📚 طبری و اختلاف قرائت در آیات الاحکام عبادی :
🔰 نوع مقاله : پژوهشی
✍ نویسنده : روح الله نجفی
👨🎓 دانشگاه خوارزمی
10.22067/NAQHS.V48I2.10277
📙 چکیده :
🔺 مقاله حاضر به بررسی نحوه تعامل طبری با پدیده اختلاف قرائت در ذیل آیات الاحکام عبادی میپردازد و نشان میدهد که وی به عنوان یکی از چهرههای شاخص و متقدّم تفسیر نگاری ، به نیکی برای خویش ، حقّ داوری و اختیار نمودن وجهی از میان وجوه متعدّد قرائات را قائل است.
🔻 بدینسان مفسّر ما گاه یک قرائت را به صورت مطلق اختیار کرده و قرائت مقابل آن را (به صراحت یا به تلویح) کنار مینهد.
↩️ (گزینش مطلق) گاه نیز از میان دو قرائت مختلف ، یکی را ترجیح داده ولی قرائت مرجوح را از عرصه قرائتهای مجاز نمیراند.
↩️ (گزینش نسبی) در مواضعی هم، هر دو قرائت مختلف را صواب تلقّی کرده و میان آنها، انتخابی انجام نمیدهد.
↩️ (پذیرش بیگزینش) افزون بر این سه،
⤴️ گاه طبری صرفاً به گزارش اختلاف قرائت اکتفا نموده بی آنکه در این باره داوری خود را بیان دارد.
⤴️ از دیگر سو، مفسّر ما برای گزینش مطلق یا نسبی یک قرائت به معیارهای ذیل استشهاد میجوید:
◀️ اجماع قاریان معتبر،
◀️ استفاضه و شهرت قرائت،
◀️ رسم الخطّ مصاحف مسلمانان،
◀️ اتقان معنایی-تفسیری آیه،
◀️ ضوابط نحوی- بیانی،
◀️ روایات سبب نزول،
◀️ روایات حکایتگر قرائت رسول (ص)
◀️ و گویش فصیحتر ومشهورتر.
🔺و در این میان، مهمترین و پرکاربردترین معیاری که مفسّر ما در داوریهای خود بدان تکیه دارد، اجماع قاریانی است که وی ایشان را «حجّت» میخواند.
کلیدواژهها :
اختلاف قرائت اختیار قرائت طبری جامع البیان آیات الاحکام https://jquran.um.ac.ir/article_28663.html
کانال نقد قراءات _ دکتر حامد شریعتی نیاسر
https://eitaa.com/naghdgheraatQuran
https://eitaa.com/GheraateQuran/3033
✅ کلیات میزان کشش مدود در قراءات عشر
🔺 یکی از موارد مهمی که قاریان در هنگام تلاوت جمع عشر به هریک از شیوه های حرفی و یا وقفی به منظور ترتیب بندی قراءات و روایات باید در نظر داشته باشند ؛ کشش مدود مختلف مشترک در اصول قراءات است.
🔸 مد منفصل :
۱_ قصر : قالون + ابن کثیر+ سوسی + ابوجعفر + یعقوب + حفص (طیبة النشر: مصباح٫روضة المعدل فیل٫روضة المعدل ذُرعان)
۲_ توسط : قالون + دوری ابوعمرو بصری + ابن عامر + عاصم + کسایی + خلف العاشر
۳_ طول : ورش + حمزه
🔸 مد متصل :
۱_ قصر : _
۲_ توسط : قالون + ابن کثیر + ابوعمرو بصری + ابن عامر + عاصم + کسائی + ابوجعفر + بعقوب + خلف العاشر
۳_ طول : ورش + حمزه
🔸 مد لازم :
۱_ اشباع : همه قراء عشره
🔸 مد عارض به ساکن برای وقف :
۱_ سه وجه (قصر _ توسط _ طول) : همه قراء عشره
🔸 مد بدل :
۱_ قصر : همه قراء عشره
۲_ توسط : ورش
۳_ طول : ورش
🔸 مد لین :
۱_ قصر : همه قراء عشره در وقف
۲_ توسط : همه قراء عشره در وقف + ورش (در وصل و وقف)
۳_ طول : همه قراء عشره در وقف + ورش (در وصل و وقف)
🔸 مد ناشی از ادغام کبیر :
۱_ غیر حروف مدی قبل ساکن (قصر) : سوسی
۲_ حروف مدی قبل از ساکن (طول) : سوسی + حمزه (ذاریات ۱ + صافات ۳)
🔸 مد صله میم جمعی :
۱_ قصر : قالون + ابن کثیر + ابوجعفر
۲_ طول : ورش + حمزه
🔸 مد صله هاء ضمیر :
۱_ قصر : ابن کثیر
۲_ طول : ورش + حمزه
https://eitaa.com/GheraateQuran/3034
12.76M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
▪️جلسه اقراء (عربستان)
🔹در محضر : شیخ دکتر ایهاب فکری
▪️ترتیل : جمع عشر (صغری)
🔻 از طریق : شاطبیه و الدره
🌐Eitaa.com/eqrah_hassani
+++±+
▪️ نوع تلاوت : ترتیل _ ترکیبی قراءات
▪️ نوع شیوه : جمع وقفی
الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (نحل ۳۲)
▪️ ترتیب قراءات و روایات :
۱_ قالون با صله میم جمعی :
🔺 موافقین : ابن کثیر + ابو جعفر
🔸 صله میم جمعی:
۱_ كُنْتُمْ (كُنْتُمْو)
۲_ ورش از نافع مدنی (خوانده نشد)
🔸 تقلیل :
۱_ تَتَوَفَّاهُمُ (ف)
۳_ دوری ابوعمرو بصری :
🔺 موافقین : قالون از نافع مدنی + ابن عامر دمشقی + عاصم کوفی + یعقوب حضرمی بصری
۴_ سوسی از ابوعمرو بصری :
🔸 ادغام کبیر :
۱_ متقاربین :
الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ _ «الْمَلَائِكَة طَّيِّبِينَ»
۵ _ حمزه کوفی (خوانده نشد)
۶ _ کسائی کوفی :
🔸 اماله کبری :ح
۱_ تَتَوَفَّاهُمُ.(ف)
۷ _ خلف العاشر :
🔺 موافق : حمزه کوفلی
🔸 حرف یا حرکت مخالف حفص:
۱_ تَتَوَفَّاهُمُ _. (یَتَوَفَّاهُمُ)
🔸 اماله کبری :
۱_ یَتَوَفَّاهُمُ (ف)
https://eitaa.com/GheraateQuran/3035