⁉ چرا امام علی علیه السلام در حكومت خود موفّق نبود؟ #دکتر_رضا_رمضان_نرگسی (❗نکته؛ متن فوق، برآمده از منابع تاریخی است و در این منابع، منظور از "عجم" اختصاصاً فارس‌ها بودند) 🔰 دلیل عدم موفقیت امیرالمؤمنین در حکومت خودشان، اين بود که خلفای قبل از ایشان كارهايی كرده بودند كه اداره جامعه بر اساس روش پيامبر و دستورات دين را غير ممكن ساخته بود. يكي از آن كارها دامن زدن به تعصبات عرب و فارس بود كه #عمر خليفه دوم در جامعه اسلامی پايه‌گذاري كرده بود. #خليفه_دوم در راستاي دامن زدن به تعصبات عرب بر عليه فارس قوانين زير را گذاشته بود: 🔸 یک. هيج عجمی حقّ ورود به #مكه و #مدینه را ندارد مگر در حمايت يك عرب 🔹 دو. در لشكر اسلام عجم‌ها حقّ جنگ سواره ندارند بلكه حتّي اگر اسب هم داشته باشند بايد پياده جنگ كنند 🔸 سه. در مسافرت اگر يك عجم با عرب همراه است بار عرب را بايد عجم بر دوش بگيرد و اگر عجم مركب دارد بايد بدهد مركبش را عرب سوار شود. 🔹 چهار. از عجم‌ها زن بگيريد امّا حقّ نداريد به عجم‌ها زن بدهيد (فضل بن شاذان، الايضاح ، ص ۲۸۲٫) 🔸 پنج. او فارسی صحبت كردن لشكريان عجم را ممنوع كرد (محمدبن عمر زمخشرى، ربيع الابرار و نصوص الاخبار، ج ۱، ص ۷۹۶٫) 🔹 شش. عجم‌ها حقّ سكونت در مدينه را ندارند (مسعودى، مروج الذهب، ج ۲، صص ۳۲۰، ۳۲۱٫) 🔸 هفت. اگر کسى از شما اعراب بدهکار باشد و چيزى نداشت که با آن بتواند بدهى خود را بپردازد و همسايه‏‌اى از اهل سواد (عجم) داشت مى‏‌تواند همسايه‏‌اش را در معرض فروش قرار دهد و بدهى خود را بپردازد. ( ياقوت حموى، معجم البلدان، ج ۳، ص ۲۷۲٫و فضل بن شاذان، الايضاح، صص ۴۸۶، ۴۸۵٫) 🔻 و پس از جنگ قادسيه و تصرف مدائن هنگامى که متوجه شد سربازان عرب با زنان ايرانى ازدواج مى‏‌کنند طى فرمانى اين ازدواج‌ها را منع کرد. (فضل ابن شاذان، الايضاح، ص ۲۸۰٫) به همين دليل به حذيفه بن يمان دستور داد تا همسر ايرانى خود را اطلاق دهد. او به حذيفه که در تيسفون زندگى مى‏‌کرد، نوشت: «اگر مردان عرب با زنان ايرانى ازدواج کنند ديگر توجهى به زنان عرب نخواهند داشت.» ( طبرى، تاريخ طبرى، ح ۳، ص ۸۸٫) ‼ عمر در هنگام مرگ مي‌گفت: من از دو چيز بر شما نگرانم؛ يك بچّه دار شدن از زنان عجم دوم مسلمان شدن عجم‌ها! 🔻 او هنگامى که مسلمانان، خوزستان را فتح نمودند گفت: «اى کاش ميان ما و فارسيان کوهى از آتش بود که نه ما به آنان مى‏‌رسيديم و نه آنان به ما» (جرجي زيدان، تاريخ تمدن اسلام، ج ۴، ص ۳۸، ۳٫) 🔻 مالک، امام گروه مالکيه روايت کرده از کسي که نزد او مورد اعتماد بوده که او شنيده از سعيد بن مسيب که مي‌گفت: عمر بن خطاب خودداري مي کرد از اينکه يکي از عجم‌ها را ميراث دهد مگر آنکه در عرب به دنيا آمده باشد. (الموطّأ «2» (2/12) 🔻 خليفه دوم هنگامى که متوجه شد بيشتر بازارها و تجارت در دست مواليان است، به شدت نگران شد و طى سخنانى به عرب‌ها مخصوصاً قريش هشدار داد و گفت: «اى مردم قريش موالى در تجارت از شما پيشى نگيرند که مردان شما به مردان آنان و زنان شما به زنان آنان نيازمند خواهند شد.» (عمربن شبه النمون بصرى، تاريخ مدينه المنوره، ج ۲، ص ۷۴۷٫) 🔰 پس از آن‌كه #امام_علی به قدرت رسيد اولين كاري كه كرد اين قوانين خودساخته خليفه دوم را منسوخ اعلام كرد و تلاش داشت بين همه مسلمين، اعمّ از فارس و عرب، به تساوي رفتار كند و دقیقا همین کار حضرت علی، عرب‌ها را رنجاند؛ به طوری كه بسياري از ياران امیرالمؤمنین صرفاً به خاطر رفتار تساوي طلبانه علی عليه السلام از او فاصله گرفتند و به #معاویه پناهنده شدند. اين تازه يكي از مشكلاتي بود كه خلفای قبلي براي امام علی علیه السلام ایجاد کرده بودند. @DrRamazan