♦️ احیای منزلت زن در عصر پیامبر (صلواتالله علیه و آله)
✍🏼| دکتر ناهيد طيبي
🍃 منزلت در لغت به معنای درجه '۱' است و گفته میشود جمع آن، منازل و مشتق از نزل و به معنای جاى فرود آمدن، مرتبه و مقام است. به لحاظ اصطلاحي، منزلت، پايگاه اجتماعي است كه فرد در ميان يك گروه دارد. يا به مرتبه اجتماعي يك گروه در مقايسه با گروههاي ديگر گفته مي شود '۲'. «منزلت زن»، عبارت است از درجه، مرتبه، مقام و جایگاهی که زن در آن قرار دارد و پایگاهی که به آن وابسته است که گاه خانواده و گاه جامعه گستردهتر است. بر همین اساس، مراد از منزلت اجتماعی نیز مقام و مرتبه و جایگاه اجتماعی است که زنان در جامعه خویش دارند و با توجه به آن و در پی انتظاراتی که در جامعه نسبت به آن منزلت اجتماعی شکل میگیرد، به ایفای نقش می پردازند.
🍃 بیتردید ارائه تصویر صحیحی از منزلت زن در عصر نبوی مستلزم نگاهی گذرا به منزلت زن در عصر جاهلی است. گزارشهای موجود در منابع متقدم تاریخی از جایگاه نامناسب زن در عصر جاهلی حکایت میکند. برخی قبایل مانند تمیم، قیس، هذیل، کنده و بکر در عصر جاهلی به سبب امکان اسارت دخترانشان در جنگها و تولد فرزندانی از آنها که برای قبیله ننگ آفرین بود، دختر را مایه سرافکندگی دانسته و اقدام به زنده به گور کردن آنها میکردند '۳'. این مطلب عمومیت ندارد اما در مورد قبایل یاد شده از مسلمات تاریخی است. در قرآن '۴'، منابع روایی و تفسیری هم به این سنت ناپسند در عصر جاهلی پرداخته شده است '۵'. بحث ارث نبردن زنان و حتی به ارث گذاشتن آنها برای وارثان نیز نشانی دیگر بر نگرش تحقیرآمیز جامعه عصر جاهلی به زن است. شواهد قرآنی '۶' و روایی برای این مطلب وجود دارد که در پی شکایت همسر ابوقیس بن اسلت به پیامبر که پسر متوفی میخواست وی را به ارث ببرد، آیه ارث زنان نازل شد '۷'.
🍃 پس از ظهور اسلام بسیاری از احکام غیرانسانی مربوط به زنان، مردود و احکام جدیدی با حفظ کرامت و منزلت انساني زنان تأسیس شد. بي ترديد 23 سال زمان اندكي برای تغییرات قابل توجه و عمده در نگرشها و رفتارهای جاهلی بود. به نظر میرسد در صورت استمرار خط هدايت نبوی پس از رحلت پیامبر(ص) و تثبیت ولایت و خلافت بلافصل امام علی(ع) و پس از وی ائمه معصومین(ع)، این امر به وقوع میپیوست و جایگاه مطلوب زنان در شریعت ترسیم میشد، اما با تغییر مسیر خلافت و تبدیل سیاستهای خلفای سهگانه از تثبیت آموزههای انسانی- الهی شریعت به فتوحات، اتفاق چشمگيري در حوزه مسائل زنان مواجه مشاهده نميشود.
🍃 در عصر نبوی بحث آموزش زنان و خواندن و نوشتن در صدر برنامههای مربوط به زنان قرار گرفت '۸'. ورود زنان به فعالیتهای سیاسی مانند هجرت و بیعت و امان دهی در جریان فتح مکه '۹'، حضور در جنگها، امدادگری و... زمینه مشارکت سیاسی جامعه زنان را در سایه دین اسلام فراهم ساخت. همچنین عرصههای فرهنگی مانند روایتگری زنانی چون ام سلمه، زینب عطاره و فعالیتهای اقتصادی افرادی مانند زینب بنت جحش و رائطه همسر عبدالله بن مسعود '۱۰' تقدم زنان بر همسران در پذیرش اسلام '۱۱' نیز جلوه دیگری از جایگاه و نقش زن در عصر نبوی را به نمایش گذاشت و نشان از استقلال فکری و عقیدتی آنان در دوره اسلامی داشت.
🍃 در مجموع در عصر نبوي منزلت اجتماعي زن افزايش يافت، اما متاسفانه پس از رحلت پيامبر(ص) برخي از رسوبات فرهنگي عصر جاهلي بار ديگر در فرهنگ جامعه اسلامي رخ نمود. با دقت در سيره علوي در عصر حاكميت امام علي(ع) چرخش قابل توجهي در ديدگاه نسبت به منزلت زن مشاهده مي شود.
________________
پانوشت:
۱. ابن سيده، على بن اسماعيل، المحكم و المحيط الأعظم، ج۹، ص۴۶
۲. درآمدى بر جامعه شناسى، ص ۱۷۹.۲
۳. ر.ک؛ مبرد، ج۲، ص۶۳-۶۵؛ ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۱۷۴
۴. نحل، ۵۸/۵۹
۵. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۲۶۷
۶. نساء، ۲۲
۷. طبری، ج۴، ص ۳۰۵
۸. ابن سعد، ج۸، ص۶۷؛ بلاذری، ص۴۵۴؛ابن عبدالبر ج۴، ص۱۸۶۹
۹. یعقوبی، ج۱، ص۴۱۹
۱۰. ابن سعد، ج۸، ص۴۰
۱۱. ابن سعد، ج۸، ص ۴۹۷؛ ابن هشام، ج۱، ص۶۴۶؛ بلاذری، ج۴، ص۲؛طبری، ج۲، ۴۶۱
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
24.96M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
*🇮🇷 تاریخ نویسان و مستشرقین که آثاری نوشته اند درباره تمدن مردم مسلمان که گستره ایی از شمال افریقا وجنوب اروپا تا شرق دور داشته ولی نتوانسته اند درخشش علمی و فن آوری و پیشرفت تمدنی این سرزمین پهناور را کتمان کنند و همگی معترف اند که دوره ایی طلایی در زندگی بشر در همین سرزمین ها شکل گرفته است و اما معدودی از ایشان هم معترف شده اند که این میراث علمی از کشورهای با تمدن اسلامی به اندیشمندان اروپایی راه یافته و ریشه تحولات علمی در اپتیک و نجوم و ریاضیات... و رنسانس در اروپا از کشورهای اسلامی بدانجا راه یافته است کتاب و دستورالعمل های بهداشتی و طبی ابن سینا در کتاب قانون در اروپا به مدت ۷۰۰سال بکار می رفته و تدریس شده و با روش های او در جراحی و تشخیص بالینی، پایه طب مدرن ایجاد شده🇮🇷🇮🇷نمونه بالا فقط شاهدی کوچک بر دست آوردهای علمی بزرگی است که قریب به ۶۰۰سال بعد به نیوتون نسبت داده شد مثل الکترولیت آب که سالها قبل از لاوازیه در کشورهای اسلامی متداول بود و هیدروژن را مولدالماء(تولید کننده آب) می گفتند. چرا نسل جوان از مواریث فرهنگی و علمی خود جدا شده اند به نمونه بالا در نطنز توجه کنید.
تنظیم: سرکار خانم مریم صفری
#پیشنهاد_مطالعه
#پیشنهاد_دانلود
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
taeb.mp3
12.21M
#صوتی
#بصیرت_افزایی
🔻 نشست بصیرت افزایی طلاب جامعه الزهرا سلام الله علیها
👤 سخنران: حجت الاسلام و المسلمین مهدی طائب
✅موضوع: معنای آزادی در مبانی جمهوری اسلامی
به ویژه آزادی زنان
🕰 زمان: سه شنبه 2 اسفندماه
┄┄┅═✧❁✧═┅┄┄
🆔 @jz_mft
منشور-روحانیت.pdf
398.8K
🚩 سوم اسفندماه سالگرد پیام تاریخی #منشور_روحانیت حضرت امامخمینی(ره)
✅ مقاممعظمرهبری:
«#منشور_روحانیت را بخوانید، مکرّر بخوانید. امام به معنای واقعی کلمه حکیم بود -حکیم فقط آن کسی نیست که فلسفه بلد است- حکمت در رفتار او، در گفتار او، در نوشتار او موج میزد».
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
35.71M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دلم با عشق، خویشاوندی دیرینهای دارد
از آغاز جهان، از عهد آدم دوستت دارم
📹 شعرخوانی #رضا_خورشیدیفرد
#سوم_شعبان
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j