناب و از فهم تعارض آمیز دین و دموکراسی جلوگیری کند و البته راه دموکراسی در جامعه دینی را نیز هموار کند. 🔸از کارهای خوب ایشان، از غربت به درآوردن کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله مرحوم آیت الله نایینی است که با شرح مفصلشان بر آن، در کتاب در "آستانه تجدد"، متن صعب این کتاب را روان و خوشخوان کردند 💢مرحوم فیرحی البته دل در گروه فوکو و بحث گفتمان او نیز داشت و برخی آثار خود را متکی به این سازمان معرفتی از جمله کتاب دانش، قدرت و مشروعیت و این اواخر جلد دوم فقه و سیاست در ایران معاصر نوشت که البته در کاربست این سازمان اندیشه در فقه سیاسی و لوازم آن و وجوه متعارضش می توان چون و چرا کرد . خدایش رحمت کند و او را از ما نیز راضی گرداند.🌷 ⚜️ @taammolat74