❇️رجزخوانی امیرالمومنین علی علیه السلام و مرحب ابن حارث یهودی در جنگ خیبر
واژه خیبر در زبان عبری به معنی قلعه است وچون این منطقه به وسیله هفت قلعه دربرگرفته شده بود به آن خیبر می گفتند.
جنگ خیبر،سال هفتم هجری واقع شد وپیامبر (ص) در اوایل محرم سال هفتم روانه خیبر شد ودر ماه صفر آنجا را فتح کرد ودر اول ربیع الثانی سال هفتم به مدینه بازگشت.
یکی ازجنگاوران این قلعه واز نخستین کسانی که به جنگ مسلمانان آمدند، مرحب ابن حارث یهودی، معروف به مرحب خیبری، مردی بلند قامت و بسیار شجاع و رییس یکی از قلعه ها ودژهای خیبر بود واز سران یهود به شمار می آمد. مرحب در حالی که غرق در سلاح بود،این گونه رجز خوانی می کند:
🔸قَدْ عَلِمَتْ خَیْبَرُ أَنِّی مَرْحَبٌ
(طایفه خیبر میداند که مرحب هستم)
🔸شَاکِی اَلسِّلاَحِ بَطَلٌ مُجَرَّبٌ
(اسلحه ام را آماده حمله کرده و قهرمانی آزموده ام)
🔸إِذِ اَللُّیُوثُ أَقْبَلَتْ تَلَهَّبُ
(آنگاه که شیران جنگ آتش جنگ را افروخته وارد میدان میشوند)
🔸وَ أَحْجَمَتْ عَنْ صَوْلَةِ اَلْمُحَجَّبِ
(و از صولت قهرمانان پنهان می گردند)
🔸خِلْتُ جِمَایَ أَبَداً لاَ یُقْرَبُ
(فکر می کنم از شدت حرارت به من نزدیک نگردند)
🔸أَطْعَنُ أَحْیَاناً وَ حِیناً أَضْرِبُ
(گاهی با نیزه حمله میکنم و گاهی با شمشیر)
🔸إِنْ غُلِبَ اَلدَّهْرُ فَإِنِّی أَغْلِبُ
(اگرچه روزگار مغلوب گردد من غالب هستم)
🔸وَ اَلْقِرْنُ عِنْدِی بِالدِّمَا مُخَضَّبٌ
(همتای جنگی در نزد من با خونش رنگین میشود)
امیرالمومنین علی علیه السلام در جواب مرحب فرمود:
🔹أَنَا عَلِیٌّ وَ اِبْنُ عَبْدِ اَلْمُطَّلِبِ
(من علی(ع) فرزند عبدالمطلب هستم)
🔹مُهَذَّبٌ ذُو سَطْوَةٍ وَ ذُو غَضَبٍ
( پاک سرشت، دارای قدرت حمله و غضب هستم)
🔹غُذِّیتُ فِی اَلْحَرْبِ وَ عِصْیَانِ اَلنُّؤَبِ
(در دامن جنگ و ناگواری های حوادث)
🔹مِنْ بَیْتِ عَزٍّ لَیْسَ فِیهِ مُنْشَعَبٌ
(و در خانه عزتی که اختلاف در آن راه نیافته رشد کردهام)
🔹وَ فِی یَمِینِی صَارِمٌ تَجْلُو اَلْکُرَبَ
(در دست راست من شمشیری تیز که غم ها را از هم می شکافد)
🔹مَنْ یَلْقَنِی یَلْقَى اَلْمَنَایَا وَ اَلْعَطَبَ
(هرکس به چنگ من بیفتد مرگ و هلاکت را دیدار میکند)
در ادامه امام علی (ع) اینگونه رجز خواندند:
🔹نحنُ بَنو الحربِ بِنا سَعیرُها
(ما فرزند جنگیم و آتش جنگ به خاطر ما شعله ور است)
🔹حربَ عَوانٍ حَرُّها نذیرُها
(جنگ شدیدی است که آتش آن، حدود خطر جنگ را اعلام می دارد)
مرحب هم در جواب امام علی علیه السلام این چنین رجز می خواند:
🔸انا اناسُ ولدتنا عَبهره
(من از مردمی هستم که زنان زیبا رو و خوش پوش ما را زاییده اند)
🔸لباسُنا الوَشی و ریط حِبره
( لباس ما گلدار و چادر ما، برد یمنی است)
🔸ابناءُ حربٍ لیس فینا غدره
(ما فرزند جنگیم و هیچ مکری نداریم)
امام علی علیه السلام در پاسخ به مرحب رجز زیبا و بلیغی را خواندند:
🔹اَنَا الَّذی سَمَّتْنی اُمّی حَیدَرَة
(من کسی هستم که مادرم نام مرا حیدره گذاشته است)
🔹لَیثٌ لِغاباتٍ شدیدٌ قَسْوَرَة
(من شیر بیشه شجاعت و شیر نری تیراندازم)
🔹عبلُ الذراعینِ شدیدُ القِصره
(بازوهایم نیرومند و گردنم قوی است)
🔹کلیثِ غاباتٍ کریه المنظره
(همانند شیر نیرومندی که با قیافه ای هولناک همه را به وحشت میاندازد، هستم)
🔹أکیلکُم بالسّیفِ کیلَ السندره
(با شمشیرم شما را به طور وسیع پیمانه می کنم و کنار میریزم)
🔹اَضرِبکُم ضرباً یُبینُ الفقره
(آنچنان به شما ضربه می زنم که مهره کمر شما از هم جدا شود)
🔹وأترکُ بِقاعٍ جِزره
(همتای خود را در زمین های هموار تکه پاره می کنم)
🔹أضرِبُ بالسّیفِ رِقاب الکفره
(با شمشیر گردن های کفار را میزنم)
🔹ضربُ غلامٍ ماجدٍ حِزّوره
(من همانند نوجوانی بزرگوار ونیرومند حمله میکنم)
🔹من یترکُ الحقّ یقومُ صَغره
(کسی که حق را رها کند ذلت وی رشد پیدا میکند)
🔹أقتلُ منهم سبعهً أو عشره
(از این مخالفان حق هفت نفر و یا ده نفر به قتل می رسانم)
🔹فکلهم اهلُ فُسوقٍ فجره
(زیرا همه آنان طرف دار انحراف وناپاکی هستند)
#یاحیدره 🤍
📚الارشاد شیخ مفید _ دیوان امام علی علیه السلام
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•