۱۳۳ - فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الطُّوفان ... خدا با فرستادن انواع بلاهای اعجاز آمیز که قابل تفسیر به سحر و جادو نبود حجت را بر آنها تمام کرد؛ آن جا که فرمود: پس ما بر آنها طوفان و ملخ شپش و آفت گیاهی شپش) و قورباغه ها و خون را که آیتهایی جداگانه بودند فرستادیم قمل (شپشها) نوعی آفت نباتی بود که بر غلات آنها ضربه زد و نیز بر چشمان و ابروان و سر و صورت آنها می چسبیدند و از حرکت بازشان می داشتند. بلای بعدی این بود که زندگی آنها پر از قورباغه شد که از در و دیوار و لباسهای آنها بالا می رفتند تا اینکه خون را بر آنها حاکم نمود؛ به طوری که رودخانه نیل به صورت خون درآمد و از قابلیت مصرف افتاد و به هر آبی دست میزدند فوراً به خون تبدیل میشد. هر بار که بلایی فرا میرسید دست به دامن موسی میشدند تا از خدا بخواهد رفع بلا کند. موسی میپذیرفت و بلا بر طرف میشد؛ ولی باز دست از لجاجت خود برنمی داشتند.

١٣٤ - وَ لَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قَالُوا ... در این آیات پیمان شکنی مکرر فرعونیان خاطرنشان میشود. آنها تا بلایی سراغشان می آمد، دست به دامن موسی میشدند و درخواست میکردند او دعا کند، مشکل برطرف شود تا به او ایمان بیاورند و چون چنین میشد میثاق خود را می شکستند. حضرت موسی در برخورد اول با فرعون گفته بود بنی اسرائیل را رها کن که با من بیایند، به همین جهت فرعونیان وقتی گرفتار میشدند به درخواست سابق او به صورت ظاهر پاسخ مثبت می دادند. بما عهد عندك... منظور از این عهد این است که خدا به موسی وعده داده بود اگر دعا کند دعایش به اجابت برسد و آن حضرت این معاهده را به مردم خبر داده بود که در صورت آمدن بلا اگر حاضر به پذیرش نبوت او باشند خدا آنها را با دعای وی نجات خواهد داد.

١٣٥ - فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُمُ الرِّجْزَ ... از جملة (إلَى أَجَلٍ هُمْ بَالِغُوهُ ) معلوم میشود موسی به آنها میگفته رفع بلا تا وقتی است که ایمان

۱۳۵

۱۳۶