شیخنا الاستاد عزیزعلامه حسن زاده آملی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند: حیف است که این صنعت عظیم آلوده شود؛ حیف جناب انسان که آلوده شود؛ مبادا یوم الحسره دادمان آنطور بلندشود که ارکان کهکشان به لرزه دربیاید؛ مبادا یوم الحسره آهی ازنهادمان بلند شود که جهنم انفعال داشته باشد..

تحلیل اجزای قضیه یکی از مباحث مهمی است که در فلسفه به آن‌ پرداخته می شود. این مساله برخلاف ظاهر ساده آن، به جهت ارتباطش با حیث حکم نفس و تکثیرادراکات انسان در وعاء علم ونیز برخی جهات معرفت شناسانه، دقت بسیار بالایی طلب می کند. رساله فوق با عنوان "اجزاء قضیه درنگاه علامه طباطبایی رحمه الله" به تحلیل وجمع بندی نظر مرحوم علامه درآثارمختلف ایشان پرداخته است. https://eitaa.com/taher_alizadeh

روی عن مولی الموحدین امیرالمومنین امام الملک والملکوت علیه السلام《 قال الله سبحانه وتعالی لنبیّه (صلی الله علیه وآله) لیله المعراج: یا احمد (صلی الله علیه وآله) لو صلّی العبد صلات اهل السماء والارض وصام صیام اهل السماء والارض وطَوی من الطعام مثلَ الملائکه ولبس لباسَ العاری ثم اَری فی قلبه مِن حبّ الدنیا ذَرّتاً او سُمعتها او رِئاستها او حُلیتها اوزِینتها، لایجاورنی فی داری ولَاَنزعنّ من قلبه محبتی》 ارشادالقلوب، باب۵۴

استاد شهید مطهری رحمت الله علیه : شمر زمانه ات را بشناس..

شیخنا الاستادآیت الله جوادی آملی حفظه الله دریکی از جلسات درس می فرمودند بعد چندسال تحصیل درحوزه تهران وقتی عزم هجرت به قم کردیم بارآخری که برای عرض ادب وخداحافظی خدمت آیت الله شیخ محمدتقی آملی رحمه الله رسیدیم و درخواست توصیه عرضه داشتیم، ایشان پس ازاشاره به جایگاه ویژه قم واستفاده ازمحضرمبارک حضرت معصومه علیهاالسلام، فرمودند《 درقم بزرگان بسیاری مدفون شده اند از زیارت قبربزرگان وکسب فیض ونورانیت از آنها غفلت نکنید؛ نقل شده است که شاگردان ارسطو به زیارت مزارارسطو می رفتند وسوالات وابهامات ومعضلات علمی خودرا حل می کردند》 این مطلب هم در قبسات جناب میرداماد رحمه الله آمده است وهم سالها قبل از ایشان در کتاب المطالب العالیه جناب فخررازی؛ شواهد بسیاری وجود دارد که توسل به مقامات والای علمای الهی ربانی بسیارراهگشا وهموارکننده طریق سیرالی الله می باشد. ابیاتی که برسرمزارنورانی علامه حسن زاده رحمه الله نگاشته شده اند: مژده ای دل که شب هجر به پایان آمد/پیک روح القدس ازجانب جانان آمد تن خاکی به سوی خاک روان است ولی/دل عرشی به سوی عرش خرامان آمد حمدلله که حسن تازندای خوش دوست/ارجعی را بشنیده است غزل خوان آمد مازندران،روستای ایرا، مرقد مطهر علامه حسن زاده رحمت الله علیه https://eitaa.com/taher_alizadeh

پوشیده نیست که اصطلاح "عقل" درعلوم مختلف اسلامی معانی بسیار مختلف ومتعددی دارد. یکی از استعمالات این اصطلاح در علم اصول ودر مباحث مربوط به حکم است. رساله پیش رو سعی کرده است جانمایی صحیح عقل درفرایند احکام شرعی را باتکیه برنگاه حضرت امام رحمه الله به تصویربکشد. https://eitaa.com/taher_alizadeh

چقدر حزن انگیز ودردناک وجگرسوز است که بخشی ازامت پیامبراسلام صلی الله علیه وآله اعم از پیروجوان وزنان وکودکان پاک وبی دفاع توسط شیاطین و وحوش انسانی به خاک و خون کشیده شوند و تو ازدستت کاری ساخته نباشد.. وامت اسلام ودول اسلامی به محکومیت های زبانی بسنده کنند..

✍چند کلمه ای پیرامون فقره نورانی "یا من سبقت رحمته غضبه"؛ ای خدایی که رحمتش سابق برغضب اوست.. براساس نگاه اهل الله، خداوند سبحان دونوع رحمت دارد؛ رحمت رحمانی ورحمت رحیمی؛ هرچند رحمانیت و رحیمیتی که درنگاه آنان آمده است با تصویر رایج تفاوت هایی دارد؛ اما سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که باحفظ تفاوت هایی که درتفسیر رحمانیت ورحیمیت ذات اقدس اله مطرح است، رحمتی که درفقره نورانی آمده است کدام رحمت است؟ در توضیح وتفسیر این فقره نورانی می توان گفت: این کلام را تارة درقوس صعود می توان معنا کرد وتارة در قوس نزول؛ اگرچنانچه این کلام را ناظر به قوس صعود وسیرسالک دانستیم، دراین صورت به تناسب سیرسالک ومنازل سیراو وبالتالی مراتب تجلی اسماء ذاتی وصفاتی وفعلی، مساله متفاوت خواهد بود. درقوس صعود وسیر سالک، چون سیر از کثرت به وحدت است وازظاهربه باطن است وازشهود به غیب وغیب الغیب وسرّالسرّ است، نظربه اینکه اسم شریف رحمان نسبت به اسم مبارک رحیم ظهوربیشتری دارد، پس می‌توان گفت رحمت وارد شده درفقره "یا من سبقت رحمته غضبه" ، رحمت رحمانیه می باشد. زیرا رحمت رحیمیه در این نگاه به افق وحدت وسرّ وبطون وغیب نزدیک تراست. واگر چنانچه این کلام را ناظربه قوس نزول دانستیم، به جهت آنکه چینش نظام تکوین واسماء حسنای الهی بضرب من البیان وبطور من التاویل از وحدت به کثرت است، چون رحمت رحیمیه به افق وحدت نزدیک تراست وظهوربیشتری دررحمت وحدانی دارد، می توان گفت "یامن سبقت رحمته غضبه" ناظر به رحمت رحیمیه می باشد که بنوع من البیان باطن وسرّ رحمت رحمانی هم هست. والله العالم واولیائه المکرمین الصالحین https://eitaa.com/taher_alizadeh

همین ثانیه هایی که تاچندثانیه دیگر وهمین دقایقی که تا چند دقیقه دیگر وهمین ساعاتی که تا چند ساعت دیگر خواهند آمد وما بی خیال ازکنارشان عبورمی کنیم، قرار است حقیقت ما وجان ما ونفس ما وهویت اصلی مارا بسازند وسرمایه روزگارهای بی پایان ما در سرای ابدیت باشند.. وچقدربی رحمانه نفس وجان خودمان را پر از "تهی" می کنیم؛ خرما نتوان خوردن ازین خار که کشتیم/ دیبا نتوان کردن ازین پشم که رشتیم (فَالْيَوْمَ نَنْساهُمْ كَما نَسُوا لِقاءَ يَوْمِهِمْ هذا)اعراف/۵۱

دراین فایل صوتی توضیحاتی پیرامون نسبت حقیقت الوجود و تعینات آن ارائه شده است. https://eitaa.com/taher_alizadeh

امروزسی ام آبان سالروزگرامیداشت "ابونصرمحمدبن محمدفارابی" رحمه الله، حکیم وفیلسوف بزرگ قرن سوم وچهارم هجری است که می توان وی را "موسس فلسفه اسلامی" دانست. ازآثاراین بزرگ مرد جهان اسلام برمی آید که اعتقادات او بسیارنزدیک به تشیع بوده است وازاین رو بسیاری او را شیعه دانسته اند. یکی ازآثار این حکیم الهی کتاب "فصوص الحکم" می باشد که حاوی مطالب عمیق وارزشمندی است. شیخنا الاستاد آیت الله جوادی آملی حفظه الله دریکی ازجلسات درس می فرمودند: مرحوم علامه طباطبایی رحمه الله درعظمت جناب فارابی رحمه الله می فرمود شیخ الرئیس ابن سینا به علاوه صدرالمتالهین وصدرالمتالهین به علاوه شیخ الرئیس رحمت الله علیهما می شوند جناب فارابی رحمه الله. https://eitaa.com/taher_alizadeh

《آنهایی که گمان کردند نبیّ ختمی ورسول هاشمی صلی الله علیه وآله دعوتش دارای دوجنبه است : دنیایی وآخرتی، واین را مایه سرافرازی صاحب شریعت وکمال نبوت فرض کرده اند، ازدیانت بی خبر وازدعوت ومقصد نبوت عاری وبری هستند. دعوت به دنیا ازمقصد انبیاء عظام بکلی خارج ، وحس شهوت وغضب وشیطان باطن وظاهر برای دعوت به دنیا کفایت می کند، محتاج به بعث رسل نیست اداره شهوت وغضب، قرآن ونبی لازم ندارد . بلکه انبیاء مردم را ازدنیا بازدارند وتقیید اطلاق شهوت وغضب کنند وتحدید موارد منافع نمایند،غافل گمان کند دعوت به دنیا کنند》 امام خمینی رحمه الله/آداب الصلات https://eitaa.com/taher_alizadeh

✍ یادداشت مختصری پیرامون عرفان وحکمت متعالیه؛ صدرالمله والدین ملاصدرای شیرازی رحمت الله علیه درفصل بیست وسوم ازمرحله ششم اسفار می نویسد: 《ایاک وان تظن بفطانتک البتراء ان مقاصد هولاء القوم من اکابرالعرفاء واصطلاحاتهم وکلماتهم المرموزه خالیه عن البرهان من قبیل المجازفات التخمینیه او التخیلات الشعریه،حاشاهم عن ذلک، و عدم تطبیق کلامهم علی القوانین الصحیحه البرهانیه و المقدمات الحقه الحکمیه ناشیء عن قصورالناظرین و قله شعورهم بها،و ضعف احاطتهم بتلک القوانین والا فمرتبه مکاشفاتهم فوق مرتبه البراهین فی افاده الیقین الخ》 مبادا به بینش کوتاهت گمان بری که مقاصد و اصطلاحات و کلمات مرموز اکابر اهل عرفان،خالی از برهان و از قبیل گزافهای تخمینی و تخیلات شعری است، این اکابر بیرون از چنين پندارند. عدم تطبیق کلامشان بر قوانين صحیح برهانی و مقدمات حق حکمی، ناشی از قصور ناظران و قلّت شعورشان به فهم کلمات آنان و ضعف احاطه ایشان بدان قوانين است،وگرنه مرتبه مکاشفه آنان در افاده یقین،فوق مرتبه براهین است بلکه برهان در اشیائی که سبب دارند سبیل مشاهده است زیرا که سبب برهان ذی سبب است.و در نزد ارباب حکمت مقرر است که علم یقینی به اموری که سبب دارند حاصل نمی شودمگر از جهت علم به سبب آنها. پس چگونه روا بود که مقتضی برهان مخالف موجب مشاهده باشد. و این که در کلام بعضی آمده است که اگر عارفان را به برهان تکذیب کنی آنان تو را به مشاهده تکذیب می کنند،معنی آن این است که اگر بدانچه اسم برهان بر آن نهادی آنان را تکذیب کنی،یعنی این که نام برهان بر آن نهادی در حقیقت برهان نيست، و گرنه برهان حقیقی مخالف شهود کشفی نيست. شواهد متقن داخلی وخارجی بسیاری براین مساله وجود دارد که حکمت متعالیه صدرالمتالهین عمیقا متکی به دستگاه معرفتی اهل الله ودرصدرآنها شیخ اکبر محیی الدین بن عربی صاحب فتوحات است. می توان چنین ادعایی را مطرح کرد قریب به اتفاق مباحث رفیع وعرشی حکمت متعالیه ره آورد فصوص الحکم وفتوحات ومصباح الانس اند و هم می‌توان ازسویی این ادعا را مطرح کرد پرورش یافتگان این مسلک نورانی بلاواسطه یا مع الواسطه الی یومنا هذا ازمشرب شیخ اکبرمحیی الدین بن عربی سیراب شده اند. درنتیجه خطوط کلی جهان بینی اسلامی وتوحیدی ما درساحت های مختلف اسماء الله سبحانه وتعالی و مباحث ناظر به حقیقت انسان، مراتب ومنازل انسان، ابعاد وجودی نفس، معاد، مراتب صعودی ونزولی نظام آفرینش، حقیقت سعادت وکمال انسان و ده ها وصد ها فرعی که ازاین امهات استنباط می شوند که به عنوان معارف عمیق شیعی ازآنها یاد می کنیم والبته به حق به آنها فخر می ورزیم، تابع این مسلک نورانی وپرفروغ وژرف خواهند بود. https://eitaa.com/taher_alizadeh

شیخ استاد عزیزترازجان ما علامه حسن زاده رحمت الله علیه می فرمودند: تنی چند از اساتید بزرگوارما رضوان الله علیهم که درنجف اشرف ازشاگردان نامداراعجوبه دهرآیت الله العظمی عارف عظیم الشان فقیه مجتهد عالی مقام شاعرمفلق وصاحب مکاشفات وکرامات جناب سیدمیرزا علی آقای قاضی تبریزی رحمت الله علیه بوده اند، برای ما ازآن مرحوم حکایت می کردند که آن جناب می فرمود بعد ازمقام عصمت وامامت، درمیان رعیت احدی درمعارف عرفانی وحقائق نفسانی درحد محیی الدین عربی رحمت الله علیه نيست وکسی به او نمی رسد. ونیز می فرمود که صدرالمتالهین رحمت الله علیه هرچه دارد ازمحیی الدین رحمت الله علیه دارد ودرکنار سفره او نشسته است. مرحوم استاد شهید مطهری رحمت الله علیه هم درکلمات خود از علامه طباطبایی رحمت الله علیه نقل می کند که ایشان می فرمود در اسلام (بعدازخاندان عصمت وطهارت علیهم السلام)هیچ کس نتوانسته است یک سطرمانند محیی الدین بن عربی رحمت الله بیاورد. https://eitaa.com/taher_alizadeh

"به نظر می رسد اگر تعمق وتتبع مطلوبی در صحف نفیسه عرفانی علی الخصوص درصحفی مانند رساله النصوص وکتاب الفکوک وکتاب مفتاح الغیب جناب صدرالدین قونوی رحمه الله(شاگرد بلافصل وپسرهمسر شیخ محیی الدین) و قواعد التوحید وتمهید القواعد ترکه های اصفهانی رحمهما الله والبته آثاراصلی خود شیخ عربی رحمه الله، صورت گیرد_که البته دقت وتامل وافی لازم دارد_ برخی نوآوری هایی که گاهی به علامه طباطبایی رحمه الله نسبت داده می شود_ خصوصا در ارائه یک نظام بدیع فلسفی _، ظاهرا نتوان ازچنین مدعاهایی دفاع نمود. وغالب آنها را از عدم توجه وافی به مطلب عنوان شده دانست." یکی از جهات اساسی در تحقیقات علمی این است که سهم بزرگان وارکان علمی عرصه های مختلف، درابواب و مسائل متعدد به دقت ملاحظه گردد؛ این مهم در روند شکل گیری نظام فکری وتولیدات محتوایی بسیار ارزشمند است. https://eitaa.com/taher_alizadeh

"تتمه" جناب شیخ صدرالدین قونوی رحمه الله حقیقتا یکی از اکابرومشایخ عرفان اسلامی است و همانطور که عرض شد شاگرد بلافصل وفرزند همسر شیخ اکبر محیی الدین بن عربی رحمه الله است وآثار بسیار غنی وژرفی دارد. وی درآثارخود ارادت عجیبی ازخود نسبت به ولی الله اعظم امام عصر ارواحنا فداه نشان می‌دهد. صدرالدین بسیار مورد علاقه وتمجید وستایش جناب خواجه نصیرالدین طوسی رحمه الله بود وجناب خواجه بسیار باعظمت ازاویادمی کند ومکاتبات زیادی بین این دو علم صورت گرفته است. ازسوی دیگر صدرالدین هم عصر وهم صحبت ملای رومی رحمه الله بود که مراودات بسیاری بین ایشان برقرار بود وشاید سرّ عمق عرفانی ومعنوی مولانا جلال الدین نیز ازهمینجا معلوم گردد. وآخراینکه هرسه شیخ الهی ربانی درحدودسال ۶۷۱هجری به سرای ابدی رحلت کردند. رحمت الله علیهم وقدس الله انفسهم ووفقنا الله لمرضاته ورزقنا الله معرفته وطاعته https://eitaa.com/taher_alizadeh

آراء درفرعین، تبیین دیدگاه علامه طباطبایی ره. https://eitaa.com/taher_alizadeh

درادامه بررسی دیدگاه آیت الله مصباح رحمه الله و آیت الله فیاضی حفظه الله در خصوص فرع اول ودوم اصالت الوجود کتاب نهایه، اینک تبیین نگاه علامه طباطبایی رحمه الله(بعنوان بخش سوم این سلسله رساله ها) تقدیم می گردد باشد که مورد استفاده اهل علم واقع شود ومورد قبول رب العالمین عزاسمه قرارگیرد. خصوصیتی که این بخش از رساله دارد آن است که به جهت اختصارآن ونیزارائه یک فرایند کلی از مباحث مقدماتی، نیاز به تأمل بیشتر واعمال توجه مضاعفی در عبارات دارد. https://eitaa.com/taher_alizadeh

✍ اوراقی ازکتاب نفس براساس مبانی انسان شناسی اسلامی می توان گفت نفس انسانی لطیف ترین موجودات عالم است؛ لطافتی بسیار اعجاب آور اما واقعی؛ انسان بعنوان دردانه نشئه امکانی دارای نفسی است که صرف "توجّه" و" رو کردن" او به جهات متعدد الهی وغیرالهی می تواند حقیقت اورا در آنی الهی ویا غیرالهی کند! با صرف توجه؛ اساسا نفس آدمی که مظهر "کل یوم هو فی شان است "، هیچ گاه خالی از توجه نیست. اما اصلا چرا توجه می کنیم وچرا به چیزهایی که شبانه روز ازصحیفه جانمان می گذرند رو می کنیم وچرا به چیزهای دیگر توجه نمی کنیم، اینجا سخن فراوان است وفعلا مجال بسط این مساله بسیارمهم نیست. توجهات نفس انسانی دردووادی علم وعمل منعکس می شوند. "نفس" ازسویی مَصدرتوجهات واطوارواحوال خویش است وازسوی دیگر خودهمین "نفس" ازتوجهات علمی وعملی خود آرام آرام وبه تدریج در طول مسیرحیات دنیایی انسان به ضرب من البیان ساخته می شود وبازهمین "نفس" مصدرتوجهات بعدی علمی وعملی خود می شود؛ ازیک سو نفس انسان عمل را می سازد وازسوی دیگرعمل انسان نفس را! معادله ای بسیار عجیب، حیرت آور، دلهره آور ودرعین حال بسیارزیبا وتماشایی.. به یک اعتبار تو عاملِ اعمال واطوارواحوال خویشی وبه اعتباری دیگراعمال واطوارواحوال وافعال وشئون مُلکی تو عامل صورت بندی حقیقت وملکوت تو اند. به یک اعتبار توجهاتی که امروزداشتی وگذشت وتبدیل به حقیقت جانت شد را نمی توانستی نداشته باشی وبه یک اعتبارتوجهات فردا وپس فردای نفست را نیزبا همین توجهات امروزت رقم زدی. خود امروزت محصول کِشت سال ها وماه ها وروز های گذشته ات هستی و امروز درکشتزارجانت بذرافعال واحوال واطواروشئون روزها وماه ها وسال های پیش رویت را می کاری ومی پرورانی... به یک اعتباراین توجهات نفس تو ملکوت تو اند وبه اعتباری دیگراین تویی که ملکوت خودت را آرام آرام صورت بندی می کنی والبته به اعتباری دیگر"بیده ملکوت کل شئ" . وتو ای انسانِ دعوت شده به طیّ مسلک عبودیت وسعادت، بدان که تمام شئون حیاتت ملکوت دارد؛ توجهت ملکوت دارد، نگاهت ملکوت دارد، غذایت ملکوت دارد، گفت وشنودت ملکوت دارد وآن ملکوت، حقیقت توست والبته ابدی است وابدی وابدی وابدی وابدی...ملکوت تو دیر ودور نیست توهمین حالا هم ملکوتی وابدی هستی اگربتوانی ببینی؛ وحضرت ختمی مرتبت، شاهد کل، دردانه نشئه امکانی، اشرف کائنات، امام ملک وملکوت صلی الله علیه وآله فرمود "لولا ان الشیاطین یحومون علی قلوب بنی آدم لنظرو الی ملکوت السماء" باید مراقب ملکوت اطوارواحوال وافعال وشئونت باشی که فرمود" اولم ینظرو فی ملکوت السموات والارض" که الهی وربانی شوی. وتو ای انسان، ای اعجوبه خلقت، باید مراقب باشی مراقب خودت جانت وکشتزارهستی خودت که بتوانی درمراحل پیش روی حیات ابدی ات با آنچه پرورانده ای سَرکنی. تو به هر چه رو کنی همان می شوی که هم علم با عالم متحد است وهم عمل باعامل؛ تا مورد توجهت چه باشد ودرچه مرتبه ای باشد؛ رو کردن های امروزت نیزبه اعتباری درگرو توجهات ومنازل ومراحلی است که تاکنون پیموده ای وبا آنها یکی شدی. حقیقت افعال واطوارِمُلک انسانی "توجه" است و افعال واطوار واحوال بی توجه حقیقت سازنیستند؛ هرچند به اعتباری افعال واطوارانسان خالی ازتوجه نخواهند بود. توای انسان، به کلمات نورانی قرآن عزیز وسفرای الهی علیهم السلام اعتنا کن وچون طبیبی دلسوز و شفیق با خودت رفتارکن واوراق کتاب وجود خویش را الهی بنویس تا کل کتاب جانت منصبغ به صبغه الله سبحانه وتعالی شود که دورنیست ندای " اقرا کتابک " به گوش رسد. خوشا آنان که کتاب جان خود را جلوه ای ازجلوات قرآن کردند که "انه لقرآن کریم،فی کتاب مکنون، لایمسه الاالمطهرون" وبدا آنان که قدرگوهرخویشتن ندانستند وبرخرمن جان خویش وتنها متاع خود آتش زدند که فرمود: "قل ان الخاسرین الذین خسروا انفسهم" فردا که پیشگاه حقیقت شود پدید/ شرمنده رهروی که عمل برمجازکرد اعاذنا الله سبحانه وتعالی من شرور انفسنا وسیئات اعمالنا https://eitaa.com/taher_alizadeh

یکی از مباحث مهم علم اصول تصویرصحیح عموم واطلاق ونسبت بین این دو می باشد. تصویرصحیح این دوعنوان وتفکیک آنها فهم صحیح عناوین واحکام شرعی را هموارمی سازد. درنوشته پیش رو سعی شده است بطوراختصار نگاه حضرت امام دراین زمینه ارائه گردد. https://eitaa.com/taher_alizadeh

سلام ودرود بی پایان خداوند سبحان بردلاورمردان وغیورمردان الهی یمن اللهم انصرالاسلام واهله واخذل الکفر ومن تبعه اللهم انصرجیوش المسلمین وعساکرالموحدین واخذل الکفاروالمنافقین. https://eitaa.com/taher_alizadeh