. ✍داود مدرسی_یان این نمودار مقایسه GDP(تولید ناخالص داخلی) سه کشور ‎#سورية (آبی)، ‎#تركية (نارنجی) و ‎#عراق (سبز) است‌. در سال ۲۰۱۰، gdp سوریه از ترکیه بالاتر رفته اما از ۲۰۱۰ اقتصاد سوریه با کله به زمین میخورد و یکسال بعد درگیری‌‌های داخلی کم‌کم آغاز می‌شود. براستی علت چه بود؟‏ ماجرای سوریه، هم علل داخلی دارد هم خارجی. مهم‌ترین علل داخلی را می‌توان نبودِ آزادی‌های سیاسی و برخورد سخت با منتقدین و تبعیض(بی‌عدالتی) و فقر (در عین رشد اقتصادی و بزرگ‌تر از ترکیه) و همچنین نبودِ حسِ هویت ملی جمعی(عدم یکپارچگی خرده فرهنگ‌ها و اقلیت‌ها) دانست.‏ مهم‌ترین علل خارجی را می‌توان: الف)نانجیبی رقیبِ منطقه‌ای(ترکیه) و ب)دشمنی غرب و اسرائیل دانست. چون سوریه طی چنددهه گذشته مقابل اسرائیل ایستاد و زمینه لجستیک جبهه مقاومت را در خاک خود فراهم کرد. رژیم تک‌حزبی سوریه، فضای تحرک به سایر احزاب و گروه‌ها نمی‌داد و فضای خفقان ایجاد می‌کرد‏؛ از طرفی اجرای سیاست‌های نئولیبرالیسمِ(هم اقتصادی - هم فرهنگی) از سال ۲۰۰۵ باعث دو شکاف عمده شد. شکاف اول که ناشی از تبعیض بود. حذف یارانه‌ها، جهانی‌سازی قیمت‌ها، وابستگی بیش‌از پیش به دلار و افزایش خصوصی‌سازی، هم باعث شکل‌گیری طبقه سرمایه‌دار شد هم افزایش جمعیت زیر خط فقر.‏ شکاف دوم: از طرفی اجرای سیاست‌های فرهنگی نئولیبرال منجر به تقابل بیشتر طیف‌های سنتی سلفی با حکومت شد. لذا فقر گسترده، تورم بالا و فاصله‌های طبقاتی و درگیری‌های فرهنگی و دینی، بهترین بستر را برای رشد گروه‌های تکفیری فراهم کرد. از طرفی، بلندپروازی‌های ترکیه و دشمنی غرب با سوریه در چندمحور بر سوریه موثر بود.‏ اولین محور، حمایتِ فکری لجستیکی ترکیه از گروه‌هایی مثل ‎#جبهة_النصرة که بعد به ‎#تحرير_الشام تغییر نام داد؛ دومین محور حمایت فکری لجستیکی آمریکا از کردهای سوریه که در ۲۰۱۵ به عنوان نیروهای دموکراتیک سوریه(قسد) نامگذاری شد. محور سوم، تحریم اقتصادی سوریه توسط آمریکا و اروپا بود.‏ به اینها اضافه کنید اقدامات عربستان سعودی، قطر، امارات واسرائیل(هرکدام جداگانه و بعضاً هماهنگ) علیه سوریه. منتهی ضربه اصلی را دولت ترکیه وارد کرد که از افزایش قدرت اقتصادی سوریه بسیار نگران بود و روند رشد اقتصادی سوریه این را هم نشان می‌داد. اما از ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ با جنگ داخلی، اقتصاد سوریه با ضربه کاری مواجه شده و این روند از ۲۰۱۰ تاکنون نیز ادامه دارد. به کانال تخصصی تحلیل و تبیین مسائل سیاسی ایران و جهان بپیوندید 👇 @tahlilisiyasiseraat @seraat_tahlil_siyasi