📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 50
🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون-الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون»
ای مردم کسی را عبادت کنید که شما و پیشینیان شما را خلق کرد شاید باتقوا شوید- کسی که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقف و خیمه ای افراشته قرارداد، از آسمان آبی نازل کرد پس بوسیله آن از میوه های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالیکه به اینها علم دارید.
🔹🔹🔹🔹
♦️تنها کسی می تواند به توحید ربوبی رسیده و #ضرورت_عبادت را درک کند که با تحقیق به آن رسیده باشند لذا خداوند برای اثبات آنها، ۲ آیه انفسی و ۳ آیه آفاقی ذکر می کند.
💠#آیات_انفسی همان خلق انسان و پیشینیانش توسط خداوند است. اگر انسان خود را بشناسد خدا را شناخته است چون میداند خالقی دارد. اما در مورد پیشینیان اگرچه یک آیه آفاقی می تواند محسوب شود اما چون به #خلق برمی گردد در ادامه آیات انفسی آمده است چون آیات آفاقی نه به خلق انسان، که به تربیت او میپردازند. لذا به گذشتگان نیز نباید اقتدا کرد چون آنها نیز مخلوق خداوندند.
💠#آیات_آفاقی در این رابطه به خلق آسمان، زمین و موجودات بین اینها از خاک می پردازد. اگر زمین نباشد #رزقی برای حیات نخواهد بود. اگر آسمان نباشد باران و گرما و نوری نخواهد بود که هرکدام سبب مرگ است. تمام موجودات نیز اعم از جمادات و نباتات و حیوانات از همین خاک و آب بارانند.
♦️خداوند در آیه مورد بحث #تقوا را هدف عبادت ذکر کرده است. باید دانست که تقوا نه هدف اصلی آفرینش بلکه #زاد و توشه ای برای طی سفر به سوی لقای الهی و رسیدن به سعادت است «اتقوا الله لعلکم تُفلحون/آل عمران_۲۰۰» «و من ... یتّقهِ فاولئک هم الفائزون/نور_۵۲» خداوند وقتی که در آیه ۵ تکاثر از درک #علم_الیقین که نهایت مسیر تقوا است صحبت می کند آن را وسیله ای برای دیدن جهنم در دنیا می داند. «لترونّ الجحیم»
❎زاد و توشه برای #مسافر است پس انسان سالک و متقی هنوز به مقصد نرسیده است. آیه ۱۹۷ بقره بیان میدارد «و تزوّدوا فإنّ خیر الزّاد التّقوی» تقوی، توشه راه است لذا انسانی که اهل سفر نیست زاد نمی خواهد. او یا در همان اول راه مانده و #منجمد شده است «فهی کالحجارة أو اشدُّ قسوة/بقره_۷۴» ویا اینکه به مقصد یعنی #لقای_حق رسیده است که دیگر قلب و روحش در دنیا زندگی نمی کند که نیاز به زاد داشته باشد اگرچه بدنش هنوز در دنیاست و نقس می کشد.
❌تقوا که زاد مسافر است بنابر #مقصد مسافران به سه گونه تقسیم می شود:
1⃣#تقوای_رهبت و خوف: برای مسافرانی است که در تلاش برای نجات از جهنمند. «فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجاره/بقره_۲۴»
2⃣#تقوای_رغبت و شوق: برای مسافرانی که به دنبال بهشتند. «و اُزلفت الجنّة للمتقین/شعراء_۹۰»
3⃣#تقوای_الهی:برای گروهی از مسافران که از بهشت و جهنم گذر کرده و لقای حق را می جویند. «و اتّقون یا اولی الالباب/بقره_۱۹۷»
🛐ممکن نیست کسی لذت تقوای الهی را بچشد و بعدش بدنبال لذت های دیگر برود! #مناجات_شعبانیه در مورد همین تقوای الهی است که گوید همان مقام موسای کلیم است. این مناجات، توشه راه انسان است لذا باید با آن حشر و نشر داشته باشد.
❗️بهترین زاد، #تقوای_قلب است «فانّها من تقوی القلوب» تقوای قلب نیز همان #توحید است بطوریکه در قلب چیزی جز خدا را راه ندهد. اگر برای کاری به دیگران متوسل شد موحّد نیست بلکه موحّد باید تنها از خداوند بخواهد که اسباب رفع مشکلات را به او برساند.
🔰تقوا نه برای بدن که برای #قلب است. انسان با قلب (و جان) سفر می کند نه با بدن؛ لذا خدا گوید تقوا زادی برای قلب انسان است «تقوی القلوب». در مورد حضرت ابراهیم نیز آمده «و اذ جاء ربه بقلبٍ سلیم/صافات_۸۴» #قلب_سلیم همان قلب باتقواست و تنها قلب سلیم است که به مقصد می رسد «الّا من اتی الله بقلبٍ سلیمٍ/شعراء_۸۹» پس بطور خلاصه تنها یک انسان محقق است که با شناخت این ۵ برهان به سوی تقوای الهی می رود تا به قلب سلیم برسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 87
🔖 آیه: ۲۸
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۸ سوره مبارکه بقره:
«کیف تکفرون بالله وکنتم امواتا فاحیاکم ثم یمیتکم ثم یحییکم ثم الیه ترجعون»
چگونه به خداوند کافر میشوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بیروحی) بودید، و او شما را زنده کرد؛ سپس شما را میمیراند؛ و بار دیگر شما را زنده میکند؛ سپس به سوی او بازگردانده میشوید. (بنابر این، نه حیات و زندگی شما از شماست، و نه مرگتان؛ آنچه دارید از خداست).
✅خلاصه جلسه👇
1⃣ «کیف تکفرون» که برای تعجب یا توبیخ است نشان از بدیهی بودن وجود خدا دارد که در قرآن گاهی برای #آیات_آفاقی بکار رفته و گاهی همانند این آیه در #آیات_انفسی.
2⃣در آیات قرآن گاهی مرگ را بصورت مصدری و بدون فاعل بکار نمیبرد و گاهی با ذکر مبدا فاعلی که خداست.
3⃣شئون انسان در قرآن گاهی به اجمال بیان شده که گوید تو مسافری، گاهی منزلگاهها را بیان میکند و گاهی هم فقط روح را خطاب میکند نه روح و جسم را.
4⃣انسان مومن، خدای غافر را ملاقات میکند و انسان عاصی، خدای قهار و منتقم را. پس هر انسانی الزاماً «خدا» را ملاقات خواهد کرد.
5⃣لقای خاص مخصوص اوحدی از مومنان است لذا در آنجا سخن از ناس نیست بلکه فقط «جان» او به آن مرحله میرسد و جسمش در حرم امن باقی می ماند و به لقای الله راه ندارد. یعنی اینها هم جسم دارند اما چون جسمشان قدرت درک لقای خدا را ندارد فقط روحشان به آنجا میرسد.
6⃣ممکن است کسی عملش خداپسند باشد اما ذاتش هنوز مرضی خدا نیست. هر گاه نفس و ذات #مطمئن شد و مرضی حق شد به این نفس گویند تو مجازی باقی راه را بروی.
7⃣انسان هم به خدای ازلی متصل است هم به خدای ابدی. چگونه او را انکار میکند؟ خدا به همین #فطرت ابدی و ازلی استناد میکند.
8⃣امام رضا گوید دلیل «حدوث عالم» این است که انسان اول نبود و بعد پیدا شد. حال اگر قرار باشد بتوانیم فکر کنیم باید پیوند علی و معلولی را بپذیریم. پس برای پیدا شدن شیء معدوم، نیاز به علت است. حال عاملِ وجود پیدا کردنِ انسان یا خودش است که #دور و باطل است و یا مثل انسان است که #تسلسل و باطل است.
9⃣از امام رضا دوباره پرسیدند اگر وجود خدا الزامی و بدیهی است پس چرا او را نمیبینیم؟ فرمود خدا #نور آسمانها و زمین است و همه چیز از او و نشانه اوست و حتی شب هم آیت حق است لذا دلیل ندیدن، پرده هایی است که بخاطر «کثرت گناهان» روی چشم و عقل خود قرار داده ایم نه بخاطر عدم امکان دیدن خدا!
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 142
🔖 آیات: ۵۴ - ۵۵
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۵۴ بقره:
«واذ قال موسی لقومه یا قوم انکم ظلمتم انفسکم باتخاذکم العجل فتوبوا الی بارئکم فاقتلوا انفسکم ذلکم خیر لکم عند بارئکم فتاب علیکم انه هو التواب الرحیم»
و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من! شما با انتخاب گوساله (برای پرستش) به خود ستم کردید! پس توبه کنید؛ و به سوی خالق خود باز گردید! و خود را [=یکدیگر را] به قتل برسانید! این کار، برای شما در پیشگاه پروردگارتان بهتر است.» سپس خداوند توبه شما را پذیرفت؛ زیرا که او توبهپذیر و رحیم است.
✅ آبه ۵۵ بقره:
«واذ قلتم یا موسی لن نومن لک حتی نری الله جهرة فاخذتکم الصاعقة وانتم تنظرون»
و (نیز به یاد آورید) هنگامی را که گفتید: «ای موسی! ما هرگز به تو ایمان نخواهیم آورد؛ مگر اینکه خدا را آشکارا (با چشم خود) ببینیم!» پس صاعقه شما را گرفت؛ در حالی که تماشا میکردید.
🔹🔹🔹🔹
1⃣تا اینجا خدا به بنی اسراییل فرمود با وجود این همه معجزه روشن، باز بدنبال سامری رفتید. اما باز هم خدا از شما گذشت.
2⃣«لعلکم تشکرون» یعنی انسان باید شکر کند اما چون شکر، فعلی اختیاری است آن را با «لعل» و شاید گوید. باید، #تشریعی است و شاید، #تکوینی.
3⃣گناه، #ستم_به_خود است چون ستم به خدا ممکن نیست زیرا او حاکم بر همه چیز است و چیزی از تحت قدرت او خارج نیست. حال اثر کمی از فعل انسان ممکن است به دیگری هم برسد.
4⃣خداوند دستور میدهد توبه کنید و با شمشیر، عزم جنگ و کشتن همدیگر کنید! حال اینکه چند نفر کشته شدند یا چه کسانی چه کسانی را کشتند موضوع مهمی نیست چون قرآن که نمیخواهد قصه تعریف کند بلکه برایش #هدف و تاثیر داستان مهم است.
5⃣بحث اینجاست که خداوند چگونه بنی اسراییل را عفو کرده در حالیکه بلافاصله میفرماید همگی شمشیر بردارید و با یکدیگر بجنگید و تعداد زیادی هم کشته شدند! این دستور سنگین چگونه عفو تلقی میشود؟ اگر فرمان توبه داده تا ببخشد دیگر این دستور قتال چیست؟
6⃣اگر حداقل مانند قضیه حضرت ابراهیم که بدستور خدا برای سربریدن اسماعیل رفت و کارد نبرید میشد مشکلی نبود اما در داستان بنی اسراییل تعدادی کشته شدند.
7⃣بنظر میرسد در این قضیه یک حکم کلامی وجود دارد و یک حکم فقهی. #حکم_فقهی مرتد، قتل اوست که دستور قتال داده شد و #حکم_کلامی مرتد، این است که اگر توبه کرد عفو شده و در قیامت عذاب نمیبیند لذا دستور توبه داده شد.
8⃣حتی در همین حکم فقهی نیز گوید همینکه از این جمعیت، عده ای عده ای دیگر را کشتند و اکثریت متنبه شدند کافیست و نیاز نیست همه کشته شوند. پس پذیرش توبه که به عفو اخروی می انجامد خودش نیاز به شکر دارد. توبه درِ رحمت است و خداوند این در را بروی تبهکاران باز کرده است پس باید شکر کرد. عذاب اخروی کفر و ارتداد، عذاب ابد است که خدا بواسطه باز کردن در توبه، از آن میگذرد.
9⃣ما از شریعت حضرت موسی داریم سخن میگوییم که در آن، توبه با قتل ممکن بود وگرنه در اسلام که توبه با قتل همراه نیست. در اسلام، #ارتداد، عفوپذیر نیست.
0⃣1⃣خداوند انسانها را #مستوی_الخلقه خلق کرده اگرچه بعضی با نقایصی چون کوری و فلج بودن و ... بدنیا بیایند زیرا مستوی الخلقه بودن و بی نقص و عیب بدنیا آمدن انسان مربوط به جان و روح است نه جسم(فالهمها فجورها و تقواها).
1⃣1⃣آیه میفرماید «توبوا الی البارئکم» نه «خالقکم» یعنی او شما را بی نقص خلق کرد پس شما هم باید بری از نقص به سمت او برگردید.
2⃣1⃣در آیه بعد بنی اسراییل که کاملا #حسگرا بودند به موسی گویند اگر برای ما خدایی دیدنی نمی آوری و این خدایان را باطل میدانی، خدای خودت را به ما نشان بده. ایمان این نوع افراد به #حس وابسته است و به آنچه با حواس پنج گانه حس نشود ایمان نمی آورند.
3⃣1⃣خداوند #یهودیان را بطور کلی، یک جامعه و قوم میداند اگرچه در طول اعصار مختلف زندگی کرده باشند لذا خداوند با یهودیان صدر اسلام نیز چنین سخن میگوید که شمایی که همیشه #حسگرا هستید پیشینیانتان با صائقه ای که ذره ای از نور خدا بود مردند و ما زندهشان کردیم اما باز هم به خدا ایمان نیاوردند!
4⃣1⃣آیه ۱۵۵ اعراف گوید خدا با دعای موسی، بنی اسراییلی که با صائقه مذکور مردند را زنده کرد. لذا بنی اسراییل هم #آیات_آفاقی و بیرونی دیدند مثل باز شدن دریا و غرق شدن فرعون، و هم #آیات_انفسی و درونی مانند مردن و زنده شدنشان پس از مرگی که با صاعقه روی داد اما با این همه آیات، باز هم ایمان نیاوردند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190