📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 100
🔖 آیه: ۳۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۳۴ بقره:
«واذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس ابی واستکبر وکان من الکافرین»
و (یاد کن) هنگامی را که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده و خضوع کنید!» همگی سجده کردند؛ جز ابلیس که سر باز زد، و تکبر ورزید و او از کافران بود!
1⃣امر یا #تکوینی است که ملکوت عالم است و غیر قابل عصیان؛ و یا #تشریعی است که توسط پیامبران به انسان ها ابلاغ میشود و چون در «محیط اعتبار» است قابل اطاعت و عصیان از سوی انسان ها است. حال همه موجودات بصورت تکوینی خدا را سجده می کنند. حال آیا سجده فرشتگان تکوینی بود یا تشریعی؟
2⃣اولاً امر خداوند به فرشتگان یک امر بوده است نه اینکه یک امر به فرشتگان کرده باشد و یک امر جدا به شیطان. ثانیاً این امر یا تکوینی است یا تشریعی. حال #تکلیف در مورد فرشتگان جا ندارد زیرا آنها عصیان نمی کنند لذا تنها در مورد «انسان و جن» ممکن است. فرشتگان نه بهشت دارند نه جهنم، نه پیامبر دارند نه شیطان. پس اگر امری تکوینی باشد تنها در مورد فرشتگان است. ثالثاً اگر تکوینی باشد با #معصیت شیطان سازگار نیست و اگر تشریعی باشد با ماهیت فرشتگان یکی نیست.
3⃣خداوند گوید ما مثلها را برای این میزنیم که موضوع برای «عموم مردم» قابل فهم شود. خدا گوید اگر ما قران را بر کوه ها عرضه می کردیم توان تحمل آن را نداشتند و این مثال را برای فهم مردم زدیم نه اینکه واقعاً قران را بر کوه نازل کرده ایم. پس تمثیل راهی برای تفهیم است.
4⃣پس یک احتمال این است که مساله امر، یک #مثل باشد بدین صورت که بگوید انسان و فرشتگان و شیطان موجوداتی واقعی و خارجی هستند و مَثَل و ساختگی نیستند. حال در بین اینها انسان از بقیه بزرگتر است و #فرشتگان در خدمت انسان هستند. #شیطان رهزنِ انسان سالک است و در بخشی از راه کمین می زند. حال این حقیقت خارجی را خدا به صورت مثل ذکر کرد نه اینکه کل قضیه و اشخاصش مثل و غیر واقعی باشند مانند کلیله و دمنه.
5⃣#تکرار در قران نیست چنانکه اگر مطلبی را در چند جای قران می آورد برای این است که در هر جا گوشه ای از آن مطلب را بفهماند. در اینجا هم با این مثال می خواهد بفهماند که فرشتگان، معاون و خادم انسان در مسیر حرکت به سمت خدا هستند و شیطان، رهزن و مانع او.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 105
🔖 آیه: ۳۵ و ۳۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۳۵ بقره:
«وقلنا یا آدم اسکن انت وزوجک الجنة وکلا منها رغدا حیث شئتما ولا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین»
و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا میخواهید، بهره ببرید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد.
✅ آیه ۳۶ بقره:
«فازلهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کانا فیه وقلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو ولکم فی الارض مستقر ومتاع الی حین»
پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.»
1⃣قرب و تصرف به شجره توسط آدم و حوا، #ظلم_به_خود بود که آنها را از بهشت راند نه ظلم به خدا. "وسوس لهم الشیطان" یعنی شیطان این وسوسه را به سود آنها نشان داد در حالیکه به زیان انسان بود. این همان #تسویل است که باعث 'جهل مرکب' می شود چنانکه نمی داند آنچه که می داند درست نیست.
2⃣اگر شیطان توانست انسان را با سهو و #غفلت بگیرد دیگر شیطان نیازی به زیبا نشان دادن آن ندارد. انسان غافل به هر سمتی حرکت می کند لذا خداوند از او به عنوان #کالانعام_بل_هم_اضل و پایینتر یاد کرد که فراموش می کنند.
3⃣اما در مورد آدم، شیطان نتوانست او را از امر خداوند #غافل کند بلکه آدم یادش بود که خداوند نهی کرده است لذا شیطان اصل قضیه را برعکس نشان داد و گفت با خوردن این میوه، تو «فرشته» می شوی یا در بهشت «جاودان» می شوی و خدا تنها برای اینکه به این دو نرسی شما را از آن نهی کرده و بدی دیگری ندارد.
4⃣شیطان این دروغ را با سوگند یاد کرد و گفت من فقط خوبی تو را می خواهم. لذا به بهانه #دلالت و هدایت به راه درست، #تدلیه کرد و او را از بهشت آویخت.
5⃣زمانی که آدم و حوا از درخت استفاده کردند آنچه باعث بدی آنها بود بر آنها آشکار شد پس این دو با برگهای درخت، سوئات خود را پوشاندند. سپس قران گوید ای بنی آدم مراقب باشید شیطان آبروی شما را نبرد اما بیشترین کار شیطان، #غافل کردن انسان است چون اگر غافل نشود و اوامر الهی را فراموش نکند شیطان باید رنجهای زیادی بکشد تا چیزهای بد را به انسان خوب نشان بدهد.
6⃣ #لباس_تقوا نمی گذارد انسان غافل شود. اگر انسان با اینکه می داند گناه کند که عمدی بوده و متمرد است و نمی توانند توبه کنند اما غالباً نمی دانند که گناه است یا فراموش می کند که این گناه است که این افراد می توانند #توبه کنند.
7⃣ذاق یعنی چشید نه اینکه خورد پس همین که آدم از آن درخت #چشید عیبش را آشکار دید. خداوند گفت اگر این میوه را بخورید و از این بهشت سقوط کنید در رنج خواهید افتاد پس این نهی، #نهی_ارشادی بود نه #نهی_مولوی که حرمت بیاورد زیرا در صورت انجام این کار تنها نفعی از آدم فوت می شود چنانکه بگویند صبح زیاد نخواب زیرا در این صورت تمام روزت را بی حال خواهی بود. در اینجا هم خداوند توبه آدم را پذیرفت اما او را به بهشت برنگرداند که نشان از نهی ارشادی دارد چون اگر نهی مولوی بود با توبه باید به جای اولش باز می گشت. بعلاوه این که آن دنیا، اصلا جای #تکلیف نبود چون هنوز خداوند رسولی نفرستاده بود.
8⃣با اینکه مشکلات زمینه #پیشرفت ها هستند اما هر یک از ما ملزمیم که خود را در #مشکلات نیندازیم اما این بدان معنا نیست که هیچ مشکلی در جهان بوجود نمی آید لذا وجود بیماری باعث پیشرفت پزشکی است اما ما ملزمیم جلوی بیمار شدن خود را بگیریم درحالیکه بیماری وجود دارد تا پزشکی پیشرفت کند. پس آدم هم اگرچه نباید از آن درخت می خورد اما اگر نمی خورد زمینه مشاهده کمالات ارضی ایجاد نمی شد لذا این خود باعث پیشرفت هم شد. پس امر ارشادی برای اشخاص است اما عدم انجامش هم در کل جامعه باعث پیشرفت هایی هست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 107
🔖 آیه: ۳۵ و ۳۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۳۵ بقره:
«وقلنا یا آدم اسکن انت وزوجک الجنة وکلا منها رغدا حیث شئتما ولا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین»
و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا میخواهید، بهره ببرید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد.
✅ آیه ۳۶ بقره:
«فازلهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کانا فیه وقلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو ولکم فی الارض مستقر ومتاع الی حین»
پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.»
1⃣بارها عرض شد که نهی از خوردن میوه، #نهی_ارشادی بود نه تشریعی و تکلیفی. لذا این امر نه واجب بود نه مستحب چون اینها برای امر تکلیفی است نه ارشادی. لذا همه امور در این آیات در قلمرو ارشاد دور می زند و #ظلم_به_نفس بود. پس ظلم و غوایتی که در این آیات است برای ارشاد است.
2⃣نهی الهی به حضرت آدم، همانند دستوری که طبیب به بیمار می دهد بود. حال اگر بیمار گوش نداد به خودش ظلم کرده است و اگر دوباره پیش طبیب رفت و گفت این بار به حرفت گوش می دهم همان #توبه_ارشادی است که حال قبل را باز نمی گرداند اما از حالا به بعد مراقب است.
3⃣ظلم به نفس بسیاری از خیرات را از انسان باز می دارد اگرچه گناه و مکروه نباشد. مثلا جوانی که در #جوانی باید درس بخواند و در مجالس علما باشد در مجالس خنده و بطالت وقتش را تلف کرده است از فضایل زیادی محروم خواهد شد. دور شدن از خدا، #عذاب نیست.
3⃣اگر آن نهی، حرام یا مکروه بود باید #تکلیف می بود درحالیکه هنوز شریعت و پیامبری در آن زمان نیامده بود که تکلیفی باشد و با عدم انجام امر خدا، جهنم در انتظار شخص باشد. لازمه معصیت، عذاب است نه محروم شدن از برخی #منافع.
4⃣«غیّ» به انسان بی هدف گویند و «ضالّ» به انسانی که راه را گم کرده است. لذا در اینجا وقتی از #غوایت و #ضلالت سخن می گوید باز هم بحثش مربوط به امر ارشادی است.
5⃣توبه یعنی رجوع. خداوند هر توبه را که می پذیرد محفوف به دو توبه است. خداوند ابتدا #توفیق_توبه را می دهد و عقل انسان را بیدار می کند تا بتواند به سوی خدا برگردد. سپس برای بار دیگر رحمت می کند و زمانی که انسان توبه کرد توبه او را می پذیرد. در مورد آدم نیز خدا توبه او را پذیرفت.
6⃣اینکه این درخت چه بوده بحث است و معصوم گوید هر جور درختی می تواند باشد زیرا درخت بهشتی، هر چه را که مومن درخواست کند به او می دهد و مانند درخت زمینی نیست. معصوم دیگر هم گوید این درخت، #درخت_علم بوده است زیرا آدم استعداد آن علم را نداشت پس نهی شد.
7⃣قران نشان می دهد از زمانی که حضرت آدم در درخت تصرف کرد قدم به قدم از بهشت دورتر شد. زیرا خداوند پس از خوردن میوه دیگر نمی گوید این درخت بلکه گوید «تلک» یعنی آن درخت.
8⃣شیطان هر کسی را از راه خودش فریب می دهد. #خیانت را به لباس نصیحت نشان می دهد و به آدم گوید من شما را دلالت می کنم به راه درست و این خیانت به خدا نیست. پس او انسان عارف را نیز فریب می دهد لذا به آدم می گوید برای اینکه جاودان شوی یا ملک شوی این کار را بکن.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190