#سخنرانی_صوتی #برزخ #حلم #علم 🎧 راه رسیدن به ادراک صحیح از عالم 🎤 حجت‌الاسلام والمسلمین ناصری 🗓 تاریخ جلسه: ۱۴۰۰/۱/۲۰ ⏱ زمان: ۲۲ دقیقه

📿 #استغفار_امیرالمومنین صلوات الله علیه ─┅•═༅ بند هشتم ༅═•┅─ 🤲 اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ قَدَّمْتُ إِلَیْکَ فِیهِ تَوْبَتِی ثُمَّ وَاجَهْتُ بِتَکَرُّمِ قَسَمِی بِکَ وَ أَشْهَدْتُ عَلَی نَفْسِی بِذَلِکَ أَوْلِیَاءَکَ مِنْ عِبَادِکَ أَنِّی غَیْرُ عَائِدٍ إِلَی مَعْصِیَتِکَ فَلَمَّا قَصَدَنِی بِکَیْدِهِ الشَّیْطَانُ وَ مَالَ بِی إِلَیْهِ الْخِذْلَانُ وَ دَعَتْنِی نَفْسِی إِلَی الْعِصْیَانِ اسْتَتَرْتُ حَیَاءً مِنْ عِبَادِکَ جُرْأَةً مِنِّی عَلَیْکَ وَ أَنَا أَعْلَمُ أَنَّهُ لَا یَکُنُّنِی مِنْکَ سِتْرٌ وَ لَا بَابٌ وَ لَا یَحْجُبُ نَظَرَکَ إِلَیَّ حِجَابٌ فَخَالَفْتُکَ فِی الْمَعْصِیَةِ إِلَی مَا نَهَیْتَنِی عَنْهُ ثُمَّ کَشَفْتَ السِّتْرَ عَنِّی وَ سَاوَیْتُ أَوْلِیَاءَکَ کَأَنِّی لَمْ أَزَلْ لَکَ طَائِعاً وَ إِلَی أَمْرِکَ مُسَارِعاً وَ مِنْ وَعِیدِکَ فَازِعاً فَلُبِّسْتُ عَلَی عِبَادِکَ وَ لَا یَعْرِفُ بِسِیرَتِی غَیْرُکَ فَلَمْ تُسَمِّنِی بِغَیْرِ سِمَتِهِمْ بَلْ أَسْبَغْتَ عَلَیَّ مِثْلَ نِعَمِهِمْ ثُمَّ فَضَّلْتَنِی فِی ذَلِکَ عَلَیْهِمْ حَتَّی کَأَنِّی عِنْدَکَ فِی دَرَجَتِهِمْ وَ مَا ذَلِکَ إِلَّا بِحِلْمِکَ وَ فَضْلِ نِعْمَتِکَ فَلَکَ الْحَمْدُ مَوْلَایَ فَأَسْأَلُکَ یَا الله کَمَا سَتَرْتَهُ عَلَیَّ فِی الدُّنْیَا أَنْ لَا تَفْضَحَنِی بِهِ فِی الْقِیَامَةِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ ┅───────────────┅ «بار خدایا از تو آمرزش می‌طلبم از هر گناهی که #توبه خویش را تقدیم به تو کردم، آن گاه با سوگند بزرگی که یاد کردم با تو روبرو شدم و اولیایت را از میان بندگانت بر خود شاهد گرفتم که دیگر به سوی #معصیت باز نمی گردم، ولی آن گاه که #شیطان به کید و حیله مرا هدف گرفت و خواری و بیچارگی‌ام مرا به سوی آن کشانید و نفسم مرا به سمت آن معصیت خواند، خود را از بندگانت مخفی کردم که خجالت نکشم و این از گستاخی من نسبت به تو بود، در حالی که من می‌دانم که هیچ پرده و دری مرا از تو پنهان نمی کند و هیچ حجابی نظر تو را از من نمی پوشاند؛ پس تو را مخالفت کرده و به آنچه مرا از آن نهی کرده بودی مبادرت نمودم، سپس پرده را کنار زده و خود را با اولیایت هم رتبه قرار دادم، گویا همیشه مطیع تو بوده و به سوی اوامرت شتابان و از تهدیدهایت هراسان بوده ام. ظاهرم را آنگونه آراستم که به بندگانت مشتبه شد، در حالی که غیر از تو کسی از درون من آگاه نبود، تو نیز مرا به جز آن گونه که آنها مرا می‌شناختند معرفی نکردی، بلکه حتی نعمت‌هایی که به آنها می‌دادی را به من عطا کردی، سپس مرا بر آنها برتری دادی، گویا نزد تو، هم رتبه آنها هستم و این همه نیست مگر به واسطه #حلم و بردباری تو و #نعمت فراوان تو به من. پس ای مولای من، سپاس تو راست. مولای من، از تو درخواست می‌کنم که همان گونه که در دنیا اینها را بر من پوشاندی، در #روز_قیامت نیز مرا رسوا نکنی، ای مهربان ترین مهربانان» @ostadelahi

📖 امام عليه السلام در اين كلام پربار حكمت‌آميز، پاسخ به سؤال كننده‌اى مى‌دهد كه «از آن حضرت پرسيد: خير و نيكى چيست‌؟»؛ (وَ سُئِلَ‌ عَنِ‌ الْخَيْرِ مَا هُوَ) امام در پاسخ جامع خود خير را در پنج چيز خلاصه كرد: نخست فرمود: «خير و خوبى در آن نيست كه مالت فراوان و فرزندانت زياد شوند»؛ (فَقَالَ‌ لَيْسَ‌ الْخَيْرُ أَنْ‌ يَكْثُرَ مَالُكَ‌ وَ وَلَدُكَ‌). 👈 منظور از اين سخن نفى ديدگاه غالب در مسئلۀ مال و فرزندان (نيروى انسانى) است كه ارزش والا را در مال و فرزند خلاصه مى‌كنند و شخصيت را براى كسانى قائل هستند كه اموال بيشترى در اختيار دارند و ثروت آنها زياد و نفرات آنها نيز فراوان است. 👈 به تعبير ديگر، تنها از جنبه‌هاى مادى و دنيوى به مال و فرزند نگاه مى‌كنند و گرنه اگر اين مواهب در راه خدمت به خلق و جلب رضاى خالق صرف شود آن هم مصداق خير است، چرا كه در قرآن مجيد در آيات متعددى واژۀ خير بر مال اطلاق شده است. از جمله در آيۀ 180 سورۀ «بقره» مى‌خوانيم: ««كُتِبَ‌ عَلَيْكُمْ‌ إِذٰا حَضَرَ أَحَدَكُمُ‌ اَلْمَوْتُ‌ إِنْ‌ تَرَكَ‌ خَيْراً اَلْوَصِيَّةُ‌ لِلْوٰالِدَيْنِ‌ وَ اَلْأَقْرَبِينَ‌ بِالْمَعْرُوفِ‌ حَقًّا عَلَى اَلْمُتَّقِينَ‌»؛ بر شما نوشته شده هنگامى كه يكى از شما را #مرگ فرا رسد اگر چيز خوبى (مالى) از خود به جاى گذارده براى پدران و مادران و نزديكان به طور شايسته #وصيت كند». سپس مى‌افزايد: ولى خير در اين است كه علمت زياد گردد و حلمت فزونى يابد و با پرستش پروردگار به مردم مباهات كنى و هر گاه كار نيكى از تو صادر شد خدا را سپاس گويى و اگر گناهى سر زد #استغفار نمايى»؛ (وَ لَكِنَّ‌ الْخَيْرَ أَنْ‌ يَكْثُرَ عِلْمُكَ‌ وَ أَنْ‌ يَعْظُمَ‌ حِلْمُكَ‌ وَ أَنْ‌ تُبَاهِيَ‌ النَّاسَ‌ بِعِبَادَةِ‌ رَبِّكَ‌؛ فَإِنْ‌ أَحْسَنْتَ‌ حَمِدْتَ‌ اللَّهَ‌ وَ إِنْ‌ أَسَأْتَ‌ اسْتَغْفَرْتَ‌ اللَّهَ‌) . ✳️ در واقع، امام عليه السلام در اين عبارات پر معنا، نظام ارزشى اسلام را بيان مى‌كند و بر خلاف آنچه در دنياى مادى ديده مى‌شود كه ارزش را در مال و ثروت و قدرت ناشى از نفرات خلاصه مى‌كنند، امام عليه السلام ارزش را در #علم و #حلم و #عبادت و شكر و استغفار خلاصه مى‌فرمايد، زيرا مال و ثروت و قدرت اگر جدا از علم و حلم و بندگى پروردگار باشد مايۀ فساد و تباهى و ابزارى است كه در مسير شرّ قرار خواهد گرفت. ‮آنگاه امام عليه السلام در پايان اين گفتار به نكتۀ مهم ديگرى اشاره كرده و خير و سعادت دنيا را در دو چيز خلاصه مى‌كند و مى‌فرمايد: «دنيا فقط براى دو كَس خوب است: ✓ كسى كه گناهانى كرده و مى‌خواهد با #توبه جبران كند. ✓ و كسى كه با سرعت به سراغ كارهاى خير مى‌رود»؛ (وَ لَا خَيْرَ فِي الدُّنْيَا إِلَّا لِرَجُلَيْنِ‌: رَجُلٍ‌ أَذْنَبَ‌ ذُنُوباً فَهُوَ يَتَدَارَكُهَا بِالتَّوْبَةِ‌، وَ رَجُلٍ‌ يُسَارِعُ‌ فِي الْخَيْرَاتِ‌) 👈 حقيقت امر نيز همين است؛ زيرا اگر ما دنيا را به صورت يك گذرگاه براى زندگى جاويدان آخرت تصور كنيم به عنوان يك منزلگاه و هدف، خواهيم دانست بهره‌اى كه انسان مى‌تواند از اين مزرعه يا از اين بازار براى سراى ديگر ببرد يا جبران گناهان است و يا سرعت در خيرات.

📖 در هفتمين و آخرين جملۀ اين كلام حكيمانه مى‌فرمايد: «با حلم و بردبارى در برابر سفيهان، ياوران انسان بر ضد آنها زياد مى‌شوند»؛ (وَ بِالْحِلْمِ‌ عَنِ‌ السَّفِيهِ‌ تَكْثُرُ الْأَنْصَارُ عَلَيْهِ‌) شبيه همين معنا در حكمت 206 گذشت. بى‌شك در هر جامعه‌اى افراد سفيه و كم‌خردى هستند كه كار آنها خرده‌گيرى بر بزرگان و گاه پرخاشگرى است و هرگونه درگيرى با آنان سبب وهن افراد باشخصيت و جرأت و جسارت سفيهان مى‌گردد؛ بنابراين بهترين روش در مقابل اين گونه افراد همان‌گونه كه در آيات فراوانى از آيات قرآن مجيد آمده و در كلام نورانى بالا اشاره شد، بردبارى و تحمل و بى‌اعتنايى به گفتار و سخنان آنهاست. از آنجا كه آنها حريم افراد باشخصيت را مى‌شكنند و جسورانه سخن مى‌گويند، اين تحمل و بردبارى سبب مى‌شود چهرۀ مظلوميت به خود بگيرند و مردم فهميدۀ جامعه به يارى آنها بر ضد سفيهان و بى‌خردان برخيزند و آنها را ساكت كرده بر جاى خود بنشانند. سيرۀ رسول اكرم صلى الله عليه و آله و امامان معصوم عليهم السلام و بسيارى از بزرگان دينى همين بوده است. حقيقت «حلم» همان‌گونه كه در حديثى از #امام_حسن_مجتبى عليه السلام آمده است: «كَظْمُ‌ الْغَيْظِ وَ مِلْكُ‌ النَّفْسِ‌» است يعنى #حلم فروبردن غضب و تسلط بر نفس خويش است به گونه‌اى كه عكس‌العملى نشان ندهد. در زندگى #پيامبر_اكرم صلى الله عليه و آله بارها خوانده‌ايم كه افراد نادان و جسورى خدمتش مى‌رسيدند و تعبيرات ناروايى نثار مى‌كردند و حتى گاه با شخص حضرت درگير مى‌شدند؛ اما آن حضرت تحمل مى‌كرد و به حل مشكلاتشان مى‌پرداخت. داستان امام حسن مجتبى عليه السلام و آن مرد شامى نيز معروف است. در كتاب أسد الغابه در سرگذشت «قيس بن عاصم» مردى كه بزرگ قبيلۀ خود و مورد احترام رسول اكرم صلى الله عليه و آله بود مى‌خوانيم: «او بسيار به حلم و بردبارى مشهور بود؛ از جمله اين‌كه «احنف بن قيس» صحابى رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌گويد: من حلم را از «قيس بن عاصم» آموختم؛ روزى ديدم در كنار خانه‌اش نشسته و بر غلاف شمشيرش تكيه كرده بود و براى قومش سخن مى‌گفت ...

📖 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به دو نعمت خدادادى اشاره مى‌فرمايد كه اگر انسان آن دو را در اختيار داشته باشد مى‌تواند خود را از خطرات مادى و معنوى حفظ كند. مى‌فرمايد: «حلم پرده‌اى است پوشنده و عقل شمشيرى است برنده»؛ (الْحِلْمُ‌ غِطَاءٌ‌ سَاتِرٌ، وَ الْعَقْلُ‌ حُسَامٌ‌ قَاطِعٌ‌). سپس كاربرد اين دو را در يك كلام كوتاه و پرمعنا بيان مى‌كند، مى‌فرمايد: «بنابراين، عيوب اخلاقى خود را با حلمت بپوشان و با هوى و هوس‌هاى سركشت با شمشير عقل مبارزه كن»؛ (فَاسْتُرْ خَلَلَ‌ خُلُقِكَ‌ بِحِلْمِكَ‌، وَ قَاتِلْ‌ هَوَاكَ‌ بِعَقْلِكَ‌). انسان براى حفظ خود در برابر خطرات مادى و معنوى احتياج به دو چيز دارد: يكى وسيله‌اى كه خود را در برابر خطرات بپوشاند مانند زره و دژهايى كه در سابق وجود داشت و وسايل نقليۀ محكمى كه امروز در جنگ‌ها در آن خود را حفظ مى‌كنند و ديگرى سلاحى كه به‌وسيلۀ آن با دشمن مبارزه كند و او را از خود دور سازد. امام عليه السلام اين دو وسيلۀ حياتى را به حلم و عقل تفسير كرده است. حلم چگونه عيوب انسان را مى‌پوشاند؟ روشن است كه وقتى انسان عصبـ😠ـانى شد، هم سخنان زشتى ممكن است بر زبان او بيايد و هم حركات نادرستى انجام دهد و خوى حيوانى خود را ظاهر و آشكار سازد و اضافه بر اين بر آتش خشم سفيه و نادانى كه در برابر او به درشت‌گويى وپرخاشگرى برخاسته افزوده مى‌شود و ناسزاهاى🤬ديگرى مى‌گويد و اى بسا عيوب پنهانى انسان را نيز آشكار سازد. بنابراين حلم تمام اين‌ها را مى‌پوشاند و از ضايعات حاصل از آن جلوگيرى مى‌كند. قرآن مجيد دربارۀ پرهيزكاران راستين صفاتى را در سورۀ آل عمران برشمرده كه از جملۀ آن‌ها اين است: « وَ الْكَاظِمِينَ‌ الْغَيْظَ وَ الْعَافِينَ‌ عَنِ‌ النَّاسِ‌ »؛ آنهايى كه بر خشم خود مسلّط مى‌شوند و غضب خود را فرو مى‌نشانند و مردم (نادان و خطاكار) را مى‌بخشند». در حديثى از امام على بن موسى‌الرضا عليه السلام آمده است: «لَا يكُونُ‌ الرَّجُلُ‌ عَابِداً حَتَّى يكُونَ‌ حَلِيما؛ انسان بندۀ واقعى خدا نخواهد بود مگر آن زمانى كه صاحب #حلم و بردبارى شود» #نهج_البلاغه_بخوانیم ╭────๛- - - - - ┅╮ │📱 @Mabaheeth ╰───────────