✂️ #بریده_کتاب
🔰 کار فلسفه دین چیست؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣ فیلسوفان دین در صدد یافتن فهمی جامع از دین هستند که یافتهها و هر گونه #شناخت_معتبر از دین را در خود جای دهد. از سوی دیگر، دلنگران #توجیه_اعتقاد به باورها و پیروی از سنتهای #ادیان خاصی هستند. آنها به صرف شناخت درونمایههای مورد اعتقاد یک دین و تبیین آن بسنده نمیکنند، بلکه #توجیهپذیریِ پذیرش آن دین را نیز ارزیابی مینمایند.
2️⃣ افزون بر این، #فیلسوفان_دین در صددند تا ناسازگاریهای میان باورهای یک دین را کشف کنند، چنان که میتوان گفت، برای مثال، میان #علم_پیشین_خدا و #اختیار_انسان ، نوعی ناسازگاری وجود دارد.
3️⃣ سومین نقش عمده فیلسوفان دین ارائه #طرحهایی_کلی از ایمانی قابل قبول است.
❓اینک این پرسش مطرح میشود که چرا باید کسی خود را درگیر مباحث فلسفه دین کند ؟
برای مؤمنان معتقد، فلسفه دین اغلب به شکل تهدیدی ناخوشایند ظاهر میشود، زیرا بررسی #مبانی_ساختارهای_ایمان آنها ممکن است حتی به چیزهایی که قبلاً از استواری کافی برای اعتقاد ورزیدن به آن برخوردار بودند، آسیب رساند.
از نگاه غیر مؤمنانْ هم فلسفه دین تضییع وقت است، زیرا معتقد نیستند که چیزی برای مطالعه در پس #خیالات_واهی نهفته باشد، بنابراین، فیلسوفان دین از هر سو مورد بدگمانیاند.
✅ پاسخ فیلسوف دین این است که ایمان از چنان اهمیتی برخوردار است که نمیتوان بدون بررسی رهایش کرد. موضوع ایمان آن چیزی است که همه چیز را #معنادار میسازد و بر این اساس، به زندگی فردی و اجتماعی ما نیز معنا و جهت میبخشد. وانگهی، ایمان صرفا متکی به تصدیق عقلانی و انتزاعی یک داستان درباره واقعیت نیست. ارزشها، داوریها و سلوک ما در نهایت، با #ایمان_واقعی ما تعیین میشوند.
🔹هدف تحلیلها و بازنگریهایی که در #فلسفه_دین به دست میآید دست یافتن به "#باور_صادقانه" است. اگر بخواهیم به جنبههای منفی این قضیه نگاه کنیم، این امر مستلزم طرح پرسشهایی درباره #حقانیّت، اهمیت و کارآیی #نظامهای_عقیدتیِ به ارث رسیده است. بر این اساس، پرسشهایی نظیر این که آیا مردم این روزگار باید به باورهایی که اعتراف میکنند متعهد باشند و آیا این باورها میتواند به قدر کفایتْ ایمانی را که در عمل با آن زیست میکنند، بیان کند و پرسشهایی از این دست تماما در حوزه فلسفه دین مطرح میشوند.
🔸نکته دیگر این که رویکرد کاوشگرانه و پرسشگرانه به ایمان که هرگز از کندوکاو باز نمیایستد، در واقع واکنشی اصیل به #موجود_غایی به شمار میآید.
شاهد آن این است که خدا از نگاه #خداباوران واقعیتی است که حقیقت نهایی همه اشیا متکی به اوست. بنابراین، #حقیقتجویی به معنای دور شدن از خدا نیست، بلکه #وظیفهای است که ایمان به خدا بر دوش مؤمنان میگذارد. اگر خدا عین حقیقت است، حقیقتجویی نمیتواند هرگز امری بیگانه با ایمان به خدا باشد. کسانی که به اسم ایمان پژوهشهای عقلانیِ فلسفه دین را محکوم میکنند، نشان میدهند که با این همه تعصبی که به خرج میدهند ایمانی اصیل به خدا ندارند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📘 کتاب مبانی فلسفه دین، دیوید پیلین، صفحات ١۴ تا ٢۴
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📬 کانال فلسفه دین اسلامی
|ایتــــا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ|
.