✅توبه زرتشتیان و اعتراف نزد روحانیون زرتشتی
🔻طبق نوشته ی «شایست ناشایست» ـ کتاب دینی زرتشتیان منتسب به عهد ساسانیان ـ #توبه ی یک زرتشتی دو مرحله دارد: مرحله ی اول آشکار است یعنی گناهانش را به موبدی برجسته بگوید! مرحله ی دوم در دل است یعنی تصمیم بگیرد که دیگر گناه نکند.
👈در «شایست نا شایست»، فصل هشتم، صفحه ۹۷ آمده است:
«مرد هر آنسان که از گناه، پَتِت (توبه) کرده باشد، پس او را پتت کردن <به> کار <آید> و آشکارا و در دل باید پتت کند؛ و در آشکارا <شیوه> کار <پتت> این <است> که <هر> گناهی را که داند که از من سر زده است، پس با نام بردن بگوید. در دل <پتت کردن را شیوه> کار این باشد که به این قصد پتت کند که از اکنون به بعد گناه نکنم.
و آن <رد (موبد برجسته)> که پیش <وی> پتت کند، پس باید به درستی گوش دهد و او را سرزنش نکند و رازش را <به در> نبرد».
📚https://b2n.ir/u19627
🔻این نوع توبه و اعتراف نزد روحانیت در منابع معتبر زرتشتی اوائل اسلامی نیز آمده است. در کتاب صدرنثر و صدر بندهش چنین آمده است :
(1) اینکه پیوسته می باید، که توبت کردن بر یاد دارند (۲) هر ماه که گناه از دست آید (نسخه دیگر: بجهد) جهد باید کردن تاپیش هربدان و دستوران و رَدان شوند وتوبت بکنند. (۳)...و توبت آن بهتر که پیش دستوران و رَدان کنند و توجش که دستور فرماید چون بکنند هر گناهی که باشد از بن (= ذمد) بشود (۷) توبت دستوران کنند توبت هم خوانند (۸) واگر دستور نباشد، پیش کسائی باید شدن که دستوران بگماشته باشند و اگر ایشان نیز نباشند بنزديك مردی روان دوست باید شدن و توبت بكردن
📚https://b2n.ir/s25836
🔻دقیقا همین عبارت و این نوع توبه نزد روحانیون زرتشتی در منابع زرتشتی عهد صفوی نیز مشاهده می شود. در کتاب روایات داراب هرمزد جلد اول صفحه 34 چنین مطلبی تکرار شده است.
📚https://b2n.ir/r53637
🔻زرتشتیان چهار نوع پتت(توبه) دارند که تقریبا دارای متنی یکسان بوده و عبارتند از:
۱) : پتت پشیمانی (Patīt pašīmānī) یا پتت آذرباد (Patīt ī ādurbād)
۲) : پتت روانی (Patīt ī ravānī)
۳) : پتت ایرانی (Patīt ī īrānī)
۴) : پتت خود (Patīt i xud)
➪@Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅توبه عجیب زرتشتیان به نقل از تاورنیه جهانگرد معروف
🔻تاورنیه جهانگرد معروف که مدتی از نزدیک رفتار و عملکرد زرتشتیان را مشاهده کرده بود درباره #توبه زرتشتیان چنین می نویسد :
▪️وقتی که توبه کار به گناه خود معترف شد، اگر گناهش بزرگ باشد به مدت ده روز باید در خانه قاضی زندگی کند و چیزی جز آنچه موبد به او می دهد نخورد و برای بخشایش سراپا لخت شود و به انگشت شست پای راستش سگ کوچکی را می بندند که آن را در خانه قاضی، گاه یک روز تمام و گاه زمانی بیشتر، بسته به گناهی که مرتکب شده است، همه جا به همراه می کند. در چنین وضعی به قاضی می گوید که او را تطهیر کند و به اعتقاد خودش دیگر تطهیر شده است. قاضی به او پاسخ میدهد که این سگ باید او را تطهیر کند که پاک تر از اوست. آنگاه تا هفت بار آن آب را بر سر او می ریزد و به او مینوشاند و بدین گونه از گناه پاک میشود. قاضی این اعمال را به رایگان انجام نمیدهد: توبه کار پس از این مراسم باید در خانه قاضی به دوستانش سور مفصلی بدهد.▪️
نکته جالبی که وجود دارد این است که تاورنیه در ادامه این نوع توبه را موهومات خنده دار می داند.
سفرنامه تاورنیه - ترجمه حمید ارباب-ص ۱۰۵
➪@Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا