🌺سلام علیکم
خدمت اعضاء محترم کانال فقه و زندگی
✍️ بحث احکام غیبت از گناهان اخلاقی آماده شد و از امروز جدول و نمودارهای این بحث در کانال درج میشود.
فقه و زندگی
#احکام_غیبت #تعریف_غیبت #احکام_نموداری https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#احکام_غیبت
#تعریف_غیبت
🤔 ❓غيبت به چه معناست و چه حرف يا سخنهايي را غيبت ميگويند؟
🌺✍️ منظور از غیبت، این است که عیب پنهان مومن معیّن و معلومي را در غیاب و پشت سرش، نزد دیگری، که این فرد را میشناسد ولی از آن عیب آگاهی ندارد، اظهار کند.
👌 در غیبت:
🔹 فرقی نمیکند عیبِ پنهان فرد در اندام او باشد یا در نسَب یا خاندانش یا آنکه در عمل کرد و رفتار یا اخلاقش باشد و فرقی در حرام بودن غیبت، بین کنایه و تصریح نیست.
🔸 فرقی نمیکند بیان عیب، با گفتار باشد یا نوشتار یا با عملی که آن عیب را بفهماند؛ مثل اشاره با سر، حرکات دست یا چشم یا ارائه آن به دیگری از طریق پخش از نوار، سیدی، فیلم و یدیویی، پیامک، بلوتوث و مانند آن؛ بنابراین، غیبت تنها یک گناه زبانی نیست و دامنه وسیعی دارد.
#شرایط_غیبت
🌸 1. عیب: تعريف کردن و گفتن خوبیها در غیاب فرد هر چند راضى نباشد، غيبت نيست.
☘️ 2. پنهان: بیان عيب آشکار و ويژگيهاي ظاهري مثل كوتاه و بلندي قد، چاقي و لاغري، كچلی و امثال اينها، غیبت نیست.
🌼 3. مومن: غيبت كردن درباره كافر حرام نیست. (آیه الله مکارم: غیبت کفار غیر حربی جایز نیست.)
🍃 4. معلوم: اگر معلوم نباشد منظور چه کسی است، غیبت نیست.مثلا بگوید: در شهر با يك نفر بداخلاق روبرو شدم و معلوم نباشد منظور چه کسی است، غیبت نمیباشد.
🌺 5. معیّن: برخی موارد افراد معلوم هستند ولی صحبت طور بیان میشود که فرد معین نیست و مردد بین افراد است مثلا بگوید یکی از فرزندان دایی ترسو است، این غیبت نیست.
☘️ 6. در غیابش: بیان عیب در حضور فرد، غيبت نیست.
🌻 7. نزد دیگری: تجسّم بدى فرد در ذهن و صحبت در تنهایی با خود (غرزدن)، غیبت نیست.
🍂 8. شناخت فرد: بیان بديهاي فردی كه مستمع (شنونده) او را نمیشناسد، غيبت نیست.
🌾 9. جهل به عیب: بیان عیبی که مستمع (شنونده) از آن خبر دارد، غیبت نیست.
🍁 10. اظهار کند: غیبت فقط زبانی نیست و دامنه وسیعی دارد با گفتار، نوشتار، عمل مثل اشاره سر، دست، چشم یا از طریق سیدی، فیلم، پیامک، بلوتوث و ...
👌 دو نکته:
#ناراحت_شدن
ناراحت شدن فرد شرط و ملاك غيبت نيست، و بطور كلي غیبت حرام است؛ چه غيبت شونده از بیان عیبش ناراحت بشود یا نشود.
#توهین_و_تمسخر
برخی از موارد بالا گرچه غیب نیست ولی اگر به قصد تحقير و توهين گفته شود یا باعث اذیّت و آزار و تمسخر کردن شود، جايز نيست.
👌 توضیحات بیشتر ان شاء الله در جدولهای بعدی در روزهای آیند خواهد آمد.
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
فقه و زندگی
#غیبت_از_جمع #غیبت_قبایل_و_اقوام #احکام_نموداری https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
بسم الله الرحمن الرحیم
#غیبت_و_جمع
👌 توضیحات : دو تا جمع داریم 1. محصور 2. غیر محصور و دو حالت غیبت از جمع 1. غیبت از یک نفر جمع 2. غیبت از همهی افراد جمع.
🔹 جمع محصور یعنی جمع محدودی که همهی افراد آن مشخص و معلوم است مثل اعضاء یک خانواده.
🔹 جمع غیر محصور یعنی جمع کثیری که همهی افراد آن مشخص و معلوم نیست مثل اهالي يك شهر، طایفه، قوم و یک بازار و یک هیئت و یک مدرسه و ...
#غیبت_یک_نفر_از_جمع
🌸 #يكي_از_جمع_غیر_محصور
🤔❓آيا صحبت كردن از يك يا چند نفر نامشخصّ از يك گروه کثیری (مثلا بگوید يك نفر از هيئت، ترسو است یا برخی از بازاریها حریص و طماع هستند) غیبت محسوب میشود؟
✍️ همه مراجع: اگر معلوم و مشخص نباشد منظور چه کسی است مانعي ندارد و غيبت نيست.
🌺 #یکی_از_جمع_محصور
🤔❓آيا صحبت كردن از یک یا چند نفر نامشخص از جمع محدودی (مثلا بگوید یکی از فرزندان زید ترسو یا حریص و طماع است) غیبت محسوب میشود؟
✍️ همه مراجع: اگر معلوم و مشخص نباشد منظور چه کسی است، غیبت نمیباشد؛ ولی گاهی ممکن است از جهت دیگری مثل توهین، تحقیر و تمسخر مؤمن حرام باشد.
👌 تبصره: طبق نظر آیات عظام خامنهای و مکارم اینکار گرچه غیبت نیست ولی حرام است چون این افراد را در معرض تهمت قرار داده.
🍃 نتیجه: در غیبت، فرد غیبت شده باید معیّن و معلوم باشد و اگر طوری بگوید که مردد بین افراد باشد و معلوم نباشد منظور چه کسی است، غیبت نمیباشد.
#غیبت_همه_ی_جمع
🌺 #جمع_محصور
🌱 اگر بیان عیب از جمع محصور باشد؛ مثل اینکه گفته شود این خانواده همهشان ترسو هستند، غیبت است.
🌸 #جمع_غیر_محصور
🤔❓صحبت در مورد همه اهالي يك شهر، طایفه، قوم و مانند آن مثلا بگوید آدمهاى خسيس يا ساده هستند، آيا غيبت است؟
🌿 ✍️ غیبت بیان عیب پنهان است كه مطابق واقع هم باشد یعنی واقعیت داشته باشد، و نسبت دادن عيب به همه اهالی يك شهر یا استان، غيبت نيست، چون محال است که تمام مردم یک شهر یا استان یک عیب مشترک پنهان داشته باشند و یک نفر بر این عیب آگاهی یابد، و این نسبت دادن چنانچه داخل عنوان دروغ و افترا و توهین و تحقیر یا استهزاء و تمسخر باشد، حرام است و اگر اینگونه نبود مانعى ندارد.
👌 تبصره: اینکه انسان ببیند اکثریت افرادی از قوم یا شهر خاصی که او با آنها برخورد داشته، دارای صفتی هستند، دلیل نمیشود که تمام اهالی آن شهر یا قوم اینگونه باشند.
📚 امام، مكاسب محرمه، ج1، ص 412 و 413 و استفتاءات، ج2، ص 619، س 10 و 13؛ خامنهاي، رساله آموزشي، ج 2، درس 18؛ سيستاني، توضيح المسائل، ج 1، م 2268 و منهاج الصالحين، ج 1، م 29؛ تبریزی، منهاج الصالحين، ج 1، م 29 و استفتاءات جدید، ج 1، س 1001 و ج 2، س 1008؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 2، م 29؛ بهجت، جامع المسائل، كتاب تجارت، ج2، ص 467 و استفتاءات، ج 4، س 6515؛ مكارم، انوار الفقاهه، كتاب تجارت، ص 275 و استفتائات، ج 1، س 556 و جامع المسائل
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#غیبت_و_گفتن_خوبی
#گفتن_خوبیها_و_تعريف_کردن
🤔❓اگر از كسي در غياب او تعريف كنيم و او از تعريف كردن ما راضي نباشد، غيبت محسوب ميشود؟
✍️ همه مراجع: خير، غيبت بيان عيوب است و تعريف كردن و گفتن خوبی از شخصي كه راضى نباشد، غيبت نيست.
👌تبصره:
🔹 1. بیان خوبیها هرچند بقصد عیبجویی، غیبت نیست مانند اینکه بگوید : « فلانی هر چه داشت، به فقرا داد و جیب خودش را خالی کرد».
🔸 2. اگر تعريف كردن باعث اذیّت و آزار يا ايجاد دردسر و مزاحمت براي فرد شود، یا باعث برملا کردن اسراری که دوست ندارد دیگران بفهمند شود، حرام است.
#گفتن_خوبي_و_بدی_با_هم
🤔❓اگر پشت سر كسي هم بديهاي و هم خوبيهاي او را بگوييم، آيا مرتكب غيبت شدهايم؟
✍️ همه مراجع: اگر عيوب پنهان او را بيان كنيد مرتكب غيبت شدهايد، اگر چه در كنار آن خوبيهاي او را هم بگويد.
👌 تبصره: نقد و بررسي كارهاى مسئولين و سوابق نامزدهاي انتخاباتي حكم جداگانهي دارد كه در بحث انتخابات ذکر شد.
📚 خامنهای، رساله آموزشی، ج 2، درس 17؛امام، استفتاءات، ج 2، ص 619، س 9 و 13؛ تبريزي، استفتاءات جدید، ج 1؛ س 1001؛ سيستاني، توضيح المسائل، ج1، م 2264 و 2266؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س 552؛ وحيد، توضيح المسائل، م 2078؛ بهجت، استفتاءات، ج 4؛ س 6467؛
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#غیبت_و_خنده
#ادای_ديگران
🤔❓ درآوردن ادای حركات و رفتار ديگران در جمع با قصد خنديدن، غيبت است؟
🌺✍️ همه مراجع: غیبت بیان عیب پنهان است و بیان امور ظاهر و آشکار، مثل ادای حركات و رفتار دیگران غیبت نیست البته اینکار اگر به قصد عيب جويى و تمسخر باشد يا موجب آزار و اهانت شود، شرعاً جايز نيست و اگر اینگونه نباشد اشکال ندارد.
👌تبصره: درآوردن ادای برخی از افراد نامعین یک صنف مثلا برخی تاکسی داران یا برخی گدایان خیابانی و ... اشکال ندارد.
#تقليد_صدا
🤔❓ تقليد صداي ديگران، غيبت محسوب ميشود؟
🌸✍️ همه مراجع: تقلید صداي افراد و لهجههای مناطق مختلف، غيبت نيست، چون این صدا و لهجهی خاص، امر پنهانی نیست علاوه بر اینکه اصلا عیب نیست؛ ازاین رو غیبت نیست.
👌تبصره:
1.🔹 تقلید صداي و لهجههای افراد اگر از روی تمسخر باشد، حرام است و فرقی هم نمیکند که لهجهی عمومی منطقهای را تقلید کند یا شخص خاصی را.
2.🔸تقليد صداى جنس مخالف اگر سبب فساد گردد، جايز نيست.
#جوك_و_لطيفه
🤔❓ جوكها و لطيفههايي كه در خصوص قوميتهاي مختلف ( لر، عرب، ترك ...) ميگويند، حكم غيبت را دارد يا خير؟
🌼✍️ همه مراجع: غيبت بيان عيب پنهان مومن است، و اكثر جكها و لطيفهها دربارۀ اقوام، غيبت نيست، چون يا عيب نيستند يا عيب پنهان نيستند بلكه برخی صرفا كذباند و بعضا واقعيتهای همراه با غلو هستند و بسيار نادر است كه تمام يك قوم يك عيب پنهان مشترك داشته باشند و يك فرد بر اين عيب اطلاع پيدا كند. البته نقل كردن جوكهايى دربارۀ اقوام اگر موجب تحقير و تنقيض همهي آنها شود از جهت اهانت و توهین و اذیت و استهزاء مؤمن حرام است.
👌تبصره:
1.🌻نسبت دادن عيبى به برخي افراد نامشخصّ از يك قوم در حاليكه معلوم نباشد منظور چه کساني هستند، غیبت نمیباشد.
2. 🌻چنانچه بخاطر نقل آن جوك شخص معينى يا تمام طائفۀ خاصى را مضحكه كنند و لو گويندۀ جوك قصد اهانت نداشته باشد، نقل آن جايز نيست.
📚 امام، استفتائات ج 2 ص 619 س10 و 11 و مكاسب محرمه، ج 1، ص 412؛ آقا، رساله آموزشي ج2 درس 17 و اجوبه س1220؛ سيستاني رساله ج1 م2265 و 2268 و منهاج الصالحين ج1 م 29؛ مكارم استفتائات ج1 س556 و ج3 س1688، 1725 و1726و احكام ويژه م274 وانوار الفقاهه كتاب تجارت ص275؛ بهجت جامع المسائل ج2 ص469 و 470 واستفتاءات ج4 س6515؛ تبريزي استفتائات جديد ج1 س1001 وج2 س1009، 1010، 1034، 2042 و 2043 و منهاج الصالحين ج1 م 29؛ نوري استفتائات ج1 س471؛ فاضل جامع المسائل ج1 س2245؛ وحيد، رساله م 2078 و منهاج الصالحين ج2 م29
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
فقه و زندگی
#احکام_غیبت #غیبت_و_کودک #احکام_نموداری https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#کودک_و_غیبت
#غیبت_کردن_از_كودك
🤔❓آیا غیبت كودكان جایز است؟
🌺✍️ همه مراجع: اگر طفل ممیّز باشد (یعنی اگر بفهمد از او بدگویی میکنند از این بدگویی ناراحت شود و چنانچه از او تعریف و ستایش کنند، خوشحال شود) ، بدگویی از او غیبت و حرام است.
امّا طفل غیرممیّز، مثلاً بچۀ دو سالهای که ملتفت نیست و از غیبت ناراحت نمیشود، غیبت او حرام نیست.
👌تبصره:
1.🍃 اگر غیبت از كودك باعث اذیت و آزار پدر و مادرش شود یا عیبی بر پدر و مادرش باشد، جایز نیست.
2.🌱ممیز کودکی است كه قدرت تشخیص خوب و بد را داشته باشد.
#غیبت_کردن_در_كودكی
🤔❓اگر در كودكی پشت سر شخصی حرف زده باشیم آیا غیبت محسوب میشود؟
🌸✍️ همه مراجع: كودك نابالغ در این امور تكلیفی ندارد و گناهی بر او نوشته نمیشود.
👌تبصره:
1.🌻 نسبت به حقوق مالی، نابالغ هم تکلیف دارد مثلا اگر مال کسی را دزدید و یا تلف کرد و یا به اموال کسی ضرر زد ضامن است و باید از صاحب مال رضایت و حلالیت بطلبد و در صورت راضی نشدن صاحب مال جبران كند.
2. ❌ بعضى از گناههان در كودكی حرمت ازدواج با بعضى افراد را در پى دارد.
#غیبت_کردن_نزد_کودک
🤔❓اگر پیش کودکی عیب فردی را بگوییم، غیبت محسوب میشود؟
🌼✍️ همه مراجع: در صدق غیبت، وجود شنونده شرط است؛ اگر شنونده وجود دارد، امّا وجودش کالعدم است، مانند انسان ناشنوا یا کودکی که چیزی نمیفهمد، غیبت محسوب نمیشود مانند اینکه مادری نزد بچۀ شیرخوارهاش از مادر شوهرش یا خواهرشوهرش بدگویی کند، ولی اگر شنونده کودک ممیز است و میفهمد، غیبت محسوب میشود.
📚 امام استفتائات ج1 ص78 س188 و ج2 ص621 س14 و ج3 ص204 س18؛ آقا رساله آموزشی ج 2 درس 18؛ بهجت استفتائات ج1 س386 و ج4 س6476 و جامع المسائل ج2 ص470؛ تبریزی استفتائات جدید ج2 س2044 و صراط النجاة ج10 س1362؛ مکارم سایت جامع المسائل؛ فاضل مناسك حج ص26 م 11؛ سیستانی توضیح المسائل ج1، تكلیف و بلوغ و سایت، استفتائات، بلوغ؛ مكارم، توضیح المسائل، م 1.
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
فقه و زندگی
#احکام_غیبت #گفتن_مستقیم_و_با_کنایه #احکام_نموداری https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#احکام_غیبت
#گفتن_مستقیم_و_با_کنایه
🌾 فرقی در حرام بودن غیبت، بین گفتن بصورت کنایه و گفتن مستقیم نیست.
#گفتن_اسم_نگفتن_کار
🤔❓اگر بگوییم فلاني كار ناشايستي انجام داد اما آن كار بد را نام نميبریم، غیبت کردیم؟
✍️ بله در غیبت فرقی ندارد به صورت کُلی بگوید یا جزئیات را هم بیان کنید.
#گفتن_کار_نگفتن_اسم
🌺 اگر اسم فرد را نبرد ولی کار بد و عیب او را طوری بگوید که به شنونده بفهماند منظور کیست ، مثلا بگوید برخی که نزد ما سجاده آب میکشند مرتکب چنین کارهای شدن و شنونده بفهمد منظور کیست، غیبت محسوب میشود.
#نگفتن_اسم_و_کار
🌸 اگر حرفی بزند که با کنایه دلالت بر عیب شخصی کند هر چند اسمی از او و عیب او نبرد، مثلا با دیدن شخصی بگوید خدا به کسی فرزند بد ندهد یا خدا ما را عاقبت به خير كند و همه بفهمند منظورش آن شخص است، غیبت محسوب میشود.
#متكلم_قصد_ندارد_غيبت_شونده_را_مشخص_کند
🌼 اگر گوینده غيبت شونده را معين نكند نه با گفتار مستقیم و نه با کنایه و نه با رفتار و غيره ولي خود شنونده بفهمد كه منظور كيست، مثلا بگوید برخی افراد که دنبال مواد مخدر رفتن زندگی خود را تباه کردن و شنونده خود بفهمد منظور او کیست غيبت نیست.
📚 امام، استفتائات ج2 ص619 س9 و 13؛ آقا رساله آموزشي ج2 درس18؛ سيستاني رساله ج1 م 2264 و 2266؛ مكارم استفتائات ج1 س552؛ بهجت استفتائات گناهان س1914 و جامع المسائل كتاب تجارت، آنچه حرمت نفسي دارد، غيبت؛ تبريزي استفتائات جديد ج2 س1010 و منهاج الصالحين، ج1 م 29 و صراط النجاة ج6 ص340 س1200؛ وحيد رساله م2078 و منهاج الصالحين ج2 م 29.
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1
❤️بسم الله الرحمن الرحیم❤️
#غیبت_ناخواسته
🤔❓اگر هنگام صحبت کردن ناخواسته از كسی غیبت كردی ولی همان لحظه به خودت آمدی و پشیمان شدی، آیا غیبته؟
🌺✍️ همه مراجع: در غیبت فرقی ندارد، از قبل قصد غیبت كردن را داشته باشید یا بدون برنامهریزی قبلی غیبت كنید در هر دو صورت مرتكب غیبت شدهاید.
#شنیدن_ناخواسته
🤔❓ در صحبت با افراد به طور ناخودآگاه حرفی را میزنند كه غیبت است در این صورت كه ناخواسته غیبتی را میشنویم چه تکلیفی داریم؟
🌸✍️ همه مراجع: در بیشتر اوقات انسان هنگام صحبت با دیگران نمیداند او درصدد غیبت كردن است و وقتی كلام منعقد شود و جمله تمام شد میبیند كلامش غیبت است، در حالیكه قبل از تمام شدن جمله معلوم نبود قصد غیبت دارد، و این زیاد اتفاق میافتد، به هر صورت گوش دادن تا زمانی که غیبت نكند اشكال ندارد ولی هنگامی كه مرتكب غیبت شد، نهی از منکر با وجود شرایط آن واجب است.
👌تبصره:
1. 🌻 نهی از غیبت فقط زبانی نیست و روشهای مختلفی دارد، بحث نهی از غیبت و روشهای آن ان شاء الله در ادامه ذکر میشود.
2. 🌻 بین سماع (به گوش خوردن) و استماع (گوش کردن) غیبت فرق است که توضیحات آن ان شاء الله در ادامه مطالب خواهدآمد.
📚 امام، استفتاءات، ج 2، ص 619، س 9 و 13؛ آقا، اجوبه، س 1430 و رساله آموزشي، ج 2، درس 19؛ سيستاني، توضيح المسائل، ج1، م 2264 و 2266؛ ؛ مكارم، انوار الفقاهه، كتاب تجارت، ص 294 و استفتاءات، ج1، س 552؛ وحيد، توضيح المسائل، م 2078؛ بهجت، استفتاءات، گناهان، س 1914؛ تبريزي، استفتاءات جديد، ج 2، س 1010؛ دفتر مراجع.
#احکام_نموداری
https://eitaa.com/joinchat/1704656951C26f5cc23f1