🔸نظام جامع خانواده در اسلام
حجت الاسلام والمسلمین #سید_منذر_حکیم در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، مطرح کرد:
🔹 نظام جامع خانواده دارای خرده نظامهای متعددی در درون خود است. بحث ما در مورد نظريه و نظام تربیتی اسلام است كه در نظام جامع خانواده تأثيرگذار میباشد.
🔹 تربیت هر شیء متناسب با ماهیت و کموکیف وجود آن و هویت، اجزا و ابعاد تشکیل دهنده آن شی است. در نظریه تربیتی اسلام باید انسان را به خوبی شناخت سپس متناسب با شناخت بدست آمده نسبت به رشد و تربیت او به نظریه و نظام رسید.
🔹 قرآن بهترین راهنما برای شناخت انسان و استعدادها و ظرفیتهای انسان است.
🆔 @vasael_ir
🔸نظام جامع خانواده در اسلام
🔹حجت الاسلام والمسلمین #سید_منذر_حکیم، در درس خارج فقه نظامهای اسلامی مطرح کرد:
📝 بحث ما در باب نظام تشکیل خانواده است.
🔹شهید صدر در نظام اقتصادی روش پیچیدهای را طی کرد و توانست از مجموع فتاوای فقها(به تعبیر ایشان احکام رو بنایی) به اصول زیرین این مجموعه راه پیدا کند و اصول مکتب اقتصادی اسلام را کشف نماید.
روش استنطاقی که در تفسیر موضوعی بیان کرد.
🔹ایشان بر این عقیده بود که با استنطاق صحیح و کامل از آیات قرآن میتوان به مواضع و دیدگاههای قرآن دست یافت.
🔹در برخی تفسیرهای موضوعی متعارف قرآن، معمولا یک موضوع کلامی یا فلسفی متعارف را مطرح مینمایند و برای آن چند شاهدمثال میآورند. آسیب این روش تفسیر موضوعی این است که آیات قرآن را به سوی مدعای خود توجیه میکنند. آسیب دیگر این است که برای موضوع مورد نظر خود چند آیه پیدا کرده و روی آن بحث میکنند درحالیکه برای یک موضوع چه بسا 100 آیه و برای موضوعی دیگر فقط 5 آیه موجود باشد.
🔹در روش استنطاقی شهید صدر با طرح سوال و بدون هیچ پیش فرضی تمامی آیات قرآن را چه موافق و چه مخالف و محکم و متشابه درباره موضوع مورد بررسی قرار میدهیم.
🔹شهید صدر در بحث سنتهای تاریخی و جامعهشناسی قرآنی از روش تفسیر استنطاقی استفاده نموده است.
🔻وقتی نگاه و رویکرد متفاوت شود، روش نیز متفاوت خواهد بود و در نتیجه بر روی استنباط مجتهد اثر مستقیم میگذارد. این اثرگذاری از دو جهت خواهد بود:
🔹آنجا که نگاه منظومهای نداشته باشیم یک دسته از مسائل دیده نمیشوند و برای این مسائل چه بسا احکام جدید خواهیم داشت.
🔹از آنجا که حکم و فتوا نتیجه مقدمات است وقتی مقدمات دقیقتر دیده شود ممکن است احکام نیز متفاوت باشند. مانند احکام نزح بئر و 26 ذراع در مقدار مجاز طواف در حج.
🆔 @vasael_ir
🔸نظام جامع خانواده در اسلام
حجت الاسلام والمسلمین #سید_منذر_حکیم در درس خارج فقه نظامهای اسلامی :
🔹بحث ما در باب نظام تشکیل خانواده است. شهید صدر در نظام اقتصادی روش پیچیدهای را طی کرد و توانست از مجموع فتاوای فقها(به تعبیر ایشان احکام رو بنایی) به اصول زیرین این مجموعه راه پیدا کند و اصول مکتب اقتصادی اسلام را کشف نماید.
🔹ایشان بر این عقیده بود که با استنطاق صحیح و کامل از آیات قرآن میتوان به مواضع و دیدگاههای قرآن دست یافت.
🔹در برخی تفسیرهای موضوعی متعارف قرآن، معمولا یک موضوع کلامی یا فلسفی متعارف را مطرح مینمایند و برای آن چند شاهدمثال میآورند. آسیب این روش تفسیر موضوعی این است که آیات قرآن را به سوی مدعای خود توجیه میکنند. آسیب دیگر این است که برای موضوع مورد نظر خود چند آیه پیدا کرده و روی آن بحث میکنند درحالیکه برای یک موضوع چه بسا 100 آیه و برای موضوعی دیگر فقط 5 آیه موجود باشد.
🔹در روش استنطاقی شهید صدر با طرح سوال و بدون هیچ پیش فرضی تمامی آیات قرآن را چه موافق و چه مخالف و محکم و متشابه درباره موضوع مورد بررسی قرار میدهیم.
🔹شهید صدر در بحث سنتهای تاریخی و جامعهشناسی قرآنی از روش تفسیر استنطاقی استفاده نموده است.
🆔 @vasael_ir
🔸سیر تکاملی فقه فردی تا فقه نظاممند اجتماعی
آیت الله #سید_منذر_حکیم:
🔹شهید صدر یک نگاه اجتماعی نظاممند به فقه دارد. ایشان همانند فقهای دیگر شرح عروة و رساله عملیه و حاشیه منهاج دارد اما رویکرد اجتماعی هم به فقه دارد.
🔹به نظر شهید صدر ما از نصوص، استظهار داریم و این سبب حداقلی شدن فقه میشود، اما وقتی حکومت و نظامهای مختلف میخواهیم باید استنطاق داشته باشیم. باید نظر دین را در این نظامها از نصوص بفهمیم. ما اصول فقه استظهاری داریم اما اصول فقه نظام نداریم.
🔹امام در ۲۲ بهمن به مردم میگوید بیرون بریزند، اگر کشته هم شوند خونشان گردن من باشد. این تکلیف و فتوای شرعی برای آحاد مکلفین است اما بالواقع یک حکم اجتماعی است.
🔹قانون اساسی جمهوری اسلامی از قوانین فرانسه الگو گرفته بود، بنابراین تغییرات جزئی یافته بود؛ اما مشروع دستور الجمهوریه الاسلامیه شهید صدر و نظریه ولایت فقه امام خمینی تغییراتی در آن ایجاد کرد که با کل نظام فقه اسلامی هماهنگ بود.
🔹نظریه ولیّ فقیه که ولایت الله بر عالم است، کل قوا و ارتباطات حکومت را عوض کرد و یک سیستم جدید ارائه کرد.
🌐 vasael.ir/0003V7
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸استنطاق از قرآن؛ راه تحصیل نظام سیاسی اسلام گزارش نشست«نظام سیاسی اسلام»🔻
🔸استنطاق از قرآن؛ راه تحصیل نظام سیاسی اسلام
گزارش نشست«نظام سیاسی اسلام»🔻
آیت الله #سید_منذر_حکیم:
🔹فقه ما نظاممند و قانونمند است، یکی از گفتمانهای مهم این است که آیا فقه میتواند ما را به نظامهای سیاسی، اجتماعی، تربیتی، سلامت، خانواده، قضایی و آموزشی برساند و این نظامها را به ما ارائه دهد یا ناتوان است؟
🔹برخی افراد میگویند این نظامها در متن قرآن یا آموزههای پیامبر اکرم(ص) وجود ندارد اما شهید صدر به آناه پاسخ می دهد که پیامبر اکرم(ص) زمانی که جامعه سازی را شروع کردند جرعه جرعه و گام به گام آن را وارد ذهن جامعه کردند و قرآن کریم نیز جرعه جرعه برای ما آمده است اما اکنون یکجا در اختیار ما قرار دارد، باید از قرآن استنطاق کنیم و نظام را از درون آن به دست آوریم.
🔹پس نظام هست و باید آن را از قرآن کریم استنباط یا استنطاق کنیم، تفاوت این دو در این است که استنباط یعنی اینکه از صریح آیات میتوانیم یک منظومه پیرامون موضوعات مختلف نظیر معاد ببینیم و کار فقها این است که این استنباطها را با توجه به آیات انجام دهند.
🔹یک مرتبه بالاتر از استنباط داریم که شهید صدر آن را استنطاق مینامند، که آن در صورتی است که آیه قرآن به تنهایی گویا نباشد، در این حالت سئوال مطرح کنید، سئوالی به قرآن بدهید و پاسخ آن را دنبال کنید، اینگونه است که قرآن کریم را به نطق آوردهاید.
🔹اینکه بعضی افراد میگویند ما نظریه اجتماعی در قرآن ندیدیم اشتباه است، شهید صدر میفرمایند در قرآن نظریات اجتماع هم هست و باید آن را از قرآن استنطاق کرد.
🔹اگر انسان خلیفه خدا نباشد به تعبیر پیامبر اکرم(ص) دچار تحیر و سرگردانی خواهد شد، خلافت انسان از طرف خداوند است که مانع تحیر و سرگردانی میشود.
🔹اومانیسم بشریت را به سمت این تحیر و پوچی و سرگردانی برد و خروجی آن استبداد و استحمار شده است و همه اینها فرآورده اومانیسم است.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐 vasael.ir/00049C
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸مشخصههای منظومه فقهی نظام خانواده
گزارشی از نشست «تدوین فقه نظام اجتماعی اسلام با محوریت خانواده» 🔻
حجت الاسلام والمسلمین #سید_منذر_حکیم:
🔹ما میتوانیم به این ایده و نگاه عمیق برسیم که فقه اسلامی ما و اهل بیت (ع) معرفی و تبیین راه رسیدن انسان به کمال مطلوب بر عهده گرفته است؛ فقه عهده دار کشف و تبیین همه شرایط و ضوابط و موانع موجود در مسیر این منظومه الهی است.
🔹فقیه به احکام الهی نگاه عمیق دارد و قوانین خشک نیست بلکه قوانین تنظیم فرد با خود و خدا و خانواده اش است.
🔹رساله امام سجاد محتوا و روح احکام الهی را تبیین کرده است و همه این قوانین برای حقوق و احکام الهی که جامع نگر است ارائه شده است.
🔹فقه آمده است تا انسان و روابط او را مدیریت کند و وقتی تنظیم شد جامعه نظم دقیقی پیدا میکند. وقتی خانواده به عنوان عنصر کوچک تنظیم شد در نتیجه مطلوب خواهد بود و این ارتباط را در بین آیات قرآنی میتوان دید. این احکام حدود الهی است؛ احکام هدفمند، مرتبط و هماهنگ هستند.
🔹مجموعهای از احکام الهی برای جامعه سالم و پویا داریم که نشان دهنده کمال و ابدی بودن اسلام است که کلیات آن در قرآن آمده است.
🔹تبیین این احکام نیاز به یک قرآن شناس دارد که به فقه و اصول و حدیث اشراف داشته باشد تا آسیبهای روشی به مراتب کمتر شود.
🆔 @vasael_ir