📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 142
🔖 آیات: ۵۴ - ۵۵
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۵۴ بقره:
«واذ قال موسی لقومه یا قوم انکم ظلمتم انفسکم باتخاذکم العجل فتوبوا الی بارئکم فاقتلوا انفسکم ذلکم خیر لکم عند بارئکم فتاب علیکم انه هو التواب الرحیم»
و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من! شما با انتخاب گوساله (برای پرستش) به خود ستم کردید! پس توبه کنید؛ و به سوی خالق خود باز گردید! و خود را [=یکدیگر را] به قتل برسانید! این کار، برای شما در پیشگاه پروردگارتان بهتر است.» سپس خداوند توبه شما را پذیرفت؛ زیرا که او توبهپذیر و رحیم است.
✅ آبه ۵۵ بقره:
«واذ قلتم یا موسی لن نومن لک حتی نری الله جهرة فاخذتکم الصاعقة وانتم تنظرون»
و (نیز به یاد آورید) هنگامی را که گفتید: «ای موسی! ما هرگز به تو ایمان نخواهیم آورد؛ مگر اینکه خدا را آشکارا (با چشم خود) ببینیم!» پس صاعقه شما را گرفت؛ در حالی که تماشا میکردید.
🔹🔹🔹🔹
1⃣تا اینجا خدا به بنی اسراییل فرمود با وجود این همه معجزه روشن، باز بدنبال سامری رفتید. اما باز هم خدا از شما گذشت.
2⃣«لعلکم تشکرون» یعنی انسان باید شکر کند اما چون شکر، فعلی اختیاری است آن را با «لعل» و شاید گوید. باید، #تشریعی است و شاید، #تکوینی.
3⃣گناه، #ستم_به_خود است چون ستم به خدا ممکن نیست زیرا او حاکم بر همه چیز است و چیزی از تحت قدرت او خارج نیست. حال اثر کمی از فعل انسان ممکن است به دیگری هم برسد.
4⃣خداوند دستور میدهد توبه کنید و با شمشیر، عزم جنگ و کشتن همدیگر کنید! حال اینکه چند نفر کشته شدند یا چه کسانی چه کسانی را کشتند موضوع مهمی نیست چون قرآن که نمیخواهد قصه تعریف کند بلکه برایش #هدف و تاثیر داستان مهم است.
5⃣بحث اینجاست که خداوند چگونه بنی اسراییل را عفو کرده در حالیکه بلافاصله میفرماید همگی شمشیر بردارید و با یکدیگر بجنگید و تعداد زیادی هم کشته شدند! این دستور سنگین چگونه عفو تلقی میشود؟ اگر فرمان توبه داده تا ببخشد دیگر این دستور قتال چیست؟
6⃣اگر حداقل مانند قضیه حضرت ابراهیم که بدستور خدا برای سربریدن اسماعیل رفت و کارد نبرید میشد مشکلی نبود اما در داستان بنی اسراییل تعدادی کشته شدند.
7⃣بنظر میرسد در این قضیه یک حکم کلامی وجود دارد و یک حکم فقهی. #حکم_فقهی مرتد، قتل اوست که دستور قتال داده شد و #حکم_کلامی مرتد، این است که اگر توبه کرد عفو شده و در قیامت عذاب نمیبیند لذا دستور توبه داده شد.
8⃣حتی در همین حکم فقهی نیز گوید همینکه از این جمعیت، عده ای عده ای دیگر را کشتند و اکثریت متنبه شدند کافیست و نیاز نیست همه کشته شوند. پس پذیرش توبه که به عفو اخروی می انجامد خودش نیاز به شکر دارد. توبه درِ رحمت است و خداوند این در را بروی تبهکاران باز کرده است پس باید شکر کرد. عذاب اخروی کفر و ارتداد، عذاب ابد است که خدا بواسطه باز کردن در توبه، از آن میگذرد.
9⃣ما از شریعت حضرت موسی داریم سخن میگوییم که در آن، توبه با قتل ممکن بود وگرنه در اسلام که توبه با قتل همراه نیست. در اسلام، #ارتداد، عفوپذیر نیست.
0⃣1⃣خداوند انسانها را #مستوی_الخلقه خلق کرده اگرچه بعضی با نقایصی چون کوری و فلج بودن و ... بدنیا بیایند زیرا مستوی الخلقه بودن و بی نقص و عیب بدنیا آمدن انسان مربوط به جان و روح است نه جسم(فالهمها فجورها و تقواها).
1⃣1⃣آیه میفرماید «توبوا الی البارئکم» نه «خالقکم» یعنی او شما را بی نقص خلق کرد پس شما هم باید بری از نقص به سمت او برگردید.
2⃣1⃣در آیه بعد بنی اسراییل که کاملا #حسگرا بودند به موسی گویند اگر برای ما خدایی دیدنی نمی آوری و این خدایان را باطل میدانی، خدای خودت را به ما نشان بده. ایمان این نوع افراد به #حس وابسته است و به آنچه با حواس پنج گانه حس نشود ایمان نمی آورند.
3⃣1⃣خداوند #یهودیان را بطور کلی، یک جامعه و قوم میداند اگرچه در طول اعصار مختلف زندگی کرده باشند لذا خداوند با یهودیان صدر اسلام نیز چنین سخن میگوید که شمایی که همیشه #حسگرا هستید پیشینیانتان با صائقه ای که ذره ای از نور خدا بود مردند و ما زندهشان کردیم اما باز هم به خدا ایمان نیاوردند!
4⃣1⃣آیه ۱۵۵ اعراف گوید خدا با دعای موسی، بنی اسراییلی که با صائقه مذکور مردند را زنده کرد. لذا بنی اسراییل هم #آیات_آفاقی و بیرونی دیدند مثل باز شدن دریا و غرق شدن فرعون، و هم #آیات_انفسی و درونی مانند مردن و زنده شدنشان پس از مرگی که با صاعقه روی داد اما با این همه آیات، باز هم ایمان نیاوردند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190