2 ـ ترک تدریجی
برخی بزرگان در مورد شیوه مبارزه با صفات زشت و تزکیه نفس می فرمایند:
«اگر آن همت و توان را در خودمان سراغ نداریم که یک مرتبه همه گناهان را ترک کنیمِ، می توانیم تصمیم بگیریم این عمل را تدریجاً انجام دهیم، ابتدا به عنوان آزمایش، از ترک یا چند گناه شروع کنیم و آنقدر ادامه می دهیم تا در مورد ترک آنها بر نفسمان پیروز گردیم و ریشه آنها را قطع کنیم و تا پیروزی نهایی ادامه می دهیم در عین حال کاملاً مراقبت کنیم مبادا گناهان متروکه دوباره تکرار شوند. معلوم است که با ترک هر گناهی به همان مقدار نفس اماره و شیطان تضعیف می شوند. هر شیطانی که بیرون رود فرشته ای جایگزینش می گردد و هر نقطه سیاه و گناهی که از صفحه دل زائل گردد به همان مقدار بر سفیدی و نورانیتش افزون می شود.
3ـ همنشینی با خوبان
هم نشینی با خوبان موجبات اصلاح نفس و خودسازی را در انسان فراهم می سازد. انسان موجودی است اثرپذیر و بسیاری از صفات و رفتارش را از انسانهای دیگر فرا می گیرد و در واقع همرنگ آنها می شود. دوستی با افراد فاسد، انسان را به فساد می کشد. در این مورد علی علیه السلام فرمودند: «انسان نباید با شخص فاسق و گناهکار دوستی کند. زیرا دوست گناهکار کارهای بدش را خوب جلوه می دهد و میل دارد دوستانش همانند او باشند
۲: کسی که امر به معروف یا نهی از منکر میکند، معروف و منكر را - هرچند به طور اجمالی - بشناسد.
۶:امر به معروف و نهی از منکر برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر میکند، سختی فوق العاده یا ضرر جانی یا آبرویی یا مالی به مقدار قابل توجّه نداشته باشد.
مراتب امر به معروف و نهی از منكر
مسأله امر به معروف و نهی از منكر دارای مراتب و مراحلی است:
۱. اظهار انزجار درونی و ناراحتی قلبی از ترک معروف یا انجام منکر به کارهایی مثل اخم کردن یا رو گرداندن از شخص گناهكار یا سخن نگفتن با وی یا ترک رفت و آمد و معاشرت با او.