#یکلغت_یکمعرفت🔻
⏬ #مرساها
بِسم اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمْ
✅ «أَيَّانَ مُرْساها»
🍁 «مُرْسا» در اينجا معناى مصدرى دارد و به معناى وقوع و ثبوت و پا بر جا شدن است. اين تعبير در مورد پهلو گرفتن كشتى، و همچنين حالت ثبات كوهها در روى زمين نيز آمده است، مانند:
🔅«وَ قالَ ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها» (هود، آيه ۴۱)
و جمله «أَيَّانَ مُرْساها» مفهومش اين است:
❓در چه زمانى قيامت وقوع پيدا مىكند و ثابت مىشود❓
اعراف، آيه ۱۸۷
هود، آيه ۴۱
نازعات، آيه ۴۲
📙 لغات در تفسیر نمونه، ص۵١٩
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
✅ مِرْصاد
بسمالله الرحمن الرحیم
«جَهَنَّمَ كَانَتْ مِرْصاداً»
🔰 «#مِرْصاد» اسم مكان است به معناى جايگاهى كه در آن كمين مى كنند، «راغب» در «مفردات» مى گويد: «مرصد» (بر وزن مرقد) و «مرصاد» هر دو يك معنا دارند، با اين تفاوت كه «مرصاد» به مكانى گفته مى شود كه مخصوص كمين است.
✴️ بعضى نيز گفته اند: «صيغه مبالغه» است، به معناى كسى كه بسيار كمين مى كند، مانند «معمار» كه به معناى شخصى است كه بسيار عمران و آبادى مى كند. البته، معناى اول هم مشهورتر است و هم مناسب تر.
نبأ، آيه ۲۱
فجر، آيه ۱۴
📖 لغات در تفسیر نمونه ص۵۱۹
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
❓کلمه «نَأَىٰ» به چه معناست❓
وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنسَانِ أَعْرَضَ وَ نَأَىٰ بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِيضٍ
⬅️ «نَأَىٰ» از مادّه «نأى» (بر وزن رأى) به معناى دور شدن است و با اضافه كلمه «بِجانِبِهِ» معناى تكبر، غرور و موضع گيرى خصمانه را مىرساند؛ چون آدمهاى متكبر صورت خود را بر مىگردانند و با بىاعتنايى دور مىشوند.
اسراء، آيه ۸۳
فصّلت، آيه ۵۱
📘لغات در تفسیر نمونه صفحه۵۷۳
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
✨«تَثْقَفَنَّهُمْ»✨
«تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ»(انفال، آیه۵٧)
✅ «تَثْقَفَنَّهُمْ» از مادّه «ثَقْف» (بر وزن سقف) به معناى درك كردن چيزى از روى دقت و با سرعت است.
اشاره به اين كه بايد از موضع گيرى هاى آنها به سرعت و با دقت آگاه شوى و پيش از آن كه تو را در يك جنگ غافلگيرانه گرفتار كنند، مانند صاعقه بر سر آنها فرود آئى.
📕لغات در تفسیر نمونه ص۱۲۰
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسم الله الرحمن الرحیم
«نُقِرَ فِى النَّاقُورِ»
📢«#نَاقُور» در اصل، از مادّه «نقر» به معناى كوبيدنى است كه منتهى به سوراخ كردن شود، و «منقارِ» پرندگان كه وسيله كوبيدن و سوراخ كردن اشياء است، نيز از همين معنا گرفته شده.
📣به همين جهت به شيپورى كه صداى آن گويى گوش انسان را سوراخ مىكند، و در مغز فرو مىرود «ناقور» گفته مىشود.
📜مدثّر، آيه ۸
📘 لغات در تفسیر نمونه ص۵۷۵
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«رَبِّي رَحيمٌ وَدُودٌ»
💠 «#وَدُود» صيغه مبالغه از «ودّ» به معناى محبت است.
🔼 ذكر اين كلمه بعد از كلمه «رحيم» اشاره به اين است كه، نه تنها خداوند به حكم رحيميتش به بندگان گنهكارِ توبه كار، توجّه دارد؛
❇️ بلكه از اين گذشته آنها را بسيار دوست مىدارد، كه هر كدام از اين دو (رحم و محبت) خود انگيزهاى است براى پذيرش استغفار و توبه بندگان.
📜هود، آيه ۹۰
📗لغات در تفسیر نمونه ص۶۰۸
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ»
💠 «#وَجَل» همان حالت خوف و ترسى است كه به انسان دست مىدهد و سرچشمه آن يكى از اين دو چيز است:
1⃣ گاهى به خاطر درك مسئوليتها و احتمال عدم قيام به وظائف لازم در برابر خدا مىباشد.
2⃣ و گاهى به خاطر درك عظمت مقام و توجّه به وجود بى انتها و پر مهابت او است.
🏷 انفال، آيه ۲
📘 لغات در تفسیر نمونه ص۶۰۶
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ»
💎«#نُنَكِّسْهُ» از مادّه «تنكيس» به معناى واژگون ساختن چيزى است به گونه اى كه سر، به جاى پا، و پا به جاى سر قرار گيرد،
🔼 و در اينجا كنايه از بازگشت كامل انسان به حالات طفوليت است.
🏷 يس، آيه ۶۸
📕لغات در تفسیر نمونه ص۵۹۹
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«فَصَكَّتْ وَجْهَها»
🔷 «#صَكَّت» از مادّه «صكّ» (بر وزن شك)، به معناى زدن شديد، يا به صورت زدن است.
💠 و منظور در اينجا اين است كه همسر ابراهيم عليه السلام هنگامى كه نويد تولد فرزندى را شنيد، همان گونه كه عادت زنان است، دستها را از شدت تعجب و حيا به صورت زد.
📋ذاريات، آيه ۲۹
📘لغات در تفسیر نمونه ص۳۳۶
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ»
💠 «#غَواش» كه در اصل «غواشى» جمع «غاشيه» بوده، به معناى پوشش است، و به خيمه نيز اطلاق مى گردد.
✅ در آيه بالا ممكن است به معناى خيمه و يا به معناى پوشش بوده باشد.
📋اعراف، آيه ۴۱
📙لغات در تفسیر نمونه ص۴۰۴
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«لا فيها غَوْلٌ»
💠«#غَوْل» (بر وزن قول) در اصل، به معناى فسادى است كه به طور پنهانى در چيزى نفوذ مى كند، و اين كه به قتل هاى مخفى و ترور در ادبيات عرب «غيلة» گفته مى شود، از همين نظر است.
📜صافات، آيه ۴۷
📘 لغات در تفسیر نمونه ص۴۰۴
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَداً»
💠 «#زَبَد» به معناى كف هاى روى آب و يا هر گونه كف مى باشد و مى دانيم بر روى آب زلال، كمتر كف آشكار مى گردد، چرا كه كفها به خاطر آلوده شدن آب و اجسام خارجى مى باشد.
📜رعد، آيه ۱۷
📗لغات در تفسیر نمونه ص۲۶۷
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«فَكُبْكِبُوا فيها هُمْ وَالغَاوُنَ»
💎«#كُبْكِبُوا» در اصل از مادّه «كب» است، «كب» به معناى افكندن چيزى به صورت در گودال آمده
🔻 تكرار آن (كبكب)، تكرار اين سقوط را مى رساند و اين نشان مى دهد كه آنها به هنگام سقوط در دوزخ، همانند سنگى مى باشند كه از بالاى بلندى به دره اى پرتاب مى شود، نخست به نقطه اى افتاده و از آنجا به نقطه ديگر تا در قعر دره قرار گيرد.
📖شعراء، آيه ۹۴
📙لغات در تفسیر نمونه ص۴۵۶
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسم الله الرحمن الرحیم
«إِلَّا كُلُّ خَتَّارٍ كَفُورٍ»
⭐️ «خَتَّار» از مادّه «ختر» (بر وزن چتر) به معناى پيمان شكنى است. اين كلمه، صيغه مبالغه است؛
💠 چرا كه مشركان و گنهكاران كراراً در گرفتارىها رو به سوى خدا مى آورند، عهد و پيمانها با خدا مى بندند و نذرها مى كنند، اما هنگامى كه طوفان حوادث فرو نشست پيمان هاى خود را پى در پى مى شكنند، و نعمت هاى الهى را به دست كفران مى سپارند.
📜لقمان، آيه ۳۲
📘لغات در تفسیر نمونه
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ»
💎«#خَرّاص» از مادّه «خرص» (بر وزن درس)، در اصل به معناى هر سخنى است كه از روى گمان و تخمين گفته شود، و از آنجا كه چنين سخنانى غالباً دروغ از آب در مى آيد، اين واژه به معناى دروغ نيز به كار رفته است.
🔰«#خَرَّاصُون»، كسانى هستند كه حرف هاى بى پايه و بى سر و ته مى زنند، و منظور در اينجا- به قرينه آيات بعد- آنهايى هستند كه درباره قيامت با سخنان بى پايه و دور از منطق، قضاوت كنند.
📜ذاريات، آيه ۱۰
📙لغات در تفسیر نمونه ص۲۰۶
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسمالله الرحمن الرحیم
«هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ»
💎«#خَرْص» (بر وزن ترس) در اصل، به معناى «تخمين» است كه نخست در مورد تخمين مقدار ميوه بر درختان به هنگام اجاره باغ و امثال آن به كار رفته، سپس به هر گونه حدس و تخمين گفته شده است.
🔰و از آنجا كه «تخمين» گاهى مطابق واقع، و گاهى بر خلاف واقع مى شود، اين كلمه در معناى دروغ نيز استعمال شده است و در آيه فوق مى تواند به هر دو معنا باشد.
📜انعام، آيه ۱۱۶
📙لغات در تفسیر نمونه ص۲۰۷
@tarbiatemanavi
#یکلغت_یکمعرفت
بسم الله الرحمن الرحیم
«وَأَمَّا السَّآئِلَ فَلا تَنْهَرْ»
❇️ «#لا_تَنْهَرْ» از مادّه «نهر» به معناى «راندن توأم با خشونت» است، و بعيد نيست ريشه آن با «نهر» به معناى نهر آب جارى يكى باشد؛ چرا كه آن هم آب را با شدت مى راند!
📜ضحى آيه ۱۰
📗لغات در تفسیر نمونه ص۴۷۷
@tarbiatemanavi