🗓 ۱۸ مرداد ۱۳۶۴ش درگذشت آیتالله میرزا محمد ثقفی تهرانی پدر همسر امام خمینی
✍آیتالله حاج شیخ حسن ثقفی درباره نگارش #تفسیر_روان_جاوید به قلم پدرشان آیتالله میرزا محمد ثقفی میگوید:
دو سه سالی از چاپ جلد اول و دوم گذشته بود. روزی امام خمینی به منزل ما در محله پامنار تشریف آوردند و به حضرت والد قریب به این مضمون فرمودند: تفسیر حضرتعالی را دیدم، بسیار روان و مفید و قابل فهم برای همگان است؛ ما نمونه آن را یا نداریم و یا کم داریم؛ چه خوب بود که هرچه زودتر بقیه آن هم فراهم میشد و در دسترس عموم قرار میگرفت.
ابوی فرمودند: اما مدتی است که هسته شدهام و متأسفانه توفیق ادامه آن را نیافتهام و گمان نمیکنم عمرم وفا کند که این مهم را به پایان ببرم. تفاسیر هم زیاد نوشته شده و آنچه من انجام دادهام قطرهای از دریاست و اگر مفید باشد همین قدر سهم ما بوده.
حضرت امام پاسخ دادند:
اما من فکر میکنم این اثری پربها است و نعمتی است خدادادی به شما و حیف است در نیمه راه زمین گذارده شود. من استدعا میکنم آن را ادامه دهید و امیدوارم در حیات خود چاپ کامل آن را ببینید.
این سخن امام چنان در قلب و روح والد ما اثر کرد که فردای آن روز بساط نگارش تفسیر دوباره پهن شد و قلم به زمین نماند تا حدود ده سال تفسیر روان جاوید به پایان رسید و در زمان حیات مؤلف دو نوبت چاپ شد.
📚قدس ایران ص۳۵۶
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
💠 #مهدیقلی_خان_هدایت که شش سال نخستوزیر حکومت رضاشاه بود به عنوان شخصی که بر طبل این دیکتاتور کبیر کوبید، اما با سیاستهای پهلوی اول در خصوص بانوان و حجاب مخالف بود در کتاب #خاطرات_و_خطرات به انتقاد از این سیاستها پرداخته است.
عبارات انتقادی او را به عنوان اخبار و تحلیلهای یک فرد دولتی خبره در آن روزگار به اختصار نقل میکنیم:
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
💠 #مهدیقلی_خان_هدایت که شش سال نخستوزیر حکومت رضاشاه بود به عنوان شخصی که بر طبل این دیکتاتور کبیر
🔰 انتقاد مخبرالسلطنه هدایت از سیاستهای ضد حجاب پهلوی اول
✍در زمان پهلوی اول در این کشور به بهانه توسعه و مدرنسازی، حجاب از سر زنها برداشتند و البته زنانی هم بودند که آگاهانه و ناآگاهانه با این اندیشه غلط همراه شدند.
رجال غربزده حکومت که عمدتا فرنگرفتهها بوده و از زمان مشروطه هوای چنین اتفاقی را در سر داشتند، بر آتشی که رضاشاه برافروخته بود، روشنفکرانه دمیدند و شد آنچه نباید میشد. با این حال برخی رجال در عالی ترین سطوح اجرایی با این سیاستهای مخرب فرهنگ مخالف بودند، اما از ترس ریخته شدن خونشان سکوت پیشه کردند.
تلفیق باستانگرایی و غربگرایی که هر دو چیزی جز اسلامستیزی نیست، آرزوی پهلویها بوده و هست و پیروان امروزشان نیز میخواهند همان راهی را بروند که یکبار تجربه تلخ آن به کام مردم این سرزمین نشست.
📚#مهدیقلی_خان_هدایت که شش سال نخستوزیر حکومت رضاشاه بود به عنوان شخصی که بر طبل این دیکتاتور کبیر کوبید، اما با سیاستهای پهلوی اول در خصوص بانوان و حجاب مخالف بود در کتاب #خاطرات_و_خطرات به انتقاد از این سیاستها پرداخته است.
عبارات انتقادی او را به عنوان اخبار و تحلیلهای یک فرد دولتی خبره اما به اصطلاح منورالفکر در آن روزگار به اختصار نقل میکنم:
متاسفانه بساط قمار و رقص و شراب را پایه تمدن میدانند. از برلین مجله فرنگستان میرسد و رقص بیست ساعتی خانم ترک، در نتیجه تمدن جلوه داده میشود و از بدبختی ایرانی که به این مقام تعالی نرسیده است ناله میکنند.
رژه دخترهای خودمان (دوشیزگان) کنار خیابانها در تشریفات مهمانان محترم یا میدان جلالیه در لباس قباحت، عاری از حکمت و مقدمه فضاحت است. زندگی خانوادگی به این طریق معدوم خواهد شد.
چادر و چاقچور و روبند شرعی نبود. [این سخن هدایت مورد اشکال است].حجابی که در شرع وارد است خودداری از تظاهر و جلب نظر است. در مکه و مدینه روبند نیست؛ نصف صورت باز است با جامه بلند عبا. چادر و مشکو رسم ایرانیان بود و از آنجا ریشه داشت.
در شاهنامه در سه جا ذکر چادر شده است: یکی در رفتن کردیه به ایوان بهرام چوبین؛ یکی در ملاقات شیرین و شیرویه و باز در تکلیف کاووس به سیاوش که به مشکو برود که سبب هلاکت او شد. حفاظ، فخر نجبا بوده است و ما مدعی تجدد دوره پهلوانی هستیم. در تخت جمشید یا نقشهای بیستون، صورت زن نیست.
منیژه منم دخت افراسیاب/ برهنه ندیده تنم آفتاب
در اروپا عفت و ناموس را فدای تجارت کردند. زن را مضطر میخواهند که اجرت کمتر بدهند...
بالجمله امر صادر شد که از اول فروردین ۱۳۱۴ مردها کلاه فرنگی بر سر بگذارند زنها چادر را ترک کنند. کلاه اجنبی ملیت را از بین برد و برداشتن چادر، عفت را.
پلیس دستور یافت روسری را از سر زنها کشید روسریها پاره شد و اگر ارزش داشت، تصاحب. مدتی زد و خورد میان پلیس و زنها دوام داشت. بسیار زنها را شنیدم که از خانه بیرون نیامدند. امر شد مبرزین محل مجالس ترتیب بدهند، زن و مرد محل را دعوت کنند اختلاط عادی شود.
🔻افراط برخی زنان ایرانی در بیحجابی
عقد صورت را به زیر... و روی ناف رساندند؛ کفین را به بالای بازو و زیر بغل، و ساق پا را تا کفل. جای شکرش باقیست که سرتاپا برهنه در کوچه آمدن را در پاریس و برلن پلیس منع کرده بود، و الا در حرارت تقلید، بانوان ما مستعد تقلید بودند و آنچه در پرده داشتند مینمودند؛ اگرچه به رنگ لباسهای تنگ اینک هم پیداست. معاشرتهای امروز مخل آسایش، مضر اقتصاد و مخرب اخلاق است و داعی به فحشای عمومی...
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
✍ یکی از خصوصیات #مدرسه_مروی حضور دانشجویان متدین و انقلابی در این مدرسه در سالهای پیش از پیروزی انقلاب جهت تحصیل معارف اسلامی و دروس فلسفه بود.
بر این اساس کلاسهای حکمت و فلسفه شهید آیتالله مرتضی مطهری محل فعالیت این دسته از دانشجویان بود.
#شهید_دکتر_محمود_قندی از دانش آموزان مدرسه علوی شخصیتی بود که علاوه بر استفاده از محضر مرحوم علامه طباطبایی در فلسفه نیز در درس استاد مطهری حاضر میشد. این کلاسها ابتدا در مدرسه مروی و پس از محدودیتهای حکومت پهلوی، در مدرسه عالی سپهسالار (شهید مطهری) برگزار میشد.
از همسر شهید مطهری نقل شده است که «استاد شهید فقط از دو شاگردش تعریف میکرد و به آن دو امید فراوان داشت که شاید در دروس فلسفی و فقهی ستارگانی در جهان اسلام باشند که یکی از آنها شهید قندی بود.»
شهید قندی در دوره تحصیل دکتری در رشته مهندسی برق و الکترونیک در آمریکا از موسسین انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا بود.
دکتر قندی پس از پیروزی انقلاب از طرف شورای انقلاب و همچنین در دولت شهید رجایی به وزارت پست تلگراف و تلفن منصوب شد.
بارها گفته بود که اگر بر حسب وظیفه شرعی و احساس مسئولیت نبود بارها از این کار دست کشیده به دنبال دروس فقهی و فلسفی در حوزه میرفتم.
🥀دکتر محمود قندی در ۷ تیر ۱۳۶۰ همراه با آیتالله بهشتی در بمبگذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسید.
📚شاگرد اول، زندگی و مبارزات شهید دکتر محمود قندی ص۱۲ _ ۱۴
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
✍ #علی_اکبر_داور وزیر عدلیه دوره رضاشاه که در راستای ایجاد دستگاه قضایی نوین، محاکم شرع علما را تعطیل کرد و جمعی از جوانان تحصیل کرده در دانشگاههای اروپا در رشتههای حقوق را به کار گرفت و نام عدلیه را «دادگستری دنیاپسند» گذاشته بود، پس از چندی که از دستیابی به اهداف خود ناکام ماند، دست نیاز به سوی #علمای_تهران دراز کرد تا عدلیه را از وضع به وجود آمده نجات دهد. برخی از علما خواسته او را به کلی رد کردند و برخی هم بهانههای مالی گذاشتند.
📚اعظام قدسی در خاطرات خود ج۲ ص۲۰۰ از قول علیاکبر داور مینویسد:
«ما عدلیه را ساختیم با جوانان تحصیل کرده، ولی در عمل لنگ ماندیم و هر قدر از این وزارتخانه و آن وزارتخانه اشخاص را انتقال دادم باز هم درست نمیآمد؛ بالاخره ناچار شدیم باز رفتیم به سراغ همان کهنهها که در مدارس صدر و دارالشفا و #مدرسه_مروی سالها برای تحصیل حصیر پاره میکردند.
ولی با یک تفاوت که آن وقت هر کدام به ماهی پنجاه شصت تومان و فوقش صد تومان قانع بودند و در نهایت علاقه و ایمان کار میکردند، حالا که به سراغشان رفته و به کار دعوتشان میکردیم میگفتند: همان حقوقی که به سایرین میدهید برای ما هم منظور بدارید و الا نمیپذیریم. البته ناگزیر از قبول بودم برای اینکه چیزی نمانده بود که چرخهای #دادگستری_دنیاپسند از کار باز ماند.»
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
💠 مستند #فیضیه_تهران
مروری بر تاریخ #مدرسه_مروی که به نحوی مروری بر تاریخ دویست ساله معاصر است.
سهشنبه ۳۱ مرداد، ساعت ۲۲
جمعه ۳ شهریور ساعت۱۶
از شبکه مستند
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
🔸یک گزارش تاریخی از دیدار محمدرضا پهلوی با اساتید مدرسه عالی سپهسالار در تاریخ ۱۸ بهمن ۱۳۴۱ و پس از سخنرانی توهین آمیز وی در قم خطاب به علما و مراجع تقلید که آنها را #ارتجاع_سیاه خواند 👇👇
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
🔸یک گزارش تاریخی از دیدار محمدرضا پهلوی با اساتید مدرسه عالی سپهسالار در تاریخ ۱۸ بهمن ۱۳۴۱ و پس از
✍ پس از طرح رفراندوم لوایح ششگانه #انقلاب_سفید شاه در سال ۱۳۴۱، امام خمینی و جمعی از علمای قم در برابر آن موضعگیری و شرکت در آن را تحریم کردند. قرار بود محمدرضا پهلوی در تاریخ ۴ بهمن ۴۱ به قم سفر کند. مخالفت و مقاومت علما و متدینین موجب وقوع درگیریهایی در سوم بهمن در قم شد. محمدرضا پهلوی در سفر به قم با عدم استقبال مردم و علما مواجه شد و حتی وقتی برای دیدار با آیتالله مرعشی نجفی به خانه ایشان رفت، با در بسته برخورد کرد و بازگشت. مجموع این حوادث خشم وی را برانگیخت و در سخنرانی خود ضمن توهین به علما، آنها را #ارتجاع_سیاه خواند.
🔻۱۸ بهمن مصادف با ۱۱ رمضان، محمدرضا پهلوی برای نشان دادن ارتباط خود با علما و روحانیون به بازدید مدرسه سپهسالار که زیر نظر حکومت اداره میشد رفت.
با وجود حوادثی که در قم رخ داده بود و مراجع تقلید مواضع صریحی علیه حکومت اتخاذ کرده بودند، اما طلاب و مدرسان مدرسه سپهسالار استقبال گرمی از محمدرضا پهلوی کردند.
ساواک نیز دستور داده بود آن روزها تصاویر و گزارشهای مربوط به ارتباط شاه با علما و زیارت از حرمهای شریفه منتشر شود. از اینرو روزنامه اطلاعات به تفصیل به گزارش این بازدید پرداخت. اجمالی از این گزارش تقدیم میشود:
📃 «در شبستان شرقی مسجد دانشجویان #دانشکده_معقول_و_منقول و طلاب مدرسه عالی سپهسالار به حضور شاهنشاه رسیدند...
آنگاه شاهنشاه از مقابل صف دانشجویان دانشکده معقول و منقول عبور کردند و آنان را مورد تفقد و عنایت قرار دادند و یکی دیگر از دانشجویان قطعه شعری خواند که مورد توجه قرار گرفت.
در این موقع شاهنشاه به قسمت شمالی مسجد تشریف فرما شدند. در جلوی در مدرسه عالی سپهسالار آقایان روحانیون و استادان و مدرسان دانشکده معقول و منقول از جمله آقایان عصار، لواسانی، فروزانفر، راشد، ابن الدین، آیت الله زاده مازندرانی، ترابی، کاشانی، علامه وحیدی، گرجی و راد به حضور شاهنشاه شرفیاب شدند.
▪️در آغاز حجت الاسلام آقای #شیخ_محمدعلی_لواسانی به شاهنشاه خوش آمد گفت و افزود: روح مرحوم سپهسالار از تشریف فرمایی شاهنشاه به این مکان خرسند و امید است توجه شاهانه همیشه به این موسسه روحانی و علمی ادامه داشته باشد...
▪️در این موقع آقای ظهیرالاسلام نیابت تولیت مسجد و مدرسه سپهسالار پیرامون امور مسجد و مدرسه مطالبی حضور شاهنشاه بیان نمود.
▪️سپس آقای راشد استاد دانشکده معقول و منقول اظهار داشت: موجب کمال شکرگزاری است که شاهنشاه همیشه نسبت به جامعه روحانیت ابراز تفقد و عنایت میفرمایند و همیشه تاکید میکنند که میل دارم جامعه روحانیون در این زمان طوری تبلیغ و ترویج دین بکنند که حقانیت دین اسلام به مردم فهمانیده شود و این شاید بزرگترین مسئله در زمان ما باشد...
▪️آقای راشد سپس افزود: این نکته را هم باید بگویم که برای شاهنشاه نعمتهایی جمع شده که برای هیچ یک سلاطین ایران جمع نشده است از مسافرتهایی که شاهنشاه فرمودهاند و از مصاحبههایی که با رجال و دیگر سلاطین کردهاند برمیآید که میخواهند مملکت را به پیش ببرند میخواهند واقعاً مردم ایران را زنده کنند و من دعا میکنم که شاهنشاه توفیق این کار را داشته باشند.»
🔸سخنان حسینعلی راشد در این دیدار باعث شد در تجمعات روز عید فطر، بیانیههایی علیه وی منتشر شود.
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
#یادداشت
✍ امروز ۳ شهریور سالروز ورود نیروهای متفقین به ایران در ۱۳۲۰ش است. نیروهای روس از شمال و انگلیس از جنوب و غرب وارد خاک ایران شدند و با سرعت به طرف تهران حرکت کردند.
شهرها یکی یکی سقوط میکرد. کوچکترین مقاومتی از سوی ارتش، همان ارتش نوین ایران که سالها بیشترین بودجه کشور صرف آن شده بود، صورت نگرفت. عجیبتر آنکه بدنه اجتماعی ایران هم، در برابر این هجوم کنار کشیدند و بعضاً نیز خوشحال بودند.
رضا پهلوی که دلیل این هجوم را فهمیده بود، حاضر بود تحولات مهمی را رقم بزند تا هم مردم و نخبگان را خوشحال و هم توجه متفقین را جلب کند. اما دیگر کار از کار گذشته؛ بر در و دیوارهای شهر علیه شاه شعار نویسی شده؛ انگلیسیها فهمیده بودند که اگر خودشان رضا را برندارند، عنقریب شورشهای بزرگ اجتماعی، سلطنت را ساقط میکند.
و سرانجام ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ و پیش از ورود متفقین به تهران، رضا پهلوی استعفا داد و از تهران به سوی اصفهان و بعد جزیره موریس فرار کرد.
🎥 این حادثه بهانهای شد تا با #ماجرای_رضاخان در ۵ قسمت به بررسی کارنامه رضا پهلوی از کودتای ۱۲۹۹ تا شهریور ۱۳۲۰ بپردازیم.
🔻موضوعات:
۱. دگرگونی رویارویی جامعه در دو جنگ جهانی اول و دوم/ با حضور #دکتر_محمدباقر_نوذری
۲. رضاخان، دولت و مجلس/ با حضور #رضا_مختاری_اصفهانی
۳. رضاخان، توسعهگرا یا ضد توسعه/ با حضور: #دکتر_مسعود_رضایی
۴. رضاخان و محاکم شرع/با حضور: حجتالاسلام محمدصادق ابوالحسنی
۵. بررسی ریشه مخالفت رضاخان با برخی مظاهر شیعی/ باحضور: محمد دروگر
🗓زمان پخش:
شنبه ۴ شهریور/ ساعت ۲۱:۱۵/ به مدت ۵ شب
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
💠آیتالله مرتضی مطهری میفرمود:
در سال ۵۶ قمری بود و ۱۶ شمسی. اولین سال شروع طلبگی ما در قم بود... آنجا ذکر خیر مرحوم آقا میرزا محمدعلی شاهآبادی تهرانی را زیاد میشنیدیم. چون ایشان سالها در زمان مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در قم بودند در آنجا درس معارف میگفتند و بسیاری از بزرگان حوزه علمیه قم از نظر معارف دست پرورده این مرد بزرگ بودند.
مرحوم شاه آبادی که در مسجد جمعه تهران نماز میخواند و یک مرد مجهول القدری بود مردم تهران به او به چشم یک پیشنماز نگاه میکردند ولی یک پیش نماز درجه اول؛ از این بیشتر نه!
...خیلی مشتاق زیارت این مرد بزرگ بودیم.
بعد از دو سال که از قم برگشتم تهران که میخواستم بروم مشهد من با اشتیاق فراوان رفتم مسجد جمعه که مرحوم شاه آبادی را پیدا کنم.
یکی از خاطراتی که دارم این است که من آن وقت تقریبا وقتی برگشتم تازه یک جوان ۲۰ سالهای بودم. توی مسجد جمعه یک جا همان جلوی ایوانی که ایشان نماز میخواندند نشسته بودم. دیدم دو نفر با همدیگر حرف میزنند. یکی معلوم بود از شهرستان آمده بود تهران. حالا اداری بود، بازاری بود من نمیدانم. به دیگری گفت: «حال که ما چند سال توی این شهر آمدیم، حالا که هیچ استفادهای نکردیم، ولی توحیدی از این مرد (یعنی شاه آبادی) ما آموختیم.»
همیشه من فکر میکنم که چقدر خوب است برای انسان که بتواند لااقل یک نفر را زنده و احیا کند.
📚پارهای از خورشید ص۳۷ و ۳۸
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
🔹علامه سید محمدحسین طهرانی:
هنگامى که تصمیم داشتم از نجف أشرف به طهران مراجعت کنم، مرحوم آیة الله خوئى به من فرمودند: «آقا سیّدمحمّدحسین! شما در نجف بمانید و به طهران نروید؛ اگر در اینجا بمانید بعد از من لا یَخْتلِف علَیکَ اثْنان .» یعنى حتّى دو نفر از علماء هم در مرجعیّت شما اختلاف نمىکنند.
زمانى که ایشان از حضرت آیة الله حاج شیخ محمّد جواد أنصارى همدانى کسب مصلحت مىکنند که براى معنویّت و سلوک عرفانى ایشان کدام بهتر است؟ ایشان فرموده بودند: بعداً جواب میدهم. و پس از یک شبانه روز، در حضور جمعى فرموده بودند: نجف خوب است، طهران هم خوب است، ولى اگر نجف بمانى آنچه کسب مىکنى همهاش براى خودت؛ و اگر در طهران بمانى در آنچه بدست مىآورى شرکت مىکنیم! و چون این پاسخ دلالت بر أرجحیّت طهران داشته، ایشان فوراً تصمیم به مراجعت به طهران مىگیرند.
عدّهاى که از تصمیم ایشان نسبت به بازگشت به ایران با خبر مىشوند نزد آیةالله سیّدعبدالهادى شیرازى رفته و از ایشان تقاضا مىکنند که حکم به تحریم مراجعت و ترک نجف أشرف ایشان نمایند!
علامه مىفرمودند: حضرت آیة الله حاجّ سیّدعبدالهادى شیرازى مرا خواستند و علّت و دلیل مراجعت مرا جویا شدند، بنده عذر آوردم که خانم والده به برونشیت و ورم ریه مبتلا هستند، و به واسطه بادهاى شدید نجف که همراه با گردوغبار است، تنفّس ایشان مشکل مىشود و برایشان ضرر دارد.
آیة الله شیرازى نیز عذر ما را پذیرفتند وگرنه بنا بود حکم کنند.
برگرفته از: نور مجرد ج۱ ص۶۵ و ۶۶
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
✍در گفتگوی امشب، نکات قابل توجی درباره پیوند علمای دین با اجتماع مطرح شده و در این راستا نمونههایی از تاریخ علمای تهران مطرح میشود.
وجود #محاکم_شرعی علما نقش اثرگذاری در تقویت این رابطه داشته و در این قسمت بیان خواهد شد که سیاستهای رضاخانی چگونه با از بین بردن محاکم شرع، سعی در تخریب جایگاه اجتماعی علما و روحانیون و ایجاد گسست میان نهاد حوزه و مردم داشته است.
🔹در گفتگو با حجتالاسلام محمدصادق ابوالحسنی
🔸سهشنبه، ساعت ۲۱:۱۵/ شبکه ۴ سیما
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran