🔴 تفاوت عالم، متفکّر، عاقل و حکیم!
🔵 کسی که حکیمی برای راهنماییاش نداشته باشد ...
داشتم روایت زیر رو دوباره نگاه میکردم که یاد یک تقسیمبندی زیبا از استاد خسروپناه افتادم. اول روایت را بخوانیم:
الإمامُ زينُ العابدينَ (ع):
هَلَكَ مَن لَيس لَهُ حَكيمٌ يُرشِدُهُ
«كسى كه براى خود حكيمى نداشته باشد تا راهنمايىاش كند، به نابودى در افتد.»
(بحارالانوار، ج 75، ص 159)
چندین بار از استاد خسروپناه در مورد «تفاوت بین عالم، متفکر، عاقل و حکیم در ادبیات دینی و قرآنی» شنیده بودم. شاید خواندنش برای همه مفید باشد. (امیدوارم حرف را درست منتقل کنم)
#عالم؛
عالِم یا همان انسانِ آگاه؛ کسی است که به وسیله علم، جهلش را برطرف میکند و واقعیت را مییابد و نسبت به واقعیت شناخت پیدا میکند. در حقیقت عالِم کسی است که رافع جهل است.
#متفکر؛
متفکر کسی است که در معلومات پیشین سیر میکند و با کمک این معلومات، مجهولات را معلوم میکند. البته در قرآن علاوه بر این ویژگی، داشتنِ نگاه توحیدی هم شرط متفکر بودن ذکر شده. در واقع تفکرِ قرآنی یک نتیجه توحیدی دارد.
#عاقل؛
عاقل، عالمِ متفکری است که کنترلکننده اَمیال خود باشد، لذا اگر کسی فیلسوفِ دهر هم باشد ولی نتواند امیال، شهوات و غضب خود را کنترل کند از نظر اسلام عاقل محسوب نمیشود. عالِم هست ولی عاقل نیست.
خود عقل نیز چهار ساحت دارد:
1️⃣ عقل نظری که کارش درک هست و نیست مسائل است. (برخی میگویند این عقل، عقلِ درککننده است)
2️⃣ عقلِ عملی که کارش درک باید و نباید مسائل است. (برخی میگویند این عقل، عقلِ عامل است)
3️⃣ عقلِ معاش که عقل برنامهریز و تدبیرگرِ ما در امور این جهانی است.
4️⃣ عقلِ معاد که عقل آخرتاندیش میباشد. یعنی هر کاری که میکنیم بررسی کنیم ثمره آخرتی آن چیست؟ این کارِ عقلِ معاد است.
اگر این چهار عقل با هم جمع شوند، قرآن از آن تعبیر به #لُب میکند. #اولوالالباب یعنی صاحبان لُب، یعنی صاحبان خرد خالص (خرد ناب)
اما #حکیم؛
حکیم؛ انسانِ عاقلِ عالمِ متفکری است که فضائل در او جمع شده است. در واقع استوار و محکم است. (حکیم هیچ معادلی در فارسی ندارد)
👈 آیا برای رهایی از هلاکت، حکیمی در زندگی ما وجود دارد؟! ساده نگذریم ...
پینوشت: استاد خسروپناه به تازگی به دبیری شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شدند.
کانال ایشون هم اینه
#حمید_کثیری
روزمان را با #قرآن آغاز کنیم
💠 امت استوار
الزمر
قُرْآنًا عَرَبِيًّا غَيْرَ ذِي عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ
ﻗﺮﺁﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﺎی ﻋﺮﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻑ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻲ؛ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮﺍﻗﺐ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ. (٢٨)
#آیت_الله_جوادی_آملی
🔸 ملّتی که #اهل_قرآن_کریم است، کمرش خم نمی شود؛ نه خودشان برای کسی یا چیزی خم می شوند، نه بیگانه ای می تواند کمر این ملّت را خم بکند!
ببینید قرآن کریم را به چه وصف کرد؟ فرمود کتابی را ذات اقدس الهی نازل کرد که ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ است. این ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ غیر از مستقیم بودن است، غیر از قائم بودن است. بعضی از امورند که مستقیم اند ولی می شود آنها را منحرف کرد، بعضی قائم اند ولی می شود آنها را به زانو درآورد؛ اما بعضی ها ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ هستند!
🔸 ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ مثل ﴿غَیرِ ذِی زَرْعٍ﴾ است؛ آن بیان نورانی #حضرت_ابراهیم است که به خدای سبحان عرض کرد خدایا! من این مادر و این بچه را به جایی آوردم سپردم به تو که هیچ بویی از آبادی ندارد!
﴿غَیرِ ذِی زَرْعٍ﴾؛ یعنی قابل آباد کردن نیست، چه چیزی از آن را آباد بکند؟ یک مُشت سنگلاخ بیش نیست! آب ندارد تا شما آباد کنید! اینجا منطقه بارانی نیست! منطقه سوزان استوایی است؛ ولی این کار از تو برمی آید و می توانی اداره کنی، این را می گویند #توحید!
🔸 ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ یعنی اصلاً نمی شود این را کج کرد؛ با چه چیزی می خواهید این را کج بکنید؟! خودش راست است و جامعه را هم راست نگه می دارد. هیچ چیزی کمر این جامعه را خم نمی کند؛ #نه_شرقی_نه_غربی! این انقلاب نمونه همین است، این دفاع مقدس هشت ساله همین است. چیزی نمی تواند کمر این ملت را خم کند؛ منتها مادامی که #در_خدمت_قرآن باشند.
کتابی که از هر جهت منزّه است و کسی جرأت نمی کند درباره حرم اَمن این کتاب حرف بزند، قرآن کریم است! فرمود: ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ است و هیچ چیزی کمر آن را خم نمی کند. ملّت مسلمان هم باید ﴿غَیرَ ذِی عِوَجٍ﴾ باشند، #عزیز باشند، #حکیم باشند، #کریم باشند و #وصف_فرشته_ها را داشته باشند.
📚 سوره مبارکه جاثیه جلسه 13
تاریخ: 1394/12/26
✍#بازیاد_رجبعلی