شنبه
26/4/1400
ظهر و عصر
موضوع: احکام #شک_و_گمان در #نماز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت زهرا سلام الله علیها آمده که فرمودند: ... فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ... . خداوند ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
از آنجایی که مسائل نماز مورد نیاز همه ماست واجب است که مسائلش را فرا بگیریم چرا که در رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد.
یکی از مسائلی که برای خیلی از افراد در برخی نمازها به وجود می آید شکیات است که مثلا نمی داند 3 رکعت خوانده یا 4رکعت؟ اگر در این قسم شک دو طرف ذهنیت 50% است، که خوب می دانیم شخص باید بنا را بر رکعت 4 گذاشته و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط بخواند؛
اما مسئله امروز این است که شخصی در این تردید در رکعات به یک سمت احتمال بیشتر دهد مثلا در همین مثال قبل اگر80% در ذهنش است که 3 رکعت خوانده اینجا وظیفه چیست؟ (که اصطلاحا به این حالت گمان در رکعات نماز گفته می شود)
در جواب عرض کنم: چنانچه نمازگزار نسبت به رکعات نماز گمان داشته باشد (احتمال بیشتر به یک طرف می دهد)، این گمان در رکعات نماز، دقیقا حکم یقین را دارد. مثلا در همین سوال کسی که در تردید بین 3 و 4، احتمال بیشتر به رکعت سوم میدهد لازم است بنا را بر 3 بگذارد و کاملا عادی نمازش را تمام کند و وظیفه ای ندارد. دقیقا مانند کسی که یقین دارد رکعت سوم است.
البته باید دقت کنیم که کسی هم که مثلا شک پنجاه پنجاه برایش رخ می دهد، وظیفه این است که مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف، احتمال بیشتر داد، مطابق همین مسئله بنا را بر همان طرف بگذارد. (1)
در حد تذکر عرض کنم: این مسئله ای که بیان شد مربوط به گمان در رکعات نماز بود ولی بدانیم که حکم «گمان در افعال نماز» با این مورد متفاوت است و عزیزان لازم است در صورت ابتلاء این قسم گمان را سوال کنند؛ شما میتوانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدای رحمان، به همه ما توفیق حضور قلب در نماز را عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1166 و م 1234)
@AhkameHarameRazavi