روشمعاشرتبامردم
درکلامامیرالمومنین؏:🌿
وَقَالَ(عليهالسلام):خَالِطُوا اَلنَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ
مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُمْ
.
ودرودخدابراو،فرمود:بامردمآنگونہمعاشرتكنيد،كہاگرمُرديد
برشمااشكريزند،واگرزندهمانديد،بااشتياقسوىشماآيند.
⊱⸾• #حکمت دهم نهج البلاغہ
عفو هنگام قدرت
درکلامامیرالمومنین؏:🤍
وَ قَالَ(عليهالسلام):إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّكَ
فَاجْعَلِ اَلْعَفْوَ عَنْهُ شُكْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ
ودرودخدابراو،فرمود:اگربردشمنت دستيافتى،
بخشيدناوراشكرانۀپيروزىقرارده
⊱⸾• #حکمت یازدهم نهج البلاغہ
ارزش حفظ دوست
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَقَالَ(عليهالسلام):أَعْجَزُ اَلنَّاسِ مَنْ عَجَزَ
عَنِ اِكْتِسَابِ اَلْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ
مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ
.
ودرودخدابراو،فرمود:ناتوانترينمردمكسى استكهدردوستيابىناتواناست،وازاو ناتوانترآنكهدوستانخودراازدستبدهد
⊱⸾• #حکمت دوازدهم نهج البلاغہ
شکرِنعمت
درکلامامیرالمومنین؏:🌸
وَقَالَ(عليهالسلام):إِذَا وَصَلَتْ إِلَيْكُمْ أَطْرَافُ
اَلنِّعَمِ فَلاَ تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ اَلشُّكْرِ
_
ودرودخدابراو،فرمود:چون نشانہ هاى نعمت ِ پروردگار
آشكار شد، با ناسپاسے نعمتها را از خود دور نسازيد .
⊱⸾• #حکمت سیزدهم نهج البلاغہ
تغییر حکم با تغییر شرایط
در کلام امیرالمومنین؏:💌
وَ سُئِلَ(عليهالسلام) عَنْ قَوْلِ اَلرَّسُولِ (صلىاللهعليهوآلهوسلم)
غَيِّرُوا اَلشَّيْبَ وَ لاَ تَشَبَّهُوا بِالْيَهُودِ فَقَالَ (عليهالسلام) إِنَّمَا قَالَ (صلىاللهعليهوآلهوسلم) ذَلِكَ وَ اَلدِّينُ قُلٌّ فَأَمَّا اَلْآنَ وَ قَدِ اِتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ فَامْرُؤٌ وَ مَا اِخْتَارَ
_
و درود خدا بر او، فرمود:از امام پرسيدند كہ:
رسول خدا(صلىاللهعليهوآله) فرمود:موها را رنگ كنيد،و خود را شبيه يهود نسازيد يعنى چه؟ فرمود:پيامبر(صلىاللهعليهوآله) اين سخن را در روزگارى
فرمود كه پيروان اسلام اندك بودند، امّا امروز كه اسلام گسترش يافته، و نظام اسلامے استوار شده،
هر كس آنچہ را دوست دارد انجام دهد .
⊱⸾• #حکمت هفدهم نهج البلاغہ
چشم پوشے از لغزش جوانمردان
در کلام امیرالمومنین؏:💚
وَ قَالَ(عليهالسلام): أَقِيلُوا ذَوِي اَلْمُرُوءَاتِ عَثَرَاتِهِمْ فَمَا يَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلاَّ وَ يَدُ اَللَّهِ بِيَدِهِ يَرْفَعُهُ
_
و درود خدا بر او، فرمود: از لغزش جوانمردان درگذريد، زيرا جوانمردى نمے لغزد جز آن كہ دست خدا او را بلند مرتبـہ مىسازد . 🌿
⊱⸾• #حکمت بیستـم نهج البلاغہ
نکوهش ترس و کم رویی
در کلام امیرالمومنین؏: ☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام): قُرِنَتِ اَلْهَيْبَةُ بِالْخَيْبَةِ وَ اَلْحَيَاءُ بِالْحِرْمَانِ وَ
اَلْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ اَلسَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ اَلْخَيْرِ
_
و درود خدا بر او،فرمود: ترس با نااميدى، و شرم با محروميّت
همراه است و فرصتها چون ابرها مىگذرند، پس فرصتهاى نيك را غنيمت شماريد
⊱⸾• #حکمت ٢١ نهج البلاغہ:›
ضرورت گرفتن حق (خلافت)
در کلام امیرالمومنین ؏ :🌱
وَ قَالَ(عليهالسلام): لَنَا حَقٌّ فَإِنْ أُعْطِينَاهُ
وَ إِلاَّ رَكِبْنَا أَعْجَازَ اَلْإِبِلِ وَ إِنْ طَالَ اَلسُّرَى
_
و درود خدا بر او، فرمود: ما را حقے است اگر دادند،
بستانيم و گرنہ ترك شتران سوار شويم و برانيم هر چند شبروى به درازا كشد
(سیدرضی: اين از سخنان لطيف و فصيح است، يعنى اگر حق ما را ندادند، خوار خواهيم شد و بايد بر ترك شتر سوار چون بنده بنشينيم)
⊱⸾• #حکمت ٢٢ نهج البلاغہ
ارزش رفع غم و گرفتاری از مردم
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ (عليهالسلام): مِنْ كَفَّارَاتِ اَلذُّنُوبِ اَلْعِظَامِ إِغَاثَةُ اَلْمَلْهُوفِ وَ اَلتَّنْفِيسُ عَنِ اَلْمَكْرُوبِ
_
و درود خدا بر او، فرمود: از كفّارۀ گناهان بزرگ، بہ فرياد مردم رسيدن، و آرام كردن مصيبت ديدگان است.🤍
⊱⸾• #حکمت ٢۴ نهج البلاغہ
ترس از نافرمانی خدا در فراوانے نعمت
در کلام امیرالمومنین ؏:🌼☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام): يَا اِبْنَ آدَمَ إِذَا رَأَيْتَ رَبَّكَ سُبْحَانَهُ يُتَابِعُ عَلَيْكَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِيهِ فَاحْذَرْهُ
_
و درود خدا بر او، فرمود: اى فرزند آدم! زمانے كہ خدا را مىبينى كه انواع نعمتها را بہ تو مےرساند تو در حالے كه معصيت كارى، بترس!
⊱⸾• #حکمت ٢٥ نهج البلاغہ
ارتباط ظاهر و باطن انسان
در کلام امیرالمومنین؏: 🤎🏷
وَ قَالَ(عليهالسلام): مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَيْئاً إِلاَّ ظَهَرَ فِي فَلَتَاتِ لِسَانِهِ وَ صَفَحَاتِ وَجْهِهِ
_
'و درود خدا بر او،فرمود: كسے چيزى را در دل پنهان نڪرد جز آن كہ در لغزشهاى زبان و رنگ رخسارش، آشكار خواهد گشت'
⊱⸾• #حکمت ٢۶ نهج البلاغہ
حرکت سریع انسان بہ سوی مرگ
در کلام امیرالمومنین ؏: ☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام) إِذَا كُنْتَ فِي إِدْبَارٍ وَ اَلْمَوْتُ
فِي إِقْبَالٍ فَمَا أَسْرَعَ اَلْمُلْتَقَى
_
و درود خدا بر او، فرمود: هنگامى كه تو زندگے را پشت سر مىگذارى و مرگ بہ تو روى مے آورد، پس ديدار با مرگ چہ زود خواهد بود.
⊱⸾• #حکمت ٢٩ نهج البلاغہ
شناخت پايہ هاى ایمان و کفر
در کلام امیرالمومنین ؏: ☁️
وَ سُئِلَ عليهالسلام عَنِ اَلْإِيمَانِ فَقَالَ اَلْإِيمَانُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ عَلَى اَلصَّبْرِ وَ اَلْيَقِينِ وَ اَلْعَدْلِ وَ اَلْجِهَادِ وَ اَلصَّبْرُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ عَلَى اَلشَّوْقِ وَ اَلشَّفَقِ وَ اَلزُّهْدِ وَ اَلتَّرَقُّبِ فَمَنِ اِشْتَاقَ إِلَى اَلْجَنَّةِ سَلاَ عَنِ اَلشَّهَوَاتِ وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ اَلنَّارِ اِجْتَنَبَ اَلْمُحَرَّمَاتِ وَ مَنْ زَهِدَ فِي اَلدُّنْيَا اِسْتَهَانَ بِالْمُصِيبَاتِ وَ مَنِ اِرْتَقَبَ اَلْمَوْتَ سَارَعَ إِلَى اَلْخَيْرَاتِ وَ اَلْيَقِينُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ عَلَى تَبْصِرَةِ اَلْفِطْنَةِ وَ تَأَوُّلِ اَلْحِكْمَةِ وَ مَوْعِظَةِ اَلْعِبْرَةِ وَ سُنَّةِ اَلْأَوَّلِينَ فَمَنْ تَبَصَّرَ فِي اَلْفِطْنَةِ تَبَيَّنَتْ لَهُ اَلْحِكْمَةُ وَ مَنْ تَبَيَّنَتْ لَهُ اَلْحِكْمَةُ عَرَفَ اَلْعِبْرَةَ وَ مَنْ عَرَفَ اَلْعِبْرَةَ فَكَأَنَّمَا كَانَ فِي اَلْأَوَّلِينَ
ايمان بر چهار پايه استوار است: صبر، يقين، عدل و جهاد
صبر نيز بر چهار پايه قرار دارد. شوق، هراس، زهد و انتظار
آن كس كه اشتياق بهشت دارد، شهوتهايش كاستى گيرد، و آن كس كه از آتش جهنّم مىترسد، از حرام دورى مىگزيند، و آن كس كه در دنيا زهد مىورزد، مصيبتها را ساده پندارد، و آن كس كه مرگ را انتظار مىكشد در نيكىها شتاب مىكند
يقين نيز بر چهار پايه استوار است: بينش زيركانه، دريافت حكيمانۀ واقعيّتها، پند گرفتن از حوادث روزگار، و پيمودن راه درست پيشينيان
پس آن كس كه هوشمندانه به واقعيّتها نگريست، حكمت را آشكارا بيند، و آن كه حكمت را آشكارا ديد، عبرت آموزى را شناسد، و آن كه عبرت آموزى شناخت گويا چنان است كه با گذشتگان مىزيسته است.
⊱⸾• #حکمت ٣١ نهج البلاغہ
نتیجه بدرفتاری با مردم
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ( عليهالسلام):
مَنْ أَسْرَعَ إِلَى اَلنَّاسِ بِمَا يَكْرَهُونَ قَالُوا فِيهِ بِمَا لاَ يَعْلَمُونَ
و درود خدا بر او، فرمود: كسى در انجام كارى كه مردم خوش ندارند، شتاب كند، در بارۀ او چيزى خواهند گفت كه از آن اطّلاعى ندارند.
⊱⸾• #حکمت ٣۵ نهج البلاغہ
زيان آرزوهاى طولانی
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام):
مَنْ أَطَالَ اَلْأَمَلَ أَسَاءَ اَلْعَمَلَ
و درود خدا بر او، فرمود: كسى كه آرزوهايش
طولانى است كردارش نيز ناپسند است
⊱⸾• #حکمت ٣۶ نهج البلاغہ
نهی از تشریفات بیجا
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ (عليهالسلام) وَ قَدْ لَقِيَهُ عِنْدَ مَسِيرِهِ إِلَى اَلشَّامِ
دَهَاقِينُ اَلْأَنْبَارِ فَتَرَجَّلُوا لَهُ وَ اِشْتَدُّوا بَيْنَ يَدَيْهِ فَقَالَ مَاهَذَااَلَّذِي
صَنَعْتُمُوهُ فَقَالُوا خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا فَقَالَ وَ اَللَّهِ مَا يَنْتَفِعُ
بِهَذَا أُمَرَاؤُكُمْ وَ إِنَّكُمْ لَتَشُقُّونَ عَلَى أَنْفُسِكُمْ فِي دُنْيَاكُمْ
وَ تَشْقَوْنَ بِهِ فِي آخِرَتِكُمْ وَ مَا أَخْسَرَ اَلْمَشَقَّةَ وَرَاءَهَا اَلْعِقَابُ
وَ أَرْبَحَ اَلدَّعَةَ مَعَهَا اَلْأَمَانُ مِنَ اَلنَّارِ
و درود خدا بر او، فرمود:
(در سر راه صفّين دهقانان شهر انبار تا امام را ديدند پياده شده، و پيشاپيش آن حضرت مىدويدند فرمود چرا چنين مىكنيد؟ گفتند عادتى است كه پادشاهان خود را احترام مىكرديم، فرمود)
به خدا سوگند كه اميران شما از اين كار سودى نبردند
و شما در دنيا با آن خود را به زحمت مىافكنيد
و در آخرت دچار رنج و زحمت مىگرديد
و چه زيانبار است رنجى كه عذاب در پى آن باشد
و چه سودمند است آسايشى كه با آن، امان از آتش جهنّم باشد.
⊱⸾• #حکمت ٣٧ نهج البلاغہ
پندهایی ارزشمند به فرزند
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام): لاِبْنِهِ اَلْحَسَنِ
يَا بُنَيَّ اِحْفَظْ عَنِّي أَرْبَعاً وَ أَرْبَعاً لاَ يَضُرُّكَ
مَا عَمِلْتَ مَعَهُنَّ إِنَّ أَغْنَى اَلْغِنَى اَلْعَقْلُ
وَ أَكْبَرَ اَلْفَقْرِ اَلْحُمْقُ
وَ أَوْحَشَ اَلْوَحْشَةِ اَلْعُجْبُ
وَ أَكْرَمَ اَلْحَسَبِ حُسْنُ اَلْخُلُقِ
يَا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ اَلْأَحْمَقِ
فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضُرَّكَ
وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ اَلْبَخِيلِ
فَإِنَّهُ يَقْعُدُ عَنْكَ أَحْوَجَ مَا تَكُونُ إِلَيْهِ
وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ اَلْفَاجِرِ
فَإِنَّهُ يَبِيعُكَ بِالتَّافِهِ
وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ اَلْكَذَّابِ
فَإِنَّهُ كَالسَّرَابِ يُقَرِّبُ عَلَيْكَ اَلْبَعِيدَ
وَ يُبَعِّدُ عَلَيْكَ اَلْقَرِيبَ
به فرزندش امام حسن عليه السّلام فرمود: پسرم! چهار چيز از من ياد گير (در خوبىها)، و چهار چيز به خاطر بسپار (هشدارها)، كه تا به آنها عمل مىكنى زيان نبينى؛
خوبىها:
همانا ارزشمندترين بىنيازى عقل است و بزرگترين فقر بىخردى است و ترسناكترين تنهايى خودپسندى است و گرامىترين ارزش خانوادگى، اخلاق نيكوست.
هشدارها:
١_پسرم! از دوستى با احمق بپرهيز، چرا كه مىخواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زيانت مىكند.
٢_از دوستى با بخيل بپرهيز، زيرا آنچه را كه سخت به آن نياز دارى از تو دريغ مىدارد
٣_از دوستى با بدكار بپرهيز، كه با اندك بهايى تو را مىفروشد
۴_ از دوستى با دروغگو بپرهيز، كه او به سراب ماند: دور را به تو نزديك، و نزديك را دور مىنماياند
⊱⸾• #حکمت ٣٨ نهج البلاغہ
تقدم واجبات بر مستحبات
درکلامامیرالمومنین؏:☁️
وَ قَالَ(عليهالسلام):
لاَ قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِضِ
و درود خدا بر او، فرمود: عمل مستحب انسان را
به خدا نزديك نمىگرداند، اگر به واجب زيان رساند.
⊱⸾• #حکمت ٣٩ نهج البلاغہ