❓چرا پیامبر عظیم الشأن به جانشینی امیرالمومنین علیه السلام تصریح نکرد و مستقیم نفرمود که او خلیفه بِلا فَصلِ بعد از من است؟!
✍️ پاسخ کوتاه:
ولایت امیرالمومنین، #انتصابی بود نه انتخابی. لذا خداوند میدانست که اگر پیامبرش را مکلّف به تصریح به خلافت علی بن ابی طالب کند، اکثر امّت از آن سرپیچی کرده و ( همچون اقوام پیشین که پیامبرانشان را تکذیب کرده و هلاک شدند) بدون ملاحظه گرفتار عذاب الهی میشدند.
✍️پاسخ تفصیلی:
...وَ مٰا أَرْسَلْنٰاكَ إِلاّٰ رَحْمَةً لِلْعٰالَمِينَ »، تو خود نيك مىدانى كه مخالفانِ ايمان و مانندشان از كافران تا اين اندازه بر كفر خود باقى ماندهاند، و اگر پيغمبر موجب رحمت بر ايشان بود، همه هدايت شده و از عذابِ سعير نجات يافته بودند، پس مراد خداوند تبارك و تعالى از آيه اين است كه: پيغمبر را سببى براى مهلت مردمِ اين سرا مقرّر فرموده، زيرا انبياى پيش از او مبعوثِ به #تصريحِ_قول شده بودند نه تعريض و كنايه( یعنی نسبت به پیامبریشان و معرفی اوصیای خود تصریح داشتند نه تعریض)، پس پيغمبر نيز از ايشان بود، هنگامى كه صداى خود را به امر خداوند بلند كرد و قوم او پاسخش دادند، هم خود و هم أهل ديارشان از ساير مردمان محفوظ و در امان ماندند، و اگر مخالفت كرده بودند، هم خود و هم أهل ديارشان مبتلا به همان آفتى مىشدند كه پيغمبر وعيدِ آن را داده و ايشان را از حُلول و نزول آن به ساحَتشان ترسانده بود، مانند خسف(فرو رفتن در زمین) يا قذف (سنگباران شدن از آسمان) يا رجف يا باد يا زلزله يا غير آن از اصناف عذابى كه امّتهاى پيشين بِدان هلاك شدند. و بىشكّ خداوند از نبىّ ما و اوصياى حُجج او در زمين، همان صبرى كه انبياى پيش از ايشان طاقت نياورده بودند را دريافته بود، به همين جهت آن حضرت صلّى اللّٰه عليه و آله را مبعوث به #تعريض_و_كنايه فرمود نه تصريح و آشكار، و «آن حضرت پيوسته اثبات حجّت بر امّت از روى تعريض مىگردانيد نه تصريح، چنان كه به قول مبارك خود در حقّ وصىّ خويش فرمود:«هر كه من مولاى اويم پس اين فرد مولاى اوست»، و نيز:«او در نزد من منزلت هارون نسبت به موسى را داراست جز اينكه پس از من پيامبرى نيست»، و سخن بىمعنى از طبيعت و سرشت رسول خدا صلّى اللّٰه عليه و آله بدور است، پس بايد افرادِ امّت به این نکته توجه داشته باشند كه وقتى مقام نبوّت و برادرى هر دو در جناب هارون موجود است ولى در كسى كه پيامبر او را هم منزلتِ هارون ساخته موجود نيست، فقط مىماند مسألۀ خلافت و جانشينى. همان طور كه موسى هارون را خليفۀ خود در قوم قرار داد، آنجا كه گفت:«اُخْلُفْنِي فِي قَوْمِي ». و اگر رسول خدا فرموده بود: امامت را جز از فلانى تبعيّت نكنيد و إلاّ بر شما عذاب نازل خواهد شد، حتما( به مانند اقوام پیشین) عذاب نازل شده و باب #مُهلت_و_انتظار و #منّت_خداوند بر بندگان بسته مىشد».
📚 احتجاج ج۱ ص۲۴۰
🌴 @Darol_salam