«وَ آتِ ذَا الْقُرْبَىٰ حَقَّهُ» و قضیه فدک ✍ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا أَظُنُّهُ السَّيَّارِيَّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ قَالَ: لَمَّا وَرَدَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى عَلَى الْمَهْدِيِّ رَآهُ يَرُدُّ الْمَظَالِمَ فَقَالَ: يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ مَا بَالُ مَظْلِمَتِنَا لَا تُرَدُّ، فَقَالَ لَهُ: وَ مَا ذَاكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ؟ قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا فَتَحَ عَلَى نَبِيِّهِ فَدَكاً وَ مَا وَالاهَا لَمْ يُوجَفْ عَلَيْهِ بِخَيْلٍ وَ لا رِكابٍ‏ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى نَبِيِّهِ «وَ آتِ‏ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ»‏ فَلَمْ يَدْرِ رَسُولُ اللَّهِ مَنْ هُمْ، فَرَاجَعَ فِي ذَلِكَ جَبْرَئِيلَ وَ رَاجَعَ جَبْرَئِيلُ رَبَّهُ فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ أَنِ ادْفَعْ فَدَكاً إِلَى فَاطِمَةَ، فَدَعَاهَا رَسُولُ اللَّهِ فَقَالَ لَهَا: يَا فَاطِمَةُ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِي أَنْ أَدْفَعَ إِلَيْكِ فَدَكاً فَقَالَتْ: قَدْ قَبِلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مِنَ اللَّهِ وَ مِنْكَ، فَلَمْ يَزَلْ وُكَلَاؤُهَا فِيهَا- حَيَاةَ رَسُولِ اللَّهِ فَلَمَّا وُلِّيَ أَبُو بَكْرٍ أَخْرَجَ عَنْهَا وُكَلَاءَهَا فَأَتَتْهُ فَسَأَلَتْهُ أَنْ يَرُدَّهَا عَلَيْهَا فَقَالَ لَهَا ائْتِينِي بِأَسْوَدَ أَوْ أَحْمَرَ يَشْهَدُ لَكِ بِذَلِكِ فَجَاءَتْ بِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ أُمِّ أَيْمَنَ فَشَهِدَا لَهَا فَكَتَبَ لَهَا بِتَرْكِ التَّعَرُّضِ فَخَرَجَتْ وَ الْكِتَابُ مَعَهَا، فَلَقِيَهَا عُمَرُ فَقَالَ: مَا هَذَا مَعَكِ يَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ؟ قَالَتْ: كِتَابٌ كَتَبَهُ لِيَ ابْنُ أَبِي قُحَافَةَ، قَالَ: أَرِينِيهِ فَأَبَتْ فَانْتَزَعَهُ مِنْ يَدِهَا وَ نَظَرَ فِيهِ ثُمَّ تَفَلَ فِيهِ وَ مَحَاهُ وَ خَرَقَهُ: فَقَالَ لَهَا: هَذَا لَمْ يُوجِفْ عَلَيْهِ أَبُوكِ بِخَيْلٍ وَ لا رِكابٍ‏ فَضَعِي الْحِبَالَ‏ فِي رِقَابِنَا، فَقَالَ لَهُ الْمَهْدِيُّ: يَا أَبَا الْحَسَنِ حُدَّهَا لِي، فَقَالَ: حَدٌّ مِنْهَا جَبَلُ أُحُدٍ وَ حَدٌّ مِنْهَا عَرِيشُ مِصْرَ وَ حَدٌّ مِنْهَا سِيفُ الْبَحْرِ وَ حَدٌّ مِنْهَا دُومَةُ الْجَنْدَلِ، فَقَالَ لَهُ: كُلُّ هَذَا؟ قَالَ: نَعَمْ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ هَذَا كُلُّهُ إِنَّ هَذَا كُلَّهُ مِمَّا لَمْ يُوجِفْ عَلَى أَهْلِهِ رَسُولُ اللَّهِ بِخَيْلٍ وَ لَا رِكَابٍ، فَقَالَ: كَثِيرٌ وَ أَنْظُرُ فِيهِ. 🍂الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏۱ ؛ ص۵۴۳🍂 ✍ على بن محمد بن عبداللَّه، از بعضى از اصحاب ما كه آن را سيّارى گمان مى‏ كنم، از على بن اسباط روايت كرده است كه گفت: چون ابوالحسن حضرت امام موسى كاظم عليه السلام بر مهدى عبّاسى وارد شد، او را ديد كه ردّ مظالم مى‏ كند (و مظالم، جمع مظلمه است و آن، حقّى است كه بايد به صاحبش برسد). حضرت فرمود: «يا امير المؤمنين، باك و حال مظلمه ما چيست كه ردّ نمى‏ شود؟» مهدى به حضرت عرض كرد كه: يا اباالحسن، مقصود از اين سخن چيست؟ فرمود: «به درستى كه خداى تبارك و تعالى، چون فدك و آنچه را كه به آن نزديك بود بر پيغمبر صلى الله عليه و آله خود گشود اسب و شترى بر آن تاخته نشد، بعد از آن خدا بر پيغمبر خويش صلى الله عليه و آله فرو فرستاد كه: «وَ آتِ‏ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ‏» و رسول خدا صلى الله عليه و آله ندانست كه ايشان كيانند و در اين باب با جبرئيل به سؤال برگشتى نمود و جبرئيل با پروردگار خويش بازگشت نمود و از آن جناب پرسيد. پس خداى تعالى به سوى آن حضرت وحى فرمود كه: فدك را به فاطمه عليها السلام تسليم كن. بعد از آن، رسول خدا صلى الله عليه و آله فاطمه را طلبيد و به آن حضرت فرمود كه: اى فاطمه، به درستى كه خدا مرا امر فرموده كه فدك را به تو تسليم كنم. حضرت فاطمه عليها السلام عرض كرد كه: يا رسول اللَّه، آن را از خدا و از تو قبول كردم، و بعد از آن در زمان حيات رسول خدا صلى الله عليه و آله هميشه وكلاى حضرت فاطمه در آن بودند. و چون ابوبكر را والى كردند، وكلاى آن حضرت را از آن بيرون كرد، پس فاطمه به نزد ابوبكر آمد و از او درخواست كه فدك را به او رد كند، ابوبكر به آن حضرت گفت كه: يك سياه، يا سرخ (يعنى: يك نفر از عرب يا عجم) را بياورد كه از براى تو به اين امر گواهى دهد، و فاطمه امير المؤمنين عليه السلام و امّ ايمن را آورد و از برايش گواهى دادند. پس ابوبكر از برايش نوشت كه: متعرّض آن نشوند، و حضرت فاطمه بيرون آمد و آن نوشته با او بود، عُمر آن حضرت را در عرض راه ملاقات نمود و گفت: اى دختر محمد، چيست اين نوشته كه با تو است؟ فرمود كه: نوشته‏اى است كه پسر ابوقحافه آن را از براى من نوشته است. عمر گفت: آن را به من بنما و بده تا ببينم. حضرت فاطمه ابا و امتناع فرمود.

پس عمر آن نوشته را به زور از دست آن حضرت گرفت و در آن نگاه كرد و آب دهان را در آن انداخت و نوشته را محو نمود و پاره كرد و به حضرت فاطمه گفت كه: اينك پدرت بر آن اسب و شترى نتاخته، پس ريسمان‏ها را در گردن‏هاى ما گذار» (و ظاهر اين است كه عمر اين كلام را از روى انكار و ريشخند گفته باشد؛ اگر چه ممكن است كه خدا بر خلاف عادت حق را بر زبانش جارى كرده باشد). مهدى به آن حضرت عرض كرد كه: يا اباالحسن، حدّ و اندازه فدك را از براى من بيان كن چه قدر است؟ حضرت فرمود كه: «حدّى از آن كوه احد است و حدّى از آن سايه‏ بان‏ شهر مصر (و مراد از آن، خانه‏ هاى مصر است) و حدّى از آن، كنار دريا و حدّى از آن دومة الجندل (و در مغرب كه يكى از لغات معتبره است و غير آن مذكور است كه دومة الجندل به ضمّ دال است و محدّثان گفته‏ اند كه به فتح آن است و آن حصارى است در پانزده منزلى مدينه و ده‏ منزلى كوفه). مهدى به حضرت عرض كرد كه: همه اينها فدك است؟ فرمود: «آرى، يا امير المؤمنين، اينها همه فدك است. به درستى كه همه آنچه مذكور شد، از آن چيزى است كه اهل آن بر رسول خدا اسب و شترى نتاخته‏ اند و جنگ نكرده‏ اند». مهدى گفت: اين بسيار است و در اين باب فكرى بكنم.

يک نکته ✍ ممکن است کسی بگويد آيه: «آتِ‏ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ‏» جزو سوره اسراء است که پيش از هجرت در مكه نازل شده، در حالی که اعطاى فدك در مدينه بوده است. ✍ جواب اين است كه: ۱. گاهى در سوره‏ هاى مكي آياتى مندرج است كه در مدينه نازل شده و توصيف به مكى و مدنى بودن بر اساس غالب آيات است و مؤيد آن اين است كه طبرسى (ره) در مجمع البيان گفته است: سوره بنى اسرائيل(اسراء) همه‏ اش مكى است، و برخى پنج آيه آن را جدا دانسته‏ اند و از آن جمله است «وَ آتِ‏ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ‏»، اين را از حسن نقل كرده و ابن عباس بر اين پنج آيه، سه آيه ديگر افزوده و گفته ۸ آیه مدنی است. ۲. برخی آیات به دلیل اهمیت آنها چندین بار نازل شده اند، از جمله این آیه . @DailyCommentaryofQuran

#اِسراء_جلسه_سی_و_یکم #إسراء/۲۸-۲۹ "وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِّن رَّبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا"(۲۸) ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺗﻬﻴﺪﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻱ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺍﻧﻲ، ﻭ ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻱ، ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻱ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻥ. "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا"(۲۹) ﻭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻥ ﻣﺒﻨﺪ ﻭ #ﺑﺨﻞ ﻣﻜﻦ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﮕﺸﺎﻱ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﺍﺭﻱ ﺑﺒﺨﺸﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ. استاد گلمکانی @DailyCommentaryofQuran

باسمه تعالی رئوس مطالب #جلسه سی و یکم #إسراء/۲۸-۲۹ "وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِّن رَّبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا"(۲۸) (ﺍﮔﺮ ﺍﺯ #ﺗﻬﻴﺪﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻱ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺍﻧﻲ، ﻭ ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻱ، ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻱ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻥ). ۱. بعد ار اینکه موارد و مصادیقی از #نیازمندان و ضرورت کمک به آنها را بیان کردند، در این آیه می خواهند به این نکته اشاره کنند که اگر در موردی چنین پیش آمد که انسان امکان مالی ندارد که به او کمک کند، چه باید کرد؟ پس اولاً نسبت به گروه خویشاوندان، مساکین و در راه ماندگان مسئول هستید، ثانیاً اگر نداشتید و نتوانستید کمک کنید، اعراضتان باید با احترام و مهربانی همراه باشد نه با بی اعتنایی، تحقیر و #دل_شکستن، چون به تعبیر حضرت امیر "إِنَّ الْمِسْکِینَ رَسُولُ اللَّهِ فَمَنْ مَنَعَهُ فَقَدْ مَنَعَ اللَّهَ وَ مَنْ أَعْطَاهُ فَقَدْ أَعْطَى اللَّهَ" (نهج البلاغه/حکمت ۳۰۴) (نیازمندى که به تو روى آورده فرستاده خداست، کسى که از یارى او دریغ کند، از خدا دریغ کرده، و آن کس که به او بخشش کند، به خدا بخشیده است) و در آیه ۱۰ سوره ضُحی فرمود الضحى "وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ" (ﻭ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﺪ، ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﺰﻥ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺗﻠﺨﻲ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻲ ﺭﺍ ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺍی) ۲. اصولاً خداوند نیاز #نیازمندان را ملاک امتحان #اغنیا و #ثروتمندان قرار داده است به همین دلیل در روایت می فرماید: "لولا الفقراء لهلک الاغنیاء" (ارشاد القلوب۱/ ۱۹۴) یعنی اگر فقرا نبودند #ثروتمندان هلاک می شدند، پس برای حضور فقرا، ثروتمندان را ثروتمند قرار داد، که البته ثروت آنها و #فقر_فقرا هر دو امتحان است. ۳. پس حق نداریم فقرا را برنجانیم؛ بلکه باید با مهربانی و نرمی آنها را از خود دور کنیم. لذا در ادامه آیه فرمود: "فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا" با آنها سخن آرام بخش و امیدوار کننده بگو، مثلاً بنده ندارم و دستم خالی است ولی امیدوارم خداوند مشکل شما را حل کند. "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا"(۲۹) (ﻭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻥ ﻣﺒﻨﺪ ﻭ ﺑﺨﻞ ﻣﻜﻦ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﮕﺸﺎﻱ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﺍﺭﻱ ﺑﺒﺨﺸﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ) ۱. جمله "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ" کنایه است از خرج نکردن و #خساست به خرج دادن و پرهیز از بخشش، در مقابل بذل و بخشش زیادی، چنان که فرمود: "وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ" یعنی نه افراط و نه تفریط بلکه از باب #خیر_الامور اَوسطها، رعایت حدّ وسط و اعتدال را بکن. ۲. عبارت "فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا" فرع بر اصل کلی "وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ" است، یعنی اگر آن قدر بخشیدی که خود درمانده شدی، مورد سرزنش قرار می گیری. ۳. کلمه "مَحْسُورًا" از ماده "حسر" به معنای برهنه و عریان؛ یعنی آن قدر دست و دلبازی نکن که روزی از فقر #زانوی_غم در بغل گیری و دستت از همه جا کوتاه، مورد سرزنش قرار گیری و برهنه بمانی. ۴. نکته ای مهم: در آیه ۲۲ همین سوره فرمود: "لَّا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَّخْذُولًا" در آیه ۲۹ نیز می فرماید: "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا" از مقایسه این دو آیه و نتیجه مشابهی که در آخر هر دو آیه آمده، می توانیم بگوییم توحید در مسائل اعتقادی و #جهان_بینی همان تاثیری را دارد که عدل و عدالت در #مسائل_اجتماعی دارد؛ یعنی اهمیت عدل و توحید بسیار زیاد است، همان خطری را که شرک در جهان بینی و اعتقاد دارد، همان خطر را #بی_عدالتی از سوی حاکم در اجتماع دارد، اگر شرک بورزی "سرزنش شده و از رحمت الهی طرد می شوی" و اگر خلاف عدالت و #میانه_روی رفتار کنی "سرزنش شده ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ خود ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ". @DailyCommentaryofQuran

✍ روايت شده است كه: زنى پسرش را نزد پيامبر گرامى فرستاد و گفت به پيامبر عرض كن: مادرم به زرهى احتياج دارد. اگر گفت: صبر كنيد تا برسد، بگو: مادرم به پيراهنت، احتياج دارد. پسر نزد پيامبر گرامى آمد و پيام مادر را ابلاغ كرد. حضرتش جامه را از تن بيرون آورد و به او داد. از اينرو اين آيه، نازل شد. "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا" گفته‏ اند: بر اثر اين بخشش، در خانه نشست و براى نماز بيرون نيامد، زيرا جامه‏ اى نداشت كه بپوشد، از اينرو منافقان او را ملامت كرده، گفتند: محمد، خوابش برده و مشغول لهو و لعب است و نماز را ترك كرده است. مجمع البیان۶/ ۶۳۵ @DailyCommentaryofQuran

نحوه پاسخ به فقیری که نمی خواهیم به او کمک کنیم: ✍ در كافى به سند خود از عجلان روايت مى‌كند كه گفت وقتى در حضور حضرت صادق (ع) بودم، سائلى آمد حضرت برخاست و از ظرفى كه خرما داخل آن بود دو مشتش را پر كرد و به سائل داد، چيزى نگذشت كه سائل ديگرى آمد، دو مشتى هم به او داد، آن گاه سومى آمد به او ندا داد و فرمود: "اللَّه رازقنا و اياكم- خدا روزى ده ما و شما است". آن گاه فرمود: رسول خدا چنين بود كه احدى از او چيزى از مال دنيا نمى‌خواست مگر آنكه به او مى‌داد، زنى فرزند خود را نزد آن جناب فرستاد و به او سپرد اگر رسول خدا (ص) گفت: چيزى ندارم بگو پيراهنت را بده كه ما در خانه چيزى نداريم، حضرت پيراهنش را در آورد و به سويش انداخت، و در نسخه ديگرى آمده، به او داد، و خدا آن حضرت را اين چنين تاديب كرد كه‌ "لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى‌ عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً" آن گاه حضرت فرمود:" احسار" به معناى فقر و ندارى است‌.🥀🌾🍂🌿 فروع كافى، ج ۴، ص ۵۵، ح ۷ @DailyCommentaryofQuran

#اِسراء_جلسه_سی_و_دوم #إسراء/۳۰-۳۱ "إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۳۰) ﺍﻳﻦ ﺳﻨّﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﺎﺩﻩ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ. "وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا"(۳۱) ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﺷﻮﻳﺪ (ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﮔﺪﺍﻳﻲ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺩﻳﻒ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ) ﻧﻜُﺸﻴﺪ؛ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﺭﺍﺳﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺰﺭﮒ. استاد گلمکانی @DailyCommentaryofQuran

سلام علیکم ✍ ضمن تشکر و خوش آمد گویی به همه اعضای محترم به اطلاع می رساند همانطور که در معرفی کانال اشاره شده است، ارائه برنامه کانال بدین ترتیب است که هر شب ۵ تا ۷ دقیقه تفسیر به صورت صوتی بیان می شود که به حسب مورد ممکن است یک آیه یا حتی بخشی از یک آیه و گاهی تا سه آیه تفسیر می شود و صبح روز بعد فایل متنی آن ارائه می شود و در بین روز احادیث یا نکاتی مرتبط با آیات تفسیر شده یا قرآن برای تنوع خدمت علاقمندان عرضه می شود. پیشنهاد ما به دوستان جدیدالورود پیگیری مباحث از اول سوره اسراء است. حضور شما و پیشنهادات سازنده شما قوت قلبی است برای ادامه راه ان شاء الله‌. 🌾🌴🍀🥀🌿🍂🌻🌸🌷⚘🌹🌺

باسمه تعالی رئوس مطالب #جلسه سی و دوم #إسراء/۳۰-۳۱ "إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۳۰) (ﺍﻳﻦ ﺳﻨّﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﺎﺩﻩ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ). ۱. از ظاهر سیاق و قالب آیه چنین بر می آید که دلیل مطالب آیه قبل را بیان می کند؛ که از #افراط و #تفریط در انفاق نهی می کرد، یعنی سنّت پروردگار این است که چون حکیم است و بر مصالح بندگانش آگاه است، به هر کس بخواهد روزی بیشتر می دهد و به هر کس بخواهد روزی کمتر می دهد، تو ای پیامبر نیز با تخلق به اخلاق الهی حدّ اعتدال و وسط را پیش بگیر و افراط یا تفریط نکن؛ همچنان که در آیه ۶۷ سوره فرقان در باره صفات عباد الرحمن می فرماید یکی ویگر از ویژگی های آنان این است که در انفاق #زیاده_روی نمی کنند و خساست به خرج نمی دهند بلکه حدّ اعتدال را رعایت می کنند: "وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَٰلِكَ قَوَامًا" (ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻣﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻨﻨﺪ ـ ﭼﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ـ ﻧﻪ ﺍﺳﺮﺍﻑ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﺳﺖ). "وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا"(۳۱) (ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﺷﻮﻳﺪ [ﻭ ﺑﻪ ﮔﺪﺍﻳﻲ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺩﻳﻒ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ] ﻧﻜُﺸﻴﺪ؛ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﺭﺍﺳﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺰﺭگ). ۱. "إِمْلَاقٍ" اصلش به معنای تملق و #چاپلوسی بوده و چون فقیر در هنگام نیاز دست به چاپلوسی می زند، #املاق را در فقر هم بکار بردند. ۲. "خِطْئًا" به معنای انحراف از جهت صحیح است. ۳. در عرب جاهلیت کشتن فرزندان به دلایل مختلف مرسوم بوده از جمله الف. کشتن برای ترس از فقر، ب. قربانی برای بتها، ج. کشتن دختران از عصبیت و غیرت بیش از حدّ یا برای ترس از اینکه در آینده با همسر نامناسبی ازدواج کند. در این آیه با اشاره به مسئله #ربوبیت حق تعالی و اینکه ما هستیم که روزی می دهیم از کشتن فرزندان برای فقر، نهی می کند؛ چرا که اشتباه بسیار بزرگی است، این مطلب را در آیه ۱۵۱ سوره انعام هم بیان کرد که قبلاً به مناسبت اشاره شد: "قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُم مِّنْ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ" (ﺑﮕﻮ: ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ، ﻣﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻧﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺷﺮﻳﻚ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺪﻫﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻲ ﻣﻜﺸﻴﺪ، ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ، ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﺷﺖ ﭼﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺁﻥ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ، ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﺸﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﻜﺸﻴﺪ. ﺍﻳﻨﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﺪ). @DailyCommentaryofQuran

⚡تعصّب بی جا و تعصّب پسنديده⚡ قال عليٌّ عليه السلام: ✍ و لَقَد نَظَرتُ فَما وَجَدتُ أحَداً مِنَ العالَمينَ يَتَعَصَّبُ لِشَيءٍ مِنَ الأشياءِ إلاّ عَن عِلَّةٍ تَحتَمِلُ تَمويهَ الجُهَلاءِ ، أو حُجَّةٍ تَليطُ بِعُقولِ السُّفَهاءِ ، غَيرَكُم ؛ فإنَّكُم تَتَعَصَّبونَ لأِمرٍ ما يُعرَفُ لَهُ سَبَبٌ و لا عِلَّةٌ (مسّ يد علّة)، أمّا إبليسُ فَتَعَصَّبَ عَلى آدَمَ لأِصلِهِ ، و طَعَنَ عَلَيهِ في خِلقَتِهِ ، فقالَ : أنا نارِيٌّ و أنتَ طِينيٌّ ! و أمّا الأغنِياءُ مِن مُترَفَةِ الاُمَمِ فتَعَصَّبوا لآثارِ مَواقِعَ النِّعَمِ ، فَقالوا : نَحنُ أكثَرُ أموالاً و أولادا و ما نَحنُ بِمُعَذَّبينَ فإن كانَ لا بُدَّ مِنَ العَصَبِيَّةِ فلْيَكُن تَعَصُّبُكُم لِمَكارِمِ الخِصالِ ، و مَحامِدِ الأفعالِ ، و مَحاسِنِ الاُمورِ ، الّتي تَفاضَلَت فيها المُجَداءُ و النُجَداءُ مِن بُيوتاتِ العَرَبِ ، و يَعاسيبُ القَبائلِ ، بِالأخلاقِ الرَّغيبَةِ ، و الأحلامِ العَظيمَةِ ، و الأخطارِ الجَليلَةِ ، و الآثارِ المَحمودَةِ . فتَعَصَّبوا لِخِلالِ الحَمدِ مِنَ الحِفظِ لِلجِوارِ ، و الوَفاءِ بِالذِّمامِ ، و الطَّاعَةِ لِلبِرِّ ، و المَعصِيَةِ لِلكِبرِ ، و الأخذِ بِالفَضلِ ، و الكَفِّ عَنِ البَغيِ ، و الإعظامِ لِلقَتلِ ، و الإنصافِ لِلخَلقِ ، و الكَظمِ لِلغَيظِ ، و اجتِنابِ الفَسادِ في الأرضِ... امام على عليه السلام فرمود: ✍ من نگريستم، اما احدى از جهانيان را نيافتم كه درباره چيزى تعصب ورزد مگر اين كه تعصّب او علتى داشت كه نادانان را به اشتباه مى افكنَد، يا دليلى كه به انديشه نابخردان مى چسبد؛ جز شما كه براى چيزى تعصب به خرج مى دهيد كه هيچ سبب و علتى برايش شناخته نمى شود. ⚡اما ابليس به خاطر اصل و گوهر خويش در برابر آدم عصبيّت نشان داد و بر او به دليل خلقتش [از گل] خرده گرفت و گفت: من از آتشم و تو از گِلى. ⚡و اما توانگران مرفه و عيّاش امت ها، به خاطر فراوانى نعمت [اموال و اولاد] تعصّب ورزيدند و گفتند كه: ما داراييها و فرزندان بيشترى داريم و هرگز به عذاب گرفتار نخواهيم شد، ⚡پس، اگر چاره اى از داشتن تعصب نيست، بايد تعصّبتان به خاطر خصلتهاى والاى انسانى و كردارهاى پسنديده و امور نيكويى باشد كه خاندانهاى شرافتمند و بزرگوار و دلير عرب و بزرگان و مهتران قبايل در آنها بر يكديگر برترى مى جستند؛ با خلقهاى پسنديده و خردهاى بزرگ و مقامهاى بلند و آثار و رفتارهاى پسنديده. ⚡بنا بر اين، براى خصلتهاى پسنديده تعصب به خرج دهيد، خصلتهايى چون: نگاهداشت حق و حرمت همسايگى و پايبندى به عهد و پيمانها و فرمان بردن از نيكيها و مخالفت با تكبّر و گردن فرازى و اقدام به احسان و نيكوكارى و خويشتندارى از زورگويى و تجاوز و بزرگ شمردن قتل نفس و انصاف داشتن با مردم و فرو خوردن خشم و دورى از ايجاد تباهى در جامعه.🍂🥀🍁🌱🌾 نهج البلاغه/خطبه ۱۹۲ معروف به قاصعه (تحقیر کننده) @DailyCommentaryofQuran

#اِسراء_جلسه_سی_و_سوم #إسراء/۳۲ "وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا"(۳۲) ﻭ ﺑﻪ #ﺯﻧﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻱ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺪ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ. استاد گلمکانی @DailyCommentaryofQuran