✍ #عهد_نماز
🏷 #احکام_شرعی #نماز_جماعت
📿 #نماز_جماعت از مهمترین مستحبات و از بزرگترین شعایر اسلامی است و دست کم با دو نفر (یک امام و یک مأموم) منعقد میشود.
📿 اگر امام جماعت بدون قصد امامت، مشغول #نماز شود، نماز وی و اقتدای دیگران به او اشکال ندارد و به عبارت دیگر در تحقق جماعت، فقط کافی است که ماموم نیت اقتدا داشته باشد و نیت امامت برای امام، معتبر نیست، هر چند درک فضیلت #نماز_جماعت برای امام در صورتی است که قصد امامت و جماعت کند.
📿 امامت به نیت نماز قضای احتیاطی صحیح نیست، بنابراین فردی که میخواهد یک نماز را در مکانهای به عنوان امام جماعت اقامه کند نمیتواند آنها را به نیت نماز قضای احتیاطی به جا آورد.
📿 رضایت #امام_جماعت شرط صحت اقتدا نیست، بنابراین اقتدا کردن به کسی که راضی به این کار نیست اشکال ندارد.
👈 منبع: دروس "پنجاه و شش و پنجاه و هفتم" از جلد اول «رسالهی آموزشی» احکام و مسائل شرعی رهبر معظم انقلاب (مدظلهالعالی)
📿 طبق آنچه در فتاوی رهبر معظم انقلاب گذشت؛ اگرچه رضایت امام جماعت در برپایی #نماز_جماعت شرط نیست اما درک فضیلت و روح معنای نماز جماعت بسته به نیت و #حضور_قلب امام و ماموم است.
📿 نماز جماعت حقیقتی دارد که ریشه در #روح_کاروانی و #حرکت_جمعی داشته و درک این معانی والا نیازمند این است که دربرابر آن با قلبی آماده حاضر شویم.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
#سوال_مخاطب؛
در #عهد_نماز، تکلیف کسانی که #نماز_قضا دارند چه خواهد بود؟
پاسخ:
این دو منافاتی با یکدیگر ندارند. ما در عهد نماز همواره در پی آن هستیم که #نماز خود را در #اول_وقت، به #جماعت، با #حضور_قلب و در #مسجد اقامه کنیم تا حقیقت اقامه نماز محقق شود. البته قضای نمازهای بر ذمه خود را باید در اسرع وقت نیز به جا آورد.
#تعامل_با_مخاطبین
#پيشنهاد_مطالعه
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
بهترین راه برای #حضور_قلب در #نماز
"برگرفته از نکات دکتر محسن میرباقری"
📿 در یک سری روایات به ما گفتند که: "صَلِّ صَلاةَ مُوَدِّعٍ" یعنی وقتی #نماز میخوانی، جوری نماز بخوان که انگار داری با نماز وداع میکنی. یعنی مثل اینکه آخرین نماز ما است. آدم اگر واقعا این حس را به خودش بدهد، نمازش متفاوت میشود. این بازیگرها خودشان میگویند که ما گاهی میخواهیم یک نقشی را بازی کنیم، مدتی متمرکز میشویم و حس به خودمان میدهیم و این باعث میشود که واقعا موقعی که بازی میکنیم آن حس را داریم و آن حس واقعی است.
📿 اگر در بازیگری میشود این کار را کرد، آیا در #نماز نمیشود انسان این حس را به خودش بدهد؟ من یک روزی باید از این دنیا بروم شاید آن روز امروز بود. اگر اینطور است، پس من در نماز کجا هستم؟ آیا دیگر آدم به فکر دنیا میافتد؟ این برای #حضور_قلب در #نماز و #خشوع_در_نماز خیلی اجرائی و موثر است. خدایا از این دنیا دارم میروم فکر میکردم کلی وقت دارم حالا امروز یکدفعه به من گفتند که باید بروی؛ درحالیکه من چیزی در دستم نیست. میخواهم به سراغ تو بیایم. خدایا چطوری میخواهی من را تحویل بگیری؟
📿 این حالت #خشوع است. یک افتادگی در انسان بوجود میآید. من با چه رویی با چی نزد خدا میروم؟ فکر میکردم حالا خیلی وقت دارم. میروم بعدا سر فرصت برای آخرت ذخیره میکنم. یکدفعه گفتند عمر تو تمام شده! گاهی پیش میآید دیگر. گاهی این اتفاقات میافتد. آدم این فکرها را بکند که موقع #نماز، آخرین نماز است؛ دیگر من میخواهم به چه چیزی فکر بکنم؟
📿 با این تمرین یک مقداری انسان خود را به محضر پروردگار بیاورد. درباره نماز، در #قرآن آمده: "أَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي" سوره طه، آیه ۱۴. نماز را به یاد من برپابدار. نه اینکه وقتی نماز میخواند عجله دارد که نمازش زودتر تمام بشود و به یک کار دنیایی برسد.
📿 رسولُ اللّه ِصلى الله عليه و آله فرمودند: "صَلِّ صَلاةَ مُوَدِّعٍ؛ فإنّ فيها الوُصلَةَ و القُربى." بحار الأنوار، ۲۸/۲۰۰/۷۸ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: "آنچنان #نماز بخوان كه گويى آخرين نماز عمر تو است؛ زيرا چنين نمازى موجب رسيدن و نزديك شدن به خدا است."
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراحل #حضور_قلب در #نماز
"برگرفته از نکات دکتر محسن میرباقری"
📿 برای اینکه در #نماز #حضور_قلب داشته باشیم چند کار را انجام میدهیم إنشاءالله اثر خوبی دارد:
۱. برای نماز وقت بگذاریم
📿 اول اینکه برای نماز وقت بگذاریم به این معنا که توصیه کردند بزرگان به ما که کمی قبل از شروع نماز در جایگاه نماز یا سجاده بنشینید و برای نماز آماده بشوید. که خود آدم دلش از دنیا از اموری که با آن سر و کار دارد فارغ بشود بعد به نماز بایستیم.
۲. #اذان و #اقامه گفتن
📿 دوم اینکه حداقل اقامه را قبل از نماز با دقت بگوییم. مقدمه نماز را انجام دهیم. حالا اگر هم اذان نگفتیم، اذان را در اول وقت میگویند، اما اقامه را با دقت بگوییم.
۳. توجه به معانی الفاظ در نماز
📿 سوم اینکه به الفاظی که میگوییم توجه کنیم. به معانی همین الفاظی که داریم میگوییم. مثلا «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعینُ» که میگوییم این را واقعا بگوییم. قلبا هم به خدا بگوییم من تو را میپرستم. ما این عبارات را واجب است در نماز بخوانیم اما مانعی ندارد نیت کنیم که با خدا هم حرف بزنیم. مراجع تقلید نوعا اینگونه فتوا دادهاند.
۴. آرامش در نماز
📿 نکته بعد اینکه اگر بتوانیم ذکر #رکوع و #ذکر #سجده را سه بار بگوییم. این در آرامش به انسان خیلی کمک میکند، که در نماز باشیم.
۵. تسبیح خداوند با همه موجودات عالم
📿 نکته بعد سفارش یکی از بزرگان است به اینکه وقتی ما نماز میخوانیم، توجه داشته باشیم که همه عالم دارند خدا را تسبیح میکنند. اول اینکه ما هم با همه بدن #تسبیح کنیم نه فقط با زبان. زبان به اصطلاح گویای همه اعضا است. دوم اینکه با همه عالم تسبیح بگوییم. یعنی توجه داشته باشیم که داریم با همه عالم تسبیح میگوییم. این تجربه شخصی بنده است و آثارش خیلی خوب است. یعنی وقتی میگوییم «سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی وَبِحَمْدِهِ»، حسمان این باشد که همه عالم دارند میگویند «سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی وَبِحَمْدِهِ» و ما هم داریم میگوییم. با همه موجودات عالم تسبیح بگوییم.
۶. #طلب_کمک از خداوند
📿 همچنین خیلی از خدا کمک بخواهیم. اول نماز از شر شیطان به خدا پناه ببریم. در آغاز نماز مستحب است که «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اٌلشَیطَانِ اٌلرَّجیمِ» بگوییم. مراقبتهای اینچنینی به ما کمک خواهد کرد.
۷. محل نماز را زود ترک نکنیم
📿 بعد از نماز محل نماز را زود ترک نکنیم. اگر بدانم که من بعد از نماز دو دقیقه مینشینم، بنابراین عجله من در تمام شدن نماز کم میشود.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
اهمیت #حضور_قلب داشتن در #نماز
📿 در باب اهمیتِ داشتن #حضور_قلب در #نماز، لازم است که بدانیم: نمازِ بی حضور قلب، نماز حقیقی نیست زیرا اتصال به معبود را رقم نمی زند. مثل اینکه داری با تلفن حرف می زنی، غافل از اینکه ارتباط قطع شده است! در چنین حالتی، نماز از روحِ حقیقت و باطن خود دور شده و به شکل یک قاب میان تهی و عملی بی روح درمیآید، هیچ یک از آثار و فوایدی که در آیات و روایات، برای نماز ذکر شده، در چنین نمازی وجود ندارد و چهبسا خود، موجب دوری از معبود نیز بشود.
📿 در باب اهمیت و ضرورت داشتن حضور قلب در نماز، احادیث و روایات بسیاری وارد شده که همگی بر این مهم تصریح میکنند که میزان و درجه ی قبولی نماز، به میزان حضور قلب نمازگزار در نماز بستگی دارد و به تناسبِ توجه و وجود حضور قلب، نمازش مورد قبول کردگار واقع میشود.
📿 رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرموده اند که: "عبادت کن خداوند متعال را به گونه ای که گویا او را مىبینى؛ و اگر تو او را نمىبینى یقیناً او تو را مىبیند." [۱]
📿 امام صادق (علیهالسّلام) میفرماید: "اَن العبدَ لیُرفعُ لهُ مِن صلاتهِ نصفُها او ثلُثها او ربعُها او خمسُها و ما یرفعُ لهُ الّا ما اقبلَ علیهِ بقلبهِ [۲] همانا از نماز انسان، نصفش، ثلثش، ربعش یا خمسش بالا برده میشود و آن مقداری از نماز که در آن، #توجّه_قلبی داشته باشد بالا برده میشود."
📿 پیامبر اکرم صلی الله فرمودند: "کسى که دو رکعت #نماز بجای آورد و در آن به چیزى از دنیا متوجّه نشود، خداى تعالى گناهان او را میآمرزد." [۳]
👈 منابع:
۱- بحارالانوار، ج۷۴، کتاب الروضه، باب۴، حدیث۳. مکارم الاخلاق، ص۴۵۹.
۲- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۸۴، ص۲۸.
۳- مستدرک الوسائل، کتاب الصلوه، ابواب افعال الصلوه باب۲، حدیث۱۳
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_اول
📿 درباره #مراتب_حضور_قلب، سخنان بسیاری از بزرگان و عالمان دین و اهل معرفت رسیده است، از آن جمله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، مراتبی را برای داشتن #حضور_قلب_در_نماز برمیشمارد که بدین قرار است:
📿 گاهی #نمازگزار توجه دارد که در محضر پروردگار عالم ایستاده است.
📿 گاهی فکر نماز گزار متوجه به اداء صحیح حروف و کلمات عربی نماز است.
📿 گاهی #توجه نمازگزار به انجام دادن صحیح افعال و ارکان و واجبات نماز است مانند چگونگی انجام قیام، رکوع، سجده و..
📿 گاهی نیز فکرش، متوجه معنائی از افعال و اقوال است.
📿 البته بعضی از بزرگان نیز توجه به اسرار نماز (توجه به حقیقت اسراری چون تکبیر، تسبیح، توحید و تقدیس) و نفوذ مفاهیم و معارفِ کلمات و اذکار #نماز را به قلب و کشف و شهودِ آن ها را از دیگر مراتب حضور قلب دانستهاند.
📿 در روایتی که جناب ابوحمزه ثمالى نقل کرده است، چنین مىگوید: "روزی دیدم حضرت على بن الحسین علیه السلام را که به #نماز مشغول بودند. ردای آن حضرت از دوششان افتاد. اما آن را راست و میزان نفرمود تا آن که از نماز فارغ شد. از دلیل آن سؤال کردم، فرمودند: واى بر تو، آیا مىدانى در خدمت چه کسى بودم؟"
📿 لذا اهمیت #حضور_قلب تا آنجا خواهد بود که حتی اعضا و جوارح بدن را نیز باید تحت فرمان گرفت و به قول شهید مطهری باید اعضای خود را حضور و غیاب کنیم تا مبادا عضوی از بدن ما در نماز غائب باشد.
👈 در آتی مراتب این حضور قلب را خواهیم پرداخت.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_دوم
📿 پیشتر درباره اهمیت #حضور_قلب و جایگاه #نماز با حضور قلب و بدون آن، بیان شد. اکنون با الهام از سخنان بزرگان و علمای دین، مراتب حضور قلب به این شرح بیان می شود؛
سخن گفتن با خدا
📿 مرتبه اول: کسی که #نماز می خواند باید توجه کند که اگرچه به معانی اذکار نماز توجه نمی کند، لیکن با خداوند سخن میگوید و مشغول حمد و ثنای اوست. این مرتبه برای آن دسته از نمازگزارانی است که معانی آیات و عبارات #نماز را نمیدانند؛ امام خمینی (قدّس سره) از قول مرحوم شاه آبادی رحمه الله نقل میکند:
"مَثَل این مرتبه، به این شکل است که شخصی، قصیدهای در مدح کسی بگوید و آن را به کودکی که معانیاش نمیفهمد، بدهد تا در محضر او بخواند و به آن کودک بفهماند که این قصیده در مدح این شخص است، البته آن کودکی که قصیده را میخواند اجمالاً میداند که ثنای ممدوح را میکند، اگر چه کیفیت و معنی آن را نمیداند".
قلب تابع زبان
📿 مرتبه دوم: این است که نمازگزار علاوه بر مرحله قبلی، به معانی کلمات و عبارات و اذکار نیز توجه داشته باشد و بداند که حین #نماز چه میگوید. چنانچه امام صادق علیهالسّلام میفرمایند: "من صلّی رکعتین یعلمُ ما یقولُ فیهِما. انصرَفَ و لیسَ بَینَهُ و بینَ الله ذنبٌ الّا غفرَلَهُ؛ هر کس که دو رکعت نماز بخواند در صورتی که بداند چه میگوید، نماز را به پایان می برد در حالی که بین او و خداوند متعال، هیچ گناهی نیست، مگر آن که خداوند آنها را میبخشاید". در این مرتبه، قلب تابع زبانِ #نمازگزار است.
فهم و توجه حقیقت اذکار
📿 مرتبه سوم: این است که نمازگزار، اسرار و روح عبادت و حقیقتِ آیات و عبارات و اذکار و تسبیح و تحمید و سایر مفاهیم ژرفِ نماز را بفهمد و در حال اقامهی نماز به آنها توجه کند تا اینکه خوب بداند که در نماز چه میگوید و از چه کسی چه میخواهد؟
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_سوم
📿 در گذشته مراتب مختلفی از #حضور_قلب در #نماز را بیان نمودیم. اکنون به ادامه این مطلب میپردازیم.
مرحله یقین و ایمان
📿 مرتبه چهارم: نمازگزار علاوه بر مراحل قبل، لازم است که اسرار و حقایق اذکار و ارکان نماز را به طور کامل در قلب و باطن خویش نفوذ داده و به مرحله ایمان و یقین کامل برسد.در این مرتبه است که زبان به طور کامل از قلبِ نمازگزار پیروی میکند. از آنجاییکه قلب به آن حقایق، یقین درونی و ایمان کامل دارد، زبان را وادار به گفتن اذکار نماز میکند.
#حضور_قلب در ذات معبود
📿 مرتبه پنجم: در این مرتبه، شخصِ نماز گزار به مرتبه ی کشف و شهود و حضور قلبِ کامل میرسد که به این مرتبه، حضور قلب در ذاتِ معبود میگویند نه حضور قلب در عبادت؛ یعنی شخص به مرحلهای رسیده است که اسماء و صفاتِ جمال و کمالات حقِ داور را با چشم باطن مشاهده و درک میکند، کسی را جز خدا نمیبیند، صدایی جز صدای معبود نمی شنود، تا جایی که حتی به خودش و افعال و گفتار و حرکات و اذکارِ خود نیز توجهی نداشته و غرق در شوق وصال معبود است. از سخن و سخنگو نیز غافل است و کاملاً مجذوب در دریای #معرفت_الهی است، البته در این مرتبه هم مراتبی نهان است که نسبت به سالکین راه طریقت، متفاوت است.
حضور قلب، شرط قبولی #نماز
📿 آنچه که برای داشتن #حضور_قلب در #نماز، دارای اهمیت است این است که ابتدا باید شرایط و اسباب ایجاد چنین حالتی را مهیا کرده و موانع بروز آن را برطرف نماییم. چرا که لازمه ی رسیدن به مقصود، فراهم ساختن مقدمات ایجاد آن است. چشم و گوش و خیال و خلاصه همهی حواس ظاهری و باطنی انسان، به مانند قاصدکی سبکبال است که به هر نسیمی از اینجا به آنجا و از یک موضوع به موضوع دیگر پرواز می کنند، طبیعی است که با وجود چنین مانع سیالی، داشتن حضور قلب در نماز دشوارتر خواهد بود و تلاش بیشتری را خواهد طلبید.
📿 لازم است توجه شود که داشتن حضور قلب یکی از شرائط باطنی و آداب عمقیِ #نماز است و بر اساس روایات وارد شده، شرط #قبولیِ_نماز است. یعنی آثار تربیتی ویژه ی #نماز که نتایج شگرف روحی و معنوی و اخروی برای نمازگزار دارد، در گروِ داشتن #حضور_قلب در هنگام خواندن #نماز است که البته مراتبی دارد که ذکر شد، با همه ی این تفاصیل، داشتن حضور قلب در نماز، در نظر فقها، از شرائط قبولی نماز است، نه از شرائط صحت #نماز و یقیناً بین این دو فرق است. زیرا ممکن است گاهی، شخص نمازی بخواند که تمام شرایط فقهیِ لازم برای صحت نماز را که در رسالههای عملیه آمده است، داشته باشد، اما دارای شرائط کمال و قبولی نباشد. در این صورت میتوان گفت؛ درست است که نماز بدون حضور قلب، نیازی به اعاده یا قضا کردن ندارد، اما اینگونه نماز خواندن، بهره و فایدهای برای نمازگزار نخواهد داشت.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_چهارم
📿 راهکارها و عواملی که در بهدست آوردن #حضور_قلب در #نماز مفید و مؤثر هستند عبارتنداز:
#اهمیت_دادن به #نماز
📿 اهمیت دادن به یک امر باارزش، شامل دوست داشتن آن و وقت گذاشتن برای آن است. امری که اراده و خواست انسان را میطلبد. چنانچه، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی رحمه الله می گوید: "#حضور_قلب، سببش #همت و #خواست آدمی است، چون قلبِ انسان، دنباله رو همت و #ایمان_راسخ شخص به حقیقت وجودی #نماز میباشد. کسی که به این حقیقت، باور داشته باشد که نماز #معراج اوست و باعث رسیدن او به #سعادت خواهد شد، با کسی که نماز را یک تکلیفِ سخت و طاقتفرسا میپندارد و از روی اجبار و با اکراه آن را انجام می دهد، یقیناً از جهت داشتن حضور قلب با یکدیگر متفاوتند. چنانچه از حضرت محمد (صلّى اللَّه علیه و آله) منقول است که: "دو نفر از امّت من به نماز مىایستند در صورتى که رکوع و سجودشان یکى است و حال آن که میان نماز آنها، مَثَل تفاوت ما بین زمین و آسمان است."
📿 اولین قدم این است که برای نماز، وقت بگذاریم به این معنا که مثلاً اندکی قبل از شروع نماز در محل اقامهی نماز یا سجادهی خود بنشینیم و برای نماز آماده شویم. تا اینکه دل و فکر و ذهن شخص از دنیا و از تمام اموری که با آن سر و کار دارد، فارغ شود و از آن پس به نماز بایستیم. گفتن #اذان و #اقامه و توجه به معانی و مفاهیمِ اذکار آنها نیز عامل مهمی در کسب آمادگی قلبی برای شروع یک نماز خوب و توأم با حضور قلب است.
📿 پس اگر بخواهیم در نمازمان، حضور قلب داشته باشیم، لازم است که اهمیت عبادتِ خداوند را به قلبِ سلیم تفهیم کنیم و این امر ممکن نیست مگر با درک فواید و یقین به اسرار و حقایق نماز.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_پنجم
#شناخت و #معرفت
📿 معرفت و شناخت نسبت به ذات معبود و نیایش و #عبادت و ابراز بندگی در پیشگاه خداوند، تأثیر بسزایی در به دست آوردن #حضور_قلب دارد. چنانچه امام صادق (علیه السلام) می فرماید: "ما من شی بعد المعرفه یعدل هذه الصلاه." ؛ بعد از #معرفت، عملی نیست که بتواند با #نماز رقابت کند.
📿 #شناخت و حصول #معرفت در شخص نمازگزار باید به درجهای از کمال برسد که شخص در همه حال خود را محتاج و نیازمند به خدای خویش بداند و همواره در آیات و روایات و نشانه هایی که انسان را نیازمند به خدا معرفی می کند، #توجه و #تفکر نماید. چنانچه خداوند در قرآن کریم می فرماید: "انتم الفقراء الی الله." ؛ شما نیازمندان به سوی خدا هستید.
📿 به این معنی که آن هنگامی که میخواهیم مهیای #اقامهی_نماز شویم، اگر به این موضوع فکر کنیم که در حال صحبت با کسی هستیم که تمام وجود و هستی و زندگیمان وابسته به ذات مقدس اوست و هر قدمی که برمیداریم و هر نفسی که میکشیم، نیازمند عنایت و التفات پروردگار هستیم، یقیناً #حضور_قلب بیشتری در حین #نماز خواهیم داشت.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_ششم
#احساس_نیاز
📿 یکی دیگر از راهکارهای ایجاد #حضور_قلب در #نماز و سایر عبادات، احساس نیاز به خواندن نماز است. اگر شخص، یقین داشته باشد که #نماز، نه یک تکلیف، بلکه توشه و سرمایهی مسیر رسیدن به #سعادت و بهترین وسیلهی ارتباط بنده با معبود و #معراج_مؤمن و مایه ی #تقرب و نزدیکی به خداوند متعال و صد البته دژ محکمی در برابر وسوسههای شیطان و مایهی روشنی و آرامش دل و در یک کلام، کارخانه انسان سازی است، آن چنان برای نماز بیتاب خواهد شد و احساس نیاز خواهد کرد که به هیچ قیمتی حاضر نخواهد شد که آن را از دست بدهد.
📿 از این رو، شایسته است که برای حصول #حضور_قلب در #نماز، همواره از خداوند بزرگ کمک بخواهیم و گام اول در این استمداد، #استعاذه است. اینکه در آغاز نماز "أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اٌلشَیطَانِ اٌلرَّجیمِ" بگوییم و از شر شیطان رجیم به خدای سبحان پناه ببریم تا مباد که ابلیس، توجه و حضور قلبمان را نشانه رود.
📿 #استعاذه از پروردگار در راستای پناه بردن به او از شرّ وسوسهها و فریبکاریهای شیطان امری ضروری است و البته پر واضح است که باید در بیان استعاذه صادق باشیم، یعنی اینطور نباشد که زبانمان مشغول استعاذه باشد و قلب و روحمان به غیر خدا متعلق و مشغول باشد. مانند کسی که بر درِ حصار استواری ایستاده و از شرِ درندهای که میخواهد او را بگیرد، پی در پی به زبان میگوید که از شرّ این درنده به این قلعه محکم پناه میبرم، ولی همان طور برجای خود ثابت ایستاده و به درون قلعه نمیرود.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_هفتم
فهم و #درک_معانی_اذکار_نماز
📿 نمازگزار حقیقی با #فهم_معانی و مفاهیم #اذکار و #عبارات #نماز، در حقیقت مخاطب آن مناجاتها را در قلب خویش حاضر مییابد، زیراکه میداند روحش، قطرهای از دریای بیکران وجود خداوند است و به راستی که معبود از رگ گردن به او نزدیک تر است.
📿 چنانچه شخص نمازگزار، با توجه و تدقیق، معانیِ الفاظ نماز را به قلبِ خویش القاء نماید؛ این توجه، اثر مثبت و سازندهاش را خواهد گذاشت. از این روست که امام صادق (علیه السلام) میفرماید: "آن کسی که دو رکعت #نماز بخواند و بفهمد که چه میگوید، از جایگاه نمازش خارج نمیشود مگر اینکه گناهان او بخشیده شده باشد."
📿 #توجه به الفاظ و معانی آنها، صدق کلام را میرساند. یعنی مثلاً وقتی که میگوییم: "إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعینُ" ؛ تنها تو را میپرستیم و تنها از تو یاری میجوییم، #صداقت داشته باشیم و نه تنها در زبان بلکه قلباً هم به خدای تعالی عرض نماییم که من فقط تو را میپرستم و از غیر تو یاری نمیخواهم.
📿 یقیناً به دست آوردن #حضور_قلب بدون عنایت و یاری خداوند امکانپذیر نیست. به همین سبب است که پس از ادعای #بندگی و #عبادت، در اثنای همین عبادت یعنی #نماز، از تو استعانت میجویم و تو را به یاری میطلبم.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_هشتم
تمرین و ممارست
📿 یکی از راهکارهای مؤثر برای کنترل کردن افکار و خیالاتِ ذهن و حصول #حضور_قلب در #نماز، #مراقبت و #تمرین است. اینکه قبل از نماز تصمیم بگیریم که از افکارمان مراقبت کنیم و به محض اینکه خیالاتی به جز نماز و #مناجات به سراغمان آمد، آنها را از سر بیرون کنیم. #ممارست داشتن در این امر شروع خوبی است برای رسیدن به حضور قلب. نمازگزار باید در حین نماز هرچه که مقدور اوست و با تمام توان، بالهای خیال و فکر را محافظت کرده و به نماز #توجه کند و زمانی که خیال او به جای دیگری معطوف شد، سریعاً آن را باز گردانده و به معانی نماز دقت کند. شاید این امر به ظاهر کمی مشکل به نظر بیاید ولی مسلماً توجه و ممارست به این مهم، نتیجه بخش خواهد بود.
📿 امید است که در اثر این #مراقبت و تمرین، کم کم، افسار خیالات و افکار گوناگون، بدست شخص نمازگزار افتاده و با اندک تأملی، اراده بر نشاندن #حضور_قلب تا آخر #نماز، نتیجه بخش خواهد بود.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_نهم
کم کردن اشتغال به ظواهر دنیا
📿 از جمله راههای دیگری که در بهدست آوردن #حضور_قلب در #نماز تأثیر شگرفی دارد، این است که انسان در زندگی روزمره و غیر از اوقات نماز، دل و جان را از مشغول شدن به ظواهر دنیا محافظت نماید و فقط به اندازه رفع حوائج و برطرف کردن نیاز، به امور دنیا بپردازد.
📿 هنگامی که انسان، در طول شبانه روز دل و ذهن خود را مدام درگیر امور ظاهری دنیا و اشتغالات بیهودهی آن میکند و برای کارهای سطحی و لذات گذران زندگی اهتمام میورزد، هنگام خواندن #نماز، همهی آن دلمشغولیها و افکار به ذهن او هجوم میآورند و اینگونه است که نمازگزار دیگر نمیتواند فکر و ذهن خود را در مقابل آنها حفظ کرده و با #حضور_قلب به نیایش با معبود بپردازد.
📿 به همین دلیل است که علما و بزرگان دین میفرمایند: "قبل از اینکه به #نماز بایستی، دل و جان را از هرآنچه که به آن مشغول است بازدار و آن را رفع کن تا هنگام #خواندن_نماز متوجه آن نشوی."
📿 البته مراد از این سخن، رهبانیت و تارک دنیا شدن نیست. اساساً دین اسلام به جد با رهبانیّت، دوری از بدیهیات دنیا، ترک کار و تلاش و انزوا و تجرد گزینی و.. مخالف است، به همین جهت است که پیامبر گرامی اسلام صلّی الله میفرماید: "لا رهبانیّه فی الاِسلام؛ رهبانیت (ترک دنیا) در اسلام نیست."
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K
✍ #عهد_نماز
🏷 #یادداشت
مراتب #حضور_قلب در #نماز - #بخش_دهم
آخرین نماز
📿 از بررسی روایات و تعالیم بزرگان چنین بر میآید که اگر نمازگزار هنگامی که برای #نماز آماده می شود، چنین بیاندیشد که این، #آخرین_نماز و آخرین فرصت برای ابراز #بندگی و پیشانی عبودیت بر خاک ساییدن است، یقیناً #حضور_قلب سایه اش را بر نمازِ او خواهد گسترانید. چنانچه در روایتی میخوانیم؛ رسولُ اللّه (صلى الله علیه و آله): "صَلِّ صَلاهَ مُوَدِّعٍ؛ فإنّ فیها الوُصلَهَ و القُربى."؛ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمودند: "آنچنان #نماز بخوان که گویى آخرین نماز عمر تو است؛ زیرا چنین نمازى موجب رسیدن و نزدیک شدن به خدا است."
📿 امام صادق علیه السلام نیز در حدیث مشابهی می فرمایند: "هنگامی که #نماز فریضه را میخوانی در وقتش بخوان، به مانند کسی که #نماز_وداع می خواند و میترسد که بعد از این دیگر توفیق نماز خواندن نیابد."
نماز از سر #عادت نباشد
📿 از جمله دلایل بی توجّهی و #غفلت در #نماز، از سر عادت نماز خواندن است، به این معنا که شخص نمازگزار، اصل فریضهی نماز و افعال و ارکان و اذکار آن را از روی عادت به جای آورد نه از سر #اشتیاق، در این صورت است که به حقیقت و #روح_نماز توجّه نداشته و نمازی عاری از توجه و حضور قلب خواهد خواند.
📿 #حضور_قلب داشتن در #نماز، به میزان #معرفت و #توجه_قلبی نمازگزار بستگی دارد، بنابراین، مبرهن است که اگر نماز، به صورت عادت و غیر عالمانه درآید و صرفاً برای رفع تکلیف ادا شود، موجب غفلت و ناآگاهی و حتی حواس پرتی در نماز و سایر امور خواهد شد، به نحوی که ممکن است انسان گاهی، تمام افعال و اذکار را از روی عادت انجام دهد، بدون این که بفهمد چه کرده است و چه بر زبان رانده است.
📎 فرم ثبت نام در کانال عهد جمعی:
https://survey.porsline.ir/s/QfmEOg7K