✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت46 (2)
🔹 ارزش پشیمانی و زشتی غرورزدگی
🔻 برای فهم اینکه چرا عُجب، ضد الصّواب است، در خطبه ۹۱ می خوانیم:
« وَ لَمْ يَتَوَلَّهُمُ الْإِعْجَابُ فَيَسْتَكْثِرُوا مَا سَلَفَ مِنْهُمْ»
فرشتگان که الگوی پاکی هستند، حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: « هرگز آنها دنباله رو اعجاب نبودند، تا آنچه از اعمال صالح را که در گذشته انجام دادند را زیاد بشمارند. »
🔻 و بر این اساس مولا علی (علیه السلام) ، در حکمت ۱۵۰ می فرماید: « لاتَکن مِمَّن يُعْجَبُ بِنَفْسِهِ إِذَا عُوفِيَ وَ يَقْنَطُ إِذَا ابْتُلِيَ »
" از کسانی نباش وقتی که سلامتی خود را باز می یابد به برکت خدا، این را به خودش نسبت می دهد و دچار عجب می شود؛ وقتی که مبتلا به بیماری گرفتاری می شود، نا امید می شود."
در واقع حضرت می خواهند به ما بفهمانند که نشانه مهم عُجب این است که فرد دارای عجب هر چه خوبی است از خودش می داند و هرچه بدی است از خدا.
🔻 مسأله بعدی شناخت ارزش ندامت و شرم و حیا در محضر خداست؛ مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۴۱۷ ندامت و احساس پشیمانی را نقطه آغاز توبه واقعی می دانند و می فرمایند: «أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَى مَا مَضَى»
" آغاز توبه، ندامت از آنچه که در گذشته انجام شده است می باشد. "
🔻 لذا در خطبه اول نهج البلاغه هم در مورد حضرت آدم هم اینگونه بیان می کنند که: « وَ اسْتَبْدَلَ بِالْجَدلِ وَجَلًا وَ بِالِاغْتِرَارِ نَدَماً »
" آدم (علیه السلام) وقتی متوجه این خطایش شد که نباید از شجره ممنوعه می خورد، به جای آن جدل که در آن باغ بهشتی می کرد، ترس از خدا جایش را در دل او گرفت و به جای فریبی که از شیطان خورد ندامت و پشیمانی در دلش شعله زد. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت46 ( 3 )
🔹 ارزش پشیمانی و زشتی غرورزدگی
🔻 همچنین مولا علی (علیه السلام) درباره ارزش و آثار شرم و حیا در مقابل خدا در حکمت ۲۲۳ می فرمایند: « مَنْ كَسَاهُ الْحَيَاءُ ثَوْبَهُ لَمْ يَرَ النَّاسُ عَيْبَهُ»
" کسی که حیا لباس خودش را بر تن او پوشانده باشد، مردم عیب او را نمی بینند."
🔻در حکمت ۱۱۳ حیا را درجه اعلای ایمان می دانند و می فرمایند: « لَا إِيمَانَ كَالْحَيَاءِ وَ الصَّبْرِ » ؛ ایمانی مانند حیا و صبر نیست.
🔻 و نهایتاً در خطبه ۲۲۲ به عنوان الگوی انسان هایی که همواره از خدا احساس شرم و حیا و خجالت و از اعمال شان احساس ندامت دارند، اولیاء خدا و اهل الذّکر را معرفی می کنند و می فرمایند:
« أهلُ الذِّکْر حَمَّلُوا ثِقَلَ أَوْزَاِرِهمْ ظُهُورَهُمْ فَضَعُفُوا عَنِ الِاسْتِقْلَالِ بِهَا، فَنَشَجُوا نَشِيجاً وَ تَجَاوَبُوا نَحِيباً، يَعِجُّونَ إِلَى رَبِّهِمْ مِنْ مَقَامِ نَدَمٍ وَ اعْتِرَافٍ »
" اهل ذکر سنگینی بار گناهان خودشان را روی دوششان حس می کنند، خوب درک می کنند که نمیتوانند به تنهایی این بار را بکشند و با هم شروع می کنند به ناله کردن و گفتگو کردن، ناله دارند در درگاه خداوندشان از جایگاه انسانی که دچار پشیمانی و اعتراف به ناتوانی است. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت47 ( 1 )
🔹معیار صداقت و شجاعت و عفّت
💠 در حکمت ۴۷ نهج البلاغه، امیرالمؤمنین (علیه السلام) اقدام به بیان حقیقتی کردند که سالهای سال است اندیشمندان جهان، مخصوصاً انسان شناس ها و روان شناس ها در پاسخش ماندند و آن عبارت است از
شاخص دادن برای کمّی سازی یا کیفی سازی صفات انسانی.
یکی از مشکلاتی که امروز هنوز هم در فضای علم باقی است، این است که ما صفات اخلاقی و ارزشی را بیان می کنیم، اما میزان و شاخص و معیاری برای اندازه گیری آن نداریم.
🔰 حضرت علی (علیه السلام) در جای جای نهج البلاغه، هزار و چهارصد سال قبل این مشکل را به راحتی حل کردند.
🔻 از جمله در حکمت ۴۷ ؛ مولا علی (علیه السلام) ارزش انسان، میزان صداقت انسان، میزان شجاعت انسان و میزان عفّت انسان ها را با شاخص هایی بسیار دقیق و کوتاه و روشن تبیین می فرمایند؛ می فرمایند:
ارزش هر انسانی به مقدار همّتی است که دارد (یعنی باید ببینیم برای چه چیزی همه هم و غمش را متمرکز کرده تا به آن برسد؛ همان هدف و همان مایهٔ همت تعیین کننده ارزش یک انسان است.)، ارزش صداقت هر انسانی به اندازه جوانمردی و مروّت اوست، شجاعت هر انسانی به اندازه احساس ننگی است که از آثار و عواقب ترس دارد (یعنی وقتی می فهمد که در مقابل شجاعت، ترس بی جاست و ترس انسان را محروم می کند، انسان را خوار و ذلیل می کند، انسان را اسیر و تسلیم می کند، به هر مقداری که خفّت و خواری و ننگ این اسارت از ترس را درک کند، شجاعتش در او بیشتر است.)
🔻و آخری هم اینکه، چه مقدار انسانها عفّت دارند؟ حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: همان قدری که غیرت دارند. پس هر چه انسان با غیرت تر می شود نسبت به ناموس خودش، نسبت به میهن خودش، با عفت تر می شود. لذا حضرت در همین حکمت های نهج البلاغه ( حکمت ۳۰۵ ) فرمودند: « مَا زَنَى غَيُورٌ قَطُّ »
"هیچ وقت انسان با غیرت زنا نمی کند."
🔻و در مورد مباحث دیگر هم مثل همّت و صداقت و شجاعت و غیره هم نکات بسیار زیادی در نهج البلاغه هست که ان شاءالله در بخش های بعدی تقدیم خواهد شد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت47 ( 2 )
🔹 معیار صداقت و شجاعت و عفّت
🔰 اولین نکته بسیار مهم و جذابی که در حکمت ۴۷ به چشم می خورد؛ عبارت است از ارائه میزان ، معیار و شاخص برای اندازه پذیر کردن امور اخلاقی .
مستحضرید که امروز یکی از جدیدترین تئوری ها و دانش ها در شاخه روانشناسی غربی، کمّی سازی امور کیفی است ؛ یعنی به اندازه کشیدن مسائل اخلاقی و معنوی. در حالیکه این دانش به شهادت نهج البلاغه، اوّلین بار در هزار و چهارصد سال قبل و توسط امیرالمؤمنین (علیه السلام) ارائه شده است. امروز و در این جلسه، ما می خواهیم مصادیق اندازه گیری و روش اندازه پذیر کردن امور اخلاقی را ارائه کنیم .
🔸۱. اندازه جزا و پاداش هر انسانی به اندازه بلایی است که در آن صبر کرده ( خطبه ۱۹۲)
🔸۲. ارزش و اندازه هر انسانی به اندازه همّتی است که دارد. ( حکمت ۴۷ )
🔸۳. اندازه سختی مصیبتِ مصیبت زده به قدر ارزش آن چیزی است که در این مصیبت از دست می رود.
( حکمت ۲۷۵ )
🔸۴. اندازه تفاوت مردم در رفتارهایشان بر اساس قدر اختلاف طینت آنهاست. ( خطبه ۹۱ )
🔸۵. اندازه حسن ظنّ یک عبد به پروردگارش به مقدار خوفی است که از پروردگارش دارد.( نامه ۲۷)
🔸۶. میزان عطیه و عطای الهی، به قدر نیّت انسان است. ( نامه ۳۱)
🔸۷. اندازه صداقت هر انسان بستگی به اندازه مروّت و جوانمردی او دارد. ( حکمت ۴۷ )
🔸۸. اندازه و قدر شجاعت هر کسی به مقدار احساس ننگ و عاری است که از ترسیدن میکند. ( حکمت ۴۷)
🔸۹. اندازه عفّت هر انسانی به مقدار غیرت اوست. ( حکمت ۴۷)
🔸۱۰. اندازه معونه و کمک و یاری خدا ، به قدر معونه و کمک و هزینه هایی است که انسان در زندگی لازم دارد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت47 ( 3 )
🔹 معیار صداقت و شجاعت و عفّت
🔰 اوّلین مسأله ای که در حکمت ۴۷ نهج البلاغه ؛ ارزش و میزان اندازه گیری آن مشخص شده است ، ارزش شخصیّت هر انسانی است.
🔻حضرت علی علیه السلام می فرماید :
« قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ »
" ارزش هر انسان به اندازه همّتی است که دارد."
همت یعنی متمرکز کردن ، به خدمت گرفتن ، بسیج کردن همه توان و امکانات برای یک هدف ، یک مقصود و یک خواسته مهم .
🔵 در بحث همّت در نهج البلاغه، شش نکته مهم ارائه شده است که به ترتیب عبارت اند از :
🔸 ۱. ارتباط همّت با طینت
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در خطبه ۲۳۴ نهج البلاغه، وقتی که رابطه صفات اخلاقی با سرشت و گِل انسان ها را بیان می کنند ، در بخشی از آن فرمایش می فرمایند : « وَ بَعضُ النّاسِ مَادُّ الْقَامَةِ قَصِیرُ الْهِمَّةِ» ؛
" بعضی از انسان ها قد بلند کم همّت اند. "
🔸 ۲. نکته دوم آثار بلند همتی است.
🔻در حکمت ۴۶۰ امیرالمؤمنین (علیه السلام) حلم و اَنات را که همیشه همراه هم هستند دو نتیجه بلند همتی می دانند .
حلم یعنی بردباری ، اَنات یعنی درنگ ؛ در مقابل عجله کردن. کسی که همّت بلند دارد ، عجله ندارد. کسی که همّت بلند دارد ، در مقابل مشکلات و ناملایمات ها و اذیت و آزارها ، حلم و بردباری دارد.
🔻 در حکمت ۴۶۰ می فرماید :
« الْحِلْمُ وَ الْأَنَاةُ تَوْأَمَانِ، يُنْتِجُهُمَا عُلُوُّ الْهِمَّة »
" حلم و انات با هم هستند ، که این حلم و اَنات را بلند همتی نتیجه می دهد ، یعنی اینها از نتایج بلند همّتی هستند. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت47 ( 4 )
🔹 معیار صداقت و شجاعت و عفّت
🔸 ۳. نکته سوم این است که در همین حکمت ۴۷ بیان فرمود: " ارزش هر انسانی به اندازه همت اوست " ؛ یعنی باید ببینی که چه هدفی برایت خیلی مهم جلوه داده شده و برای چه هدفی خیلی علاقمندی ، به اندازه همان هدف می ارزی. اگر مال است ، اگر مقام است ، اگر شهرت است ، اگر شهادت است ، اگر زیارت امام زمان است ، اگر صالح شدن در قاموس بندگی است، تو به همان هدفی که در زندگی خودت قرار دادی و همّت می کنی ، می ارزی.
🔸 ۴. نکته چهارم در نهج البلاغه این است که پایین ترین همّت های اخروی ، از بالاترین همّت های دنیوی با ارزش تر اند.
🔻حضرت در حکمت ۳۷۰ می فرماید :
« مَا الْمَغْرُورُ الَّذِي ظَفِرَ مِنَ الدُّنْيَا بِأَعْلَى هِمَّتِهِ، كَالْآخَرِ الَّذِي ظَفِرَ مِنَ الْآخِرَةِ بِأَدْنَى سُهْمَتِهِ »
" کسی که فریفته دنیا شده و از دنیا با عالی ترین همّتش به چیزی دسترسی پیدا می کند ، مانند فرد دیگری نیست که از آخرت با کمترین همّت به چیزی رسیده است. "
🔸۵. پنجم متعلَّقاتی که شایسته است مورد همّت مؤمن قرار بگیرد. یعنی حالا که همّت اینقدر ارزش برای انسان می آورد و یا ما را بی ارزش می کند ما به چه چیزهایی همّت کنیم ارزشمان بیشتر می شود؟
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت47 ( 5 )
🔹 معیار صداقت و شجاعت و عفّت
🔰 متعلَّقاتی که شایسته است مورد همّت مؤمن قرار بگیرد:
1⃣ اولیّن متعلَّق ، « ما بَعْدَ المَوْت » است.
🔻 در نامه ۲۲ نهج البلاغه و نامه ۶۶ ، حضرت می فرمایند : « وَلْيَكُن هَمُّكَ فيما بَعدَ المَوتِ » ؛ " باید تمام همّ و غمّ تو باید درباره اموری باشد که بعد از موت با آن مواجه خواهی شد. "
2⃣ نکته دوّم از متعلَّقات شایسته همّت، شکر خداست.
🔻در خطبه متقّین ؛ خطبه ۱۹۳ می خوانیم :
« یُمْسِی وَ هَمُّهُ الشُّکّرُ » ؛ "متّقین می خوابند در حالی که همه همّتشان این است که شکر خدا به جای بیاورند."
3⃣ مسأله سوّم ذکر است؛ در همان خطبه ۱۹۳ می فرماید : « يُصْبِحُ وَ هَمُّهُ الذِّكْر » ؛ " شب را به صبح می رساند در حالی که همه همّتش این است که در ذکر خدا باشد. "
🔻 نکته خاصی که در این ماجرای متعلّقات شایسته همّت است، تفاوت متعلَّق همّت مؤمن با چهارپایان و درندگان و زنان بی ایمان است.
🔻 در خطبه ۱۵۳ ، حضرت می فرمایند : « مَعاشِرَ النّاس! إِنَّ الْبَهَائِمَ هَمُّهَا بُطُونُهَا » ؛ " ای مردم ! همه همّت چهارپایان (مثل گاو و گوسفند) شکمشان است ."
إِنَّ السِّبَاعَ هَمُّهَا الْعُدْوَانُ عَلَى غَيْرِهَا ؛ " همه همّت درندگان (مثل گرگ و پلنگ) دشمنی کردن و تعدّی بر غیر است. « وَ إِنَّ النِّسَاءَ هَمُّهُنَّ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ الْفَسَادُ فِيهَا » ؛ " همه همّ و غم زنان فاسد و دنیا طلب ، زینت زندگی دنیا و فساد در دنیا است. "
🔸 ۶. ششمین و آخرین نکته در مورد همّت هم، عبارتند از راهِ رسیدن به همّت بلند. انسان برای رسیدن به مقصود خودش چه راهی دارد ؟
🔻 یکی از آنها ، استعانت از خدا است. حضرت علی ( علیه السلام) می فرماید: « أَکْثِرِ الاسْتِعَانَةَ بِاللهِ یَکْفِکَ مَا أَهَمَّکَ » ؛ " زیاد از خدا طلب کمک کن ؛ خدا برای رسیدن به آنچه که برایت مهم است و همّتش را کردی، تو را کفایت میکند."
موارد دیگری در نهج البلاغه ، به عنوان راه های رسیدن به هدف داریم که از آن ها صرف نظر می کنیم.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت48 ( 1 )
🔹مراحل پیروزی
🔰 در حکمت ۴۸ نهجالبلاغه، امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند: « الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ وَ الْحَزْمُ بِإِجَالَةِ الرَّأْيِ وَ الرَّأْيُ بِتَحْصِينِ الْأَسْرَارِ » ؛ " پیروزی در گرو دوراندیشی و دوراندیشی به فعّال کردن فکر و تفکّر منوط به نگهداری اسرار است. "
🔻در این حکمت بسیار بسیار کاربردی و بلکه راهبردی، ابتدا باید به "الظفر"، سپس به "الحزم" و در نهایت به بحث "تفکر" و "رأی" پرداخته بشود، تا عمق مفهوم این حکمت، درک بشود.
🔻درباره ظفر یعنی پیروزی در نهجالبلاغه، نکاتی که مربوط می شود به پیام حکمت ۴۸، این نکات هستند:
🔸۱. نکته اول: هر پیروزی، در حقیقت پیروزی نیست؛ بلکه پیروزی های واقعی داریم و پیروزی های کاذب؛
🔻مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۳۲۷ نهجالبلاغه می فرمایند: « مَا ظَفِرَ مَنْ ظَفِرَ الْإِثْمُ بِه » ؛
" کسی که از طریق گناه به مقصود خودش می رسد، خیال کرده که پیروز شده و به نتیجه رسیده است؛ بلکه او اصلاً پیروز نشده "
🔸۲. نکته دوم : همچنین بین کسی که در به دست آوردن دنیای پست احساس پیروزی می کند و کسی که از آخرت چیزی بدست آورده، مولا علی (علیه السلام)، فاصله ای بیش از فاصله آسمان تا زمین قائل هستند و در حکمت ۳۷۰ می فرمایند: « وَ مَا الْمَغْرُورُ الَّذِي ظَفِرَ مِنَ الدُّنْيَا بِأَعْلَى هِمَّتِهِ كَالْآخَرِ الَّذِي ظَفِرَ مِنَ الْآخِرَةِ بِأَدْنَى سُهْمَتِهِ »
؛ " کسی که فریب دنیا را خورده و با نهایت زور و تلاش و همّتش توانسته است چیزی از دنیا به دست آورد، این در واقع به قدر کسی نیست که همّتی کرده، ولو چیز اندکی از آخرت سهم برده است."
یعنی سهم اندک از آخرت، بسیار شرف دارد بر بهره بالای از دنیا.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت48 ( 2 )
🔹مراحل پیروزی
🔸 ۳. نکته سوم : نکتهٔ بعدی این است که از نظر امیرالمؤمنین (علیه السلام) صبر و پافشاری و استقامت بر هدف و مسیر، راه قطعی پیروزی است؛
🔻 در حکمت۱۵۳ می فرمایند:
« وَ لَا يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ »
" کسی که صبور باشد، پیروزی را از دست نخواهد داد، ولو اینکه رسیدن به پیروزی، زمانی طولانی وقت ببرد."
🔸 ۴. نکته چهارم این است که از نگاه مولا علی (علیه السلام)، عفوِ کسی که به ما بدی کرده، در هنگامی که ما قدرت انتقام داریم، نوعی زکاتِ ظفر و پیروزی و شیرین تر از خود پیروزی است.
🔻 لذا در حکمت ۲۱۱ می فرمایند:
« الْعَفْوُ زَكَاةُ الظَّفَرِ »
🔻 و در نامه ۳۱ به امام مجتبی (علیه السلام) توصیه می فرمایند:
« خُذ علیٰ عَدوِّکَ بِالفَضل فإنه اهلَ الظَّفَرَین » ؛
" تا میتوانی نسبت به دشمنت فضل و بخشش داشته باش؛ به خاطر اینکه بخشش دشمن در موقع پیروزی، یکی از دو ظفر است، بلکه شیرین ترین این دو ظفر است. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت48 ( 3 )
🔹 مراحل پیروزی
💠 حکمت ۴۸ : « الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ، وَ الْحَزْمُ بِإِجَالَةِ الرَّأْيِ، وَ الرَّأْيُ بِتَحْصِينِ الْأَسْرَارِ »
🔰 در ادامه شرح حکمت ۴۸ ، به دو نکته اساسی دیگر باید بپردازیم :
🔸 ۱. نکته اول " حَزم " است. " حزم " یعنی دوراندیشی؛ عاقبت اندیشی .
🔻 در حکمت ۱۸۱ ، مولا علی (علیه السلام) ، ثمره و نتیجه دوراندیشی را رسیدن به سلامت می دانند ؛
« ثَمَرَةُ الْحَزْمِ السَّلَامَةُ »
🔸 ۲. نکته دوم درباره فکر و جَوَلانِ فکر است.
🔻 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نهج البلاغه به ما می آموزند که تنها کسی که برای کارهایش هیچ نیازی به جَوَلان فکر و تفکّر ندارد ، خداوند متعال است؛ لذا در خطبه ۱۸۶ می فرماید : « وَاللّهُ مُقَدِّرٌ لَکُم لَا بِجَوْلِ فِكْرَة » ؛ " خداوند امور را برای شما تقدیر می کند ، بدون نیاز به جَولان فکر "
🔻 یا در خطبه اوّل نهج البلاغه می فرمایند : خدا آسمانها و زمین را خلق کرد، « بِلَا رَوِيَّةٍ أَجَالَهَا » ؛ بدون اینکه نیازی به جولان فکر داشته باشد .
🔻 مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۸۶ ، ارزش تفکّر و رأی و نظر پخته را بیشتر از تلاش و تکاپوی جوان می دارند و می فرمایند : « رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلَامِ » ؛ " نظر شیخ یعنی پیر با تجربه ،برای من محبوب تر است از تلاش جوان "
🔻 و در حکمت ۳۳۹ ، کسانی که صاحب قدرت هستند نظرشان را به صواب و درستی و نتیجه ، نزدیکتر می دانند و می فرمایند : « صَوَابُ الرَّأْي بِالدُّوَلِ » آن رأیی که معمولاً به کرسی می نشیند مال کسی است که قدرت دارد . خود این تشویق مؤمنین است به سمت اینکه قدرت را در دست بگیرند تا بتوانند دین و ایمان و ارزش ها را پیاده بکنند و ارزش های دینی را حاکم بکنند.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت48 ( 4 )
🔹 مراحل پیروزی
🔰 در ادامه بحث فکر ، رأی و جَوَلان رأی ، نکاتی باقی ماند . دسته اول از این نکات ، آسیب شناسی تفکّر و رأی است.
🔻مولا علی (علیه السلام) در نهج البلاغه ، شش چیز را عامل آسیب دیدن رأی و نظر درست می داند :
🔸 ۱. لجاجت : در حکمت ۱۷۹ می فرمایند :
« اللَّجَاجَةُ تَسُلُّ الرَّأْيَ » ؛ " لجاجت باعث می شود رأی انسان از بین برود."
🔸۲. دوم اختلاف است. در حکمت ۲۱۵ می فرماید :
« الْخِلَافُ يَهْدِمُ الرَّأْي »
" اختلاف کردن ، رأی و نظر و اندیشه و تصمیم را منهدم می کند. "
🔸۳. سومین مورد، در خطبه ۱۳۸ است و آن عبارت است از اینکه انسان، رأی خود و نظر و فکر خود را محور قرار بدهد و بخواهد دین و قرآن را با نظر خودش تفسیر بکند.
🔻 مولا علی (علیه السلام) در مورد امام زمان (ارواحنا فداه) در زمان ظهور می فرمایند:
« يَعْطِفُ الرَّأْيَ عَلَى الْقُرْآنِ إذَا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى الرَّأْي»
" حضرت در روزگاری که همگان قرآن را به نفع نظر خودشان تفسیر می کنند ، نظرها را به سمت قرآن بر می گردانند."
🎙حجت الاسلام مهدوی
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت49 ( 1 )
🔹 شناخت بزرگوار و پست فطرت
🔰 در حکمت ۴۹ نهجالبلاغه، مولا علی (علیه السلام) میفرمایند:
💠«إحْذَرُوا صَوْلَةَ الْكَرِيمِ إِذَا جَاعَ وَ اللَّئِيمِ إِذَا شَبِعَ»
" یعنی از صولت ، قدرت، هیبت و یورش بزرگوار، در هنگامی که او را محروم می کنی و همچنین از سیری بیش از حدّ انسان پست، بپرهیز. "
🔰 در فهم این حکمت، چند نکته لازم است:
🔸 ۱. اولاً ارزش خود کریم النّفس بودن است؛
🔻 مولا علی (علیه السلام) درباره اثر کرامت نفس، در حکمت ۴۴۹ میفرمایند:
«مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ شَهَوَاتُهُ» ؛
" کسی که برای خودش احساس شخصیت با کرامت بکند، شهواتش نزد او کوچک و خوار میشود."
یعنی گرفتار شهوات دلش نمیشود.
🔻 یا در حکمت ۴۳۶ میفرمایند:
«أَوْلَى النَّاسِ بِالْكَرَمِ مَنْ عُرِفَتْ بِهِ الْكِرَامُ»
«میدانید در بین اقشار مردم، چه کسی شایسته تر از بقیه است نسبت به احترام و تکریم؟ کسی که آنقدر صفت کرامت در او تجلّی دارد، که دیگران را در کرَم با او مقایسه میکنند.»
🔻و مولا علی (علیه السلام) در زیبایی رفتاری انسان های کریم النّفس، نکاتی دارند که یکی از آنها در حکمت ۲۲۲ است؛ میفرمایند:
«مِنْ أَشْرَفِ أَعْمَالِ الْكَرِيمِ غَفْلَتُهُ عَمَّا يَعْلَمُ»
" یکی از زیباترین و شریف ترین رفتارهای انسان های کریم النفس این است که اهل تغافل اند؛ عیوب مردم را که میبینند جار نمیزنند؛ خودشان را به غفلت می زنند. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#أَیْنَ_الطّالِبُ_بِدَمِ_الْمَقْتُولِ_بِکَرْبَلاءَ
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت49 ( 2 )
🔹 شناخت بزرگوار و پست فطرت
🔰 اما اگر خواستید حکمت ۴۹ را دقیق بشناسید، این سؤال را باید پاسخ بدهید که چگونه انسانی که چنین کرامت نفسی دارد، که بخشی از ارزش هایش را از نهج البلاغه برایتان گفتم، وقتی گرسنه میشود حمله می کند و انسان پست مگر چقدر پستی دارد که وقتی سیر شد هم حمله می کند؟
🔻 برای فهم درست این حکمت، کافی است به پاورقی خطبه ۵۱ مراجعه کنید. یک داستانی است در ماجرای جنگ صفین.
🔻عبدالله بن عوف نقل می کند:
" پیش از آنکه سپاه کوفه به صحرای صفین برسند، سربازان معاویه به فرماندهی ابوالأعور، رودخانه فرات را در اختیار گرفتند [ یعنی پست هایی در قامت سربازان معاویه آمدند، زودتر به صفین رسیدند، خودشان و اسب هایشان آب خوردند، مشک هایشان را پر آب کردند؛ راه آب را به روی سربازان امیرالمؤمنین (علیه السلام) بستند]؛ امام علی (علیه السلام) صعصعة بن صوحان را به سوی معاویه فرستاد که چرا شریعه فرات را بسته اید؟ معاویه با یاران خود مشورت کرد. ولید بن عقبه و عبدالله بن سعید گفتند: « آب را همچنان بسته نگه دار تا سپاه کوفه از تشنگی بمیرند.» [ این انسان های پستی که سیراب شدند، گفتند لشگر علی بن ابیطالب (علیه السلام) را چنان تحریم آب کن، یا تسلیم می شوند یا از تشنگی جان می دهند] ؛ ولی عمروعاص گفت: «علی مردی نیست که تشنه بماند، او همان مردی است که می گفت اگر چهل نفر یاور داشتم، حقّ خود را پس از سقیفه می گرفتم. اکنون که بزرگان عراق و حجاز همراه او می باشند.»
[ او گفت کور خواندید، علی آنقدر انسان با شخصیت و با عزّت و کرامتی است که هرگز نه در تشنگی می میرد و نه تسلیم میشود؛ با او شوخی تحریم نکنید! اگر عصبانی بشود و تصمیم بگیرد، هیچکس حریفش نیست.] اما معاویه به حرف عمروعاص گوش نکرد و همچنان دستور داد آب را بسته نگه دارند. به فرمان امام (علیه السلام)، خط شکنان سپاه به فرماندهی کریم اهل بیت، امام حسن (علیه السلام)، حمله کردند.
[ حالا حمله و صولت انسانهای کریم را ببینید ، اگر تحریم شان کردی و گرسنه و تشنه نگه شان داشتی ، اینها تسلیم و خوار نمی شوند ]
حمله کردند، آب را در اختیار گرفته، سپاه معاویه را کنار زدند، امّا امام علی (علیه السلام) دستور داد آب برای هر دو لشگر آزاد باشد. این عمل جوانمردانه امام، باعث بیداری بسیاری از شامیان شد که برخی از آنها به سپاه امام پیوستند. "
🔻 حالا با این توضیح، یک بار دیگر حکمت ۴۹ را بخوانیم تا ببینیم چقدر روشن شد؛
💠 « از یورش انسان بزرگوار در هنگام گرسنگی و از تهاجم انسان پست به هنگام سیری بپرهیز. »
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت50 ( 1 )
🔹 راه جذب دلها
🔰 در حکمت ۵۰ ، مولا می فرمایند :
💠 «قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِيَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَيْه»
" دلهای مردم از هم ترسان و گریزان است ؛ پس هر کس بتواند با این قلوب انس بگیرد ، دلها به سمت او روی خوش نشان می دهند. (اقبال می کنند) "
🔻برای شرح این حکمت از خود نهج البلاغه، فرآیند بسیار زیبا و دقیقی به لطف خدا ترسیم کرده ام که خدمت شما تقدیم می شود.
اوّلین نکته این هست که مولا به ما می فهمانند اساساً قلبها اِقبال و اِدبار دارند. یک وقتی روی خوش نشان می دهند، یک وقتی روی خوش نشان نمی دهند. یک وقتی حالش را دارند برای انجام یک کاری ، یک وقتی حالش را ندارند. اگر اینگونه هست، پس اگر خواستید چیزی را به قلبتان تحمیل کنید یا ارائه کنید ؛ فقط در زمانی که اقبال دارد و میل دارد ، سراغش بروید. وگرنه اگر اجبار بشود و اکراه داشته باشد و ادبار داشته باشد ، کور می شود و دیگر حق و خیر را نمی پذیرد.
🔻 در حکمت ۱۹۳ به این حقیقت اشاره شده است:
« إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً، فَأْتُوهَا مِنْ قِبَلِ شَهْوَتِهَا وَ إِقْبَالِهَا، فَإِنَّ الْقَلْبَ إِذَا أُكْرِهَ عَمِيَ »
" قلبها میل و کشش اقبال و در مقابل ، ادبار و بی میلی دارند ، پس اگر خواستید سراغ قلبها بروید از آنجایی وارد شوید که میل دارد (اقبال نشان می دهد) ، چرا؟ چون قلب اگر مورد کراهت و اجبار قرار بگیرد ، کور می شود و دیگر حق و خیر را نمی پذیرد."
بر این اساس امیرالمؤمنین معتقدند حتی مستحبّات دینی هم مشمول همین اصل و قاعده اند.
🔻لذا در حکمت ۳۱۲ می فرمایند :
« إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبَالاً وَإِدْبَاراً؛ فَإِذَا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوهَا عَلَى النَّوَافِلِ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ فَاقْتَصِرُوا بِهَا عَلَى الْفَرَائِضِ »
" دل ها اقبال و ادبار دارند، فقط آن موقعی که اقبال نشان می دهند و میل دارند ، مستحبّات را به آنها بار کنید، امّا وقتی دیدید دیگر قلب بی میلی نشان می دهد در آن زمان فقط به واجبات کفایت کنید. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت50 ( 2 )
🔹 راه جذب دلها
🔰 حال اگر کسی به این اصل دقّت نکرد و در شرایطی که قلب اِقبال نداشت و اِدبار داشت ، خواست کاری را ، حتی مستحبّات را بر آن تحمیل بکند ، آن موقع باید نگران این باشد که زدگی برای دل ایجاد بشود.
✅ پس باید مراقب باشیم که خوبی ها و مستحبّات و امر به معروف و دعوت به نیکی ها را به گونه ای انجام بدهیم که قلب مخاطب پذیرش ، اقبال و آمادگی داشته باشد.
🔻اساساً ، تألیف قلوب، از بین بردن اختلاف ها و جذب دلها از هنرها و برکات وجودی پیامبر عزیز در نهج البلاغه شمرده شده است.
🔻 مولای ما در خطبه ۲۳۱ ، در سطرهای پایانی می فرمایند : " خداوند به برکت پیامبر شکاف های اجتماعی را به وحدت و فاصله ها را به اتّحاد تبدیل کرد و پس از آنکه آتش دشمنی ها و کینه های بر افروخته در دلها راه یافته بود ، میان خویشاوندان یگانگی قرار داد. "
🔻باید بدانیم که دشمنی قلب ها حتی در تاریخ، مایهٔ سقوط امّت های مؤمن پیشین شده است.
مولا علی (علیه السلام) در خطبه ۱۹۲ بند ۱۳ ، جملات بسیار مهمی دارند که بارها عرض شده است دقیقاً موردنیاز امروز جامعه ما است. می فرمایند بروید تاریخ گذشتگان را بررسی کنید، ببینید اگر به عزّت و قدرت و اقتدار و آقایی رسیدند دلیلش چه بود ؟
دلیلش وحدت بود ، همدلی بود ، همزبانی بود و همدستی و هم داستانی. و اگر همین امّت های مؤمن سقوط کردند ، به خاطر چه بود؟ بخاطر این بود که دلهایشان پر شد از کینه همدیگر .
🔻 می فرماید : " و از کارهایی که پشت آنها را شکست و قدرت آنها را در هم کوبید ، مانند کینه توزی با یکدیگر ، پر کردن دلها از بخل و حسد ، به یکدیگر پشت کردن و از هم بریدن و دست از یاری هم کشیدن ، بپرهیزید. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت50 ( 3 )
🔹 راه جذب دلها
🔰 البته نکته بسیار مهمّ دیگری که در این رابطه هست، این است که گاهی مردم در ظاهر نسبت به هم اظهار محبت و مودّت می کنند، اما در قلبهایشان نفرت و کینه و جدایی هست. از این هم باید پرهیز کرد.
🔻 لذا مولا علی (علیه السلام) در بند هفتم از خطبه ۱۰۸ نهج البلاغه می فرمایند: در آخرالزّمان یا در دوران حکومت بنی امیّه در آینده ، مردم چنین صفاتی پیدا می کنند ؛ از جمله با زبان اظهار دوستی می کنند ولی « تَشَاجَرَ النَّاسُ بِالْقُلُوبِ» ؛ در دلهایشان با هم مشاجره می کنند.
🔻 نکته پایانی هم عرض بکنم که یکی از نکات جالب در مورد قلب و آرام کردن قلب و مأنوس کردن قلب ، حکمت به آن عرضه کردن است. یعنی انسانها به حکمت احتیاج دارند تا روح و قلبشان در تکاپوی زندگی مادی و مشاجرات اجتماعی ، آرامش بگیرد و رفع خستگی کند.
🔻در این باره مولا علی (علیه السلام) ، حکمتی دارند که در نهج البلاغه تکرار شده است، هم در حکمت ۹۱ و هم در حکمت ۱۹۷ . یک عبارت است که اشتباهاً در نهج البلاغه مثل بعضی حکمت های دیگر تکرار شده است.
🔻 در این حکمت که هم در شماره ۹۱ و هم در شماره ۱۹۷ می خوانید ، حضرت فرمودند :
« إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ كَمَا تَمَلُّ الاَْبْدَانُ » ؛ "همانطور که بدن ها در اثر کار خسته می شوند ، قلب ها هم خسته می شوند." وقتی خسته شدند چگونه باید رفع خستگی کنند ؟ فرمود : « فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ الْحِکَمِ » ؛
" در وقتی که قلبها احساس خستگی و ملالت می کنند ، حکمت های نغز و طُرفه را به آنها عرضه کنید ، سرزنده و شاد می شوند. "
🔻از همین جا می شود فهمید چرا نهج البلاغه انقدر انسان را سرحال می کند ، نیرومند می کند ، با نشاط می کند ، امیدوار می کند؛ چون سراسر حکمت است.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت50 ( 3 )
🔹 راه جذب دلها
🔰 البته نکته بسیار مهمّ دیگری که در این رابطه هست، این است که گاهی مردم در ظاهر نسبت به هم اظهار محبت و مودّت می کنند، اما در قلبهایشان نفرت و کینه و جدایی هست. از این هم باید پرهیز کرد.
🔻 لذا مولا علی (علیه السلام) در بند هفتم از خطبه ۱۰۸ نهج البلاغه می فرمایند: در آخرالزّمان یا در دوران حکومت بنی امیّه در آینده ، مردم چنین صفاتی پیدا می کنند ؛ از جمله با زبان اظهار دوستی می کنند ولی « تَشَاجَرَ النَّاسُ بِالْقُلُوبِ» ؛ در دلهایشان با هم مشاجره می کنند.
🔻 نکته پایانی هم عرض بکنم که یکی از نکات جالب در مورد قلب و آرام کردن قلب و مأنوس کردن قلب ، حکمت به آن عرضه کردن است. یعنی انسانها به حکمت احتیاج دارند تا روح و قلبشان در تکاپوی زندگی مادی و مشاجرات اجتماعی ، آرامش بگیرد و رفع خستگی کند.
🔻در این باره مولا علی (علیه السلام) ، حکمتی دارند که در نهج البلاغه تکرار شده است، هم در حکمت ۹۱ و هم در حکمت ۱۹۷ . یک عبارت است که اشتباهاً در نهج البلاغه مثل بعضی حکمت های دیگر تکرار شده است.
🔻 در این حکمت که هم در شماره ۹۱ و هم در شماره ۱۹۷ می خوانید ، حضرت فرمودند :
« إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ كَمَا تَمَلُّ الاَْبْدَانُ » ؛ "همانطور که بدن ها در اثر کار خسته می شوند ، قلب ها هم خسته می شوند." وقتی خسته شدند چگونه باید رفع خستگی کنند ؟ فرمود : « فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ الْحِکَمِ » ؛
" در وقتی که قلبها احساس خستگی و ملالت می کنند ، حکمت های نغز و طُرفه را به آنها عرضه کنید ، سرزنده و شاد می شوند. "
🔻از همین جا می شود فهمید چرا نهج البلاغه انقدر انسان را سرحال می کند ، نیرومند می کند ، با نشاط می کند ، امیدوار می کند؛ چون سراسر حکمت است.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت51 (1)
🔹 قدرت و عیب پوشی
🔰 امیرالمؤمنین در حکمت ۵۱ می فرمایند:
💠 «عَيْبُكَ مَسْتُورٌ مَا أَسْعَدَكَ جَدُّكَ» ؛
" عیب تو تا آنگاه که روزگار با تو هماهنگ باشد، پنهان است."
🔻 برای فهم عمیق این حکمت کافیست نکاتی را از نهج البلاغه پیرامون روزگار ، دسیسه های روزگار و قواعد روزگار و بعد نکاتی را در مورد عیب بشناسیم.
🔻 در مورد روزگار، امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۳۹۶ میفرمایند: «الدَّهْرُ يَوْمَانِ » ؛ روزگار برای هر کسی دو روز است، یعنی دو جلوه دارد.
« يَوْمٌ لَكَ وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ » ؛ یک دوره به نفع تو است همه چیز و یک روز هم علیه تو است.
🔻 بر این اساس مولا علی (علیه السلام) به ما در خطبه ۱۵۷ می فرمایند که این قاعده دهر که دو روز است برای گذشتگان بوده و برای آیندگان هم هست برای امروزی ها هم هست. «عِبَادَ اللَّه» ، بندگان خدا !
« إِنَّ الدَّهْرَ يَجْرِي بِالْبَاقِينَ كَجَرْيِهِ بِالْمَاضِينَ» ؛ روزگار همان بلایی را که سر گذشتگان آورد سر امروزی ها هم می آورد، یعنی قاعده همان قاعده است. یکی از کارهایی که روزگار با همهٔ ما میکند این است که روز به روز پیرتر می شویم و بدن ها فرسوده تر.
🔻 در حکمت ۷۲ فرمود: «الدَّهْرُ يُخْلِقُ الْأَبْدَانَ» ؛ "روزگار بدنها را فرسوده میکند. "
🔻با این نگاه در حکمت ۲۸۶ مولا علی (علیه السلام) به ما می آموزند که اگر روزگاری چیزی داشتی که مردم شگفت زده می شدند ، منتظر روزی هم باش که مردم رغبت دیدنش را نداشته باشند. در حکمت ۲۸۶ می فرمایند : « مَا قَالَ النَّاسُ لِشَيْءٍ طُوبَى لَه» ؛ مردم در مورد چیزی و کسی نمی گویند خوش به حالش، « إِلَّا وَ قَدْ خَبَأَ لَهُ الدَّهْرُ يَوْمَ سَوْءٍ » مگر اینکه روزگار برای همان چیز روزگار بدی را هم آماده کرده. اگر اینگونه است باید دانست که اگر کسی دنیا را درست شناخت و درست زندگی کرد، تا روزگار باقی است نام نیک او هم باقی است.
🔻در حکمت ۱۴۷ مولا علی (علیه السلام) می فرمایند: «الْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِيَ الدَّهْر»؛ " تا دنیا دنیاست علما باقی هستند؛ حتی اگر هزاران سال از مرگشان گذشته باشد."
🔻با این فهم از مسأله روزگار ، باید برویم سراغ عیب. بالاخره همه ما که غیر معصوم هستیم عیب یا عیوبی داریم باید در مورد عیب هم باهم صحبت کنیم.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت51 ( 2 )
🔹 قدرت و عیب پوشی
🔰 در بخش دوم از شرح حکمت ۵۱ ، به مسأله عیب می پردازیم، تا ببینیم وضعیت در ماجرای عیب چگونه است، تا فریب روزگار را نخوریم.
🔻 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نهج البلاغه ، مکرّر به ما توصیه می کنند ، مشغول عیب خودت باش و تا عیوب خودت را اصلاح نکردی، به عیب دیگران نپرداز.
🔻در حکمت ۳۴۹ می فرمایند :
« مَنْ نَظَرَ فِي عَيْبِ نَفْسِهِ اشْتَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِه »؛
" کسی که مشغول عیوب خودش و اصلاح عیوب خودش باشد از عیوب دیگران فارغ می شود. "
(بی توجه می شود)
🔻همچنین مولا علی (علیه السلام) در خطبه ۱۷۶ ، کسی که این توفیق را پیدا کند ، یعنی مشغول عیوب خودش بشود خوشبخت می داند.
« يَا أَيُّهَا النَّاسُ، طُوبَى لِمَنْ شَغَلَهُ عَيْبُهُ عَنْ عُيُوبِ النَّاسِ»
" ای مردم! خوش به سعادت کسی که به واسطه مشغول شدن به رفع عیوب خودش ، از عیوب مردم چشم بپوشد"
و اگر چنین اتفاقی بیفتد ، دیگر انسان متوجه می شود که اینقدر خودش گرفتاری و عیب دارد که فرصت ندارد عیب جویی از دیگران بکند.
🔻 در خطبه ۱۴۰ می فرماید :
« فَلْیَکْفُفْ مَنْ عَلِمَ مِنْکُمْ عَیْبَ غَیْرِهِ لِمَا یَعْلَمُ مِنْ عَیْبِ نَفْسِهِ » ؛ " هر کسی که خودش عیوب خودش را می شناسد ، دست بر دارد از عیوب دیگران."
نرود عیوب دیگران را فاش کند و به آنها بپردازد ؛ چون می داند خودش عیب دارد؛ بی عیب نیست.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت51 ( 3 )
🔹 قدرت و عیب پوشی
🔰 امّا راه هایی هم در نهج البلاغه شریف برای اینکه انسان تا فرصت هست و روزگار با او همراهی می کند ، عیوب خودش را اصلاح کند و بپوشاند ، بیان شده است .
1⃣ یکی حیا است.
🔻 در حکمت ۲۲۳ ، مولا علی (علیه السلام) می فرماید: « مَن كَساهُ الحَياءُ ثَوبَهُ لَم يَرَ النّاسُ عَيبَهُ »
" هر کس لباس حیا بر تن بکند ، مردم عیوبش را نمی بینند. " پس اولین راهبرد ، حیا است .
2⃣ دومی هم تحمل کردن است.
🔻در حکمت ۶ می فرماید : « الِاحْتِمَالُ قَبْرُ الْعُيُوبِ »
تحمّل کردن مشکلات و مصائب ، عیوب انسان را در قبری پنهان می کند ؛ یعنی می پوشاند.
🔻 در همان حکمت آمده که در بیان دیگری حضرت فرمود : « الْمَسْأَلَةُ قَبرُ الْعُيُوبِ » ؛ اینکه انسان هر چیزی را نمی داند برود از اهلش سؤال کند، این باعث می شود عیب جهلش دفن بشود .
🔻و نکته آخر اینکه در بیان و فکر و اندیشه امیرالمؤمنین (علیه السلام) ، احمق واقعی کسی است که عیبی را در دیگران می بیند و بدش می آید در حالیکه همان عیب در خودش هست و به آن راضی است.
🔻در حکمت ۳۴۹ می فرمایند : « مَن نَظَرَ في عُيوبِ النّاسِ فأنكَرَها ثُمَّ رَضِيَها لِنَفسِهِ فذلكَ الأحمَقُ بِعَينِهِ»
" هر کس عیوب مردم را ببیند و آنها را زشت بشمارد ، اما همان عیوب در خودش باشد و هیچ احساس بدی نداشته باشد ، این خودِ خودِ احمق است.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت53 ( 1 )
🔹جایگاه سخاوت و ایثارگری
💠 السَّخَاءُ مَا كَانَ ابْتِدَاءً؛ [فَإِذَا] فَأَمَّا مَا كَانَ عَنْ مَسْأَلَةٍ، فَحَيَاءٌ وَ تَذَمُّمٌ.
🔰 در حکمت ۵۳ نهجالبلاغه، امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند:
" سخاوت آن است که پیش از درخواست سائل، عطا کنی؛ والّا آنچه که بعد از درخواست سائل عطا می شود، یا از روی خجالت است یا از ترس مذمّت مردم."
🔰 برای توضیح این حکمت، کافیست به دو نکته توجه بفرمایید:
1⃣ نکته اول اینکه نیازمندان دو دسته اند: یا نیازشان را ابراز و درخواست می کنند؛ که این ها سائل هستند.
2⃣ یا نیاز خودشان را به جهت عزت نفس بالایی که دارند، هرگز ابراز نمی کنند؛ اینها غیر سائل اند.
🔹 سائل ها هم دو دسته اند :
1⃣ یکی سائلانی که با اصرار و اِلحاف، خواهش خودشان و درخواست خودشان را تکرار می کنند؛ مثل عمروعاص در خطبه ۸۴ که مولا علی (علیه السلام) در وصف او می فرمایند:
" او وقتی درخواستی دارد، الحاف می کند. (یعنی خیلی پافشاری می کند.) "
2⃣ یا نه؛ سائلی است که الحاف نمی کند؛ در قرآن کریم می فرماید: « لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا » ؛ " فقرای باکرامت، با اصرار از مردم چیزی درخواست نمی کنند."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت53 ( 2 )
🔹جایگاه سخاوت و ایثارگری
🔰 از آن طرف نکته دوم اعطا کننده ها هم دو دسته اند:
1⃣ کسانی که قبل از درخواست و سؤالِ سائل اعطا می کنند؛ به چنین انسان های شریفی "سخی" می گویند.
2⃣ و دوم کسانی که بعد از سؤال و درخواست، اعطا می کنند؛
🔻 این ها سه دسته اند (یعنی انگیزه اینها به سه دسته تقسیم میشود):
🔸1. یا از روی خجالت و چشم در چشم شدن سائل اعطا می کنند؛
🔸2. یا از ترس مذمّت شدنِ مردم به بخل، اعطا می کنند؛
🔸 3. یا البته بعضی هم از ترس قیامت [ اعطا می کنند ] ؛
🔻مثل آنچه که امام علی (علیه السلام) در نامه ۳۱ نهجالبلاغه، به فرزند برومندشان، امام حسن (علیه السلام) نوشتند که:
« در دنیا اگر نیازمند و سائلی را دیدی که توشه ات را تا قیامت میبَرد و فردا که به آن نیاز داری، آن را به تو باز میگرداند، کمک کردن به او را غنیمت بشمار و اگر توان مالی داری، بیشتر از نیازش به او عطا کن؛ زیرا ممکن است در رستاخیز، در جستجوی چنین فردی باشی و او را نیابی. »
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🖤❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت54 ( 1 )
🔹 اهمیت عقل و ادب و مشورت
💠 لَا غِنَى كَالْعَقْلِ وَ لَا فَقْرَ كَالْجَهْلِ وَ لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ وَ لَا ظَهِيرَ كَالْمُشَاوَرَةِ
🔰 در حکمت ۵۴ امیرالمؤمنین (علیه السلام) میفرمایند: " هیچ ثروتی مانند عقل، هیچ فقری مانند جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی مانند مشاوره نیست. "
🔰 ما پیرامون عقل و جهل، به بهانه حکمت های دیگری ان شاءالله سخن خواهیم گفت. در حکمت ۵۴ بحث ادب و مشاوره را خدمت شما تقدیم می کنیم.
در موضوع ادب، چند نکته در نهجالبلاغه بیش از همه نکات جلب توجه می کند:
1⃣ یکی ارزش و آثار ادب است که مولا علی (علیه السلام) در این باره در حکمت ۵ میفرماید:
«الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ» ؛ " ادب و آداب، زینت های همیشه تازه اند. "
2⃣ همچنین مولا علی (علیه السلام) در نامه ۳۱، آداب را راه مُتّعظ و پندپذیر شدن انسان عاقل میداند، در مقابل حیوان که فقط با کتک اصلاح میشود؛ در نامه ۳۱ می خوانیم : «فإنَّ العاقِلَ یَتَّعظُ بِالآداب»
3⃣ مولا علی (علیه السلام) به همین دلیل، به خاطر نقش بزرگی که ادب و تأدیب دارد، خطاب به امام حسن (علیهالسلام) در نامه ۳۱ مینویسند : « بَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ » ؛ " من قبل از اینکه شخصیت و قلبت سخت بشود، به ادب کردن تو مبادرت کردم. "
4⃣ در حکمت ۵۴ و حکمت ۱۱۳ مولا علی (علیه السلام) فرمود: « لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ » ؛ " هیچ میراثی ارزشمندتر ادب نیست."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🍃🌺🍃❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت54 ( 2 )
🔹 اهمیت عقل و ادب و مشورت
5⃣ نکتهٔ دیگری که مولا علی (علیه السلام) در نهج البلاغه، پیرامون ادب دارند این است که:
راهبرد ادب چیست؟ اگر خواستیم مؤدب بشویم چه کنیم؟
🔻حضرت میفرماید: " کافی است از هر چیزی که در دیگران نمیپسندی، خودت اجتناب کنی."
این نکته را در حکمت های ۳۶۵ و ۴۱۲ ، با عبارت های بسیار نزدیک به هم بیان کردند.
6⃣ یکی از تکالیفی که بر عهده پدر هست نسبت به فرزندان، حُسن تأدیب و حُسن ادب است. در حکمت ۳۹۹ میخوانیم: « حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ یُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ یُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ یُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ » ؛
" حق فرزند بر پدر این است که اسم نیکو برای فرزندش بگذارد، خوب و نیکو ادبش کند و قرآن را به او بیاموزد. "
7⃣ نکتهٔ دیگری که مولا علی (علیه السلام) میفرمایند این است که بر همین اساس یکی از حقوقی که مردم بر گردن رهبر دارند، تأدیب مردم است تا از جهالت خارج شوند. لذا حضرت علی (علیه السلام) در خطبه ۳۴ می فرماید: « فَأَمَّا حَقُّكُمْ عَلَيَّ ...وَ تَأْدِيبُكُمْ كَيْمَا تَعْلَمُوا » ؛ " حقّ شما مردم بر من این است (که بعد از چند نکته میفرمایند) شما را تأدیب کنم تا آنچه لازم هست یا نیاز دارید را بدانید. "
8⃣ نکتهٔ پایانی هم این است که کسی که به ادب کردن خودش اقدام میکند و با ادب عملی دیگران را دعوت به خوبی ها میکند، ارزشمندتر و لایق احترام تر است تا کسی که با زبان، مردم را دعوت به خوبی ها میکند و خودش هم عمل نمیکند.
🔻 لذا در حکمت ۷۳ مولا علی (علیه السلام) فرمود: آن کسی که خودش را تعلیم میدهد و تربیت میکند، ارزش احترامش بالاتر از کسی است که دیگران را تعلیم میدهد و کسی که با عمل خودش دیگران را دعوت به خوبی ها میکند، بهتر از کسی است که با زبان خودش مردم را به خوبی ها دعوت میکند.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🍃🌺🍃❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت54 ( 3 )
🔹 اهمیت عقل و ادب و مشورت
🔰 نکته دیگری که در حکمت ۵۴ قرار شد مورد بحث ما قرار بگیرد ، مسأله بسیار مهم مشورت و مشاوره است.
🔻 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در خطبه ۱۵۵ ، فقط خدا را بی نیاز از مشورت می دانند و می فرمایند :
« خَلَقَ الخَلْقَ على غَيرِ تَمْثيلٍ و لا مَشورَةِ مُشيرٍ و لا مَعُونَةِ مُعينٍ »
" خدا همه عالم را خلق کرد بدون اینکه مِثلی از قبل داشته باشد، از روی آن بخواهد کاری انجام بدهد یا به هیچ مشورت دهنده ای نیاز داشته باشد یا به کمک کمک کاری. "
🔻 از نشانه های آخرالزّمان در نهج البلاغه این است که حاکمان، حکومت را با مشورت زنان پیش می برند. در حکمت ۱۰۲ می فرماید :
« فَعِنْدَ ذَلِكَ يَكُونُ السُّلْطَانُ بِمَشُورَةِ النِّسَاءِ »
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) مشورت دادن به رهبر جامعه را وظیفه همه مردم می دانند. لذا در خطبه ۲۱۶ می فرمایند :
« فَلا تَكُفُّوا عَن مَقالَةٍ بِحَقٍّ أو مَشورَةٍ بِعَدلٍ »
" (در مواجهه با من) نه از سخن حق دست بردارید ، نه از مشورت به عدالت دادن کوتاهی کنید. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#حکمتی_از_نهج_البلاغه
#منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️
🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّللِوَلیِّڪَالفَࢪَج 🍃
•┈••✾•┈┈••✾❀🍃🌺🍃❀✾••┈┈✾••┈
https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m