📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 51
🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون-الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون»
🔹🔹🔹
♦️خداوند در این آیه، دلیل #توحید_عبادی را #توحید_ربوبی و دلیل توحید ربوبی را #توحید_خالقی می داند. بدین صورت که گوید خداوند می دانست شما به مسکن، خوراک، پوشاک و آسایش نیاز خواهید داشت پس با خلق آسمان و زمین و سپس ایجاد باران و تولید غذاها از دل خاک، در عین اینکه همه اینها را خلق می کرد، #رابطه بین انسان و اینها را نیز که نیاز انسان به اینها و رفع این نیازها باشد را نیز خلق کرده است و لذا این خلق، خود، #ربوبیت و پرورش انسان محسوب می شود چون نیازهایش را با خلق موجودات دیگر، رفع کرده است.
❌پس آیه گوید اگر شما مشرکان، #خالقیت خدا را قبول دارید، که دارید، باید بدانید که این خالقیت، خودبخود #ربوبیت خدا نیز هست و اگر ربوبیت را پذیرفتید پس راهی جز #عبادت او ندارید که تنها رب شماست.
❎اثبات، مقدم بر نفی بوده و اصل محسوب می شود. در این معنا، #فطرت، اصل و #شرک، فرع بوده و تحمیلی بر فطرت است لذا نباید ابتدا طاغوت را نفی کرده و سپس حق را #اثبات کنیم. باید دانست که عبارت«لا اله الّا الله» شامل یک نفی اولیه و اثبات ثانویه نیست زیرا «الّا» به معنای #غیر بوده و معنای آن عبارت می شود: «غیر از الله که فطرت، آن را پذیرفته است دیگران نه».
❌توضیح آنکه #فطرت_اولیه_انسانی، خالی نبوده که لازم باشد ابتدا با برهان، شرک را نفی کنیم و سپس با برهان، توحید را برایش اثبات کنیم بلکه فطرت انسان از هنگام تولد، #توحیدی بوده است و شرک روی آن را گرفته است. لذا ابتدای آیه ۲۱ بقره گوید ربتان را عبادت کنید و انتهای آیه ۲۲ گوید برای الله شریکی قرار ندهید «و لا تجعلوا لله انداداً».
♦️همچنین آیه ۳۶ نحل گوید: ما به همه رسولان گفتیم که الله را عبادت کنید و از طاغوت دوری کنید. «و لقد بعثنا فی کل امة رسولاً ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت» این آیه ازین جهت که ابتدا ثبوت خدا و سپس نفی دیگران(طاغوت) را مطرح کرده با روح «لا اله الّا الله» هماهنگ است زیرا انبیا نیامده اند که بگویند شرک نورز و موحّد شو بلکه گفته اند تو #موحد بوده ای و هستی پس شرک تحمیلی بر این #توحید_فطری تو شده است پس آنرا کنار بگذار تا به اصل برگردی.
♦️با شکسته شدن بت ظاهری و بتهای پنهانی پول، مقام، قدرت و شهوت، انسان فطرت توحیدی خود را باز می یابد لذا ابراهیم آنگاه که بتهای ظاهری را شکست، مردم به فطرتشان بازگشتند و از خود پرسیدند چه شد که به سوی پرستش این #چوب و #سنگها رفتیم؟!
♦️خداوند زمانی به خود گفت «فتبارک الله احسن الخالقین» که #روح خود را در انسان خاکی دمید نه آن زمان که انسان از خاک ساخته شد یا از یک قطره #آب_منی، دست و پا دراورد و کامل شد زیرا اینها تبریک ندارد. قران هم گوید این تبریک زمان دمیدن روح که دارای فطرت توحیدی و #آفرینشی_جدید بوده انجام شده است «ثم خلقنا النطفة ف... ثم انشاناه خلقاً آخرَ فتبارک الله احسن الخالقین/مومنون_۱۴»
♦️در سوره شمس هم گوید ما از همان اول به انسان تمام چیزها را یاد دادیم «فالهمها فجورها و تقواها» و لذا روح، به علت آگاهی به بدی ها و خوبی ها، مستوی و هماهنگ خلق شده است «و نفسٍ و ما سوّاها/شمس_۷» پس انسان باید مراقب باشد تا از بیرون، چیزی را که مزاحم این فطرت توحیدی (صاحبخانه) است را وارد خود نکند چون این دیده ها و شنیده ها که زمان تولد نبوده و #علم_تکوینی ایجاد می کنند مهمانند و ممکن است صاحبخانه را بیرون کنند.
✅باید دانست که شریک قرار دادن برای خدا تنها مخصوص #خلقت جهان نیست بلکه اگر انسان چیزی را در حد خدا #دوست بدارد آنرا شریک خدا قرار داده است «و من الناس من یتّخذُ من دون الله انداداً یحبونهم کحبّ الله/بقره_165» لذا اگر پول یا قدرت مورد حب انسان قرار گرفت در حقیقت آنها جای خدا را میگیرند اگرچه معبودِ انسان، یا الله است یا هوا و هوس او؛ و لذا پول و غیره همگی ذیل هوا و هوس انسان قرار میگیرند.
❌اما ادامه آیه گوید روزی روشن می شود که همه چیز تحت #قدرت خدا بوده و از خود هیچ قدرتی نداشته اند «اذ یرون العذاب أنّ القوة لله جمیعاً» در آن روز همه انسانها دوباره به #فطرت_توحیدی خود رجوع خواهند کرد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 119
🔖 آیات: ۴۳ و ۴۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۴۳ بقره:
«واقیموا الصلاة وآتوا الزکاة وارکعوا مع الراکعین»
و نماز را بپا دارید، و زکات را بپردازید، و همراه رکوع کنندگان رکوع کنید (و نماز را با جماعت بگزارید).
✅آیه ۴۴ بقره:
«أتامرون الناس بالبر وتنسون انفسکم وانتم تتلون الکتاب افلا تعقلون»
آیا مردم را به نیکی (و ایمان به پیامبری که صفات او آشکارا در تورات آمده) دعوت میکنید، اما خودتان را فراموش مینمایید؛ با اینکه شما کتاب (آسمانی) را میخوانید! آیا نمیاندیشید؟
1⃣خداوند به بنی اسراییل دستور اقامه نماز و زکات داد. همچنین میفرماید محرومین نیز وقتی به #قدرت رسیدند نماز و زکات را اقامه میکنند.خداوند در مورد بنی اسراییل گوید ما شما مستضفان را حاکم بر زمین کردیم لذا مصداق حکومت مستضعفان را حکومت #بنی_اسراییل پس از استضعاف تحت ستم فراعنه میداند.
2⃣قرآن، استعانت به نماز و ارتباط با خدا را باعث ادامه یافتن #حکومت_محرومین میداند «استعینوا بالصبر و الصلاة» لذا نماز را تنها امری فردی نمیداند. حتی نشانه هایی چون سلام آخر نماز، نشان میدهد اصلِ نماز، به جماعت است نه فرادا «السلام علیکم و رحمة الله»
3⃣خداوند گاهی نماز را به ارکانش نشان میدهد مثلا وقتی خواست بیان کند که نشانه ایمان در چهره شان است، گوید پیشانیشان علامت #سجده است. امر به رکوع و سجود، کنایه از امر به نماز است. سجده یک عبادت مستقل است مثل سجده شکر و آیات سجده دار، اما رکوع عبادت مستقلی نیست لذا #سجده بالاترین رکن نماز است.
4⃣ #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر، از شئون «حکومت اسلامی» است و خداوند اینرا برای حکومت پیامبر واجب کرد. خداوند نمیگوید معروف را درس دهید یا توصیه کنید بلکه گوید «امر» کنید. امر نیز با #ولایت و حاکمیت همراه است. کسی میتواند دیگران را امر به معروف کند که اول خودش را ساخته باشد. اگر خودش را فراموش کرد خدا را فراموش کرده است و برعکس.
5⃣انسان دو «خود» دارد. قرآن در مورد کسانی که به جبهه نرفتند یکبار گوید: اینها «خود» را فراموش کردند یکبار هم گوید: اینها فقط به فکر «خود» هستند. این دو «مرتبه» از #نفس است که یک مرتبه #نفس_حیوانی یا گیاهی و یک مرتبه #نفس_روحانی است. اگر فقط به فکر خوردن و پوشیدن بود هنوز در مرحله نباتیست و وارد مرحله حیوانی نشده است.
6⃣قرآن کتاب ادب است و جز #حقیقت نمیگوید لذا وقتی گوید افرادی که پیرو هوسند مانند حیواناتند و حتی از آنها بدترند یعنی حقیقت این افراد که در قیامت نشان داده میشود حیوان است نه انسان.
7⃣جهل در برابر #عقل است نه علم، پس انسان عالم هم میتواند «جاهل» باشد لذا خداوند به علمای بنی اسراییل گفت شما جاهلید و عاقل نیستید. «علم هدف نیست» بلکه نردبانیست برای رساندن انسان به مقام #عقل. اگر کسی به فکر تهذیب نفس نبود عاقل نیست، نه اینکه عالم نباشد.
8⃣باید «اهل معروف» بود نه سخنران برای معروف. منافق کسیست که خود را فراموش کرده است. لذا کسی که دیگران را امر به معروف کرد و خود عامل به آن نبود #منافق است و باید حواسش باشد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190