📌همراهی اسلام و جمهوریت؛ نگاهی نو به ضرورت مشارکت مردم در ادارۀ امور/ قسمت اول
🔸اسلام، از جمهوریت و مردمسالاری جدا نیست
استاد #علیرضا_پناهیان در برنامۀ سمت خدا
معمولاً وقتی که از دو بُعد جمهوریت و اسلامیّت نظام صحبت میشود، این موضوع طوری مطرح میشود که انگار این دو بُعد جمهوریت و اسلامیت از هم جدا هستند و جمهوریت به اسلام اضافه شده است! انگار وقتی اسلام باشد، جمهوریت در آن نیست. یا بعضیها موضوع ولایت را اینگونه مطرح میکنند که امر ولایت یا ولایتمداری را باید با مردمسالاری در هم آمیخت، انگار اینها دو جزء هستند که در جامعه ما به هم اضافه شدهاند. این ظلم بزرگی به اسلام است. اینگونه نگاه کردن به دین، یک غربزدگی مفرط و جاهلانه است. یعنی در اثر یک غربزدگی افراطی و جاهلانه بعضیها تصور کردهاند جمهوریت، کشفی است که جوامع غربی انجام دادهاند و در اسلام چنین چیزی نبوده است.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @panahian_mp3
🚩 برنامۀ سمت خدا، شبکۀ سه - ۱۴۰۳.۰۳.۲۱
@Panahian_ir
📌اسلام، از جمهوریت و مردمسالاری جدا نیست/ قسمت دوم
🔸وظیفۀ مردم در برقراری عدالت
استاد #علیرضا_پناهیان در برنامۀ سمت خدا
ما خیلی از اوقات فکر میکنیم برپاکردن قسط و عدالت کار حاکمان است. البته حاکمان، انبیاء الهی و اولیاء خدا باید به عدالت رفتار کنند و قسط را برقرار کنند ولی این امر، سهم مردم را در برقراری قسط و عدل از بین نمیبرد. مردم فقط وظیفه مطالبهگری برای عدالت را بر عهده ندارند. در تعبیر قرآن کریم در کنار ذکر رسالت انبیاء، نقش مردم هم برای برقراری قسط و عدالت در جامعه، پررنگ است. از نگاه قرآن کریم اینطور نیست که مردم فقط از حاکمان مطالبهگری کنند تا آنها قسط را برقرار کنند، بلکه خود مردم هم برای برقراری قسط و عدل مسئولیت دارند.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @panahian_mp3
🚩 برنامۀ سمت خدا، شبکۀ سه - ۱۴۰۳.۰۳.۲۱
@Panahian_ir
📌روش تشخیص اصلح/ قسمت اول
🔸 انتخابات، یک امر دینی مهم
استاد #علیرضا_پناهیان در فاطمیۀ بزرگ تهران
متأسفانه در جامعۀ مذهبی و دینی ما، انتخابات به عنوان یک امر سیاسی مهم، یک امر دینی مهم تلقی نمیشود. چرا ما نباید امتحان بزرگی مثل انتخابات را یک امر دینی تلقی کنیم؟ اگر امتحان انتخابات یک پرسش بزرگ الهی از ما باشد، ما چگونه میتوانیم جواب بدهیم؟ این انتخاب خیلی مهم است و آن را به میل ما نگذاشتهاند. انتخابات یک امتحان بزرگ الهی است و ما باید بدانیم که در چنین امتحانی چهکار باید بکنیم.
حدود چهل سال است که عدهای تلاش میکنند امر انتخابات، یک امر دینی تلقی نشود و بیشتر میخواهند از منظر حق به انتخابات نگاه بکنند که این حقّ شماست که انتخاب بکنید.
من امیدوارم روزی را ببینیم که مردم جامعه از شوق انجام تکلیف الهی، و از خوف ترک تکلیف الهی در انتخابات شرکت میکنند. این موضوع و این نگاه به انتخابات در انتخاب اصلح تأثیرگذار است و ذهنها و دلها بهتر هدایت میشوند. در چنین جامعهای میتوان در مورد مصادیق بهتر، گفتگوی علمی کرد. چقدر لذتبخش است آن گفتگوها در فضای یک جامعۀ دینی که همه به انگیزۀ الهی گفتگو و مشارکت میکنند.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @panahian_mp3
🚩 فاطمیۀ بزرگ تهران - ۱۴۰۳.۰۳.۲۵
@Panahian_ir
📌انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه/ جلسۀ اول
🔸معنای تحجّر چیست؟
🔸اهمیت دور ماندن از تحجّر
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
مسائل زمان خودمان را مسائل زمان همۀ انبیاء بدانیم، تا کتاب معرفت ما گستردهتر شود و نگاه عمیقتری به دین پیدا کنیم. اگر اینطوری نگاه بکنیم دایرۀ اسنادی که ما میتوانیم از آن برای فهمیدن این دین نازنین، لذت بردن از آن و اشتباه نکردنِ دربارۀ این دین استفاده بکنیم، بسیار گستردهتر میشود.
با توجه به آیه شریفۀ قرآن کریم (ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ ؛ سوره بقره، آیه 74) قلب مؤمنین معجزهدیده، قلب مؤمنین آبدیده در طوفان حوادث و قلب مؤمنین مشاهدهکنندۀ آیات خدا ممکن است مانند سنگ بشود. به این تحجّر میگوییم. این جالب است که مؤمنین بعد از اینکه این معجزات الهی را دیدند قسیالقلب و متحجر میشوند.
تحجر ممکن است تحجر فکری یا تحجر قلبی باشد. البته تحجر فکری هم وابسته به تحجر قلبی است. این که طرف یک حرف منطقی بزند و دیگری محکم میگوید نه نمیخواهم! نمیپذیرم! این تحجر فکری است، ببین قلبش چه خبر است؟! تحجر فکری ناشی از تحجر قلبی است.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
🚩 هیئت میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق(ع) - ۱۴۰۳.۰۴.۱۶
@Panahian_ir
📌انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه/ جلسۀ دوم
🔸 تحجر، یکی از دلایل عاقبت به خیر نشدن
🔸 غرور به حقانیت، عامل تحجر است
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
یکی از دلایل عاقبتبخیر نشدن آدمها، تحجر است. یکی از ریشههای تحجر این است که آدم به خاطر اینکه برحق است احساس تکبر، عُجب یا غرور بکند. مرحوم آیت الله شاهآبادی - استاد عرفان امام خمینی(ره)- مشکل جامعۀ مؤمنین را در غرور به حقانیت میدانستند. تعبیر غرور به حقانیت مربوط به زمانی است که مؤمنین غریب، ضعیف و مظلوم بودند و زیاد جای غرور نبوده است، ولی امروزه که آن غربت و ضعف برطرف شده، خیلی بیشتر باید نگران غرور به حقانیت بود.
از نظر زمانی ما بیشتر در معرض غرور نسبت به حقانیت هستیم. غرور نسبت به حقانیت، تصلّب و تحجّر ایجاد میکند. و دیگه نمیتوان اطراف و اسرار پیچیدۀ همان حق را درک کرد؛ مخصوصاً وقتی که علم با دین آمیخته بشود. اهل علم به نوعی در معرض تکبر و تحجر هستند، اهل دین هم به نوعی دیگر در معرض تکبر هستند. عُجب یکی از وجوهِ تکبر است. عُجب آفت عبادت است و انسان طرفدار حق، عُجب پیدا میکند.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @Panahian_mp3
🚩 هیئت میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق(ع) - ۱۴۰۳.۰۴.۱۷
@Panahian_ir
📌انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه/ جلسۀ سوم
🔸 ما متهم به تحجر هستیم ولی باید رفع اتهام کرد
🔸 ضربهای که انقلاب از تحجر خورده، از دشمنان نخورده است
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
ما در جبهۀ انقلاب و در جامعۀ دینداران، بیش از اینکه در معرض تحجر باشیم و بیش از آنکه به تحجر مبتلا باشیم، به تحجر متهم هستیم. لذا باید تحجر را شناخت و از مظاهر آن فاصله گرفت و از دینداران دربارۀ تحجر رفع اتهام کرد تا بسیاری از افراد دلشان با اسلام، انقلاب و با مذهبیگری مهربان شود. برای جامعۀ دینی ما زشت است که هنوز در جامعه، دینداران متهم به تحجر بشوند.
ما نهتنها میخواهیم از جامعۀ دینی رفع اتهام بکنیم که این جامعه دچار تحجر نیست بلکه میخواهیم خودمان هم علیه تحجر مدعی باشیم. ضربهای که دین از تحجر خورده، ضربهای که امام این انقلاب از تحجر خورده، از دشمنان انقلاب نخورده است. یکی از اهداف این بحث این است که خودمان هم حواسمان باشد طوری رفتار نکنیم که بوی تحجر به مشام دیگران برسد، ولی متأسفانه اینطوری رفتار میکنیم.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @Panahian_mp3
🚩 هیئت میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق(ع) - ۱۴۰۳.۰۴.۱۸
@Panahian_ir
📌انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه/ جلسۀ چهارم
🔸 فضای دین، چه تأثیری بر دوری از تحجر دارد؟
🔸 انعطافپذیری متفکرانه، نقطه مقابل تحجر
🔸 تحجر در میان روشنفکران چگونه است؟
🔸 ضرورت تعلیم دانشآموزان برای دور شدن از تحجر
🔸 انعطافپذیری مؤمن، شبیه به خوشۀ گندم است
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
فضای دین ما، فضایی است که به این سادگی کسی نمیتواند با اطمینان از حقانیت خودش و از حقانیت تشخیص خودش حرف بزند. این عدم اطمینان از خود در موضوع عاقبتبخیری هم مطرح است که مسألهای بسیار مهم است. از طرف دیگر قرآن کریم میفرماید «فَلا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ(نجم، ۳۲)»؛ کسی خودش را پاک نداند، بعد میفرماید: خدا آگاهتر است به این که چه کسی با تقوا است «هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى». همچنین خود توصیه به تقوا هم که بسیار پرتعداد است، توصیۀ مبهمی است. تقوا یک امر پیچیده و پنهان است. کسی نمیتواند خیالش از گذشته و آیندهاش راحت باشد. این فضای دین ماست. دین، آدم مغرور تربیت نمیکند. دین، آدمی که دیگران را به راحتی تخطئه بکند؛ تربیت نمیکند.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @Panahian_mp3
🚩 هیئت میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق(ع) - ۱۴۰۳.۰۴.۱۹
@Panahian_ir
📌انحطاط متحجّرانه؛ انعطافپذیری متفکّرانه/ جلسۀ پنجم
🔸آشنایی بیشتر با تحجر و تأثیرگذاری خوارج
🔸اشتباه ذهنی، مهمترین عامل تحجر در میان خوارج
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
خوارج، متحجرینی بودند که جلوی امیرالمؤمنین علی(ع) ایستادند. امیرالمؤمنین علی(ع) شخصیت کمی نیست بلکه در عالم خلقت، تک است. جانِ رسول خدا(ص) است و زندگی او صرف موضوعات فرعی نمیشود. وقتی خوارج سر راه ایشان سد ایجاد کردند، یعنی خوارج اصلیترین مشکل حیات بشری هستند. امیرالمؤمنین(ع) درگیر موضوع فرعی نمیشود.
حضرت علی(ع) در مورد خوارج فرمودند که اینها اشتباه کردند. این اشتباه یعنی اشتباه ذهنی. حتی خیلی از معنویات خوارج سر جایش بود، در جهاد کم نمیگذاشتند، آدمهای تنبل و تنپروری نبودند. پس چه ایرادی داشتند؟ حتی عبارت مقدسنما هم برای خوارج مناسب نیست، چون مقدسنماها کسانی هستند که به سجاده چسبیدهاند و از جهاد فرار میکنند، ولی خوارج مجاهدان صف اول بودند. ایراد خوارج، یک ایرادِ ذهنی بود و به تحجر شناختی دچار شده بودند.
👈🏻 ادامۀ متن: @panahian_text
📢 صوت: @Panahian_mp3
🚩 هیئت میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق(ع) - ۱۴۰۳.۰۴.۲۰
@Panahian_ir
🔸در این انتخابات، ادبیات دینی ارتقاء پیدا کرد
🔸 آشنایی با تحجر در جریان فکری اصلاحطلبی
استاد #علیرضا_پناهیان در هیئت میثاق با شهدا
بحث من این نیست که اگر کسی به ایشان رأی داد، کاری درستی کرده و اگر به ایشان رأی نداده، کار درستی نکرده است. نه! من غصۀ ادبیات دینی را میخورم. باید این تلقی از دین ایجاد شود که اگر مردم یک چهرۀ انقلابی را دیدند، بگویند او آبادکنندۀ دنیای من است و ایشان به این برداشتِ درست، کمک کرد. نیروی انقلابی یعنی همین که یک کلمه ارزشی صحبت نکرد. در این انتخابات، ادبیات دینی ارتقاء پیدا کرد و تلقی از یک نیروی دینی و انقلابی اصلاح شد. مردم باید بگویند حزباللهی یعنی کسی که طرح و برنامه برای اداره دنیا دارد. ولی متأسفانه این امر تئوریزه نشده و اکثر جامعه چنین برداشتهایی ندارند.
@Panahian_ir
📌هنرِ آزاد اندیشی | جلسۀ نهم/ قسمت اول
💠 چرا در قرآن کریم به لفظ آزادی تصریح نشده است؟
🔸خدا به ریشه آزادی اهمیت داده
🔸ولایت؛ ریشه و اساس آزادی
🔸ولایت، تضمین کننده آزادی فرد و جامعه
🔸پیچیدگی و دشواری مقوله آزادی
🔸لفظ آزادی قابل سوء استفاده است
استاد #علیرضا_پناهیان در دانشگاه هنر
ولایت؛ ریشه و اساس آزادی
چرا در قرآن کریم از لفظ آزادی به صراحت استفاده نشده است؟ اگر آزادی اصالت دارد و آن را محور میدانید و هدف مهمی در دین است، پس چرا به لفظ آزادی در قرآنکریم تصریح نشده است؟ خداوند متعال در قرآن کریم به اساس و پایه آزادی خیلی اهمیت داده و اساس آزادی، ولایت است و کارکرد اصلی ولایت، آزادیبخشی است. لذا قرآن بر ریشۀ آزادی تأکید دارد که ولایت است.
ولایت، تضمین کننده آزادی فرد و جامعه
وقتی ما ولایت را درست معنا کنیم، عامل قدرتمندی است که تأمینکننده و تضمینکنندۀ آزادی فرد و جامعه میباشد. ولیّ خدا احکام، آداب و بلکه اسرار آزادیبخشی به انسان را میداند؛ به همین دلیل است که ولیّ خدا دو کار اساسی دارد؛ آزادسازی روح انسان، و راهنمایی انسان.
پس یک دلیل اینکه در قرآن از آزادی سخن گفته نشده، این است که از ریشۀ آزادی بیشتر سخن گفته شده و تأکیدی که بر ریشۀ آزادی شده، بر دیگر رفتارهای خوب نشده است. رسالت اصلی ولایت، آزاد کردن جامعه و فرد است و این یک امر پیچیده است و پیچیدگی مقوله آزادی در دین به نحو احسن و اکمل رعایت میشود، این امر سادهای نیست.
@Panahian_ir