✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) آگاهی خود از «علم غیب» را چگونه برای مردم مطرح نموده است؟
🔹 #امام_علی (علیه السلام) در بخشی از خطبه ۹۳ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «فَاسْأَلُونی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونی» (از من #سؤال كنيد [و آنچه را مى خواهيد درباره #سرنوشت_آينده از من بپرسيد] پيش از آن كه مرا از دست دهيد). سپس حضرت مى فرمايد: «فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِيَدِهِ! لَا تَسْأَلُونِی عَنْ شَيْءٍ فِيمَا بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَ السَّاعَةِ، وَ لَا عَنْ فِئَةٍ تَهْدِی مِائَةً وَ تُضِلُّ مِائَةً إِلَّا أَنْبَأْتُكُمْ بِنَاعِقِهَا وَ قَائِدِهَا وَ سَائِقِهَا، وَ مُنَاخِ رِكَابِهَا، وَ مَحَطِّ رِحَالِهَا وَ مَنْ يُقْتَلُ مِنْ أَهْلِهَا قَتْلاً، وَ مَنْ يَمُوتُ مِنْهُمْ مَوْتاً»
🔹[ترجمه فرمایش حضرت:] (سوگند به كسى كه جانم در دست قدرت اوست! از هيچ #حادثه اى كه از امروز تا دامنه قيامت واقع مى شود از من #سؤال نمى كنيد، [مگر اينكه #پاسخ آن را آماده دارم] و همچنين درباره هيچ گروهى كه حتّى يك صد نفر را هدايت يا گمراه مى كنند پرسش نمى كنيد، مگر اينكه از دعوت كننده و رهبر و كسى كه آنها را به پيش مى راند و از جايگاه خيمه و خرگاه و محلّ اجتماع آنها و كسانى كه از آنها كشته مى شوند، يا به مرگ طبيعى مى ميرند، [از همه اينها] شما را آگاه مى سازم).
🔹بسيارند كسانى كه ممكن است #مسائلى را به صورت مبهم و كلّى در آينده اى نزديك پيش بينى كنند، و اين كارى است كه سياستمداران، در مسائل مربوط به اطراف عصر خود، هميشه دارند و ممكن است گاهى صحيح و گاهى اشتباه از آب درآيد؛ ولى #پيشبينىدقيق جزئيّات با تمام مشخّصات، آن هم در زمان هاى بسيار دور، براى هيچ كس ممكن نيست، جز آنها كه با #سرچشمه_وحى ارتباطى دارند و از #علمبىپايانپروردگار، مدد مى گيرند،
🔹و جالب اين است كه #امام_علی (علیه السلام) در جمله هاى بالا از يكسو، تأكيد بر اين دارد كه من #تمامحوادثآينده را تا دامنه #قيامت مى توانم براى شما پيشگويى كنم، و از سوى ديگر اشاره به #تمام_جزئيّات آنها مى كند؛ چيزى كه براى غير #پيغمبر (صلی الله علیه و آله) و كسانى كه از #علوم_خاص او بهره دارند، امكان پذير نيست. در اينجا فوراً اين سؤال به ذهن مى آيد كه آيا #پيامبر (صلی الله علیه و آله) يا #امام (عليه السلام)، #علم_غيب - آن هم به اين گستردگى - مى توانند داشته باشند با اينكه «قرآن مجيد» با صراحت مى گويد: «قُلْ لَا يَعْلَمُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللهُ» [۱] (بگو كسانى كه در آسمان و زمين هستند جز خدا از #غيب آگاه نيستند)؛
🔹اين سخن پاسخ روشن و معروفى دارد كه هم از آيات «قرآن مجيد» استفاده مى شود، و هم در كلمات خود آن حضرت آمده است و آن اينكه #علم_غيب به صورت #ذاتى مخصوص خداست، ولى #خداوند هر مقدار از آن را لازم بداند در اختيار #اولياء_الله مى گذارد؛ همان گونه كه در آيات ۲۶ - ۲۷ «سوره جنّ» مىخوانيم: «عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَداً - إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ» (#خداوند عالِم به امور پنهانى است و هيچ كس را بر #اسرار_غيبش آگاه نمى كند - مگر رسولى كه او را برگزيده و از وى راضى شده است).
🔹هنگامى كه #امام_علی (علیه السلام) از پاره اى از #حوادث_آينده خبر داد و كسى همين سؤال را مطرح كرد حضرت در پاسخ او فرمود: «لَيْسَ هُوَ بِعِلْمِ غَيْبٍ، وَ إِنَّمَا هُوَ تَعَلُّمٌ مِنْ ذِی عِلْمٍ» (اين، #علم_غيب نيست، بلكه آموزشى است از #صاحب_علم». اشاره به اينكه #علم_غيبِ_ذاتى، مخصوص خداست و علم من [علی (علیه السلام)] جنبه #اكتسابى دارد؛ من همه اين امور را از #پيامبر (صلی الله علیه و آله) آموختم و او از #خداوند_متعال.
🔹به هر حال، هيچ كس بعد از #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله)، جز اميرالمؤمنين #امام_علی (عليه السلام) چنين سخنى را نگفته و نمى توانسته بگويد؛ ولى #امام_علی (علیه السلام) اين سخن را فرموده و بارها #پيشگويى هايى كرده كه عيناً واقع شده است. «ابن ابى الحديد» در «شرح نهج البلاغه» خود فصلى تحت عنوان «امور غيبى كه امام (عليه السلام) از آن خبر داد، سپس تحقّق يافت» در ذيل همين خطبه آورده است.
پی نوشت؛
[۱] سوره نمل، آيه ۶۵ (در آيات متعدّد ديگرى شبيه به اين مضمون نيز آمده است)
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج۴، ص۲۲۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#غيب #علم_غیب
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا از منظر آیات و روایات قابلیت تغییر در اخلاقیات افراد وجود دارد؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸در روايات اسلامى نيز تعبيرات روشنى در اين زمينه ديده مى شود، مانند احاديث زير:
1⃣حديث معروف «اِنّى بُعِثْتُ لاُِتَمِّمَ مَكارِمَ الاَْخْلاقِ» [۱] دليل واضحى بر امكان تغيير #صفات_اخلاقى است.
2⃣روايات فراوانى كه تشويق به #حسن_خلق مى كند، مانند: حديث نبوى «لَوْ يَعْلَمُ الْعَبْدُ ما فى حُسْنِ الْخُلْقِ لَعَلِمَ اَنَّهُ يَحْتاجُ اَنْ يَكُونَ لَهُ خُلْقٌ حَسَنٌ» [۲] (اگر بندگان مى دانستند كه #حسن_خلق چه منافعى دارد، يقين پيدا مى كردند كه محتاج به اخلاق نيكند!)، نشانه ديگر است.
3⃣در حديث ديگرى از همان حضرت مى خوانيم: «اَلْخُلْقُ الْحَسَنُ نِصْفُ الدِّينِ» [۳]؛ (#اخلاق_خوب، نيمى از دين است).
4⃣و در حديثى از اميرمؤمنان امام على (عليه السلام) مى خوانيم: «اَلْخُلْقُ الْمَحْمُودُ مِنْ ثِمارِ الْعَقْلِ، اَلْخُلْقُ الْمَذْمُوْمُ مِنْ ثِمارِ الْجَهْلِ» [۴] (#اخلاق_خوب از ميوه هاى #عقل و آگاهى است، و #اخلاق_بد از ثمرات #جهل و نادانى است). و از آنجا كه «علم» و «جهل» قابل تغيير است، #اخلاق هم به تبع آن قابل تغيير مى باشد.
5⃣در حديث ديگرى از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) آمده است: «اِنَّ الْعَبْدَ لَيَبْلُغُ بِحُسْنِ خُلْقِهِ عَظيمَ دَرَجاتِ الاْخِرَةِ وَ شَرَفَ الْمَنازِلِ وَ اِنَّهُ لَضَعيفُ الْعِبادَةِ» [۵] (بنده خدا به وسيله #حسن_اخلاق به درجات عالى آخرت و #بهترين_مقامات مى رسد، در حالى كه ممكن است از نظر عبادت ضعيف باشد!).
🔹در اين حديث اوّلاً مقايسه #حسن_اخلاق به عبادت و ثانياً ذكر درجات بالاى اخروى كه حتماً مربوط به اعمال اختيارى است، و ثالثاً تشويق به تحصيل حسن خلق، همگى نشان مى دهد كه #اخلاق يك امر #اكتسابى است، نه اجبارى و الزامى و خارج از اختيار! (دقّت كنيد). اين گونه روايات و تعبيرات گويا و پرمعنى در كلمات #معصومين (عليهم السلام) زياد ديده مى شود [۶] و همه آنها نشان مى دهد كه #صفات_اخلاقى قابل تغيير است، و گرنه اين تعبيرات و تشويقها لغو و بيهوده بود.
6⃣در حديث ديگرى از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مى خوانيم كه به يكى از يارانش به نام «جرير بن عبدالله» فرمود: «اِنَّكَ امْرُءٌ قَدْ اَحْسَنَ اللّهُ خَلْقَكَ فَاَحْسِنْ خُلْقَكَ» [۷] (خداوند به تو چهره زيبا داده، #اخلاق خود را نيز زيبا كن!).
🔹كوتاه سخن اين كه: كتب روايى ما پُر از رواياتى است كه همگى دلالت بر #امكانتغييراخلاق آدمى دارد. [۸] اين بحث را با حديثى از اميرالمؤمنين #امام_على (عليه السلام) كه تشويق به فضائل اخلاقى مى كند پايان مى دهيم؛ حضرت می فرماید: «اَلْكَرَمُ حُسْنُ السَّجـِيَّةِ وَ اجْتِـنابُ الدَّنِـيَّةِ» [۹] (ارزش و كيفيّت انسان به #اخلاق_پسنديده و اجتناب و دورى از اخلاق پست است).
پی نوشتها؛
[۱] إرشاد القلوب، ديلمى، انتشارات مصطفوى، چ ۳، ج ۱، ص ۱۷۴. [۲] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۱۰، ص ۳۶۹. [۳] همان، ج ۶۸، ص ۳۸۵. [۴] غررالحكم و دررالكلم، دار الكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۶۹، ح ۱۳۲۸. [۵] المحجة البيضاء فی تهذيب الإحياء، جامعه مدرسين، چ ۴، ج ۵، ص ۹۳. [۶] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۲، ص ۹۹، باب (حسن الخلق...) ۱۸ روايت در اين زمينه نقل كرده است. [۷] بحار الأنوار، همان، ج ۶۸، ص ۳۹۴. [۸] الكافی، همان، ج ۲، ص ۹۹. [۹] غرر الحكم و درر الكلم، همان، ص ۸۷، ح ۱۶۷۴
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب (ع)، قم، چ اول، ۱۳۷۷ش، ج ۱، ص ۳۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#اخلاق
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد