✍️#پسر_گمشده_روانشناسی_و_اخلاق_حرفهای
🔹جان واتسون، رفتارگرای معروف آمریکایی که پیشنهاد تغییر تعریف دانش روانشناسی به «علم مطالعه رفتار» را ارائه داد؛ در سال 1920 در معروفترین و بحثبرانگیزترین آزمایش خود، که به عنوان آزمایش #آلبرت_کوچولو شناخته میشود، به همراه دستیارش روزالی راینر، از طریق شرطیسازی، ترس را در پسربچهای به وجود آورد.
🔸آنها چندین بار، همزمان با نشان دادن یک موش به آلبرت؛ صدای بلند و ترسناکی هم درآوردند. در نهایت آلبرت نسبت به این صدا شرطی شد. آنها همچنین این ترس را به سایر اشیاء سفید و خزدار تعمیم دادند طوری که کودک از اشیاء غیرجاندار شبیه موش بترسد.
❇️ امروزه #اصول_اخلاقی، این آزمایش را مورد انتقاد قرار دادهاند، خصوصا که پس از انجام آزمایش، نتوانستند ترس کودک را از بین ببرند.
🔹در سال ۲۰۰۹، محققان دریافتند نام اصلی آلبرت کوچولو، داگلاس مریت بوده است. سرنوشت این کودک تحت عنوان #پسر_گمشده_روانشناسی چندین دهه مبهم باقی ماند. محققان دریافتند که متأسفانه این کودک در شش سالگی بر اثر هیدروسفالی درگذشت.
🔸در سال ۲۰۱۲، محققان شواهدی ارائه دادند مبنی بر اینکه مریت در زمان آزمایش، از اختلالات عصبیشناختی رنج میبرده و ممکن است واتسون آگاهانه کودک را به عنوان یک نوزاد “سالم” و “عادی” معرفی کرده باشد.
این جمله معروف واتسون است که گفته بود «یک دوجین بچه سالم و عادی با مشخصاتی که من میگویم را به من بدهید، تضمین میکنم هر کدام از آنها را که انتخاب کنید، صرفنظر از استعداد، علاقه، گرایش، توانایی و نژادش، هر جور متخصصی که بخواهید، پزشک، حقوقدان، هنرمند، بازرگان و حتی گدا و دزد، بار آورم».
🔹واتسون به دلیل ایجاد ارتباط با دستیار خود، از همسر اولش جدا شد و از دانشگاه هاپکینز نیز اخراج شد. وی پس از بیرون آمدن از دانشگاه در یک آژانس تبلیغاتی مشغول به کار شد.
در اواخر زندگی واتسون، روابط ضعیف او با فرزندانش به تدریج بدتر شد. او سالهای آخر عمر خود را در یک مزرعه گذراند. اندکی قبل از مرگ وی در ۲۵ سپتامبر ۱۹۵۸، او بسیاری از دست نوشتهها و نامههای شخصی منتشر نشده خود را آتش زد.
⭕️ پ.ن:
✳️ معلوم نیست با تغییر تعریف روانشناسی به #رفتارشناسی چقدر بتوان همه ابعاد پیچیده #روان آدمی را مورد بررسی قرار داد؟
✳️ آدرین سی برک؛ روانشناس کانادایی در تأیید وجود سوگیری در کتب روانشناسی آمریکایی؛ در مقدمه کتاب خود مینویسد علی رغم اینکه ژان پیاژه، در 1919 پژوهشهای علمی خود را آغاز کرد امّا نامش 40 سال بعد در کتابها نمایان شد امّا نام واتسون در همان آغازین سالهای علمیاش در کتابها دست به دست میشد!
نمیدانم کتب روانشناسی آمریکایی چه اصراری دارند شرح مفصلی از زندگی او را ارائه دهند؟!
✳️ وقتی متن بالا را تنظیم میکردم بخشهایی از مصاحبه امبر حق (روانشناس مسلمان) با بی اف اسکینر؛ دیگر رفتارگرای معروف آمریکایی به یادم آمد. اسکینر در آن مصاحبه در سال 1983؛ در کمال تعجب لزوم #دینداری در انسانها را زیر سوال برده بود؛ و قائل بود اخلاق برای تداوم زندگی کفایت میکند!
امّا همواره ضمانت اجرایی اخلاقِ بدون پشتوانه برای من سوال بوده است!
🌿🌺🍃🌸🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee