🔰آسیب‌های فلسفه دین رایج - ۱ (#نسبی‌گرایی) ✳️#فلسفه_فلسفه_دین - ۵ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ♦️فلسفه دین در عصر حاضر مانند بسیاری از دیگر فلسفه‌های مضاف، دچار نوعی نسبی‌گرایی است؛ چون بر اساس معرفت‌شناسی صحیحی بنا نشده است. 🔻اگر هدف فلسفه دین بررسی حقیقت ادیان و ارائه مجوز ورود به آنهاست، باید موضع قطعی خود را مشخص نماید. 🔻مبنای معرفت‌شناختی فلسفه دین متداول، عدم امکان یقین در موضوعات فلسفی و روش آن عمدتاً #عقل‌گرایی_انتقادی است و بنا بر عقل‌گرایی انتقادی نمی‌توان به هیچ دیدگاهی یقین پیدا کرد؛ چنانکه نویسندگان کتاب عقل و اعتقاد دینی می‌گویند: 🔹«قائلین به عقلانیت انتقادی هیچ تضمین عقلی محرزی مبنی بر صحت دیدگاه‌ خود در اختیار ندارند.» (عقل و اعتقاد دینی،‌ ص ۸۵) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔻همچنین می‌گویند: 🔹«نظام‌های اعتقاد دینی را می‌توان و می‌باید عقلاً مورد ارزیابی قرار داد، اگرچه اثبات قاطع چنین نظام‌هایی امکان‌پذیر نیست.» (عقل و اعتقاد دینی، ص ۸۶) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔻روشن است که بنا بر چنین مبنایی تأملات فلسفی در باب دین پایان‌ناپذیر است و در هیچ موضعی متوقف نمی‌شود. چنانچه خودشان اذعان کرده‌اند: ‏🔹«ما مطابق دیدگاه عقل‌گرایی انتقادی تا حد زیادی بر ماهیت بی‌وقفه و پایان‌ناپذیر تأملات انتقادی تأکید کرده‌ایم.» (عقل و اعتقاد دینی،ص ۹۰) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔻در این صورت چگونه می‌توان گفت که فیلسوف دین حقیقت دین را شناخته و مجوز عقلانی ورود به دین خاص را صادر کرده است؟! 🔻چه‌بسا تعریف رایج از فلسفه دین نیز چنین اقتضایی داشته باشد. اگر فلسفه دین، صرفاً تأمل عقلانی در باب دین تعریف شود و هیچ هدفی برای این تأمل عقلانی تعریف نشود، بی‌نتیجه بودن مباحث، امری طبیعی است و تنها فائده فلسفه دین می‌تواند تأمین لذت عقلانی باشد. (مبانی فلسفه دین، دیوید پیلین، ص۱۸) 🔻در هر صورت در آثار فلسفه دین معاصر غالباً دیده نمی‌شود که بعد از طرح دیدگاه‌های مختلف، موضع مشخصی اتخاذ شود و مخاطب را از سردرگمی خارج نماید. 🔻گویی برای نویسندگان این آثار فلسفه برای فلسفه است نه برای رسیدن به حقیقت. 🔺اگر بناست فلسفه دین نقش‌ خودش را، یعنی شناخت حقیقت دین و راه پذیرش آن،‌ را ایفا نماید، باید معرفت‌شناسی صحیحی را اتخاذ کند که راهی برای رسیدن به یقین و اطمینان را فرارویش قرار دهد. ۲۳ بهمن ۹۹- سیدمصطفی میرباباپور ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه_اسلامی #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفت‌شناسی #میرباباپور کانال فلسفه دین اسلامی @islamic_philosophy_of_religion