❇️ راه صحیح دعا کردن
عثمان بن سعيد مىگويد: فردى به من گفت كه من به خدمت امام صادق- عليهالسّلام- شرفياب شده، عرض كردم: دو آيه در قرآن كريم هست كه هنوز آن دو را درست درك نكردهام. فرمود: «آن دو آيه كدامند؟» گفتم: يكى آيه شريفه: ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ است كه ما دعا مىكنيم ولى اجابتى نمىبينيم. فرمود: «آيا خداوند متعال خلف وعده مىكند؟» گفتم: خير. فرمود:« پس چرا اجابت نمىشود؟» گفتم: نمىدانم.
فرمود: «اما من تو را با خبر مىكنم؛ كسى كه اوامر الهى را اطاعت نمايد و سپس از راهش دعا كند، مستجاب مىشود.» گفتم: راه دعا كدام است؟
فرمود: «ابتدا خداوند متعال را حمد مىكنى، بعد نعمتهايش را به ياد مىآورى، سپس آنها را شكر مىگزارى، بعد بر پيامبر و آلش- عليهمالسّلام- صلوات مىفرستى، آنگاه گناهان خود را يادآور شده بدان اقرار مىكنى، پس از آن، از گناهانت استغفار مىنمائى، اين طريق دعاست.»
آنگاه فرمود: «آيه بعدى چيست؟» گفتم: آيه: وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. فرمود: «آيا خداوند متعال خلف وعده مىكند؟» گفتم: خير. فرمود: «پس چرا عوض نمىدهد؟» گفتم: نمى دانم. فرمود: «اگر كسى مالى را از راه حلال به دست بياورد و در موردى كه سزاوار است، انفاق كند، حتما عوضش را خواهد ديد، حتى اگر يك درهم ببخشد.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🌹 توسل در دعا
🔸سماعه روايت كردهاست كه امام كاظم- عليهالسّلام- به من فرمود:
«اى سماعه! هر وقت حاجتى دارى بگو: خدايا! تو را قسم مىدهم به حق محمد و على- عليهمالسّلام- اين دو نزد تو قدر و مقامى دارند، به قدر و مقام اين دو قسمت مىدهم حاجات مرا بر آورى كه عبارتند از چنين و چنان، چون در روز قيامت هيچ فرشته مقرب و هيچ پيامبر مرسل و هيچ بنده مؤمنى كه خداوند سبحان قلبش را بر ايمانش امتحان كردهباشد نيست مگر اينكه به اين دو بزرگوار (محمد و على- عليهمالسّلام-) نيازمند است.»(۱)
🔸قال الامام الصّادق (علیهالسلام):
«نَحنُ حَبْلُ اللهِ الذّی قال اللهُ تعالی: و اعتَصمِوا بحبلِ اللهِ جمیعاً و لا تَفرَّقوا.»
امام صادق(علیهالسلام) فرمودند: «ما (اهل بیت) همان ریسمان الهی هستیم که خداوند تبارک و تعالی فرمودند همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و پراکنده نشوید.»(۲)
📚منبع
(۱) عدةالداعی، ابن فهد حلی
(۲)بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۲۴، ص ۸۴
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
📣 دعاکردن
🟡 عن الرضا(علیهالسلام ):
«انه کان یقول لاصحابه علیکم بسلاح الانبیاء فقیل و ما سلاح الانبیاء قال الدعاء.»
امام رضا(ع) به یارانش میفرمود: «بر شما باد به سلاح پیامبران!» میپرسیدند چیست سلاح انبیا؟ فرمودند: «دعا»(۱)
🟡 امام صادق(ع) فرمودند: «بنده مومن درباره حاجتی دعا میکند خداوند چون علاقه به نوا و نیایش او دارد دستور میدهد اجابت دعایش را تاخیر بیندازد. روز قیامت میفرماید بنده من دعایی کردی اجابت آن را به تاخیر انداختم اینک ثواب آن ایناست و هم در فلان مورد دعا کردی باز اجابت را به تاخیر انداختم این مقدار ثواب در مقابل همان دعا است.»
حضرت صادق(علیهالسلام) فرمودند: «وقتی آن همه ثواب را برای مستجاب نشدن دعایش در دنیا میبیند آرزو میکند ای کاش هیچ یک از دعاهایم در دنیا مستجاب نمیشد.»(۲)
🟡 عن ابی جعفر(علیهالسلام ):
«قال ان الله عزوجل یحب من عباده المومنین کل عبد دعاه فعلیکم بالدعاء فی السحر الی طلوع المشس فانها ساعة تفتح فیها ابواب السماء و تقسم فیها الارزاق و تقضی فیها الحوائج العظام.»
حضرت باقر(علیهالسلام) فرمودند: «خداوند از میان بندگانش آنکس را دوست دارد که بسیار دعا کند. شما را سفارش میکنم به دعا کردن در سحر تا طلوع خورشید زیرا این وقت درهای آسمان باز میشود و ارزاق تقسیم گردد و حوائج بزرگ در این ساعت برآورده میشود.»(۳)
🟡 قال امیر المؤمنین(علیهالسلام):
«الدعاء مفاتیح النجاح و مقالید الفلاح و خیر الدعاء ما صدر عن صدر نقی و قلب نقی و فی المناجاة سبب النجاة و بالاخلاص یکون الخلاص فاذا اشتد الفزع فالی الله المفزع.»
علی(علیهالسلام) فرمود: «دعا و نیایش کلیدهای پیروزی و رستگاری است. بهترین دعاها آن است که از سینهای پاک و قلبی پرهیزکار خارج شود. راز و نیاز سبب نجات است و با اخلاص و بیشائبه دعا کردن موجب میشود انسان از هر گرفتاری رهایی پیدا میکند. پس هرگاه فزع شما شدید شد، به خدا پناهنده شوید.»(۴)
🟡 امام صادق(علیهالسلام) فرمود:
«در دعا ابتدا باید خدا را ستود، سپس به گناه اعتراف نمود و آنگاه حاجت را خواست.»(۵)
🟡 امام علی(علیهالسلام) فرمود:
«پنج موقع را براى دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید:
موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فى سبیل اللّه ـ موقع ناراحتى و آه كشیدن مظلوم. در چنین موقعیتها مانعى براى استجابت دعا نیست.»(۶)
🟡 امیرالمومنین علیهالسلام میفرمایند:
«أعجَزُ النّاسِ من عَجَزَ عنِ الدّعاءِ.»
«عاجزترين و ناتوانترين مردم، كسیاست كه از دعا كردن ناتوان باشد.»(۷)
📚منبع
(۱) اصول کافی، شیخ کلینی،ج ۲، ص ۴۶۸
(۲) اصول کافی، شیخ کلینی، ج ۲، ص ۴۹۰
(۳) اصول کافی، شیخ کلینی، ج ۲، ص ۴۷۸
(۴) اصول کافی، شیخ کلینی، ج ۲، ص ۴۶۸
(۵) بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۲۳، ص ۳۱۸
(۶) أمالى، شیخ صدوق ،ص ۹۷؛ بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج ۹۰، ص ۳۴۳، ح ۱
(۷) تصنيف غرر الحكم، تمیمی آمدی، حدیث ۳۷۴۲
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🔔 باید هنگام دعا از همه مردم قطع امید کند
حفص بن غياث از امام صادق- عليهالسّلام- روايت كردهاست كه فرمود:
«اگر كسى خواست طورى باشد كه هر گاه از خدا چيزى درخواست نمود به او بدهد، بايد از همه مردم قطع اميد كند و تنها اميدش به درگاه او باشد، وقتى خداوند اين حالت را در قلب كسى يافت، هر گاه چيزى بخواهد به او عطا مىكند.»
از جمله موعظههاى خداوند متعال به حضرت عيسى- عليهالسّلام- ايناست كه فرمود:
«يا عيسى، اُدعُنى دعاءَ الحَزينِ الغَريقِ الّذى ليس له مُغيثٌ، يا عيسى، سَلنى و لا تسأل غيرى فيحسن منك الدّعاء و منّى الاجابة، و لا تدعنى الّا متضرّعا الىّ و همّكف همّا وحدا فانّك متى تدعنى كذلك اجبك.»
«اى عيسى! مرا بخوان مانند انسان محزون در حال غرق شدن كه هيچ دادرسى برايش نيست. اى عيسى! از من بخواه و از غير من نخواه تا از تو دعاى نيك بر آيد و از من اجابت دعا مكن مگر با حالت تضرع و تمام همتت را صرف اين امر بنما كه هر گاه اين گونه مرا خواندى تو را اجابت خواهم نمود.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🟤 دعا در حق دیگران
در روايت آمدهاست كه:
خداوند سبحان به حضرت موسى- عليهالسّلام- وحى فرستاد كه: «اى موسى! مرا با زبانى بخوان كه با آن گناه نكرده باشى.»
گفت: چنين زبانى را در كجا مىتوانم بيابم؟ فرمود: «مرا با زبان ديگران بخوان.»
فضل بن يسار» از امام باقر- عليهالسّلام- روايت كردهاست كه فرمود:
«نزديكترين خواندن و سريعترين اجابت در دعايىاست كه مؤمن براى برادر مؤمنش در غياب او مىكند.
و دعاى برادر براى برادر مؤمن در غيابش، سريعتر از ديگر دعاها به اجابت مىرسد، وقتى اين دعا را شروع مىكند، فرشتهاى مأمور است كه بگويد: آمين، براى تو دو برابرش هست.»
عبد اللَّه بن سنان از حضرت صادق- عليهالسّلام- روايت كردهاست كه فرمود:
«دعاى انسان براى برادر مؤمن در غياب او موجب فراوانى روزى و دفع بدیها میشود.»
رسول حق- صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم- فرمود: «هر گاه مؤمنى براى مؤمنين دعا كند، خداوند متعال همان دعا را به تعداد هر مرد و زن مؤمنى كه از ابتداى خلقت تا قيام قيامت مىآيند، به او بر مىگرداند، روز قيامت بندهاى را مىآورند فرمان مىرسد او را به آتش ببريد، ملائكه او را كشانكشان به سوى آتش مىبرند، در اين حال مردان و زنان با ايمان مىگويند:
پروردگارا! اين همان فردىاست كه براى ما دعا كرده، اينجاست كه آنان براى اين فرد، شفاعت مىكنند، خداوند متعال هم شفاعت آنان را مىپذيرد و او نجات مىيابد.»
على بن ابراهيم از پدرش نقل كردهاست كه: عبد اللَّه بن جندب را در عرفات در حالى ديدم كه كسى چون او در آنجا يافت نمىشد، دستهايش به سوى آسمان بلند بود و اشك از گونههايش بر زمين مىريخت، وقتى مردم رفتند به او گفتم:
اى ابا محمد! من كسى را چون تو (غرق در ذكر و دعا و سوز و گداز) نديدم، گفت: به خدا قسم! دعا نكردم مگر براى برادران دينىام چون امام كاظم- عليهالسّلام- به من خبر داد كه:
«كسى كه براى برادران دينى در پشت سرشان دعا كند، از عرش الهى ندا مىرسد كه صد هزار برابرش، براى تو باد.»
ابن ابى عمير از زيد نرسى روايت كردهاست كه گفت: من و معاوية بن وهب در عرفات با هم بوديم، او در حال دعا بود كه اشكهايش را مشاهده نمودم، دقت كردم ديدم براى خودش حتى يك دعا هم نكرد بلكه براى افرادى از گوشه و كنار جهان دعا مىكند و نامشان و نام پدرانشان را مىبرد، وقتى مردم از عرفات كوچ كردند به او گفتم: اى عمو! از تو چيز عجيبى ديدم. گفت: چه چيز عجيبى ديدى؟
گفتم: در اين محل حساس، برادرانت را بر خود مقدم داشتى و براى ديگران دعا كردى! گفت: اى برادر زاده! از اين كارم تعجب نكن، چون من از مولاى خود كه مولاى هر مرد و زن با ايمان است و سيد و آقاى گذشتگان و آيندگان بعد از پدران معصومش- عليهمالسّلام- نيز مىباشد، شنيدم
كه اگر از آن حضرت نشنيده بودم (و دروغ بگويم) دو گوش من كر گردند، دو چشم من كور شوند و از شفاعت پيامبر اكرم- صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم- محروم گردم، شنيدم كه مىفرمود:
«كسى كه براى برادر مؤمنش در غياب او دعا كند، فرشتهاى از آسمان دنيا به او ندا مىدهد كه اى بنده خدا! صد هزار برابر آن دعا براى تو باد. و فرشتهاى از آسمان دوّم ندا مىدهد كه اى بنده خدا! دويست هزار برابر آن دعا براى تو باد. و فرشتهاى از آسمان سوم ندا مىدهد كه اى بنده خدا! سيصد هزار برابر آن براى تو باد و فرشتهاى از آسمان چهارم ندا مىدهد كه اى بنده خدا! چهار صد هزار برابر براى تو باد،
و فرشتهاى از آسمان پنجم ندا مىدهد كه اى بنده خدا! پانصد هزار برابر براى تو باد. و فرشتهاى از آسمان ششم ندا مىدهد كه اى بنده خدا ششصد هزار برابر براى تو باد. و فرشتهاى از آسمان هفتم ندا مىدهد كه اى بنده خدا! هفتصد هزار برابر براى تو باد، آنگاه خداوند تبارك و تعالى به او ندا مىدهد كه من آن بىنيازى هستم كه فقير و محتاج نمىشوم، اى بنده خدا! يك ميليون برابر برايت باد.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🌹 به هر کس که بخواهم میدهم
از كتاب دعاى «محمد بن حسن صفار» از رسول اللَّه(صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) نقل شده كه فرمود: «دو نفر كه هر دو يك گونه عمل انجام دادهاند وارد بهشت مىشوند ولى يكى ديگرى را برتر از خود مىبيند. لذا مىگويد:
پروردگارا! من و او عملمان يكى بود. اين مقام برتر او در برابر چيست؟ خداى تبارك و تعالى مىفرمايد: «او از من درخواست كرد ولى تو نخواستى.» آنگاه حضرت فرمود: «از خدا بخواهيد و زياد هم بخواهيد، چون در برابر ذات اقدس احديت چيزى بزرگ نيست.»
و نيز در همان كتاب آمدهاست كه رسول خدا(صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) فرمود: «از خدا بخواهيد تا او حكم كند، همانا خداوند متعال به يك سرى از بندگانش در مقابل اعمالشان بخشش دارد و به گروه ديگر در برابر درخواست صادقانه شان. سپس هر دو گروه را در بهشت جمع مىكند. گروه اول مىگويند: پروردگارا! ما اهل عمل بوديم، به ما عطا كردى اما اينها را به چه سبب؟»
«مىفرمايد: اينان بندگان من هستند، من اجر و پاداش شما را دادم و از آن چيزى كم نكردم، اما اينان از من درخواست كردند و من هم از فضل و رحمت فوق العاده خود به آنان دادم (بلكه) به هر كسى كه بخواهم مىدهم.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🌸 خداوند کریم است
در روايت آمدهاست: «هرگز بنده مؤمنى به خداوند عزيز و جليل حسن ظن نشان نمىدهد مگر آنكه خداوند متعال با او بر اساس همان ظن و گمان نيكش رفتار نمايد. چون خداوند كريم است و شرم دارد از اينكه با گمان و اميد بندهاش مخالفت كند، بنابراين گمانتان را به خداوند نيك گردانيد و به سوى او ميل و رغبت نشان دهيد كه خودش مىفرمايد»:
«الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ (سوره فتح، آيه ۶)؛ (منافقين و مشركين) بر خدا گمان بد دارند و (بدين سبب) بدى برگردشان حلقه زد و خداوند نيز بر آنان خشم گرفت.»
📚منبع
عدةالداعی،ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🔶 حُبّ دنیا
از رسول خدا(صلّى اللَّه عليه و آله) نقلاست كه فرمود:
«حضرت موسى(عليهالسّلام) بر سر راهى، فردى از يارانش را ديد كه در سجده است (از آنجا رفت و) كارش را انجام داد و برگشت، ديد هنوز در سجده است، گفت: «اگر حاجت تو در دست من بود آن را برايت برآورده مىساختم.» خداوند عزيز و جليل به او وحى كرد كه: «اى موسى! اگر آنقدر سجده كند تا گردنش قطع شود، او را نخواهم پذيرفت مگر آنكه دست از كارهاى زشتش برداشته به چيزهايى كه من آن را دوست دارم، روى نمايد.»
در روايت ديگر آمدهاست:
«حضرت موسى(عليهالسّلام) بر سر راهش مردى را ديد كه گريه مىكند، رفت و برگشت، ديد هنوز گريه مىكند، گفت: «خدايا بندهات از ترس تو است كه اشك مىريزد.» خداوند متعال فرمود: «اى موسى! اگر اين فرد آنقدر گريه كند تا مغز سرش به همراه اشك چشمش خارج شود تا وقتى كه دنيا را دوست دارد، او را نخواهم آمرزيد.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
✳️ رساندن قرص نان به تو دشوار است؟
در وحى قديم آمدهاست كه: «اى آدمىزاده! من ابتدا كه تو را از خاك و سپس از نطفه آفريدم، برايم دشوار و سخت نبود، اما قرص نانى كه بخواهم به تو برسانم، براى من دشوار و گران تمام مىشود؟»
و نيز براى حضرت عيسى( عليهالسّلام) اين گونه وحى فرستاد: «انزلنى من نفسك كهمّك و اجعل ذكرى لمعادك و تقرّب الىّ بالنّوافل و توكّل علىّ اكفك و لا تولّ غيرى فاخذ لك. يا عيسى اصبر على البلاء، و ارض بالقضاء، و كن لمسرّتى فيك، فانّ مسرّتى ان اطاع فلا اعصى. يا عيسى احى ذكرى بلسانك، و ليكن ودّى في قلبك.»
«توجه من به تو به اندازه همت تو است. براى روز بازگشت به ياد من باش. به وسيله نوافل و مستحبات، به من نزديك بشو. بر من توكل كن تا تو را كفايت كنم (و اموراتت را بر عهده بگيرم)، مبادا بر غير من تكيه كنى كه مؤاخذه خواهى شد. اى عيسى! در بلا، صبور و در قضاى الهى راضى باش. به دنبال جلب شادى من باش كه شادى من در اطاعت است و ترك معصيت. اى عيسى ذكر و ياد مرا با زبانت احيا كن و محبت مرا در قلبت نگهدار.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
❇️ مخازن بندگان خدا در روز قیامت
در خبر از پيامبر اكرم(صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) نقل شدهاست كه فرمود:
«روز قيامت براى بندگان خدا در برابر هر روز از ايام عمر، بيست و چهار مخزن به تعداد ساعات شبانه روز گشوده میشود، مخزنى را باز مىكنند مىبيند پر است از نور و سرور صاحبش، با ديدن چنين صحنهاى، خوشحال و شادمان مىشود به حدّى كه اگر شادى او را بين اهل جهنّم تقسيم كنند مات و مبهوت شده درد آتش را احساس نخواهند كرد، اين مخزن همان ساعتى است كه در آن پروردگارش را اطاعت كرده بود.»
«سپس مخزن ديگرى را مىگشايند، مىبيند تاريك است و گنديده و ترس آور، صاحبش با ديدن اين صحنه، آنقدر ترس و زارى او را فرا مىگيرد كه اگر آن را بر اهل بهشت قسمت كنند، نعمتهايش بر آنان ناخوش مىگردد، اين مخزن همان ساعتى است كه در آن معصيت و گناه مرتكب شده بود.»
«سپس مخزن سومى را باز مىكنند، مىبيند خالى است، نه او را مسرور مىكند و نه غمگين و اين همان ساعتى است كه وى در آن ساعت خوابيده يا به امور مباح دنيايى مشغول بودهاست در اينجا او را تأسف و پشيمانى فرا مىگيرد كه چرا چنين لحظاتى را از دست داد در حالىكه مىتوانست آن را پر از حسناتى كند كه به وصف نيايند.»
و من هذا قوله تعالى: «ذلِكَ يَوْمُ التَّغابُنِ.»(سوره تغابن، آيه ۹)؛ و آيه شريفه قرآن نيز رساننده همين معناست، آنجا كه مىفرمايد: «آن روز، روز پشيمانى است.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی
🟢 غریب، فردیاست که مونسی مثل من ندارد
كسىكه خداوند متعال او را از ميان خلايق براى تكلّم با خود برگزيد، آنقدر لاغر بود كه آثار سبزىخوردن از پوست شكمش هويدا بود. وقتى از مصر به طرف شهر «مدين» خارج شد، پس از مدتى سبزىخوردن، از خداوند متعال، تقاضاى نان كرد كه قرآن كريم از قول آن حضرت مىفرمايد:«رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ.(سوره قصص، آيه ۲۴)؛ پروردگارا! من به خيرى كه تو نازل فرمايى، محتاجم.»
در روايت آمدهاست كه: «روزى حضرت موسى(عليهالسّلام) عرضه داشت: «پروردگارا! من گرسنهام.» خداوند متعال پاسخ داد: «من خبر دارم كه تو گرسنهاى.» گفت: «پروردگارا! براى من غذايى برسان.» فرمود: «هر وقت كه خواسته باشم.»
و از جمله چيزهايى كه براى آن حضرت وحى شد اين بود كه:
«اى موسى! فقير، كسىاست كه كفيلى چون من ندارد.
مريض، آناست كه مانند من طبيب ندارد.
غريب، فردىاست كه مثل من مونس ندارد.»
«اى موسى! به پارهاى از نان جو كه از تو رفع گرسنگى كند و خرقهاى كه خود را بدان بپوشانى، راضى باش. در مصيبتها صبر كن، وقتى ديدى دنيا به سويت روى مىآورد، بگو: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ، اين عقوبتى است كه جلو افتاده و در دنيا به ما رسيدهاست و اگر ديدى دنيا پشت نموده، بگو: مرحبا! به شعار صالحين.»
«اى موسى! تعجب نكن از آنچه به فرعون داده شده، نعمتهايى كه او از آنها بهره مىگيرد، همه زيبائى زندگانى دنياست.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
#دعا_و_مناجات
#روایات_مناجاتی