چهارشنبه
10/10/1399
ظهر و عصر
موضوع: احکام #سجده
مناسبت: ولادت حضرت سجاد علیه السلام (به قولی)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از حضرت باقر علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند: إِنَّ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیه السلام مَا ذَکَرَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نِعْمَةً عَلَیْهِ إِلا سَجَدَ ... وَ لا فَرَغَ مِنْ صَلاةٍ مَفْرُوضَةٍ إِلا سَجَدَ...فَسُمِّیَ السَّجَّادَ لِذَلِکَ. پدرم علی بن الحسین علیه السلام هیچگاه نعمتی را یاد نمی‌کرد مگر اینکه سجده شکر انجام می‌داد و هر وقت از نماز فارغ می‌شد باز هم سجده می کرد به همین جهت بود که سجاد نامیده شد. (وسائل الشیعة، ج7، ص: 21)
امروز بنابه قولی میلاد علی بن الحسین علیه السلام است امامی که به سید ساجدین شهرت دارد ضمن عرض تبریک
به همین جهت امروز نکته ای را از احکام سجده بیان می کنیم:
گاهی اتفاق می افتد که در بین نماز، بچه مهر را بر می دارد یا به هر دلیلی مهر وسط نماز گم می شود و در دسترس نیست، وظیفه چیست؟
برای جواب این سوال مراحل سه گانه ای وجود دارد که با رعایت ترتیب این مراحل انسان باید به وظیفه خودش عمل کند:
مرحله اول: در صورتی که همراه یا نزدیک وی چیزی که سجده بر آن صحیح است مانند سنگ یا چوب یا برگ گلی وجود دارد بر همان سجده کند و یا اگر روی سنگ فرش یا چمن نماز می خواند می تواند بر همان سنگ فرش یا چمن سجده کند. (1)
مرحله دوم: در صورتی که چیزی که سجده بر آن صحیح است همراهش نباشد ولی در چند قدمی اوست بگونه ای که با رفتن به سوی آن صورت نماز بهم نمی خورد ذکر را قطع نموده و بدون انحراف از قبله بعد از رسیدن به آن سجده کند و نماز را همانجا ادامه دهد. (2)
مرحله سوم: به نظر برخی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر چیزى که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد و قابل دسترسی هم نباشد چنانچه وقت وسعت دارد (که نوعا هم اینچنین است)، باید نماز را بشکند و بعد از تحصیل مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است نماز را از سر گیرد.(3) البته در مسائلی که بین مراجع تقلید نظرات متفاوت است لازم است هر کس به نظر مرجع تقلید خودش عمل نماید.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق بندگی خالصانه را در درگاه خودش عنایت فرماید و عیدی ما را فرج حضرت صاحب قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) صافی، گلپایگانی، بهجت، وحید: احتیاط واجب بر کاغذی که از پنبه ساخته شده سجده ننماید. (رساله مراجع م 1076 و 1082 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 44 ص: 174)
(2) (توضیح المسائل جامع م 1276)
(3) مکارم: احتیاط آن است که نماز را تمام کرده و دوباره بخواند.
امام خامنه ای: و اگر وقت تنگ است باید به لباسش اگر از پنبه یا کتان است سجده کند و اگر از جنس دیگرى است بر همان سجده کند و اگر آن هم ممکن نیست بر پشت دست سجده نماید. (سیستانی، مکارم، خوئی، تبریزی: بر فرش هم جایز است.) سیستانی: اگر چیزی ندارد که سجده بر آن صحیح باشد یا اگر دارد به علت گرما یا سرمای زیاد و مانند اینها نمی تواند بر آن سجده کند، سجده بر قیر و زفت مقدم بر سجده بر غیر آنهاست؛ ولی اگر سجده بر آنها ممکن نباشد، باید بر لباسش یا هر شیء دیگر که در حال اختیار سجده بر آن جایز نیست، سجده نماید. و در این حکم تفاوتی بین وسعت وقت و تنگی وقت وجود ندارد. (عروه الوثقی، فصل فی مسجد الجبهه من مکان المصلی، م 27 ؛ رساله مراجع مساله 1087و1084 ؛ توضیح المسائل جامع م 1274 و 1276)
@ahkameharamerazavi
پنجشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۳/۴/۲۸
موضوع: #سجده
مناسبت: شهادت امام سجاد علیه السلام به روایتی
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت سجاد علیه السلام بروایتی .
امام باقر علیه السلام فرزند نازنین امام سجاد علیه السلام در وصف پدربزرگوارشان می فرمایند : امام باقر علیه السلام فرمود: پدرم، هیچ یک از نعمت های الهی را یاد نمی کرد، مگر آنکه سر به سجده می نهاد. هیچ حادثه ناگواری از او رد نمی شد، جز آنکه سجده می کرد. به همین مناسبت چند نکته درباره یکی از واجبات نماز که سجده هست اشاره می شود:
1. هنگام سجده بايد پيشانى بر زمين يا چيزهايى كه از زمين مى‌رويد، مانند خاك و سنگ و چوب و برگ درختان باشد، ولى سجده بر چيزهاى خوراكى و پوشاكى هر چند از زمين برويد جايز نيست.
2. اگر نماز گزار پيش از آن كه پيشانيش به زمين برسد و بدن آرام بگيرد عمداً ذكر سجده را بگويد، يا پيش از تمام شدنذكرسجدهعمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.(مشهور، مخالف: گلپايگاني و صافي و تبريزي بايد ذكر را در حال آرامش بگويد و احتياط واجب دو مرتبه نماز را بخواند)(رساله مراجع 1051)
3.واجباست نماز گزار بعد از تمام شدن ذكر سجده اول بنشيند تا بدن آرام بگيرد و سپس سجده دوم را انجام دهد.(رساله مراجع 1056)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفيق بندگي خالصانه را در درگاه خداي متعال عنايت كند به بركت صلوات بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi