🌀 حذف امام در نجف؟!
📝 مصاحبه کمتر دیدهشده از مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی به مناسبت سالروز رحلت آن فقیه انقلابی
❓سؤال: برخی معتقدند در آن مقطع رژیم شاه تصوری از امام نداشت و تصور میکرد اگر امام به حوزه نجف برود، در میان مراجع گم میشود و نقش پررنگی نخواهد داشت. این تصور درستی است؟
✅ بله. شاه اینطور خیال میکرد. فکر میکرد با تبعید امام به نجف، مرجعیت ایشان از بین میرود. تصور میکرد مثلا در نجف نقش امام در مراجع بزرگتر و قویتر ذوب میشود، ولی خب عکس این شد. آمدن امام به نجف مرجعیت ایشان را تثبیت کرد. چون یکی از اساتید نجف شدند.
✅ با وجود آقای خویی، حکیم و شاهرودی استاد نجف شدن امام خیلی مهم است. از نظر تدریس، جایگاه علمی خیلی مهم بود و شاگردان آنها پای درس امام میآمدند و درس ایشان بسیار پررونق شد.
✅ امام البته یک درس بیشتر ندادند و کتاب بیع خودشان را نوشتند؛ یعنی خیلی قوی و پرمایه در این 15 سال کار کردند و وارد میدان علم شدند. عمده بیانات علمی ایشان به قلم خودشان بود. در قم هم پیش از آن یک یا دو دوره اصول، مقداری مکاسب، بیع و طهارت تدریس میکردند، ولی کل مکاسب و بیع را نجف تدریس کردند....
✅ از این جهت برخلاف هدف پهلوی شد و مرجعیت و اعلمیت امام ثبات یافت. از این رو با توجه به اینکه اعلمیت امام خیلی مطرح شد و با توجه به اقدامات و جلب نظرهایی که متوجه امام شد، خیلی از همترازها نسبت به ایشان حس رقابت داشتند، از این رو با بالارفتن رقابتها رژیم پهلوی سعی کرد از این رقابتها استفاده کند و بیوت را به هم بیندازد.
♨️ به نظر من در آن مقطع از همه مهمتر این فکر حکومتی فقهی بود یا فقه حکومتی که امام توانست در نجف مطرح کند.
پیش از آن در قم به این شکل فقهی مطرح نکرده بود. در نجف بحث حکومت فقهی را مطرح کرد. در واقع در بحث مکاسب و آخر بیع که به بحث ولایت صغار میرسد، به همین مناسبت بحث ولایت فقیه شد و این بحث را اولین بار امام در نجف مطرح کرد. بیسابقه بود که کسی فقه و ولایت فقیه را در حوزه اینگونه بحث کند و در حوزه مثل یک توپ صدا کرد.
✅ غیر از یک بحث ولایت که به صورت مختصر در مکاسب آمده، مطرح نشده بود و امام آن را به بحث کلان حکومت اسلامی کشاند و تحت عنوان حکومت اسلامی و ولایت فقیه این را بحث کرد که خیلی ارزنده بود و یک تحولی در دید فقهی نجف محسوب میشد؛ یعنی آن عمق فقهی، تحقیقات و تلفیقات عمیق فقهی با این دید حکومتی و جدید و پویا توأم شد، که مسالهای جدید و بسیار اساسی است و مبنای آن نظریه سیاسی امام که آنجا از نظر فقهی بنیانگذاری و تبیین شد. البته در ذهن امام ممکن است از قبل بوده باشد، ولی به آن شکل که مبانی آن مشخص، جوابها، بحثها و مناقشات فقهی ذکر، رد یا تصویب و بهعنوان یک نظریه فقهی سنتی جواهری تثبیت شود، در نجف شد. یعنی در نجف خود امام هم این آمادگی را پیدا کرد که در این زمینهای که فکر میکند، تأمل و فکر فقهی و مساله را به این شکل بدیع استنباط و بعد مطرح و تدریس کند.
🌐 فرهیختگان
#امام_خمینی
#فقیه_انقلابی
#آیت_الله_هاشمی_شاهرودی
🔸 @BasijAsatidKh