✳️ انقلاباسلامی در آثار غرب(۸)
🔆یرواند آبراهامیان
🔸آبراهامیان، استاد تاریخ در کالج باروک دانشگاه نیویورک است. وی کتابی دارد به نام #ایرانبیندوانقلاب که در آن به تحلیل تأثیر متقابل سازمان های سیاسی و نیروهای اجتماعی ایران از سده نوزدهم تا انقلاب اسلامی 1357 می پردازد. وی در این کتاب، سال های پس از کودتای 1332 را تا آستانه انقلاب اسلامی به انگیزه ریشه یابی علل وقوع انقلاب و نیروهای مؤثر در آن از نظر می گذراند و مهم ترین حوادث و نیروهای سیاسی و اجتماعی اثرگذار این دوره را تجزیه و تحلیل می کند. وی در پایان نتیجه می گیرد که علت وقوع انقلاب، توسعه ناهمگونی بود که رژیم محمدرضا شاه، خواه ناخواه در پیش گرفته بود.
آبراهامیان تحقیق خود را با بررسی نقش مهم اسلام و نیز نقش تعیین کننده شخص امام خمینی رحمه الله در پیروزی انقلاب اسلامی به پایان می برد. بی گمان، کتاب ایران بین دو انقلاب کتابی ویژه در بررسی تاریخ هفتاد ساله ایران است. (آبراهامیان، 1391: پشت جلد کتاب)
بخشی از سخنان آبراهامیان در کتاب یاد شده چنین است:
🔸درباره رهبری این انقلاب، یعنی آیت الله خمینی باید گفت دو عامل، نقش تعیین کننده و محبوبیت گسترده آیت الله خمینی را روشن می کند. عامل نخست #شخصیت، به ویژه #زندگیساده آیت الله خمینی و خودداری او از #سازش با حاکمیت فاسد زمان او بود.
در کشوری که بیشتر سیاستمدارانش در آسایش و رفاه به سر می بردند، آیت الله خمینی زندگی ریاضت منشانه ای داشت و مانند #تودهمردم رفاه مادی چندانی نداشت. در جامعه ای که رهبران سیاسی آن، #هزارچهره و اهل زد و بند و #خویشاوندپرستی های اصلاح ناپذیری بودند، آیت الله خمینی سرسختانه هرگونه سازش را، رد می کرد، و همچون «مردان خدا» که نه در جست وجوی قدرت ظاهری، بلکه در پی اقتدار معنوی هستند، عمل می کرد. همچنین در دهه ای که به داشتن سیاستمدارانی بدگمان، سست عنصر، فاسد، بدبین و ناسازگار معروف بود، وی همچون مردی درست کار، مبارز، پویا، ثابت قدم و مهم تر از همه، فسادناپذیر پای به میدان گذاشت. خلاصه، او چونان رهبری انقلابی و فره مند هنگامی به صحنه آمد که چنین رهبرانی اندک شمار، ولی بسیار مغتنم بودند.
دومین عامل تبیین کننده جایگاه برجسته آیت الله خمینی، #هوشیاری او به ویژه در رهبری طیف گسترده ای از نیروهای سیاسی و اجتماعی است. او طی پانزده سالی که در تبعید بود، از اظهارنظر عمومی به ویژه دادن اعلامیه درباره مسائلی که می توانست به رنجش و دوری بخش ها و اقشار مختلف جناح مخالف منجر شود، محتاطانه خودداری می کرد؛ مسائلی مانند اصلاحات ارضی، نقش روحانیون و برابری زن و مرد. بنابراین، در انتقاد از رژیم، بر مسائل و موضوعاتی انگشت می گذاشت که عامل نارضایتی همه جناح های مخالف بود، همانند: امتیازات داده شده به غرب، پیوند پنهانی و غیرمستقیم با اسرائیل، هزینه های #بیهوده تسلیحاتی، #فساد رایج در میان بزرگان دولتی، رکود و نابسامانی در بخش کشاورزی، افزایش هزینه زندگی، کمبود مسکن و گسترش روزافزون حلبی آبادها، شکاف فزاینده میان فقرا و ثروتمندان، سرکوب روزنامه ها و احزاب سیاسی، ایجاد دولت دیوان سالار حجیم و زیر پا گذاشتن قانون اساسی... .
🔸باری، آن عواملی که قدرت یابی روحانیون را ممکن ساخت و به انقلابی بزرگ در جهان معاصر انجامید، عبارت بود از شخصیت کاریزمایی آیت الله خمینی، نفرت شدید مردم از شاه و ناتوانی های سازمانی احزاب غیرمذهبی که رژیم در طول حدود 25 سال بر آنها تحمیل کرده بود. بعید است روحانیت، آیت الله خمینی دیگری عرضه کند». (همان: 655، 656 و 662)
🔸نکته:
بحمدالله برخلاف پیشبینی آبراهامیان امامخمینی فرزندی و فرزندانی مانند خویش تربیت نموده بود که برخی به شهادت رسیدند و شخصیتی مانند آقاسیدعلی آقا رهبری خمینی گونه انقلاب را عهده دار شد.
🌼 #شبکهتحلیلگرانانقلاباسلامی
🇮🇷 @IslamicRevolutionaryAnalysts