✍ با نگاهی به ریشه های تربیت معنوی علمای تهران در اوایل قرن چهاردهم هجری قمری، شاهد حضور جمعی از عالمان اهل معرفت هستیم که با جمع میان فقاهت و عرفان عملی، حضور چشمگیری در عرصههای اجتماعی و سیاسی داشتهاند. به تعبیر دیگر، اینان دستهای از عالمان اند که عرفان عملی شان در عرصه اجتماعی و سیاسی تبلور یافته و سلوک عرفانی شان، مانع از مجاهدتهای فکری و تعاملات اجتماعی شان نشده است.
این دسته از عالمان اهل معنا که در شهر تهران منشأ تحولات اجتماعی و سیاسی بودند، عمدتا تربیت یافته #مکتب_سامرا و از شاگردان #میرزای_شیرازی بودند و در سلوک عرفانی از محضر آخوند #ملافتحعلی_سلطان_آبادی بهرهمند گردیده بودند.
✨ از آنجمله میتوان به شهید حاج #شیخ_فضل_الله_نوری و آیتالله #شیخ_عبدالنبی_نوری اشاره کرد که هردو از ملازمان آخوند ملافتحعلی بوده و علم #مشروطه_مشروعه را برافراشته و به نحوی به مخالفت با مشروطهخواهان پرداخته بودند.
🔹 از جنبههای مغفول شهید شیخ فضل الله نوری جنبههای سلوک معنوی وی بود. ایشان ارتباط معنوی عمیقی با آخوند ملافتحعلی داشت و از آن انسان کامل دستورالعمل ذکر میگرفت. شرح حالات و مکاشفات حاج شیخ عبدالنبی نوری هم که خود دفتری مجزا میطلبد.
🔰از دیگر شاگردان آخوند ملافتحعلی در تهران، عارف بالله آيتالله #حاج_آقابزرگ_ساوجی بود که در #مدرسه_مروی تدریس میکرد و شاگردی چون آقا #سید_مهدی_قوام داشت که خدمات فرهنگی و اجتماعیِ عارفانه اش، زبانزد خاص و عام است.
🔸این رویکرد در میان شاگردان آخوند ملافتحعلی کمی متفاوت با رویکرد شاگردان آخوند #ملاحسینقلی_همدانی میباشد.
🍃 @feyziye_tehran
🔰از مرحوم حاج #شیخ_مهدی_معزالدوله نقل شده است:
شخصی از اخیار از دنیا رفت. من به تشیع جنازه او رفتم، دیدم مرحوم آقای حاج #شیخ_عبدالنبی_نوری هم در تشییع شرکت کردهاند. با ایشان به گفتوگو پرداختم. در بین راه صحبت از عالم برزخ و قبر شد.
مرحوم آقای نوری فرمودند: بله، ۶ ماه است که من صدای تسبیح موجودات را میشنوم و نیز عالم برزخ را می بینم.
📚روزنه هایی از عالم غیب ص٢٧۴
🍃 @feyziye_tehran
🥀به مناسبت سالگرد شهادت صحابی بزرگ و شهید صفین عمار بن یاسر در ماه صفر ۳۷هجری (بنا بر یک نقل)
✍ مرحوم حاج #شیخ_محمود_یاسری که بهخاطر انتسابش به صحابی بزرگ #عمار_بن_یاسر ، یاسری نامیده میشد، در سال ۱۳۰۶ق در محله خیابان ری تهران متولد شد.
📖 علوم دینی را در #مدرسه_مروی از محضر اساتیدی چون آیةالله #شیخ_باقر_معزالدوله و #شیخ_عبدالنبی_نوری استفاده کرد. اما بیشترین بهرههای علمی و سلوکیاش را از #سید_عبدالکریم_لاهیجی که شاگرد #شیخ_انصاری و مدرس راتب مدرسه مروی بود داشت.
✨حاج شیخ محمود یاسری به دستور مرحوم آیةاللهالعظمی بروجردی در #مسجد_ارک تهران اقامه نماز جماعت میکرد و نمایندگی معظمله را به عهده داشت.
✨همچنین در حدود پنجاه سال در ایام محرم، ماه مبارک رمضان و صبحهای جمعه در #هیئت_پیرعطا سخنرانی و تبلیغ دین کرد.
مرحوم یاسری سوز و اخلاص عجیبی داشت. بنابه گفته ارادتمندانش آقای یاسری قائل بود که بساط روضه، مقدمات هم نمیخواهد. حضور میخواهد، دل که به طرف امام حسین علیهالسلام رفت، مجلس برپا میشود. ایشان تا میگفت: السلام علیک یا اباعبدالله، مجلس پر از اشک میشد.
🕌 @feyziye_tehran
✍ #محسن_صدرالاشراف #وزیر_عدلیه در زمان #رضاخان در #حوزه_تهران از درس #فرائد_الاصول #میرزا_حسن_آشتیانی و دروس حکمت #شیخ_علی_نوری (#شیخ_شوارق) بهره برد و چندی هم از محضر #شیخ_عبدالنبی_نوری استفاده کرد.
🔹او در دولت #محمدعلی_فروغی به وزارت هدایه رسید و بعدها مورد غضب رضاخان واقع و مجبور به استعفا شد.
📚ر.ک: کتاب #خاطرات_صدرالاشراف
🍂نقل کردهاند پس از اجرای فرمان #منع_حجاب، همسر صدرالاشرف، وزیر عدلیه، از فردای روزی که بدون داشتن حجاب در مجلسی به همین مناسبت شرکت کرد، از غصه از خانه بیرون نرفت و در بستر بیماری افتاد، تا اینکه یک سال بعد، جنازهاش را از خانه بیرون آوردند.
🗓 ۱۷ دی ۱۳۱۴ #اجرای_قانون_منع_حجاب
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 سه تن از علما و مراجع پایتخت که با دربار پهلوی ارتباط داشتند.
از راست:
نفر دوم: امام جمعه تهران #سید_حسن_امامی،
سوم: آیتالله #شیخ_بهاء_الدین_نوری فرزند #شیخ_عبدالنبی_نوری،
چهارم: آیتالله #سید_محمد_بهبهانی،
نفر اول از چپ: آیتالله #میرزا_عبدالله_سعید_تهرانی از نوادگان #میرزا_مسیح_مجتهد_تهرانی که در شبستان چهلستون مسجد جامع بازار نماز میخواند و تدریس میکرد.
🔹آیتالله بهبهانی در زمان خود به نحوی رئیس #حوزه_علمیه_تهران به شمار میآمد و روابط او با دربار هم در راستای دفاع از اسلام و روحانیت بود.
🔹میرزا عبدالله چهلستونی (سعید) گرچه با دربار در ارتباط بود اما در برخی اسناد ساواک وی را «یکی از مخالفان سرسخت دربار شاهنشاهی و دولت» معرفی کردهاند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 به مناسبت اول محرم، سالروز رحلت #علامه_رفیعی_قزوینی
✍ #علامه_حسن_زاده_آملی درباره نخستین ایام استفاده خود از محضر آیت الله رفیعی قزوینی میفرمودند:
«هفته دوم آمد و يك دو روزى بگذشت و باز بعد از درس به من اشاره كرد كه شما باشيد. من نشستم و رفقا رفتند و فرمود: شما اظهار داشتيد كه شرح قيصرى بر #فصوص_الحكم را در محضر آقاى #فاضل_تونى درس خواندهايد. گفتم: آرى.
فرمود:
#مصباح_الأنس را درس خواندهايد؟
گفتم: خير.
فرمود: حاضر هستيد كه مصباح الأنس را با هم، مشروط به اين كه دو به دو من و شما باشيم، مباحثه كنيم؟
دست و زانويش را بوسيدم و اشك شوق در چشمم حلقه زد و عرض كردم:
من كه باشم كه بر آن خاطر عاطر گذرم
لطفها مىكنى اى خاك درت تاج سرم
خود آن جناب مصباح الأنس را در محضر آقا #ميرزا_هاشم_اشكورى كه محشى مصباح الأنس است، تلمذ كرده است و در پيشگاه استادان نامورى چون: آقا #شيخ_عبدالنبی_نورى، و آقا #ميرزا_حسن_كرمانشاهى، و آقا #سيّد_محمّدكاظم_يزدى، و بزرگان ديگر زانو زده است. و حقّا عالمى جامع علوم عقلى و نقلى بود، در رياضيات و هيئت هم درس خوانده بود. اين بنده پنج سال در محضرش تشرّف داشت و از خرمن معارفش خوشه و توشه برداشت.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 ردیف نشسته، از راست:
#سید_محمدکاظم_عصار ، میرزا طاهر تنکابنی، ذوالمجدین، میرزا یدالله نظرپاک
✍ #میرزا_یدالله_نظرپاک کجوری فرزند ملا یوسف کجوری ادیبی فیلسوف و مدرس #مدرسه_عالی_سپهسالار و #دانشکده_معقول_و_منقول بود.
در سال ۱۲۹۷ق در یکی از روستاهای #کجور مازندران متولد شد و پدرش در سال ۱۳۱۷ق او را برای تحصیل به تهران فرستاد.
نظرپاک در تهران از محضر #شیخ_عبدالنبی_نوری ، #شیخ_علی_نوری و #میرزا_طاهر_تنکابنی بهره برد و با تحصیل در دانشکده معقول و منقول، به درجه دکترا رسید و پایان نامهاش با عنوان «رسالة في إثبات أنّ الواحد لا يصدر عنه إلّا الواحد» را ارایه کرد و به عنوان مدرسی توانا به تدریس پرداخت.
او مدتی نیز برای تحصیل به نجف اشرف و موفق به کسب اجازه اجتهاد از آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی گردید. سید اصفهانی در متن اجازه وی چنین نوشت:
«مركز الكمالات و منبع السعادات، ذو الحدس القويم و الذوق السليم، عمدة العلماء العظام، زين الفقهاء الكرام ... لم يقنع من السماع إلّا بالتحقيق، و من النظر إلّا بالتدقيق، و جمع بين الكمالات الصوريّة و المعنويّة و حاز الفضائل العليّة العلميّة...»
میرزا یدالله نظرپاک خوشنویسی ماهر بود و آثار ارزشمندی از وی برجای مانده است.
ایشان سرانجام در تاریخ ۱۵ صفر ۱۳۶۴ق برابر با ۱۰ بهمن ۱۳۲۳ش دار فانی را وداع گفت و در امامزاده عبدالله شهرری به خاک سپرده شد.
📚 ر.ک: طبقات أعلام الشيعة ؛ ج17 ؛ ص591
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷جمعی از #یهودیان_تهران در حال کلنگ زدن بیمارستان #دکتر_سپیر در عودلاجان، در #کنیسه_ملاحنینا سال ۱۳۲۱
از دیرباز کلیمیان تهران در محله عودلاجان در کنار مسلمانان به صورت مسالمت آمیز زندگی میکردند. در نقشههای تهران قدیم نام مرحله یهودیها در حوالی پامنار دیده میشود و حداقل دو کنیسه مشهور و قدیمی به نام کنیسه ملاحنینا و عزرا یعقوب داشتند. این ارتباط و پیوند، گاه منجر به مسلمان شدن علمای یهود و تابعان آنها از جمله ملا آقا بابا مشهور به جدید الاسلام شد.
با شکلگیری روند مهاجرت یهودیان به فلسطین، #صهیونیستهای_ایرانی ساکن تهران که «مجمع مرکزی تشکیلات صهیونیست ایران» را راهاندازی کرده بودند، جهت متقاعد ساختن اقلیت یهودی به اینکه دست از خانه و کاشانه و زندگی آسوده خود در تهران کشیده و به فلسطین مهاجرت کنند، در ۲۰ فروردین ۱۳۰۱ش توطئهای ترتیب دادند که نتیجه آن ایجاد حس ناامنی برای یهودیان و لزوم مهاجرت باشد.
از اینرو نقشهای کشیدند که با مجروح ساختن یکی از اعضای بیت مجتهد پایتخت آیتالله حاج #شیخ_عبدالنبی_نوری که در همان #محله_عودلاجان سکونت داشت، بین یهودیان و مسلمانان درگیری و ناامنی ایجاد کنند.
این حادثه اتفاق افتاد و درگیریها تا اواسط سال ۱۳۰۱ش ادامه یافت و سرانجام نمایندگیهای مهم خارجی به نفع تشنجآفرینان حکم صادر کرده و در نتیجه ابتدا ۵۶ نفر و چند هفته بعد ۱۳۰۰ نفر عازم بیت المقدس شدند.
📚ر.ک: یهود و صهیونیسم در ایران ص۴۷۰
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran