⚡️آیا آمریکا با #تجارت_آزاد پیشرفت کرد؟ 🔹وقتی ایالات متحده آمریکا تشکیل شد، الکساندر همیلتون نخستین فردی بود که بر کرسی وزارت خزانه داری این کشور تکیه زد. 🔹نخستین ماموریت همیلتون، تهیه گزارشی درباره وضعیت اقتصادی آمریکا بود. او نتیجه تحقیقات خود را پنجم دسامبر ۱۷۹۱ با عنوان "گزارش درباره تولیدات"(Report on Manufactures) تقدیم کنگره کرد که مبنای مصوبات کنگره در صیانت از بازار آمریکا برای کالای آمریکایی شد. 🔹به نظرم قلب گزارش همیلتون، این پاراگراف است: "صنایع نوتأسیس باید از رقابت و تهاجم تولیدکنندگان خارجی محافظت شوند و تا وقتی که کارخانه‌جات داخلی بزرگ و قوی شوند، دولت باید با افزایش حقوق گمرکی از آنها حمایت کند. زمانیکه صنعت داخلی توسعۀ کافی یافت، و هزینۀ متوسط تولیدات پائین آمد و تولیدکنندگان از «صرفه های ناشی از مقیاس» برخوردار شدند، سپس دولت می تواند در آن بخش، تجارت آزاد را پیشه کند تا بر اثر رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و خارجی، قیمت ها پائین بیاید و کیفیت اجناس و خدمات بالا برود." 🔹پاتریک بوکانان در این‌باره می‌نویسد: "ایالات متحده پشت دیوار تعرفه‌ای که توسط جرج واشنگتن، الکساندر همیلتون، کلی، لینکلن و دیگران ساخته شد، از یک جمهوری ساحلی ارضی، به بزرگترین قدرت صنعتی جهان تا به حال، آنهم صرفا در یک قرن، تبدیل شد. چنین سیاست موفقی به حمایت گرایی از تولیدات داخلی معروف است که امروزه ناپسند قلمداد می‌شود." 🔹هیچ کشور پیشرفته‌ای در جهان وجود ندارد که بدون صیانت از بازار و بازارگشائی برای تولید داخلی خود به پیشرفت رسیده باشد. 🔹پیشرفت البته لوازم دارد. شرط لازم و اولیه آن صیانت از بازار داخلی برای تولید داخلی است. شرط دیگر این است که نظام اقتصادی به تولید پاداش دهد نه به دلالی. شرط سوم این است که هدف نظام حمایتی، نه بیشینه‌سازی سود تولیدکننده، که پیشرفت صنعتی باشد؛ یعنی تولیدکننده در برابر امتیازاتی که از دولت می‌گیرد موظف باشد بخش مشخصی از عایدات خود را صرف تحقیق و توسعه کند و تکالیفی در رابطه با ارتقای فناوری و افزایش کمیت و کیفیت محصولات داشته باشد. 🔹هیچ نظام اقتصادی در دنیا وجود ندارد که بدون حمایت، هدایت و نظارت قدرت فائقه مرکزی، یعنی دولت، کشور را یه پیشرفت رسانده باشد. لیبرال‌های ایرانی اما قائل به این هستند که اقتصاد را اگر به حال خود رها کنند و آزاد بگذارند، به مدد دست نامرئی آدام اسمیت، نیروهای بازار در جهت پیشرفت کشور عمل خواهد کرد. این جنگل اقتصادی که با شعار آزادی ایجاد می‌شود، به پیشرفت منجر نمی‌شود، بلکه چنانکه می‌بینیم جولانگاه مفسدان و رانت‌خواران و دلالان، و قربانگاه مولدان و صنعت‌گران می‌شود. 🔹کشور را باید از شر لیبرالیسم نجات داد. برای پیشرفت ایران، باید چوب لیبرالیسم را از لای چرخ اقتصاد خارج کرد. 🔹مردم بدانند چه در دولت هاشمی، خاتمی و روحانی، و چه در دولت احمدی‌نژاد، آنچه در این کشور اجرا شده سیاست‌های اقتصادی لیبرال و نولیبرال بوده و هر پیشرفتی حاصل شده، به مدد، هدایت یا اجبار نیروهای خارج از دولت بوده است. اگر اقتصاد ایران در اختیار جریان انقلابی قرار گیرد، در همه حوزه‌ها پیشرفت حاصل خواهد شد. 🌺🇮🇷 @Mobin_rfm

⚡️عقب‌راندگی ایران با #تجارت_آزاد تحمیلی انگلیس، به روایت همایون کاتوزیان 🔹در قرن سیزدهم شمسی که زمان ظهور عواملی چون رقابت امپراتوری ها، تجارت آزاد، تکنولوژی جدید، دموکراسی سیاسی و غیره بود، اقتصاد ایران، همانند سیاست آن، ناگزیر از تعادل خارج شد. نقشه جغرافیایی، انسانی و طبیعی کشور در پی از دست رفتن پاره ای از مناطق آن تغییر کرد و به محدودتر شدن ظرفیت تولیدی و بازار داخلی و کاهش قدرت سیاسی آن انجامید. از جمله پیامدهای این امر انعقاد موافقتنامه های تعرفه ای ویژه ای بود که صنعت داخلی را، که از لحاظ اقتصادی کم بنیه و از حیث فنی عقب افتاده بود، در رقابت با محصولات ماشینی ارزان قیمت بی دفاع گذاشت. حاصل این فرآیند، از دست دادن صادرات کالاهای ساخته شده، گرایش به سمت تولید فرآورده های کشاورزی تجاری، کاهش احتمالی تولید مواد غذایی اصلی و افزایش عمومی واردات بود. 🔹 موافقتنامه های تعرفه ای ویژه ای که از طریق دیپلماتیک بر ایران تحمیل می شد، تغییرات زیان آور در رابطه مبادله (که به انتقال غیر مستقیم عواید کشور به شرکای تجاری عمده آن می انجامید) و کسری فزاینده تراز پرداخت ها، همه را می توان در زمره آثار منفی ادغام بیشتر اقتصاد ایران در بازار جهانی به شمار آورد. زوال تولیدات صنعتی بومی و تکنولوژی سنتی، تخصیص بیشتر منابع به تولید مواد اولیه به امید پرداخت بهای واردات فزاینده، از دست رفتن خودبسندگی در تولید مواد غذایی به واسطه افزایش تولیدات کشاورزی تجاری قابل صدور و افزایش مصرف کالاها و خدماتی که در استطاعت واقعی کشور نبود (در مناطق به خصوص و نه در سراسر کشور و نیز بیشتر وارداتی و مولود آثار نمایشی) نیز از جمله پیامدهای احتمالا پوشیده تر، اما پایدارتر و مؤثرتر این شراکت نابرابر بوده است. 🔹 "پیشرفت فنی" که معمولا مورد اشاره عالمان تاریخ سیاسی است نیز کمابیش تماما مربوط می‌شود به مصرف محصولات خارجی توسط یک اقلیت. 🔺همایون کاتوزیان. ۱۳۹۷. اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی. ترجمه نفیسی و عزیزی. چاپ ۲۳. تهران: نشر مرکز. صص ۹۵-۹۰ 🌺🇮🇷 @Mobin_rfm