✅تنبیه کردن و کشتن زنان در متون زرتشتی 🔻در کتاب دینکرد که مهم ترین کتاب زرتشتیان بعد از اوستا بوده و حتی برخی قسمت های حذف شده یا گمشده اوستا در این کتاب آمده است بیان شده که اگر زنی وظایف همسری خود را انجام نداد باید ابتدا باید با آن به مجاله پرداخت و سپس او را تنبیه کرد 📚دینکرد هشتم، محسن نظری فارسانی، صفحه 131(کلیک) 📚https://b2n.ir/b38921 🔹ظاهرا در متون زرتشتی اگر زنی یک یا دوبار از وظایف همسری خود سرباز زند #تنبیه می شود اما اگر به سه بار(برخی منابع 4 بار) برسد کشتن زن واجب می باشد 🔻مثلا در کتاب زرتشتی روایت پهلوی داریم که اگر زنی به شوهرش سه بار بگوید زنی تو نکنم (از وظایف همسری پرهیز کند) مرگ ارزان می شود (باید کشته شود)(کلیک) 📚https://b2n.ir/n13310 🔻در کتاب معروف زرتشتی صدر در نثر نیز همین عبارت آمده است با این تفاوت که اینجا اشاره می کند اگر زنی 4 بار چنین گوید که زنی تو نکنم و یه شبانه روز هم بر این سخن باشد،مرگ ارزان دوزخی باشد. (کلیک) 📚https://b2n.ir/u26312 🔻همین عبارت در کتاب معتبر و معروف زرتشتی به نام روایت داراب هرمز جلد اول آمده است : ▪️هر زنی که چهار بار به شوهر خویش گوید که من تو را نخواهم و زن تو نباشم، یک شبان روز هم بدین سخن باشد، مرگرزان [مرگ ارزان = شایسته ی مرگ] باشد و دوزخی و هر زن که فرمان شوهر نبرد و آن چه شوهر فرماید نکند، او را بدان شوهر هیچ حق و بهری نرسد که خواهد و گرنان و نفقه ندهد، گناهش نباشد و چون زن مستور کم سخن باشد و فرزند نرینه بیشتر زاید باید که شوهر او را ماننده ی فرزند دارد و هیچ فرقی نباشد.▪️ روایت داراب هرمزدیارد،ص 189 و 190 (کلیک، کلیک، کلیک) 📚https://b2n.ir/e50955 📚https://b2n.ir/w81430 📚https://b2n.ir/s65877 گروه پژوهشی آرتا https://eitaa.com/joinchat/2525560832C7caee8d264

وقتی دروغ دروغ میاره 🤷‍♂ من که دیگه خسته شدم از این همه رسوایی😄 پاسخی به دروغ های زرتشتی نماهای فضای مجازی ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅رو که نيست از بس رسوا شدن!!! توضیح در پایین

✅بازم رسوایی🤦‍♂ 🔻تفاوت در #حقوق هخامنشیان (اینجا کلیک کنید) 🔻بنگرید رسوایی و تحریف و برش کلیپ صوتی که در تخصص آنهاست 🤷‍♂(اینجا کلیک کنید) 🔻اسکن های اشاره شده در صوت 📚https://b2n.ir/d65922 📚https://b2n.ir/h95865 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅خراج فوق سنگین شاهان هخامنشی بر بابل 🔻پروفسور داندامايف ایران شناس معروف بیان می کند بابلیان باید سالی 300 تن نقره به عنوان مالیات به شاهان هخامنشی پرداخت می کردند 🔹اگر هر کیلو نقره 20 میلیون تومان باشد و سیصد تن نقره را سیصد هزار کیلو در نظر بگیریم می شود ۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ شش هزار میلیارد تومان 😳 اگر اشتباه حساب کردیم اطلاع بدید 🤦‍♂ 🔹همچنین مجموعه خراج همه سرزمین ها چیزی در حدود 2300 تن نقره می باشد (حساب کردنش با شما) 🔹شاید بی راه نباشد یاد سخن کوروش در منشور بیافتیم که در بند 29 و 30 منشور از باج سنگین صحبت می کند. 📚https://b2n.ir/j78892 ▪️ممکنه بیان کنند بابل ثروتمند بوده اما ایا گرفتن چنین خراج سنگینی به بهانه ثروتمند بودن توجیه پذیر است؟ ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅دین هخامنشیان زرتشتی نیست 🔹مقاله ایی از دکتر چنگیز مولایی استاد معروف زبان و فرهنگ ایران باستان(در واقع بخشی از کتاب تاریخ جامع ایران جلد چهارم هست) 🔻دکتر مولایی ابتدا به نظرات موافقان و مخالفان می پردازد و در نهایت می نویسد : ▪️باتوجه به مطالبی که گفته شد، چنین می نماید که کیش هخامنشیان در اصول کلی خود از یک سو با آیین زردشتی، به ویژه با تعالیم و آموزه های اصیل گاهانی، آشکارا در تعارض بوده و از سوی دیگر تا حد زیادی با بقایای آیین کهن هندوایرانی منطبق بوده است. در کیش هخامنشیان ایزدان و خدایان متعدد و نیروهای طبیعت پرستش می شدند و برگزار کردن مراسم قربانی از اهمیت ویژه برخوردار بوده است. با وجود این، به هنگام استقرار پارسی ها در نجد ایران و آشنایی آنان با مراسم و باورهای دینی مردمان بومی و اقوام همسایه، به ویژه مردم میانرودان، رسوم و عقاید تازه ای بر آن کیش کهن افزوده شد.▪️ 🔸همچنین در این زمینه مطالعه کنید مقاله استاد احسان افکنده از اساتید معروف تاریخ ایران (اینجا کلیک کنید) ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅دکتر جلیلیان و کتاب تاریخ دهم رشته انساني 🔹پیشتر اشاره شد که ترجمه جعلی منشور کوروش در کتاب تاریخ دهم رشته انساني آمده است(اینجا کلیک کنید) 🔹و اشاره شد که دکتر جلیلیان از اساتيد تاریخ ایران باستان در فایل صوتی همین ترجمه جعلی را بیان می کند(اینجا کلیک کنید) 🔹وحتی در مناظره لایوی که به ایشان گفته شد شما ترجمه جعلی منشور را بیان کرديد منکر آن شدند (اینجا کلیک کنید) 🔻جالب است بدانید دکتر جلیلیان از مؤلفین کتاب تاریخ رشته دهم انسانی نیز هست!!! آیا ترجمه جعلی منشور کوروش در کتاب درسی کار ایشان است؟ ▪️قضاوتی نمی کنیم و منتظر پاسخ جناب جلیلیان می مانیم▪️ ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅مهمان نوازی شاهان هخامنشی که با فلاکت مردم همراه بود😱 اسکن هایی که مشاهده می کنید در صوت توضیح داده شده است 📚https://b2n.ir/h95731 📚https://b2n.ir/x51169 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅نهادن نام غیر دینی به روی فرزندان در آیین #زرتشت گناه است 🔻در کتاب دینکرد که مهم ترین کتاب زرتشتیان بعد از اوستا بوده بیان شده که گناه است نام غیر دینی بروی فرزندان گذاشته شود. 🔻گروه پژوهشی آرتا https://eitaa.com/joinchat/2525560832C7caee8d264

✅بیانات مقام معظم رهبری درباره شیر علی مردان خان بختیاری و قوم بختیاری به مناسب هفدهم آذر سالروز شهادت شهیدعلی مردان خان بختیاری بدست رضاخان گروه پژوهشی آرتا https://eitaa.com/joinchat/2525560832C7caee8d264

آهنگ بسیار معروف شیر علی مردون گروه پژوهشی آرتا

✅چند روز پیش هم بزرگداشت میرزا کوچک خان جنگلی بود دیدیم یادی کنیم از یه مرثیه قدیمی هم در مورد این سردار 🔹مرثیه قدیمی از زبان مادر بزرگ گیلانی در سوگ میرزا کوچک خان 🔹سردار جنگل این چنین یادگار دلها ماند که هنوز سوز فراق این سردار در دل این مردم مانده است 🔻بخش هایی از این مرثیه قدیمی جانتوقربون برم قربون دلت برم برادرجانم خواهر برات بمیره میرزاکوچک خان تفنگ نقره ای ات قربان میرزا برق چکمه هات قربون چقدر داخل جنگل میخابی بخاطرملت خواهرت بلاگردونت هست دنبال تو اومدم روسها من را گرفتن رسوا شدم من ای جان خواهر یادگار مادر ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅نفرین، آرزوی مرگ و قطعی نسل، رسمی ایرانی 🔻داریوش هخامنشی در کتیبه بیستون خود در کرمانشاه برای دشمنان لعن و نفرین از طرف اهورامزدا فرستاده و آرزو کرده که نسل آنها قطع شود و هر آنچه که بسازند، ویران شود 📚https://b2n.ir/k18695 📚https://b2n.ir/d91035 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅سخنان جنجالی کارشناس بی بی سی در مورد محمدرضا شاه ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅نماز باران شاهان ساسانی 🔹در کتاب آثارالباقیه ابوریحان بیرونی روایتی آمده است که شاه فیروز ساسانی بعد از قحطی و خشکسالی به آتشکده رفته و برای طلب باران و رفع قحطی شروع به نماز و عبادت کرده است 📚https://b2n.ir/u25399 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅زرتشتیان و پرچم سه رنگ فعلی ایران 🔹بعد از انقلاب اسلامی در مجلس خبرگان قانون اساسی بحث در مورد رنگ پرچم جمهوری اسلامی صورت می گیرد : 1⃣رنگ پرچم در قانون اساسي پس از سقوط نظام شاهنشاهي قانون اساسي شاهنشاهي منسوخ شد و قانون اساسي جديد به تصويب رسيد. در اصل هجدهم قانون اساسي جمهوري اسلامي آمده است: «پرچم رسمي ايران به رنگهاي سبز و سفيد و سرخ با علامت مخصوص جمهوري اسلامي و شعار «الله اكبر» است.» 2⃣ دور اول مذاكرات مجلس خبرگان در مورد رنگ پرچم مجلس خبرگان قانون اساسي در جلسه‌ي 27 شهريور بحث در مورد پرچم را آغاز كرد. اصل 24 قانون اساسي (در بازنگري قانون اساسي اصل 18) در مورد پرچم جمهوري اسلامي به صورت كلي بيان مي‌داشت: «پرچم رسمي ايران به رنگ‌هاي سبز و سفيد و سرخ با علامت مخصوص جمهوري اسلامي» در اين زمان هنوز هيچ طرحي براي پرچم جمهوري اسلامي پيشنهاد نشده بود و هنوز آرم شير و خورشيد رسميت داشت. پس از شروع به بحث در مورد اين اصل آشكار شد كه اختلاف نظرها زياد است و حتي در مورد رنگ پرچم هم اشتراك نظر وجود ندارد. «آيت‌الله رباني» نماينده‌ي مردم فارس در مجلس خبرگان پيشنهاد كرد كه رنگ پرچم ايران به صورت سبز يك‌دست درآيد. استدلال ايشان اين بود كه اين رنگ در طول تاريخ، رنگ شيعه بوده است و مي‌تواند نماد جمهوري اسلامي به عنوان تنها حكومت شيعه‌ي جهان قرار گيرد.[1] به دليل وجود اختلاف نظرهاي فراوان و ابهام موضوع در نهايت تصميم بر اين قرار گرفت كه اين اصل موقتا مسكوت گذارده شود... 3⃣دور دوم مذاكرات مجلس خبرگان در مورد رنگ پرچم در جلسه‌ي 20 آبان 1358 دوباره اين اصل در صحن علني مجلس خبرگان مطرح شد. ابتدا حجت‌الاسلام حجتي كرماني پيشنهاد كرد كه رنگ و طرح پرچم ايران از اساس تغيير كند تا نشان دهد كه «ما به طور كلي از نظام گذشته بريديم و به يك نظام انقلابي رسيديم.»[2] اين سخن با اعتراض آيت‌الله ضيائي قرار گرفت كه پرچم را نه متعلق به پهلوي، كه نماد كشور دانست. با اين توضيح، نمايندگان به دو دسته تقسيم شدند: برخي مانند شهيد هاشمي‌نژاد، عضدي، مقدم مراغه‌اي(علاوه بر رنگ از طرح شير و خورشيد هم دفاع كرد)، ضيائي و قرشي از پرچم سه رنگ دفاع مي‌كردند. در مقابل كساني مثل حجتي كرماني و كياوش مخالف حفظ پرچم سه رنگ بودند. حجتي كرماني به نمايندگي از مخالفان اين اصل سخنراني كرد. او اين پرچم سه رنگ را يادآور نظام مستبد شاهنشاهي دانست و هشدار داد كه اگر در آينده كسي به اين پرچم سه رنگ احترام بگذارد به سلطنت احترام گذارده است. بنابراين پيشنهاد مي‌كند پرچم ايران به رنگ سبز باشد. [3] سپس هاشمي‌نژاد به عنوان موافق پرچم سه‌رنگ سخنراني كرد و از انتساب يك رنگ خاص به اسلام انتقاد نمود. وي افزود: اگر مردم به پرچم احترام نمي‌گذاشتند به دليل نفرت از پهلوي بود و اصولا قدمت اين سه رنگ به پيش از دوران مشروطيت بازمي‌گردد و نمي‌توان آن را ميراث پهلوي دانست. هاشمي‌نژاد به روش پيامبر صلي‌الله عليه و آله وسلم استناد كرد كه پس از حاكميت، در صدد محو تمام سنتهاي گذشته برنيامدند و فقط آدابي را تغيير دادند كه با اسلام منافات داشت.[4] سخنان هاشمي‌نژاد با همراهي و تأييد برخي ديگر از خبرگان مانند آيت‌الله مكارم شيرازي همراه شد. ◀️درست پيش از رأي‌گيري نهايي، موبد «رستم شهرزادي» نماينده‌ي زرتشتيان ايران در مجلس خبرگان، دفاع جالبي از پرچم سه رنگ انجام داد. او با ربط دادن سه رنگ پرچم به عقايد مذهبي شيعيان گفت:«فرزندان حضرت علي بن ابيطالب عليه السلام كه امام حسن سبزپوش و امام حسين سرخ‌پوش و حضرت عباس سفيدپوش بودند و در تمام شمائل و احادث به اين سه رنگ مخصوص ظاهر مي‌شدند و آنچه در اذهان است سرخي، خبردهنده‌ي شهادت، سفيدي خبردهنده‌ي صلح و كبوتر سفيد پيك صلح بوده و هست. حتي مردگان را در اسلام با پارچه به اين رنگ ملبس مي‌كنند و سبز نمونه‌اي از نعمت و آباداني و بزرگي بوده است و فرزندان برحق حضرت رسول اكرم كه به نام سيد خوانده مي‌شدند شال سبز كه معرف بزرگواري اجدادشان است به كمر مي‌بستند.»[5] اين تعبير شيعي از پرچم در فضاي به شدت مذهبي مجلس خبرگان قانون اساسي توسط نماينده‌ي زرتشتيان انجام مي‌شود! پس از پايان كلام موبد شهرزادي، رأي‌گيري انجام مي‌شود و پرچم سه‌رنگ با پنجاه و نه رأي موافق و دو رأي ممتنع و بدون مخالف به تصويب رسيد.[6] [1] مشروح مذاكرات مجلس بررسي نهايي قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، جلد اول، تهران: اداره‌ي كل امور فرهنگي و روابط عمومي مجلس شوراي اسلامي، 1364، صفحه 613 [2] همان، جلد سوم، صفحه 1762 [3] همان، صفحه 1763 [4] همان، صفحه 1765 [5] همان، صفحه1766 [6] همان. 🌐https://b2n.ir/p18461 نکته ایی علاوه بر مطالب گفته شده : موبد رستم شهزادی جز مجلس خبرگان بوده است ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅خَر با ویژگی های عجیب در اوستا ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅سیدی که در اوائل انقلاب، شب و روز از تخت جمشید محافظت می کرد 🔻توضیحات بیشتر در لینک زیر 🌐https://www.irna.ir/amp/83057107/ ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅زن در آیین زرتشت و جلیل دوستخواه به روایت دکتر محمود رضا افتخارزاده 🔹دکتر محمود رضا افتخارزاده، استاد معروف ایرانی در کتاب ایران آیین و فرهنگ خود در مورد آیین زرتشت و حکومت ساسانیان و نقد جلیل دوستخواه(مترجم اوستا) می نویسد : 🔻در حکمت دینی آریایی آمده است: “… زنان زاده ی اهریمن و اهریمنی منش هستند. مزدا یار نیکو مردان است و اهریمن یار زنان. 🔻در دوران دینی، زنان نوعی کالا بودند و بر آنان اصل مالکیت و انحصار مترتب بود. براین اساس زنان احتکار می شدند، مبادله می گردیدند، به قرض داده می شدند، فروخته می شدند، به خارج از کشور صادر می گردیدند. 🔻در میراث دینی دوران تاریخی، به ترتیب: مال و کالای ماده و چارپای ماده و زن در کنار هم قرار گرفته اند.. می دانیم که در روزگار بلند ساسانی، زنان مانند گندم و غلات و حبوبات و حیوانات اهلی احتکار می شدند و اشرافیت و روحانیت و حاکمیت سیاسی ساسانی حرمسراهای بسیار داشتند و نهضت مردمی و سراسری مزدک پسر بامداد علیه دین و دولت ساسانی، عصیانی علیه همین اوضاع بود. بی گمان اشراف و روحانیان و طبقات ممتاز حاکم از همه مواهب و کامروایی جنسی نیز برخوردار بودند. تنها بخشی از رزمیان، برزیگران، شبانان، پیشه وران، غلامان و بردگان و بطور کلی رعایا که اکثریت جامعه را تشکیل می دادند دچار محرومیت مطلق بودند 🔻در سراسر دوران بلند تاریخی، تعدد زوجات و انواع صیغه های شرعی، بخشی از سرنوشت حقوقی و قانونی زن بود. بدیهی است که این امکانات نیز در انحصار اشرافیت ایرانی و حاکمیت سیاسی ـ اقتصادی بود. احکام دینی موجود نشان می دهد که رعایای مرد و زن حتی از داشتن یک همسر محروم بوده اند. در همین جا می توان گفت که بند ۴۴ از فرگرد ۴ وندیداد، راه حلی برای رعایای ایرانی بوده که در روزگار نهضت مزدک وضع شده است یا که توجیه کننده سنت اشرافی استقراض و مبادله زنان عقدی و صیغه ای و انواع دیگر آن است؟… 🔻استاد جلیل دوستخواه شاگرد برجسته شادروان استاد پور داورد، در مقدمه ای برگزیده ی اوستا به گزارش استاد پور داود، نوشته اند: “اهورا مزدا میان زن و مرد فرقی نمی گزارد و اناهیتا را همان گونه ارج می گذارد که مهر را. زن در سراسر زندگی همدوش مرد است و همه جا نام ستایش بانوان و دوشیزگان در کنار نام و ستایش مردان، می آید. برخورداری از زنان برومند و برازنده و زیبا یکی از آرزوهای نیک است که در بسیاری از پاره های اوستا باز گفته می شود.” پیداست که استاد این رجز ها را در آغاز دهه ی چهل خورشیدی سروده اند؛ یعنی در نقطه اوج روند باستانگرایی و روزگار غلبه و غرور و حسرت و هوس ملی و در نفرت از تاریکی و جهل و جور اهریمنی حاکم بر ایران که آرزو و امید افول آن می رفت. به همین دلیل استاد دوستخواه به پیروی از استاد ارجمند شادروان پورداود، جهل و جور دینی باستان را پوشانده اند و مثلا در گزیده ای از وندیداد، بر احکام دینی پرده کشیده اند. سخنان استاد از سرنوشت زن در ایران باستان زیاد واقع بینانه نیست.» 📚ایران آیین و فرهنگ، دکتر محمودرضا افتخارزاده، تهران، نشر رسالت قلم، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ص ۳۵۹ ـ ۳۶۹. 🌐https://b2n.ir/t90398 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅با یه تیر دو تیر نشان زدن 🔹هم پاسخ به کسانی که میگن کوروش برده داری را برانداخت 🔹هم کسانی که هم چنان معتقد به ذوالقرنین بودن کوروش هستند ▪️توضیح در صوت داده شد اسکن ها👇 📚https://b2n.ir/u02119 📚https://b2n.ir/a20935 📚https://b2n.ir/d39999 📚https://b2n.ir/y64802 📚https://b2n.ir/w24379 📚https://b2n.ir/d20906 ▪️همچنین بنگرید (کلیک کنید) ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

🔴پاسخ علمی استاد ابوالقاسمی به سخنان مولوی #گرگیج در مورد شهربانو 👌پیشنهاد ویژه ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

🔻 ☑️ محسن چاوشی همه حرف‌ها رُ گفته! ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅آیا زرتشتیان گاتها را شامل 17 بخش (هات) می دانستند 🔻گاتها بخشی از اوستاست که مدعی شده اند توسط زرتشت گفته شده و 17 بخش (هات) دارد اما در اوستا و متون زرتشتی شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می دهد زرتشتیان آنچنان پایبند به 17 بخش نبوده و در مواقعی سایر قسمت های اوستا را نیز جز گاهان می دانستند 🔹برای نمونه ▪️در فرگرد دهم وندیداد، بند ِ ۴؛ آنجا که “اهوره مزدا” در پاسخ ِ “زرتشت” بخش هایی از “گاهان” را که باید دو بار خوانده شود نام می برد، بندهایی از “یسنه” در هات های “۳۵”، “۳۹”، “۴۱” قید شده است؛ 📚https://b2n.ir/z71066 ▪️و در ادامه در بندهای ِ ۸ و ۱۲ از همین فرگرد، در پاسخ ِ این پرسش که چه بخش هایی از “گاهان” باید سه بار و چهار بار خوانده شود، مجدداً بر بندهایی از “یسنه” در هات های “۲۷” و “۳۵” و “۵۴” تأکید شده است. 📚https://b2n.ir/z71066 🔸 روشن است که “گاهان ِ موردِ قبول زرتشتیان کنونی ِ ایران، دربردارنده ی هیچ یک از هات های “۲۷”، “۳۵”، “۳۹”، “۴۱” و “۵۴” از “یسنه” ـ که نویسندگان ِ “وندیداد” آنها را جزو ِ “گاهان” دانسته اند ـ نمی باشد ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅مری بویس پژوهشگر معروف زرتشتی :گاتها 24 هات است نه 17 هات ابتدا این رو مشاهده کنید(کلیک کنید) اسکن های اشاره شده در صوت 📚https://b2n.ir/e06143 📚https://b2n.ir/b83432 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا

✅آیا در متن منشور، کوروش بیان کرده که مردم مختلف را بازگردانده است ؟ 🔹بیت پنگراتز [Beate Pongratz-Leisten] استاد معروف تاریخ دانشگاه نیویورک در مقاله ایی که دکتر شایگان آن را در جدیدترین کتاب خود به نام کوروش بزرگ قرار داده است در مورد بندی از منشور که کوروش می گوید "من مردم آنها را گرد آورده و به سکونت گاه های سابق بازشان گرداندم" می نویسد : ▪️یهودیان دقیقا به همین فراز از استوانه به عنوان سندی تاریخی مبنی بر بازگشت تبعیدیان هموطن و بازسازی معبد در اورشلیم (بیت المقدس کنونی) استناد می کنند [ "من مردم آنها را گرد آورده و به سکونت گاه های سابق بازشان گرداندم"]. اما در پاسخ باید گفت اشاره مزبور چندان شفاف نیست، زیرا نامی از اورشلیم یا بیت المقدس در بین شهرهای ابقا شده نبرده، و مردم اشاره رفته هم احتمالا خُدّام معابد، و حتی شاید اسرای جنگی بوده اند؛ زیرا معابد هم مراكز آیینی، و هم مراکز بزرگ اقتصادی معیشتی بوده اند. به علاوه در رویدادنگار بابلی از بازگرداندن ایزدان سخن رفته، اما ذکری از مردم نرفته است. حضور ایزدان متعدد در بابل را هم الزاما نباید نوعی ربودن آنها از معابد توسط نبونئيد دانست؛ چه او می تواند آنها را با نزدیک شدن تهدید پارسیان(کوروش) به بابل منتقل کرده باشد.▪️ 📚کوروش بزرگ، دکتر شایگان، ترجمه خشایار بهاری، نشر فرزان روز،چاپ اول 1400، صفحه 101 📚https://b2n.ir/f27377 ✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا