💠 نقش عمل در ساخت انسان
➕ترجمه:
(11) کسانی که همواره روز جزا را #تکذیب میکنند.
(12) آن را کسی تکذیب نمیکند مگر #متجاوز_گناه_پیشه.
(13) که هرگاه آیات ما را بر او خوانند، میگوید: از #افسانه_های_پیشینیان است.
(14) این چنین نیست که میگویند؛ بلکه #گناهانی که همواره مرتکب شده اند، بر #دل هایشان چرک و #زنگار بسته که حقایق را افسانه می پندارند.
🔺اين آيات(مطففین، 11تا14) علت تكذيب را #تجاوز، #كثرت_گناه و #تراكم_اثم دانسته اند.
اینکه کسی آيات را #اساطير میخواند، علتش #گناهان_متراكم_شده و فجورها و انفجارهاى روحى در اثر تراكم گناه است.
🔺چرا گناه، علت تكذيب است؟
زيرا هر عملى، #كسب است، يك رابطه يك طرفه نيست كه يك طرف فاعل و طرف ديگر فعل و مفعول باشد،
بلكه هر عملى در همان حال كه #عمل است، #عامل نیز هست و هر عامل در همان حال كه عامل است، #معمول نیز هست: یعنی «تأثير متقابل عامل و عمل».
🔺#حكما میگويند: انسان هر عملى كه مرتكب میشود، از آن عمل به موجب ماهيتى كه آن عمل دارد، #صورت میپذيرد.
در واقع، وقتی تدريجاً آن فعل عمل شده و تکرار میگردد، به مرور ماهيت آن حقيقتى را می يابد كه آن عمل، اثر طبعى اوست، مثلًا ماهيت سگ بودن در تكرار عمل درندگى.
🔺میتوان گفت همان ملاكى كه در #تعلّم_صنايع هست كه به واسطه #تكرار_عمل، آن صنعت، #صورت_روحى_انسان میشود (مسأله از خود بيگانگى)، در هر عمل غير صنعتى نیز اعم از عمل صالح و غير صالح چنين است.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 نقش عمل در ساخت انسان ➕ترجمه: (11) کسانی که همواره روز جزا را #تکذیب میکنند. (12) آن را کسی تکذیب
🔺 يك #آدم_باتقوا تا زمانیکه كه باتقواست و با اصول تقوا فكر میكند، عملى كه از او سر میزند نیز متناسب با اوست.
حالا اين شخص باتقوا در يك شرايطى قرار میگيرد كه #فكر_گناه در او پيدا میشود، بعد برخلاف مقتضاى تقوايش، گناهى مرتكب میشود.
🔺اين #گناه، او را به همان حالت اول باقى نمیگذارد و او ديگر آن آدمِ اول نيست،
چون وقتى انسان عملى را مرتكب میشود، #انديشه آن عمل در روحش پيدا میشود، تصور آن عمل و #غايت آن عمل براى او پيدا میشود،
يعنى روحش با عمل، نوعى #اتحاد پيدا میكند.
🔺اين است كه بعد از آنكه عمل پايان يافت، اثرى از آن فعل، در روح انسان باقى میماند.
آقاى #خمينى در درس اخلاق شان، یکی از مبناهایی که هميشه بر آن تكيه میكردند، همين مسأله اثر گذاشتن عمل روى روح انسان بود كه چگونه هر عملى يك صورت مشابه و متناسب با خودش بر روى روح انسان باقى میگذارد.
🔺حالا اگر همين عمل #تكرار شود، درست مثل صورت ضعيفى كه از يك شىء باقی می ماند، بار دوم اين اثر روى اثر اول مى آيد و آن را #عميقتر میكند.
اگر اين عمل بارها #تكرار شود، كم كم به گونه اى میشود كه اثر اينها تدريجا غلبه میكند بر وضع سابق،
🔺يعنى تا يك مدتى در روح انسان، دو كيفيت متضاد هست
و به قول امروزی ها، انسان داراى #دو_شخصيت میشود: نيمى از وجودش #وجود_تقوايى است واقعاً، و نيمه ديگر از وجودش، #وجود__فاسقی است واقعاً، گاهى اين نيمه غلبه میكند و گاهى آن نيمه.
🔺اين «گاهى» از باب اين نيست كه يك نوع #نفاق در كار هست، بلكه به حكم دو شخصيتى است كه نيمى اينجور حكم میكند و نيمى آنجور؛ به علت خاصى آن طرف غلبه پيدا میكند، به علت ديگرى آن طرف.
بعد كم كم به صورتى میشود كه آن نيمه غلبه پيدا میكند؛ يعنى تدريجا صورت روحش صورت اين #عمل_فاسقانه و فاجرانه میشود.
🔺آن وقت است كه در نهايتِ سهولت، اين #عمل_فسق و فجور از او صادر میشود و ديگر وقتى میخواهد #عمل_باتقوايى انجام دهد، برايش يك امر غير طبيعى است.
از اين بهتر ديگر نمیشود تأثير عمل بر روح را بيان كرد، تأثير عمل در ساختن انسان و در چگونه ساختن انسان.
📚 مجموعه آثار استاد #شهيد_مطهرى (نقدى بر ماركسيسم)، ج13، ص: 661-663. با کمی تلخیص
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
🔺 يك #آدم_باتقوا تا زمانیکه كه باتقواست و با اصول تقوا فكر میكند، عملى كه از او سر میزند نیز متناس
💠 فرآیند انحطاط اهل حق
این آیه شریفه و تفسیر شهید مطهری از آن، نکته دقیقی در چرایی #انحطاط و #سقوط برخی بزرگان و اهل حق دارد،
اینکه چگونه #خطاهای_کوچک، #گناهان_کوچک، به مرور و تدریجا، مسیر یک انسان را در سراشیبی قرار میدهد
این ویژگی انسان است که وقتی یک خطایی انجام میدهد، بعدا که حتی فهمید اشتباه کرده، به دنبال #اصلاح آن برنمی آید بلکه به دنبال #توجیه آن میرود
#شیطان دقیقا از همین ویژگی استفاده کرده و انسان ها را به مسیر گمراهی سوق میدهد.
آیات و روایات اجتماعی
💠 فرآیند انحطاط اهل حق این آیه شریفه و تفسیر شهید مطهری از آن، نکته دقیقی در چرایی #انحطاط و #سقوط
🔺الإمامُ الكاظمُ عليه السلام:
«إنَّ المسيحَ عليه السلام قالَ للحَواريّينَ:
إنّ صِغارَ الذُّنوبِ و مُحَقَّراتِها مِن مَكائدِ إبليسَ، يُحَقِّرُها لَكُم و يُصَغِّرُها في أعيُنِكُم فَتَجتَمِعُ و تَكثُرُ فَتُحِيطُ بِكُم»
(تحف العقول، ص392)
🔺حضرت #عیسی به حواريون خود میفرمود:
همانا اینکه #گناهان_كوچك و خُرد انگاشته بشود، از #نيرنگهاى_ابليس است.
او گناهان را در نظر شما كوچك و خُرد جلوه مىدهد
و در نتيجه، گناهان اندك اندك جمع و زياد مىشوند و شما را در ميان خود #غرق میکنند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 زیارت با معرفت؛ در کلام آیت الله بهجت
🔺آن مرحوم در خواب موافقِ اعتبار،گفت:
همه کارهای ما رد شد و مورد قبول درگاه حضرت حق قرار نگرفت و به ما گفتند:
«در کارها #محتاط نبودی،#تقلید هم نمیکردی و در وقت #اجتهاد نیز دقت کافی در استنباط نداشتی»
🔺حتی زیارت حضرت #سید_الشهدا را با آن عظمت #قبول_نکردند و گفتند:
➖«آن وقتی که از افراد عادی بودی زیارتت مثل دیگران و نظیر انعام و #بهائم[حیوانات]بود
➖و آن زمان که معرفت به حق ما پیدا کردی، #برای_خدا نبود و تنها برای حفظ عنوان و شخصیت خود زیارت میکردی»
🔺وی میگوید: به هر حال کاملا محکوم ملائکه شدیم، ولی مرواریدی به من دادند تا بفروشم.گفتم: این چیست؟گفتند:
هنگام #پیاده_روی به سوی زیارت #کربلا خسته شده بودی، با خود گفتی: آیا مثل منی باید پیاده برود؟! بعد از آن فکر کردی و گفتی: «#الحمد_لله» این گوهر، همان حمد میباشد
🔺خلاصه، انسان باید انواع و اقسام مختلف #کارهای_خیر را استقصا کند و از هر راهی توانست خود را در آن ثبت نام کند، ولو به اندازه نخود باشد، که روزی به همان یک نخود محتاج می شویم.
📚رحمت واسعه،ص238
📌پ.ن: این عبارت ایشان درباره زیارت، عجیب تکان دهنده است، عجیب...
چقدر حفظ #خلوص_نیت در کارها سخت است، حتی برای امری مثل زیارت
لذا به توصیه ایشان خوب است هر کار خیری که میبینیم، ولو کاری کوچک، حتی به اندازه یک نخود هم که شده خود را در آن کار خیر شریک کنیم، از کمک مالی کم گرفته تا برداشتن یک سنگ از وسط خیابان
چراکه معمولا انسان در #کارهای_خیر_کوچک که اتفاقا کمتر کسی از آن مطلع میشود،نیتش خالصتر خواهد بود
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان
🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند:
▫️#ابلیس به لشکریانش میگوید: من اگر بتوانم در سه مورد بر انسان چیره شده و به هدف دست يابم، پس از آن دیگر هر عملى كه او انجام دهد، مرا نگران نخواهد کرد، چرا که مطمئن هستم که دیگر عملش پذیرفته نخواهد شد.
🔺 آن سه هدف عبارتند از:
1️⃣ اینکه انسان، عمل خود را #زیاد بپندارد
(اسْتَكْثَرَ عَمَلَه)
2️⃣ اینکه انسان، #گناه خود را فراموش كند
(نَسِيَ ذَنْبَه)
3️⃣ اینکه انسان، دچار #عجب و خودپسندى بشود
(دَخَلَهُ الْعُجْب)
🔺 در روایت دیگری امام باقر(ع)، از این سه مورد، به سه عامل کمرشکن(ثَلَاثٌ قَاصِمَاتُ الظَّهْر) تعبیر کرده اند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
🔸 هر کدام از این سه عامل، بسیار مهم و جای تامل و دقت دارد اما در ادامه به دلایلی، کمی پیرامون عامل سوم یعنی #عجب و خودپسندی تأمل و دقت خواهیم کرد.
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 مقدمه: ماجرای عُجب یکی از خوارج
🔰 در روایتی در منابع اهل سنت از #انس_بن_مالک آمده:
در زمانه پيامبر خدا مردى بود كه همراه پيامبر مىجنگيد و وقتی كه بر مىگشت و بار و وسائل خود را زمین مىگذاشت، به مسجد میرفت و در آن مشغول به #نماز و #عبادت میشد
🔸و نماز خواندنش هم معمولا #طولانی میشد.
برخی از اصحاب پیامبر به خاطر همین مسئله، چنین فکر میکردند که خب این آدم حتما خیلی #مقامات داره و از بقیه اصحاب بالاتر و #برتر است.
🔸یه روز، در حالى كه پيامبر ميان يارانش نشسته بود، همین مرد داشت عبور میکرد. برخى از ياران پيامبر به حضرت گفتند:
اى پيامبر خدا! اين، همان مردی است که درباره اش قبلا صحبت کرده بودیم.
🔸پيامبر وقتی دید که او داره به جمعیت شان نزدیک میشود، فرمود: «سوگند به كسى كه جانم در دست اوست، همانا ميان دو چشم وى، نشانهاى از #شيطان است».
🔸وقتی که اون شخص به این جمع رسید، پيامبر خدا بهش فرمود:
«آيا چون كنار اين مجلس ايستادى، در دل خويش نگفتى: در ميان اين افراد، كسى بهتر از من نيست؟!»(لَيسَ فِي القَومِ خَيرٌ مِنّي؟).
اون شخص هم گفت: آرى، چنین فکر میکنم.
🔻جالبه که این شخص یکی از سران #خوارج بود و بعدا هم در #نهروان توسط حضرت کشته شد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
حالا #ریشه این عجب چیست؟ چرا گفته میشود #خطرناک_ترین بیماری اخلاقی، همین #عجب است؟
به نظرم نکته مهم در عجب اینه که شخص،
خودش رو #حق_مطلق میپندارد
که نتیجه اش میشود اینکه: هم خودش را از دیگران بالاتر میداند و هم حرف ها و نظریاتش را از حرف ها و نظریات دیگران.
لذا خروجی آن میشود، #افراط و تندروی در رفتار، عملکرد و نظریات.
یک روایت عجیبی از اقا امام صادق نقل شده که دقت و تامل در اون خیلی کمک کننده است👇👇👇👇
💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
🔸 حضرت در این روایت میفرمایند:
هر كس به #خود، «خوشبين» شود، نابود مىگردد. هر كس به #ديدگاه و #نظریات خود «خوشبين» گردد، نابود مىشود.
یعنی کسی که فقط خود و نظریات خودش رو قبول داره، قطعا #هلاک خواهد شد.
🔸 #عيسى_بن_مريم فرمود: به مداواى بيماران پرداختم و به اذن خدا مداوايشان كردم و پيسى و جزام را به اذن خدا معالجه كردم، به مداواى مرده پرداختم و به اذن خدا زندهاش ساختم،
به مداواى #احمق نيز دست زدم؛ ولى در اصلاح او #ناتوان گشتم.
🔹 گفته شد: اى روح خدا! #احمق كيست؟ فرمود:
▫️کسی که فقط #خود و #نظریاتش را قبول داشته و به آن خوشبين است.
▫️کسی که #همه_خوبىها را براى خود مىبيند و #همه_حق را براى خود مىداند یعنی خود را #حق_مطلق میپندارد.
▫️و براى هيچ كس عليه خود حقّى را نمىپذيرد. اين همان #احمقى است كه براى مداوايش راهى نيست.
(المُعجَبُ بِرَأيِهِ و نَفسِهِ، الَّذي يَرَى الفَضلَ كُلَّهُ لَهُ لا عَلَيهِ، و يوجِبُ الحَقَّ كُلَّهُ لِنَفسِهِ و لا يوجِبُ عَلَيها حَقّا)
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 اولین لازمه اجتماعی عُجب: استمرار جهالت و جهل مرکب
🔺به نظرم #عجب رو باید به عنوان یک #بیماری_اجتماعی بهش نگاه کرد، نه صرفا یک #بیماری_فردی که معمولا همینجوری بهش نگاه میشه
🔺#تقریر_اجتماعی از بیماری عجب، چیزی است که کمتر بهش توجه کردیم، چیزی است که کمتر به نتایج و #لوازم_اجتماعی ش پرداختیم و امروز لازم و ضروری است که بهش توجه کنیم.
🔺گفتیم کسی که گرفتار این بیماری شده، فکر میکنه #حق_مطلق خودش هست و بقیه اشتباه میکنن، احتمال نمیده خب ممکنه من اشتباه کنم و بقیه درست بگن
🔺لذا یکی از نتایج این نگاه اینه که این شخص عملا گرفتار #جهل_مرکب میمونه.
در واقع این شخص فکر میکنه میدونه اما در واقع دچار جهل شده و داره اشتباه میکنه
🔺وقتى كسى در عمل دچار #افراط شد و بدون #عقلانیت سالم، از سر افراط تلاش میکنه و کارش رو میخواد پیش ببره و خودش رو يك سر و گردن از ديگران برتر مىبينه،
🔺این شخص هرگز به #بازنگرى_انديشه و كار خود نمىپردازد لذا در #جهالت مىكوشه و بر آن پاى مىفشارد و همچنان در كمند آن بیماری خواهد ماند.
🔺به خاطر همین است که امام هادی(ع) میفرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى التَّخَبُّطِ فِي الجَهلِ.
یعنی کسی که دچار عجب و خوشبينی است، عملا خودش رو از طلب #علم بازداشته و خودش رو #غرق_در_جهل و نادانی کرده.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍