ص۴، ادامه‌ی دعای پنجم وَ اغْفِرْ لِأَبِی إِنَّهُ کٰانَ مِنَ الضّٰالِّینَ«۸۶» (ابراهیم در ادامه ی دعاهایش گفت: ) پدرم را ببخش که بی شک او از گمراهان است. وَ لاٰ تُخْزِنِی یَوْمَ یُبْعَثُونَ«۸۷» یَوْمَ لاٰ یَنْفَعُ مٰالٌ وَ لاٰ بَنُونَ«۸۸» إِلاّٰ مَنْ أَتَی اللّٰهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ«۸۹» و روزی که همه مبعوث می‌شوند، مرا خوار مگردان. روزی که مال و فرزندان برای انسان نفعی ندارند. مگر کسی که با روح و قلب پاک به سوی خدا آید. نکته ها: مشهور آن است که مراد از پدر، عموی ابراهیم است و به گفته ی قرآن، مؤمن نباید در حقّ کافر دعا کند. بنابراین اگر حضرت ابراهیم برای عموی کافرش دعا کرد، به خاطر این بود که به او وعده ی دعا داده بود، زیرا هنوز به ایمان آوردن او امید داشت. «سَأَسْتَغْفِرُ لَکَ رَبِّی» [۱] لکن همین که یقین کرد او ایمان نمی آورد، از عموی خود تبرّی جست. «وَ مٰا کٰانَ اسْتِغْفٰارُ إِبْرٰاهِیمَ لِأَبِیهِ إِلاّٰ عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهٰا إِیّٰاهُ فَلَمّٰا تَبَیَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّٰهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ» [۲] روحِ پاک، روحی است که از وابستگی به دنیا وآلودگی به شرک، کفر، نفاق، تکبّر و همه ی امراض قلبی پاک باشد وچون خداوند درباره ی منافقان می‌فرماید: «فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» پس قلبِ سلیم، قلب مؤمن است. درحدیث می‌خوانیم: قلب سلیم، قلبی است که در آن شرک نباشد. [۳] پیامبراکرم صلی الله علیه و آله در نمازش این دعا را می‌خواند: «اللهم لا تخزنی یوم القیامة»پروردگارا! مرا در قیامت خوار و رسوا مکن. [۴] سؤال: در روایات می‌خوانیم: انفاق مال و صدقه ی جاریه و اولاد صالحی که برای والدین دعا کنند، برای قیامت انسان مفید هستند، پس رابطه ی آیه ی «لاٰ یَنْفَعُ مٰالٌ وَ لاٰ بَنُونَ» با این روایات چیست؟ پاسخ: مراد این آیه، مال و فرزندی است که در خط الهی قرار نگیرند. بنابراین دنیا مانند کلیدی است که با حرکتی درب را قفل و با حرکت دیگری درب را باز می‌کند. مال حلال در دست افراد صالح، سبب قرب ودر دست ناهلان سبب گناه می‌شود. مال را کز بهر دین باشی حَمول نعم مالٌ صالحٌ گفت آن رسول چیست دنیا از خدا غافل شدن نی قُماش ونقره وفرزند و زن آب در کشتی هلاک کشتی است آب در بیرون کشتی، پشتی است [۵]. پیام ها: ۱- محبّت و دعا درباره ی بستگان، همراه با نهی از منکر و انتقاد از اشتباهات آنان باشد. قٰالَ لِأَبِیهِ وَ قَوْمِهِ مٰا تَعْبُدُونَ... وَ اغْفِرْ لِأَبِی ۲- بند و بست‌های دنیوی در قیامت بی اثر است و جز قلب پاک، هیچ چیز کارایی ندارد. خَطِیئَتِی یَوْمَ الدِّینِ... بِقَلْبٍ سَلِیمٍ ۳- بیم و امید باید در کنار هم باشند. «أَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لِی - لاٰ تُخْزِنِی یَوْمَ یُبْعَثُونَ» ۴- انسان در هر مرحله ای که باشد نباید از قیامت غافل باشد. لاٰ تُخْزِنِی... ۵-در قیامت، دیگران نیز از عیوب ما آگاه می‌شوند. «لاٰ تُخْزِنِی» زیرا رسوایی در جایی است که دیگران از خصوصیّات رفتار و افکار ما آگاه شوند. ۶- خواری ورسوایی، از سخت ترین حالات در قیامت است. «لاٰ تُخْزِنِی» حضرت ابراهیم از میان همه ی مشکلات روز قیامت، رسوا نشدن را مطرح می‌کند. ۷- در قیامت، تحقیر و خواری و خزیان، بدتر از عذاب دوزخ است. «لاٰ تُخْزِنِی» در جای دیگر می‌خوانیم: «إِنَّکَ مَنْ تُدْخِلِ النّٰارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ» [۶] ۸-آنچه در دنیا ارزش است، در آخرت بی ارزش می‌شود. «لاٰ یَنْفَعُ مٰالٌ وَ لاٰ بَنُونَ» «مال»جلوه ی مسائل مادّی و«بَنُون» (فرزندان) جلوه ی مسائل عاطفی است، یعنی در قیامت مال و فرزند و مقام و شهرت و مدرک و... نجاتبخش نیست. ---------- [۱]: ۱). مریم، ۴۷. [۲]: ۲). توبه، ۱۱۴. [۳]: ۳). تفسیر نورالثقلین. [۴]: ۴). تفسیر فرقان. ۵. بیان السعاده. ۶. آل عمران، ۱۹۲. 🌴 احسن الحدیث 🌴 ویژه‌ی نکته‌های قرآنی اعم از تفسیر، علوم قرآن، معرفی آثار قرآنی و... https://eitaa.com/ahsanalhadis1 https://eitaa.com/ahsanalhadis2 🌺~🌺~🌺~🌺 ✅#بانک_کتب_حوزوی 🔰🔰 🆔‌ @kotob_howzavy