دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۱۹
موضوع: #آثار_ترک_خمس2
ندادن و ترک خمس جزء گناهانی است که در واقع انسان را جزء غاصبین و پیمان شکنان قرار میدهد؛به این معنا که ترک خمس:
1-نمونه ای از غصبی بودن اموال : مي دانيم، تصرف بر مال ديگران بدون مجوز شرعي در حکم غصب است.
از طرف ديگر ، اطلاع داريم که يک پنجم اموال هر شخص پس از کسر مخارج ساليانه متعلق حق امام (علیه السلام) است. بنابراين وقتي که شخص پس از کسر مخارج ساليانه يک پنجم اموال خود را به امام (علیه السلام) تحويل ندهد عملش نمونه اي از غصب محسوب خواهد شد. امام باقر (علیه السلام) میفرماید:«کسي که از پول خمس (نداده) که خدا عذر او را نپذيرفته چيزي به خرد مثل اين است که او چيز حرام را خريده است(تهذيب،ج4،ص136) و فرمود:«انسان معذور نيست که از مال خمس نداده چيزي بخرد و بگويد: خدايا آن را با مال خودم خريدم مگر اين که صاحب خمس به او اجازه دهد.»( بحارالانوار ،ج96 ،ص 193)
2- نمونه اي از خوردن مال يتيم: امام باقر (علیه السلام) فرمود:آسان ترين چيزي که بنده را به آتش مي افکند این است که کسي که يک درهم از مال يتيم را بخورد و ما يتيم هستيم(وسايل الشيعه، ج 6 ،ص 378+ من لا يحضره الفقيه؛ ج 2 ،ص 41)
خوردن مال يتيم از آن جهت قبيح است که «يتيم» قدرت دفاع از خودش را ندارد و نمي تواند مال خودش را از چنگال شخص قدرتمند بيرون بکشد؛ در تشيع چون پس از حکومت امام مجتبي(علیه السلام) حکومت در دست امامان تشيع نبوده است؛ آنان طبعا قادر نبودند که با توسل به قدرت اموال مردم را تخميس نمايند ؛پس در حقيقت نوعي يتيم محسوب مي شده اند که در بيان امام باقر (علیه السلام) به اين حقيقت تصريح شده است .
3- نمونه اي از پيمان شکني :پذيرش دين به معناي تعهد و پيمان بر انجام امورات ديني است و هر کس پس از پذيرش آن به تعهدات خود عمل نکند در واقع پيمان شکني نموده است.
پرداخت خمس از واجبات اسلام است . يعني هر مسلماني با پذيرش اسلام عمل به پرداخت خمس را تعهد کرده است و اگر عمل نکند خلاف تعهد محسوب و نوعي پيمان شکني خواهد بود بر همين اساس مي بينيم امام صادق (علیه السلام) در تفسير آيه :«ويل للمطففين= واي بر کم فروشان»فرموده اند:يعني اي پیامبر، کساني که خمس تو را مي شکنند [يعني پيمان شکني مي کنند و نمي پردازند)( بحارالانوار، ج 96 ،ص 189)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب فقهی 1401/2/19
موضوع: #احکام_وضو_و_غسل_رفع_مانع
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: یَحْشُرُ اللَّهُ أُمَّتِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ بَیْنَ الْأُمَمِ غُرّاً مُحَجَّلِینَ مِنْ آثَارِ الْوُضُوء. فردای قیامت خدای متعال امّت من را بین بقیّه ی امّت ها در حالی محشور می کند که به خاطر وضویی که در دنیا گرفتند روسپیدند و پیشانی های نورانی دارند. (دعائم الإسلام ؛ ج1 ؛ ص100)
در بین احکام شرعی یکی از احکام بسیار مورد نیاز و مورد مبتلا مسائل وضو و غسل است که امشب قصد داریم به دو نکته از آن اشاره کنیم:
1. در اعضاء وضو و غسل نباید مانعی از رسیدن آب بر روی اعضا وجود داشته باشد و در صورت وجود مانع باید قبل از انجام وضو و غسل برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد؛ لذا اگر بر روی دست، چسب یا لاک یا ناخن مصنوعی باشد باید برای وضو برطرف شود حتی اگر بعد از انجام وضو و غسل و خواندن نماز، مانعی در اعضاء وضو مشاهده نماید مثل چسب یا لاک و بداند که این مانع هنگام وضو و غسل بوده است آن نماز را باید با طهارت صحیح دوباره بخواند و باطل است. (1)
2. در بحث مانع وقتی گفته می شود وضو باطل است یعنی باید بعد از برطرف کردن مانع دوباره از ابتدا وضو را انجام دهد؛ اما در غسل مساله فرق می کند و آن اینکه مکلف باید با برطرف کردن مانع غسلش را کامل کند توضیح مسئله این است که: اگر غسل به صورت ترتیبی انجام شده باشد و مانع در سمت چپ بدن باشد، با برطرف کردن مانع و شستن همان قسمت به نیت غسل به وظیفه عمل شده و لازم نیست دو مرتبه حمام برود. اما اگر مانع در سمت راست بدن باشد، مطابق نظر مراجعی که در غسل بین سمت راست و چپ بدن ترتیب را واجب می دانند لازم است بعد از برطرف کردن مانع و شستن همان قسمت از سمت راست کل سمت چپ نیز به نیت غسل شسته شود و مقام معظم رهبری در این ترتیب احتیاط دارند. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنهای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: اگر مانع به مقدار دو میلی متر باشد برای وضو اشکال ندارد. (رساله مراجع مساله 338)
(2) مکارم: اگر مانع به مقدار اندازه دو میلی متر باشد غسل صحیح است. (رساله مراجع م 377 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 19 ؛ توضیح المسائل جامع م ج1 م 444)
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۱۹
موضوع: #برخی_آیات_مهدویت
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
خدواند در قرآن می فرماید: وَ لَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛ «و به یقین، در زَبُور بعد از ذکر( تورات) نوشتیم که بندگان شایستهام، آن زمین را به ارث خواهند برد. (انبیاء ؛آیه ۱۰۵) از امام باقر (علیه السلام) حکایت شده که فرمودند: مقصود از آیه فوق امام عصر (علیه السلام) و یاران آن حضرت هستند(بحار، ج ۹، ص ۱۲۶)؛چون منظور از -الارض- کل زمین است و فقط زمان ظهور است که کل زمین در اختیار صالحان واقع میشود.
اسم امام مهدی در قران نیامده ؛اما چند دسته از آیات قرآن را برای مسئله مهدویت استفاده میکنند:
1-آیاتی که بر ضرورت وجود امام تاکید دارد: در دیدگاه قرآن، خداوند برای هر امتی فردی را انتخاب کرده تا آنها را هدایت کند: «وَلِکلِّ قَوْمٍ هَادٍ»، «و برای هر جامعه راهنمایی هست.»(سوره رعد، آیه۷) امام صادق در تفسیر این آیه فرمود: «در هر زمانی امامی از خاندان ما وجود دارد که مردم را به آنچه رسول خدا آورده هدایت میکند(بحار،ج۲۳، ص۵)
2-آیاتی که بشارت به حکومت صالحان و مومنان بر روی زمین میدهد: مثل («وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ (سوره قصص آیه ۵) روایات این دوآیه را به مهدویت نسبت دادهاند
3-آیاتی که تسلط نهایی دین اسلام بر ادیان الهی را نوید میدهد ولی هنوز تحقق نیافته است و تنها تفسیر آن در مورد مهدویت صادق است. مثل: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ «او کسی است که فرستادهاش را با هدایت و دین حق فرستاد، تا آن را بر همه دین [ها] پیروز گرداند؛ و گر چه مشرکان ناخشنود باشند». (سوره توبه؛ آیه ۳۳)
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به خدا سوگند که تفسیر این آیه هنوز نیامده است. راوی پرسید:چه موقع تفسیر آیه تحقق مییابد. فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند ان شاء الله(کمال الدین، ج 2، ص 670)
خداوند فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
مسائلی مورد سوال در باب حج و استطاعت
🔒 هزینه ضروریات زندگی برای انجام حج:
🔑 کسی که استطاعت مالی ندارد اگر ضروریات زندگی یا پول آنها را در حج صرف کند از حجةالاسلام کفایت نمی کند. (حضرت امام، امام خامنه ای، آیت الله سیستانی، آیت الله مکارم)
مناسک حج، مسئله 17.
🔒 قرض کردن پول حج و کفایت از حجةالاسلام:
🔑 - اگر غیر مستطیع مصارف حج را قرض کند مستطیع نمی شود هر چند بتواند بعدا به آسانی قرض را ادا کند و اگر با قرض حج کند کفایت از حجةالاسلام نمی کند. (حضرت امام)
🔑- کسی که هزينه ی رفتن به حج را در اختيار ندارد، اما میتواند قرض بگيرد و سپس به سادگی قرض خود را ادا کند، واجب نيست که خود را با قرض گرفتن مستطيع کند، اما اگر بگيرد، حج بر او واجب میشود. (امام خامنه ای)
🔑- هرگاه شخصی مالى را قرض کند که وافى به مخارج حج باشد، حج بر او واجب نخواهد شد، اگرچه قدرت پرداخت آن را بعدا داشته باشد، مگر اینکه وقت پرداخت قرض آن قدر دور باشد که اصلاً عقلا به آن توجه نکنند، که در این صورت حج بر او واجب خواهد شد. (آیت الله سیستانی)
🔑- شخصى كه مستطيع نيست، اگر هزينه هاى حج را با قرض گرفتن از ديگران فراهم كند، مستطيع نمى شود؛ هر چند بتواند در آينده بدهى خود را براحتى بپردازد؛ و اگر با چنين پولى حج بجا آورد كفايت از حجّةالاسلام نمى كند؛ هرچند حجّش صحيح است. آرى اگر معادل وام، اموالى داشته باشد كه از محلّ آن بتواند بدهى خود را به آسانى بپردازد، مستطيع است. (آیت الله مکارم)
مناسک حج، مسئله20.
🔒 بدهکاری و وجوب حج:
🔑- كسی كه مخارج حج را دارد و بدهی نيز دارد، چنانچه بدهی او مدت دار باشد و مطمئن است كه در وقت ادای بدهی، تمكّن از ادای آن را دارد، واجب است به حج برود، و همچنين در صورتی كه وقت ادای بدهی رسيده، لكن طلبكار راضی به تأخير ادا باشد و بدهكار مطمئن است كه در وقت مطالبه می تواند بدهی را ادا نمايد و در غير اين دو صورت حج واجب نيست. (حضرت امام، امام خامنه ای، آیت الله مکارم)
🔑- اگر انسان مال وافى به هزینه حج را داشته، و به همان مقدار هم مقروض باشد، بنابر اظهر حج بر او واجب نخواهد بود، و همچنین اگر کمتر از آن مقدار مقروض باشد، بهطوری که اگر مقدارى قرض برداشته شود باقیمانده آن وافى به هزینه حج نباشد، که در این صورت هم حج بر او واجب نخواهد بود، و فرقى نیست بین اینکه وقت پرداخت بدهى رسیده باشد یا نه، مگر اینکه آن قدر وقت پرداخت دور باشد که اصلاً عُقلا به آن توجه نکنند، مانند پنجاه سال، و همچنین فرقى نیست بین اینکه اوّل قرض گرفته باشد و بعداً آن مال را بدست آورد یا عکس آن باشد، در صورتى که تقصیرى از او در مقروض شدنش بعد از بدست آوردن آن مال سر نزده باشد. (آیت الله سیستانی)
مناسک حج، مسئله21
🔒 حکم خروج عمدی از استطاعت مالی:
🔑- كسی كه از جهت مالی مستطيع است و از جهت صحت بدن يا باز بودن راه مستطيع نيست می تواند در مال تصرّف كند و خود را از استطاعت مالی هم خارج كند ولی اگر از آن جهات هم استطاعت دارد و فقط وسايل رفتن را تهيه نكرده يا وقت حج نرسيده، نمی تواند خود را از استطاعت خارج كند و اگر كرد، حج بر او مستقر می شود و بايد به هر نحو است به حج برود. (حضرت امام)
🔑- كسی كه مستطيع شده، نمیتواند بعد از رسيدن زمانی كه بايد مال را برای رفتن به حج، صرف كند، خود را از استطاعت خارج نمايد. بلكه احتياط واجب آن است كه قبل از آن زمان نيز خود را از استطاعت خارج نكند. (امام خامنه ای)
🔑- كسی كه از جهت مالی مستطيع است تصرف در مال جایز نیست و واجب است مال را حفظ کند و خود را از استطاعت خارج نکند. (آیت الله سیستانی)
🔑- کسى که از نظر مالى استطاعت دارد، ولى از جهت بدنى يا باز بودن راه مستطيع نيست (يعنى در موقع حج، استطاعت بدنى ندارد، يا راه براى او باز نيست)، حق دارد پول خود را در ساير امور زندگى هزينه نموده، و خويش را از استطاعت مالى خارج کند; ولى اگر از اين دو جهت هم مستطيع است، و فقط وسايل رفتن را تهيّه نکرده، يا وقت حج نرسيده، نمى تواند خود را از استطاعت خارج نمايد; و اگر چنين کند حج بر او واجب شده، و بايد به هر شکل ممکن به حج برود. (آیت الله مکارم)
مناسک حج، مسئله24.
🔒وجوب نیابت برای شخص زنده معذور که حج بر او مستقر شده بوده ولی نرفته:
🔑- كسی كه حج بر او مستقر شده، يعنی سال اول استطاعت حج نرفته، اگر به واسطه مرض يا پيری، قدرت رفتن ندارد يا رفتن برای او حرج و مشقت دارد واجب است نايب بگيرد، در صورتی كه اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن نداشته باشد و به احتياط واجب بايد فوراً نايب بگيرد و اگر مستقر نشده باشد بر او، اقوی عدم وجوب است. (حضرت امام)
🔑- كسی كه حج بر او مستقر شده، يعنی سال اول استطاعت حج نرفته، اگر به واسطه مرض يا پيری، قدرت رفتن ندارد يا رفتن برای او حرج و مشقت دارد واجب است نايب بگيرد، در صورتی كه اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن نداشته باشد و بايد فوراً
نايب بگيرد و اگر مستقر نشده باشد بر او، اقوی عدم وجوب است. (امام خامنه ای، آیت الله سیستانی)
🔑- کسى که حج بر او مستقر شده، يعنى سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً به واسطه بيمارى، يا پيرى، قدرت رفتن را از دست بدهد، يا براى او بسيار مشقّت داشته باشد، واجب است نايب بگيرد، مشروط بر اين که اميد خوب شدن و قدرت پيدا کردن در آينده را نداشته باشد، و احتياط واجب آن است که در اوّلين فرصت اين کار را انجام دهد. (آیت الله مکارم)
مناسک حج، مسئله116.
🔒 حکم نائب شدن کسی که خودش حج نرفته:
یکی از شرایط نائب حج آن است در سال نیابت ذمه اش به حج مشغول نباشد؛
لذا:
🔑 - كسی كه حج بر او واجب باشد چه سال استطاعتش باشد و چه حج بر او مستقر شده باشد، جايز نيست نيابت كند از غير و اگر نيابت كند باطل است؛ چه عالم به حكم باشد يا نباشد. (حضرت امام)
🔑- كسی كه حج بر او واجب باشد چه سال استطاعتش باشد و چه حج بر او مستقر شده باشد، جايز نيست نيابت كند از غير و اگر نيابت كند باطل است؛ اما اگر نايب از واجب بودن حج بر خود بیخبر باشد بعيد نيست که حج نيابی او صحيح باشد. (امام خامنه ای)
🔑- باید ذمه نایب در سال نیابت مشغول به حج واجب بر خودش نباشد در صورتی که وجوب آن منجز بر وی باشد ، و امّا در صورتی که جاهل بوجوب باشد ، یعنی نداند که حج بر خودش واجب است ، نیابتش اشکال ندارد ، و همچنین اگر اغفال از وجوب باشد ، یعنی می دانسته که حج بر او واجب است ولی از آن غافل شده است. (آیت الله سیستانی)
🔑- کسى که حج بر او واجب شده (چه سال استطاعتش باشد، و چه از قبل حج بر وى مستقر شده باشد) نباید از طرف ديگرى براى حج اجير شود، ولى اگر اين کار را کند حجّ نيابتى وى صحيح مى باشد; هر چند گناه کرده است، و کسى که مستطيع نيست مى تواند حجّ نيابتى بجا آورد، و با رسيدن به مکّه از اين طريق مستطيع نمى شود. (آیت الله مکارم)
مناسک حج، مسئله118.
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۰
موضوع: #زیارت_اهل_قبور
مناسبت: سالروز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم السلام
سلام علیکم. بسم الله ارحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت سالروز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم السلام
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: مَنْ زَارَنِی أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّیتِی زُرْتُهُ یوْمَ الْقِیامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا. کسی که مرا و یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، روز قیامت او را زیارت می کنم و از سختیهای قیامت نجاتش می دهم. (وسائل الشیعه، ج 14، ص: 331)
یکی از اموری که قرآن و اسلام به آن سفارش فراوان کرده است بزرگداشت نشانه های دین می باشد و از مصادیق قطعی آن زیارت ائمه علیهم السلام ، تعمیر و آباد کردن قبور و باشکوهتر قرار دادن حرم مطهر اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام می باشد و در مقابل هر کاری که در نظر مردم هتک حرمت و بی احترامی و تحقیر معصومین علیهم السلام باشد حرام می باشد.
در سالروز تخریب قبور ائمه بقیع هستیم که عده ای از دشمنان به اشتباه اینگونه شبهه ایجاد می کنند که زیارت قبور ائمه و تبرک جستن به آن شرک است در صورتی که همانگونه که در حدیث اول عرض شد زیارت از مستحبات قطعی است؛ نه تنها زیارت ائمه بلکه حتی زیارت قبور مؤمنین نیز مورد توصیه اکید دین است و برای آن آدابی هم نقل شده است.
مثلا راجع به زیارت قبور مؤمنین:
1. در تمام ایام سفارش شده و در صبح روز شنبه و روز دوشنبه و پنجشنبه و خصوصا عصر پنجشنبه بیشتر سفارش شده است.
2. موقع زیارت قبر مستحب است دست را روی قبر بگذارد و رو به قبله هفت مرتبه سوره قدر بخواند همچنین قرائت سوره های یس، حمد، معوذتین (سوره های ناس و فلق) و آیه الکرسی مستحب است. همچنین دعا کردن و حاجت خواستن نزد قبر پدر و مادر مستحب است. (1)
خداوند متعال به حق ائمه مظلوم بقیع همه اموات را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروه الوثقی، مستحبات الدفن35 و احکام الاموات مساله2)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات، اقتباس از م 1 و م 2 ؛ رساله مراجع تقلید، اقتباس از م 2719)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۰
موضوع: #نگاه_و_پوشش
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل شده که فرموده اند: زکات زیبایی پاکدامنی است. (میزان الحکمه، ج 4، ص 226)
یکی از مسائل بسیار مورد نیاز مساله نگاه و پوشش است؛ لذا چند نکته کوتاه درباره نگاه و پوشش خدمت شما عرض می شود:
1. رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2. بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم بپوشاند، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است. نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسدهای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند.
3. نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان، چه با قصد لذت باشد چه بدون آن، حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است. (1)
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به بانوان ما حجاب فاطمی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی: حتی پوشاندن صورت و دستها تا مچ را لازم می دانند. به فتوی یا بنابر احتیاط. (رساله مراجع مساله 2433 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1221 ؛ برداشت از عروه الوثقی، النکاح م 31 ؛ التحریر الوسیله، النکاح 182 ؛ رساله جامع ج 2 م 1455 و 1446)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۰
موضوع: #فواید_خمس_دادن 1
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خمس اثرات فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1-تطهير اموال: تغذيه در سلامت جسم و جان آدمي سهم مهمی دارد. غذاي سالم و حلال فکر سالم، عمل سالم و ... پديد مي آورد و از غذاي ناسالم و حرام افکار شيطاني، عمل شيطاني پديدار مي گردد. يکي از علل تشريع خمس تطهير اموال است در همين زمينه از امام صادق (علیه السلام) سؤال شده: «مردي که از راه حلال و حرام مالي به دست آورد، و مي خواهد توبه کند ولي حلال و حرام را به طور مشخص نمي شناسد چه کند [و چگونه خود را از حرمت خلاص نمايد] فرمود خمس آن مال را بدهد مالش پاک مي شود. خداوند اموال را به وسيله پرداخت خمس تطهير فرموده است»( المقنعه؛ ص 283)
قرآن نیز همین فلسفه را برای صدقه گفته که طبق روایتی منظور از صدقه در این آیه خمس است: «خذ من أموالهم صدقه تطهرهم و تزکيهم بها(آیه 103 توبه)) »«از اموال آن ها [= مسلمانان] صدقه بگير تا به واسطه آن پاک شان کني. »
«امام صادق عليه السلام فرمود: هر کس تصور کند که امام (علیه السلام) به آنچه مردم در دست دارند محتاج است آن شخص کافر است. مردم احتياج دارند که امام از آن ها مال [= خمس] قبول کند. [زيرا که] خداوند عزوجل فرموده است از اموال آن ها صدقه بگير تا پاک گردند»( کافي ؛ ج 1، ص 537)
2- وسعت روزي: وسعت روزي و فراواني ثروت فقط به وسيله تلاش و دانش و هنر به دست نمي آيد بلکه علل و اسباب ديگري نيز وجود دارند که باعث توسعه روزي و تکثير ثروت مي گردند. در روايتی امام رضا (علیه السلام) يکي از علل فراواني روزي را پرداخت خمس معرفي فرموده اند:«... ان اخراجه مفتاح رزقکم ...«پرداخت خمس کليد روزي شماست (وسايل الشيعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
3- تطهير گناهان:امام رضا عليه السلام فرموده اند: اخراج خمس [=پرداخت آن] باعث تطهير گناهان شما مي باشد» (وسايل الشيعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
4-کمک به تبلیغ دین: امام رضا(علیه السلام) در توضیح فلسفه خمس فرمودند:«ان الخمس عوننا علي ديننا: خمس پشتوانه مالي معصومين عليهم صلوات الله است که با آن ترويج دين نمايند و اگر ما هم در ترويج آن سهيم باشيم از اجر معنوي آن نيز بهره مند خواهيم شد. پرداخت خمس كمك كردن به خط اهل بیت و تقویت بنیه مالی حوزه هایی علمیه و سبب تبلیغ و نشر تفكّر علوی به وسیله ی علما و فضلا و طلاّب است
خداوند توفیق شناخت دین وعمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۱
موضوع: #فواید_خمس_دادن 2
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خمس اثرات فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1-ضمانت بهشت: شخصی نزد امام باقر علیه السلام آمد و خمس مال خود را پرداخت، امام فرمود: بر من و پدرم لازم است كه بهشت را برای شما ضمانت كنیم. «ضمنت لك علیّ و علی ابی الجنّة(وسائل، ج 9، ص 528)
2-شمول دعای امام: امام رضا علیه السلام فرمود: تا می توانید خودتان را (بادادن خمس) از دعای ما محروم نكنید (وسائل، ج 9، ص 528)
3-پاکی ولادت:
اگر کسانی از پرداخت خمس سرپيچي نمايند نه تنها مرتکب گناه شده اند ، بلکه مالي را که مصرف مي نمايند چون حرام است در نسل آن ها تأثير گذار بوده و موجب پاکی مولدشان مي گردد؛ اما اگر خمس را پرداخت کنند چون از غذاي حلال تغذيه نموده اند باعث طهارت مولدشان خواهد شد:
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ما خمس را براي شيعيان پاک ساختيم تا مواليد آنان پاک و فرزندان شان حلال و پاکيزه گردد. (وافي ج 6 ص 276)
4-فقر زدائی از خاندان رسالت: امام كاظم علیه السلام فرمود: خداوند نیمی از خمس را برای فقر زدائی از بستگان پیامبر كه از زكات و صدقات محرومند قرار داد(سائل، ج 9، ص 514)
خداوند توفیق شناخت دین وعمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۱
موضوع: #آداب_زیارت_با_رویکرد_نماز_زیارت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه. هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
چند نکته کوتاه درباره زیارت و برخی از آداب آن بیان می کنم:
1. نماز اول وقت آنقدر مهم است که یکی از توصیه ها برای زائرین که در مفاتیح نیز بدان تاکید شده آن است که در هر مرحله ای از زیارت که زمان نماز واجب شد مستحب است زائر زیارت را موقتا رها کرده و خود را به صفوف نماز جماعت برساند. (1)
2. یکی از آداب مورد تاکید در زیارت نماز زیارت است؛ با توجه به اینکه این نماز یکی از نمازهای مستحبی است، می توان آن را در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد که در این صورت رعایت قبله لازم نیست؛ اما نمی توان نماز زیارت را به جماعت اقامه کرد. (2)
3. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش را به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود. (3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنهای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(ا) مفاتیح الجنان
(2) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه، مساله 7)
(3) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۱
موضوع: #اهمیت_خمس
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
در اهمیت خمس همین بس که:
از لحاظ اعتقادی: نشانه ایمان حقیقی به خدا،دادن خمس است وحتی خدا فرموده: مسلمانی که در رکاب پیامبر بجنگد،ولی خمس ندهد، ایمان به خدا ندارد(آیه 41 انفال)
از نظر عبادی: خمس از عبادات است و باید با قصد قربت پرداخت گردد و هرگونه ریاكاری و ناخالصی در انجام این فریضه اختلال به وجود می آورد.
از نظر سیاسی : پرداخت خمس به حاكم و فقیه جامع الشرائط سبب ارتباط مردم با جانشینان پیامبر می شود که باعث تقویت حوزه های علمیه و مبارزه با شبهات دینی میشود و مبارزه با استکبار و طاغوتهای زمان میشود
از لحاظ اخلاقی: رابطه انسان را با خودش از طریق مهار كردن خوی حرص و بخل و بی تفاوتی، ورابطه انسان را با نسل آینده از طریق حلال كردن لقمه ها و مهریه ها، تقویت میکند
از نظر رابطه انسان با پیامبر اسلام و اهل بیت علیهم السلام :باعث رسیدگی به سادات محروم میشود و نوعی جلب محبت ایشان و ادای مزد رسالت میشود
خداوند توفیق شناخت دین وعمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۱
موضوع: #رهن_و_اجاره
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
قصد داریم نکته ای کوتاه درباره رهن و اجاره در قالب سوال و جوابی خدمت شما بیان کنیم:
یکی از سؤالاتی که مؤمنین می پرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد یا بخواهد رهن و اجاره را تمدید کند روش صحیحش به چه صورتی است؟ چون شنیده ایم حالت حرام هم دارد؟
در پاسخ دو نکته را متعرض می شویم:
نکته اول این است که رهن دادن منزل یا مغازه بدون اجاره (به تعبیر دیگر رهن کامل) به فتوای همه مراجع تقلید باطل است و نوعی ربا محسوب می شود که شرعا حرام است. (1)
اما به فتوای اکثر مراجع روش صحیح برای کسی که می خواهد قرارداد جدید با مستأجرش ببندد به این صورت است که قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرارداد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار تومان اجاره میدهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به من قرض بدهید،که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که با قبول مستاجر صحیح است و اگر بخواهد تمدید کند بعد از تعیین مبلغ و مدت اجاره جدید، با مستاجر شرط کند که مبلغ قرض الحسنه ای که سال قبل پرداخت کرده است تا یکسال دیگر مطالبه نکند که با قبول مستاجر صحیح است. (2)
نکته دیگر اینکه: کسانی که تا کنون این کار را صحیح انجام نداده اند الآن میتوانند به طریقه صحیح هر چند لفظی و شفاهی قرارداد (اجاره به شرط قرض) را دوباره ببندند و نسبت به گذشته با همدیگر مصالحه کنند.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب القرض، م 9 ؛ رساله آموزشی، ج2 درس 69 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 1011 و م 1013)
(2) (مسائل جدید ج1ص 87 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1662 ؛ جامع المسائل ج1 س 1107 و س 1201 ؛ اجاره تبریزی ؛ رساله مکارم مساله 1975)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۲
موضوع: #مراحل_گمراهی_شیطان
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
شیطان برای گمراهی مردم از طریق اندیشه یا انگیزه وارد میشود واین کار با مراحلی انجام میشود که ذکر میشود:
1-ایجاد شبهه در واقعیات: اگر انسان واقعیات گناه که همان نجاست،آتش یا سم است را درک کند به سمت گناه نمی رود وعلت اینکه راحت شراب نجس را میخورد یا غیبت (گوشت برادر مرده) میکند، چون از واقعیت گناه آگاه نیست و اولین قدم شیطان تغییر واقعیت گناه وایجاد شبهه در آن است؛چنانچه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «اللهم ارنی الاشیاء کما هی» خدایا واقعیت اشیاء را آنچنان که هست به من نشان بده.(بحار، ج 14، ص 10)
2-تسویف: کاری را به آینده موکول کردن است. مثلا اگر کسی بخواهد انفاقی انجام دهد، شیطان میگوید حالا که زود است، باشد برای فردا، فعلا خودت جوانی و نیاز داری، فردا انجام میدهی. یا مثلا میگوید چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است. در حدیث آمده : «ایاک و التسویف»بر حذر باش از اینکه برای انجام کارهایت فردا فردا کنی(امالی شیخ طوسی، ص 526)
3-تزیین-زینت دادن : در این مرحله شیطان اعمال قبیح را برای انسانها زیبا جلوه میدهد. مثل برخیها که برای زیبا کردن کالاهایشان دست به نورپردازی میزنند و کالای نامرغوب را مرغوب جلوه میدهند. شیطان برای آنکه عملی را تسویل کند، اعمال بد را چنان در دل آدمی زیبا میکند که جز افراد بصیر متوجه نمیشوند(فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَان-63نحل)
4-وعد و وعید: شیطان وعده میدهد تا یکسری از بدیها انجام شود و وعید میدهد تا یکسری از کارهای خوب انجام نشود. مثلا اگر عبیدالله بن زیاد وعده نمیداد، کسی به سمت او نمیآمد. از طرفی هم وعید داد که اگر چنین نکنید چنان میکنم، زنانتان، خانه هایتان، اموالتان و ... را مصادره میکنم و همچنین آنها را ترساند از اینکه لشکر یزید در راه است (الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ-بقره، 268)
5-ایجاد آرزو:شیطان حوصله اش زیاد است و در این مرحله میگوید من اگر الان هم موفق نشدم یک سنگ بنایی را ایجاد میکنم و آرزوی آن را در دل انسانها میاندازم هرچند که بیست سال دیگر به نتیجه برسم.( لَأُمَنِّيَنَّهُم-نساء، 119)
خداوند ما را از شر وسواس شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۲
موضوع: #خوردنی_های_حرام
از پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ أَنْ یَدْخُلَهَا جَسَدٌ غُذِّیَ بِحَرَامٍ. خدای بزرگ و بلند مرتبه بهشت را بر بدنی که با مال حرام تغذیه شود، حرام کرده است. (تنبیه الخواطر {معروف به مجموعه ورام} ص 69)
بنا داریم چند نکته ای درباره خوردنی ها و آشامیدنی ها خدمت شما بیان کنیم که در برخی موارد خوردن و آشامیدن حرام است که به چند مورد اشاره می شود:
1. خوردن غذایی که نجس است حرام است اما اگر شک دارد که نجس شده یا نه، خوردن آن اشکال ندارد. (1)
2. خوردن گوشت حیوانات حرام گوشت مانند خرگوش، خرچنگ، حیوان داخل صدف و ماهی که جزو ماهیان پولکدار نباشد و همچنین خوردن بعضی از قسمتهای حیوانات حلال گوشت نیز مانند دنبلان و نخاع حرام است. (2)
3. خوردن هر مایعی که مست کننده می باشد حرام است، و در آن فرقی بین این نیست که کم باشد یا زیاد و فرقی ندارد مست بشود یا نه؛ و کسی که مرتکب این گناه بزرگ شده، باید در حالت طبیعی نمازش را بجا آورد و ترک نماز گناه مجدد است. (3)
4. خوردن مال غصبی و مالی که از راه حرام بدست آمده مثل مال دزدی یا مالی که از راه قمار و مانند آن بدست آمده است؛ در این مورد انسان نیز مدیون است و باید مالی را که استفاده جبران کند و به صاحبش برگرداند.
خداوند متعال توفیق ترک محرمات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 145)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، م 1 و م 2 و م 5 و م 27 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 877 و م 878 و م 881 و م 900 ؛ جامع المسائل ج1 س 1362 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5882)
(3) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، خوراکی های غیر حیوان، م 15 و م 16 ؛ منهاج الصالحین، ج3 ، م 926 و م 927 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5936 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام النجاسه م 32)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۲
موضوع: #انحرافات_مهدویت
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در مساله مهدویت، گاهی کج سلیقگی ها و بدفهمی هایی هست که باید برطرف شود:
1-بدانیم که وظیفه ما ملاقات با امام نیست؛ بلکه کسب رضایت امام است.
2- بدانیم وظیفه ما در دوارن غیبت، ارتباط با نزدیکترین افراد به آن حضرت است و آن حضرت فرمودند: نزدیکترین افراد به ما، فقهای عادلِ بیهوس هستند که باید در حوادث، به آنها مراجعه کنیم و مخالفت با آنان، به منزله مخالفت با امام معصوم است. «الّرادُ عَلَیهِم کَالّرادُ عَلَینا»
3- بدانیم که مهم معرفتِ امام است، گاهی در مباحث مهدویت موضوعی را دنبال میکنیم که هیچ ثمرهای ندارد، مانند ازدواج امام، مکان زندگی امام و… در حالی که ترجمه و تفسیر آیات مهدویت را نمیدانیم و با معارف ادعیه و زیارات آشنا نیستیم.
4- بدانیم جریان غلط، ارائه چهره خشن از امام عصرعلیهالسلام است، ما باید جلوههای محبت امام را برای همه تبیین کنیم، چون ایشان «رحمه للعالمین»، «الرحمه الواسعه» و «امان لاهل الارض» است.
5-بدانیم به جای تعیین وقت برای ظهور و مطابقت دادن علائم با حوادثی که اتفاق میافتد، شرایط را فراهم کنیم. وظیفه ما زمینهسازی برای ظهور است.
6-بدانیم انتظارِ ظهور به معنای سکوت و سکون نیست؛ بلکه حرکت مجاهدگونه است ،همانطور که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است: انتظار فرج افضل اعمال است، نه افضل احوال! پس انتظار، عمل است، نه حالت!
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۲
موضوع: #نماز_جمعه
نقل شده پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به مومنی که به ایشان عرض کرد بارها عزم رفتن به حج نموده ام ولی توفیق عایدم نشده است، فرمود: بر تو باد که پیوسته در نماز جمعه حضور یابی که آن حج مستمندان است. (وسایل الشیعه، ج 5 ص 5)
فردا روز جمعه است و در حرم مطهر نیز نماز جمعه برگزار می شود؛ لذا امشب چند نکته کوتاه درباره نماز جمعه بیان می کنیم:
1. یکی از با فضیلت ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز جمعه است که ترک کردن نماز جمعه و اهمیت ندادن به آن شرعا مذموم است و شرکت در نماز جمعه در زمان غیبت امام زمان علیه السلام به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای واجب تخییری است به این معنا که انسان بین خواندن نماز ظهر یا خواندن نماز جمعه مخیر است، هر چند که شرکت در نماز جمعه فضیلت بیشتری دارد. و مسافر هم می تواند در نماز جمعه شرکت کند. (1)
2. کسی که در نماز جمعه شرکت کرده واجب است به خطبهها گوش کند (2) و همچنین باید ازهر کاری که باعث از بین رفتن فایده خطبهها یا گوش ندادن می شود مانند صحبت کردن با دیگران پرهیز کند. (3)
3. کسی که به خطبهها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت و بنا به نظر اکثر مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه ای کفایت از نماز ظهر نیز میکند حتی اگر در رکعت دوم قبل از رکوع برسد نیز کافی است و رکعت دوم را فرادی انجام دهد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) شبیری زنجانی: خواندن نماز ظهر در وقت امکان حضور در نماز جمعه با شرایط معتبر، خلاف احتیاط است، همچنان که اگر نماز جمعه خواند، بنابر احتیاط به آن اکتفا نکند و باید نماز ظهر را هم بخواند. صافی، گلپایگانی: نماز ظهر نیز بنابر احتیاط خوانده شود. (رساله مراجع ص842 م1)
(2) نابر احتیاط: آیات عظام سیستانی، مکارم، خوئی
(3) (رساله مراجع ص 852 مساله 38 و صفحه 858 و 862 )
@AhkameHarameRazavi
#روزه شخص مریض
یک سال به دلیل بیماری روزه نگرفتم. سال بعد روزه توانستم روزه بگیرم. حال شک دارم که در بین این یک سال بیماری ام بهبود یافته بود و باید قضا کنم و یا اینکه بیماری ام بهبود نیافته بود و قضا لازم نیست. چه باید بکنم؟
به هر حال باید فدیه پرداخت شود ولی قضا واجب نیست هر چند مطابق احتیاط است.
سایت ادمین امام خامنه ای، جلسات پژوهشی، استفتاء (ج 297/4 ) کد: 1332665
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۳
موضوع: #احکام_ارث
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت باقر علیه السلام در روایتی میفرمایند: که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مومنین از همه زیرکتر است، پیامبر فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً. آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص: 258)
بحثِ ارث و رسیدن اموال بعد از مرگ، از مباحث مهم احکام شرعیِ مالی است که تقریبا برای همه مومنین مورد ابتلا است که قصد دارم دو سه نکته کوتاه در این زمینه خدمتتان بیان کنم:
1. وقتی کسی از دنیا میرود، قبل از اینکه ارثیه میان ورثه تقسیم شود، چنانچه میت دارای بدهکاری باشد، واجب است ورثه ابتدا بدهیهای میت را از اموالی که میت بجا گذاشته، جُدا و پرداخت کنند، هر چند میت به پرداخت بدهکاریهایش وصیت نکرده باشد. لذا به نظر بیشتر فقها اگر فرزندان بدانند که میت، خمس یا زکات بدهکار است، باید خمس و زکات اموالش را پرداخت کنند، هر چند وصیت نکرده باشد. (1)
2. اموالی که از میت بعد از کسر بدهکاریهای میت و بعد از عمل به وصیتنامهی شرعی میت، باقی میماند، متعلق به همه ورثه است و تا زمانی که اموال تقسیم نشده، هیچ کدام از ورثه بدون اجازه یا رضایت دیگر ورثه، حق تصرف در آن اموال را ندارند. چنانچه دخل و تصرفی انجام دهند علاوه بر معصیت بودن، مدیون و ضامن هستند.
3. در تقسیم ارثیه، پسر دو برابر دختر ارث میبرد، فرق ندارد میت پدر باشد یا مادر.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنهای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، م 1755 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2310) نکته: آیت الله سیستانی: اگر اهل خمس نبوده و وصیت به اداء خمس نکرده باشد واجب نیست
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۳
موضوع: #شرایط_قبولی_اعمال
در آیات و روایات، شرایطى براى قبولى اعمال بیان شده كه عبارتنداز:
1-شرط اعتقادى : ایمان به خدا: نداشتن ایمان، مایه تباهى اعمال است : « وَ مَنْ یكْفُرْ بِالْإِیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ ) (آیه 5 مائده) كسى كه انكار كند آنچه را باید به آن ایمان بیاورد ، اعمال او تباه مى گردد.
2- شرط سیاسى : ولایت: ولایت و رهبرى صحیح و آسمانى ، همه بندگان خدا و بندگى ها و نماز و حجّ و جهاد و . . . را در مسیر الهى قرار مى دهد و به آنها جهت شایسته بخشد.
امام باقر (علیه السلام) :هر كسى كه به خدا ایمان دارد و عبادت هاى طاقت فرسا هم انجام مى دهد ولى امام لایقى از طرف خدا ندارد، تلاشش بى فایده است(كافى ، ج 1 ، ص 183)
3- شرط اخلاقى : تقوا:داستان فرزندان آدم در قرآن آمده است. هر دو قربانى كردند. قربانى یكى پذیرفته شد و دیگرى نه. خدا مى فرماید: « إِنَّما یتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِین» (آیه 27 مائده)؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: گر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه كمان شوید و آن قدر روزه بگیرید تا همچون كمان خم شوید، خدا از شما قبول نمى كند ، مگر این كه انسان با ورع باشید(بحارالأنوار ، ج 81 ، ص 258)
4- شرط اقتصادى : اداى حق مردم وخیرخواهی نسبت به مردم :
رسیدگى به نیازمندان و اداى حقوق محرومان به درجه اى از اهمیت است كه گاهى قبولى عبادت بستگى به آن دارد. امام رضا (علیه السلام ) مى فرماید: هر كس نماز بخواند ولى زكات ( و مالیات اسلامى ) نپردازد، نمازش قبول نمى شود (وسائل الشیعه ، ج 9 ، ص 25) داشتن مل غصبی و غیرمشروع نیز باعث عدم قبولی میشود(وسائل الشیعه ، ج 5 ، ص119)
5- شرط خانوادگى: خوشرفتارى: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم): هر كس زن بد رفتار و اذیت كننده اى داشته باشد ، خداوند نماز و كارهاى نیک آن زن را نمى پذیرد . ( مرد نیز همچنین است ) (وسائل الشیعه ، ج 20 ، ص 163) و امام صادق (علیه السلام) فرمود: نماز فرزندانى كه با خشم به پدر و مادر خود نگاه مى كنند قبول نمى شود، گرچه والدین ، نسبت به آنان كوتاهى و ظلمى كرده باشند(كافى ، ج 2 ، ص349)
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۴
موضوع: #علل_وجود_امامزادگان_در_ایران
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
عللی که باعث شد امامزادگان در ایران زیاد باشد،به این قرار است:
1-سختگیری و ظلم زیاد بر سادات در عراق و شام:
2-محبوبیت بین ایرانیان ویکی از دلایل محبوبیت مظلومیت آنها بود
3-امن بودن ایران ودور از دسترس بودن حاکمان(طبرستان.کوههای البرز)
4-شکست قیامهای علویان در عراق باعث شد که به ایران بیایند
5-. تسامح مامون عباسی در مقابل سخت گیری پدرش هارون الرشید نسبت به سادات، در رشد و گسترش علویان تاثیر بسزایی داشت.
6-ورود امام رضا به ایران: وقتی مسئله ولایتعهدی امام رضا (علیه السلام) توسط مامون عباسی مطرح شد شماری از علویان به همراه آن حضرت به خراسان آمدند. هنگامی که امام رضا (علیه السلام) به ولایت عهدی رسید، سادات گروه و گروه از مدینه و عراق عازم ایران شدند تا زیر سایه امام با آرامش و بدون هیچ تنگنایی به زندگانی مشغول باشند.
7--یکی از اهداف سادات هاشمی وامامزادگان (در مهاجرت به سوی ایران) جذب نیرو برای قیام بود، که البتّه در این کار موفقیت زیادی هم کسب نمودند. حضور امام رضا(علیه السلام) وامامزادگان در بین مردم عاشق اهلبیت ـ علیهمالسّلام ـ مقدمه گسترش تشیع اعتقادی شد.
خداوند ما را قدردان نعمت اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۴
موضوع: #فطریه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
روی عن النبی(ص): ویل للأغنیاء من الفقراء یومَ القیامه. یقولون: ربنا ظلمونا حقوقَنا التی فَرضتَ علیهم فی أموالهم. از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: وای بر توانگران نسبت به فقیران در روز قیامت! چراکه فقیران (موقع حسابرسی به خداوند) می گویند: پروردگارا! ثروتمندان در حقوقی که تو از اموالشان برای ما واجب و معین کرده بودی، ستم کردند و حق ما را ندادند. (تحف العقول، ص303)
یکی از حقوق واجب فقراء در اموال دارایان زکات است که می دانیم دو قسم است، الف) زکات مال (که با وجود شرایطی بر گندم و جو و کشمش و خرما؛ گاو و گوسفند و شتر واجب می شود) و ب) زکات بدن؛ (که همان فطریه است که در روز عید فطر به این واجب مومنین عمل کرده اند)
شنیده می شود هنوز برخی از افراد به دلایل مختلف فطریه شان را پرداخت نکرده اند (مثلا فراموش کرده، یا به دلیل جهل به حکم وقتش را وسیع می دانسته): حالا می پرسد که وظیفه در این صورت چیست؟
در جواب این سوال:
اگر فطریه را از مالش جدا هم نکرده است بنابه فتوای اکثر مراجع تقلید؛ فطریه از عهده انسان ساقط نمی شود و انسان بدهکار و مدیون است. و (به فتوی یا احتیاط واجب) بدون این که نیّت ادا و قضا کند، پرداخت کند. (1) و اگر فطریه را جدا کرده و کنار گذاشته باشد؛ باید همان را به عنوان زکات فطره پرداخت کند و همان هنگام پرداخت (به فتوی یا احتیاط واجب) نیت فطریه کند. (2) نکته مهم این است که نمی تواند آن را برای خودش بردارد و مال دیگری برای فطریه بدهد. یا اینکه نمی تواند با پول فطریه چیزی بخرد و به فقیر بدهد (مگر آنکه این خرید با اذن و رضایت خود فقیر انجام پذیرد). (3)
حتی اگر کسی از سالیان قبل هم فطریه بر عهده وی است لازم است به نرخ الان آن را بپردازد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست.) (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ رهبری، استفتاء خصوصی ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 2031 ؛ عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، م 2)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 2032)
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۴
موضوع: #انتظار_در_کلام_امام_رضا علیه السلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام رضا(علیه السلام) فرمود: إنتظار الفرج من الفرج: انتظار فرج، جزیی از فرج است.( الغیبة طوسی، ص276)
منتظِر حقیقی کسی است که زمینه را برای منتَظَر(:فردموردانتظار) آماده کند،یعنی همانطوری که وقتی منتظر مهمان هستیم برایش غذا مهیا می کنیم و خانه را جارو و تمیز می کنیم، باید برای ظهور امام نیز تلاش کنیم و زمینه مهدویت را فراهم کنیم.یعنی باید بین منتظِر و منتظَر سنخیت و شباهت باشد.
امام رضا(علیه السلام) درباره فضیلت انتظار صحیح فرمود: آیا هیچیک از شما خوش ندارد که در خانه خود بماند، نفقه خانوادهاش را بپردازد و چشم به راه امر ما باشد؟ پس اگر در چنین حالی از دنیا برود مانند کسی است که به همراه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در جنگ بدر به شهادت رسیده است. و اگر هم مرگ به سراغ او نیاید مانند کسی است که به همراه قائم ما و در خیمه او باشد(کافی، ج4، ص260)
-این نکته که امام علیه السلام فرمود:فضیلت منتظر مثل کسی است که در خیمه امام هست یا مثل کسی است که درجنگ همراه پیامبر است نشان میدهد که انتظار عمل است نه حالت و صرف دعا کردن، چون در جنگ و خیمه جنگ ،عمل است نه دعا، یعنی بشرطی منتظر حقیقی است که کاری برای تعجیل فرج و ظهور کند،از این جهت می فرمایند:افضل الاعمال؛ انتظار فرج است نه افضل الحالات،یعنی یک حالت نیست،بلکه نیاز به کار و تلاش دارد(بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۸)
خداوند ما را جزء منتظرین حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۴
موضوع: #گران_فروشی_و_کم_فروشی
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از جمله گناهان در ضمن کسب و کار، گرانفروشی و کم فروشی است که قرآن در آیات متعددی مسلمانان را از بلای مصیبت بار آن بر حذر داشته تا جایی که سوره ای را به موضوع کم فروشی اختصاص داده و می فرماید: وای بر کم فروشان که به هنگام تحویل گرفتن جنس، کامل تحویل می گیرند ولی به هنگام تحویل دادن، ناقص تحویل می دهند. (مطففين/ 1- 3)
البته تصور نشود که این نوع کسب حرام اختصاص به برخی مشاغل خاص دارد که با ترازو و امثال آن سر و کار دارند؛ خیر! بلکه به تناسب موقعیت های شغلی می تواند مصادیق مختلفی در دیگر مشاغل نیز داشته باشد: مثلا کسی که کارمند یا کارگر است اگر در کارش کم بگذارد او هم مدیون است. (بگذریم)
امروز بنا داریم نکاتی شرعی در مورد کم فروشی و گران فروشی عرض کنیم:
1. کم فروشی در فقه و شرع چیست؟ آن است که فروشنده هنگام تحویل کالا، کالا را کمتر از آن مقداری که مشخص شده تحویل دهد مثلا کسی یک کیسه برنج را که باید ده کیلو داشته باشد فروخته و وجه آن را بر همان میزان دریافت کرده اما زمان تحویل کمتر از ده کیلو به مشتری می دهد، و کسی که عمدا کم فروشی کند کار حرامی مرتکب شده و در هر صورت به مقداری که کم فروخته است مدیون و ضامن است و باید به صاحبش برگرداند. (1)
برخی از مصادیق کم فروشی: - در آب گذاشتن مرغ یا سبزیجات برای اینکه وزن آنها بیشتر شود. - بیشتر گذاشتن چربی و استخوان همراه گوشت. - دست کاری کردن ترازو یا تنظیم نبودن ترازو.
در مقابل هم وقتی مشتری کالایی را خریداری می کند اگر متوجه شود که فروشنده بیشتر از مقدار مقرر به انسان کالا را داده است باید مقدار زیادی را انسان برگرداند اگرچه فروشنده اشتباه کرده باشد یا وقتی انسان کالایی را خریداری می کند به هر علت پول کمتری پرداخت کند مثلا زمان پرداخت پول، فروشنده اشتباه می کند و مبلغ کمتری دریافت می کند، در این صورت نیز انسان نسبت به مبلغی که پرداخت نشده مدیون است.
2. اما گران فروشی آن است که قیمت کالا را بیش از قیمت عادلانه آن بفروشد؛ چنانچه گران فروشی به حد اجحاف و ظلم برسد یعنی به مقداری گران بفروشد که مردم به او ظالم و ستمکار میگویند که این گران فروشی حرام است. (2) (اینکه فروشندگان خلاف قوانین قیمت اجناس را زیاد کنند که این تخلف و حرام است)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی امام خامنه ای، ج2، ص33)
(2) (استفتاءات (امام خمینى)، ج2، ص: 62 )
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۲/۲۵
موضوع: #رابطه_دین_و_سیاست
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
دین(مخصوصا اسلام) دینى جامع و همه سونگر است که تمام ابعاد زندگى انسان (فردى، اجتماعى، دنیایى، اخروى، مادى و معنوى) را در نظر گرفته است و همان گونه که مردم را به عبادت و یکتا پرستى، دعوت نموده و داراى دستورات اخلاقى و خودسازى فردى است؛ احکام و دستوراتى در مورد مسائل حکومتى، سیاسى، اقتصادى، اجتماعى، قضایى، امور مربوط به اداره صحیح جامعه، روابط بین الملل و... دارا مى باشد. بدیهى است اجراى چنین احکام و دستوراتى، بدون قدرت اجرایى، امکان پذیر نیست. به عبارت دیگر آموزه هاى سیاسى و اجتماعى دین لزوماً حکومت دینى را نیز به دنبال دارد. حکومت دینى -به معناى صحیح آن حکومتى است که جامعه را بر اساس قوانین الهى اداره کند و زمینه هاى رشد استعدادها و امکان رسیدن انسان ها به کمال و ایجاد جامعه اى سالم، صالح و شایسته را براى مردم آماده سازد و با فسادهاى اخلاقى، اجتماعى و... مبارزه کند.
اگر کسی بگوید دین نباید در سیاست دخالت کند،یعنی اینکه خدا برای مسائل اجتماعی ودنیوی برنامه نفرستاده که این نوعی نقص است.
سیاست از دیدگاه اسلام: عبارت از مدیریت زندگی انسانها ـ چه در حالت فردی و چه در حالت اجتماعی ـ برای رسیدن به عالی ترین هدف های مادّی و معنوی است. (محمد تقی جعفری، سکولاریسم یا حذف دین از زندگی دنیوی، ص ۸)
به فرموده امام خمینی؛اگر کسی سیاست را به معنای فریب و خدعه و پدرسوختگی معنا کند، ما داخل این نوع سیاست نیستیم(صحیفه نور ، ج ۱ ، ص ۶۵ )
به تعبیر حضرت امام(ره) «آن قدر آیه و روایت که در سیاست وارد شده است، در عبادت وارد نشده است. شما از پنجاه و چند کتاب فقه را ملاحظه کنید؛ هفت، هشت تایش کتابى است که مربوط به عبادات است. باقى اش مربوط به سیاسات و اجتماع و معاشرات و این طور چیزها است. ما همه آنها را گذاشتیم کنار و یک بُعد را، بُعد ضعیفش را گرفتیم(صحیفه نور، ج ۲، ص ۱۸۰)
هر کس گمان کند که دین از سیاست جدا است، نه دین را شناخته و نه سیاست را(.صحیفه نور، ج ۱، ص ۶)
سیره انبیاء و امامان این بوده که در سیاست دخالت کنند و حتی در راس حکومت باشند(ساسه العباد)
خداوند توفیق فهم معارف دین به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۲/۲۵
موضوع: #وضوی_جبیره
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از اموری که اثر آن در روایات طولانی شدن عمر بیان شده است زیاد با وضو بودن است اینکه هر موقع انسان برای قضاء حاجت می رود بعد از آن وضو بگیرد ولو قصد نماز یا قرآن یا دعا ندارد؛ مثلا این روایت را توجه کنید: از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم روایت شده که حضرت فرمودند: أَکْثِرْ مِنَ الطَّهُورِ یَزِدِ اللَّهُ فِی عُمُرِک. زیاد وضو بگیر (و اهل طهارت باش) تا خدای رحمان، بر عمرت بیافزاید. (امالی مفید ص60 ح5)
اما یک مسئله راجع به کیفیت وضوی کسی که اعضای وضویش به واسطه یک حادثه جراحت دارد و بسته است:
سوال شده مثلا کسی که دستش شکسته و داخل گچ است، یا دستش زخم شده و باند پیچی است و امکان باز کردن ندارد، چطور باید وضو بگیرد و نمازش را بخواند؟
پاسخ را در قالب دو نکته بیان می کنم:
1. کسی که دستش شکسته و داخل گچ است، یا زخم شده و باند پیچی است، باید وضوی جبیره بگیرد و اگر تمام دست یا صورت بسته باشد، اگر علاوه بر وضوی جبیره تیمم هم انجام دهد به فتوای همه مراجع تقلید به وظیفهاش عمل کرده. (1)
2. حالا وضوی جبیره چطور باید انجام شود؟ این وضو ترتیبش و کلیاتش مثل وضوی معمولی است با این توضیح و تفاوت که: مثلا کسی که دستِ راستش شکسته و داخل گچ هست، اول صورت را (با دست چپ یا با گرفتن زیر شیر یا فرو بردن در آب) بشوید و سپس دست راست را وضوی جبیره دهد. یعنی با دستِ مرطوب بر روی باند یا گچ مسح کند، بعد دستِ چپ را مانند صورت بشوید. سپس با رطوبت آن، سر و روی پاها را مسح کند که اگر به این نحو عمل نماید به نظر مراجع تقلید به تکلیفش عمل کرده است. (2)
نکته: در مواردی که وظیفه شرعی مکلف انجام وضو یا غسل جبیره ای است انجام تیمم صحیح نیست و اگر با اینکه تکلیفش وضوی جبیره بوده کسی فقط با تیمم نماز خوانده، نمازش باطل است و باید دو مرتبه نماز را بخواند.
گاهی اوقات افراد به دلیل ندانستن مسئله در مواردی سراغ وضو یا غسل جبیره ای می روند ولی صحیح نیست مثل کسی که ناخن مصنوعی کاشته است؛ غافل از اینکه این جبیره یک طهارت اضطراری است بنابر این فقط باید اضطرار باشد که صحیح باشد بنابر این کسی که ناخن کاشته باید آن را بردارد و عادی وضو بگیرد و جای انجام طهارت جبیره ای نیست.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (بنابر احتیاط تیمم هم نماید. مکارم، صافی، گلپایگانی، وحید، بهجت، خوئی، تبریزی)
(2) (مشهور. مکارم: احتیاط مستحب روی جبیره را مسح کند.) (رساله مراجع م329 و 330 ؛ عروه الوثقی احکام الجبائرم2 و توضیح المسائل مکارم م348)
@AhkameHarameRazavi